Το «Σπίτι μου» και ο πληθωρισμός του real estate στην Ελλάδα και στην ΕΕ

Χθες, μας έλεγαν από το Μπέλφαστ πως ένα δυάρι το οποίο νοικιαζόταν 900 ευρώ το 2020 έχει φθάσει να νοικιάζεται σήμερα 1300-1400 ευρώ. Εξυπακούεται ότι τα πράγματα δεν είναι καλύτερα στην Ελλάδα. 

Σύμφωνα με τον νέο δείκτη τιμών διαμερισμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος, ο δείκτης τιμών ήταν 67.3 το 2019 και έκλεισε στις 100.6 μονάδες το 2024. Αυτό μεταφράζεται σε αύξηση 49,5% αυτή την περίοδο. Μεγάλη αύξηση που όμως εξηγείται από την βουτιά των τιμών την περίοδο της οικονομικής κρίσης. 

Την ίδια περίοδο, οι τιμές των νέων διαμερισμάτων έως 5 ετών αυξήθηκαν κατά 51% και των παλαιών  κατά 48%. 

Σύμφωνα με την Eurostat, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 40,6% στη Πορτογαλία την περίοδο από το 2ο τρίμηνο του 2020 έως το 2ο τρίμηνο του 2025 και κατά 29,9% στη Κροατία και 29,4% στην Ουγγαρία. Η 5ετης αύξηση των τιμών ήταν 28,8% στη Λιθουανία και 25,1% στην Βουλγαρία. 

Οι χώρες που είδαν μείωση τιμών ήταν η Φινλανδία με 18%, η Ρουμανία με 13,7%, η Σουηδία με 10% και έπονται η Κύπρος και η Γερμανία με 8,5%,  η Γαλλία με 6,1% , το Λουξεμβούργο με 4% και η Ιταλία με 3%. Επίσης, Βέλγιο και Αυστρία είχαν της τάξης του 1%.   

Τουλάχιστον, οι τιμές στην Ελλάδα αυξάνονται πλέον λίγο πιο πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης που είναι 5,4%  όπως δείχνουν τα στοιχεία της ΤτΕ για το 2ο τρίμηνο του 2025. Οι τιμές των νέων κατοικιών αυξήθηκαν 6,8% και των παλιών 7,6% το 2ο τρίμηνο σε ετήσια βάση.  

Στην Πορτογαλία, οι τιμές αυξήθηκαν 17,2% σε σχέση με το 2ο τρίμηνο του 2024, στη Βουλγαρία 15,5%, στην Ουγγαρία 15,1%, στην Κροατία 13,2% και στην Ισπανία 12,8% σύμφωνα με την Eurostat.  Πολύ μικρές αυξήσεις παρατηρήθηκαν στη Γαλλία της τάξης του 0,5%, στη Σουηδία 0,7% και στη Κύπρο 1%.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Φινλανδία ήταν η μοναδική χώρα που είδε τις τιμές να υποχωρούν 1%.

Δεν είναι μυστικό ότι στην αύξηση των τιμών των τελευταίων ετών, από το 2023 μέχρι σήμερα,  έχει συμβάλει σημαντικά το πρόγραμμα «Σπίτι μου» με την παροχή προνομιακής επιδότησης του επιτοκίου. 

Όμως, η αύξηση των τιμών των παλαιότερων σπιτιών (όσα κτίσθηκαν μέχρι το τέλος του 2007) και δικαιούνται να συμμετέχουν στο πρόγραμμα έχει αφαιρέσει μέρος του πλεονεκτήματος της φθηνής χρηματοδότησης για τους ωφελούμενους.  

Από την άλλη πλευρά, το πρόγραμμα έχει συμβάλει στην αύξηση των τιμών για όλους τους ενδιαφερόμενους. Αυτό δείχνει ότι οι προθέσεις  των σχεδιαστών του προγράμματος «Σπίτι μου»  μπορεί να ήταν αγαθές, όμως το αποτέλεσμα συμβάλλει στην επιδείνωση του στεγαστικού προβλήματος της χώρας.

Αναμφίβολα, το πρόβλημα της στέγασης στην Ελλάδα  έχει διάφορες πλευρές.   Σίγουρα, όμως χρειάζεται καλύτερος προγραμματισμός για καλύτερο αποτέλεσμα με έμφαση στην προσφορά.