Metaverse: Η επόμενη μεγάλη πρόκληση στην εργασία

Πριν από δυόμιση χρόνια, με το ξέσπασμα της πανδημίας, αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε ότι πλέον αγαθά που τα είχαμε δεδομένα, τουλάχιστον στον δυτικό κόσμο – όπως η υγεία και η ελευθερία – δεν είναι τελικά και τόσο δεδομένα. Στην πραγματικότητα, σε όλη την ιστορία της ανθρώπινης ύπαρξης, δεν είχαμε δει πότε μέχρι σήμερα, τη μεταβλητότητα, την πολυπλοκότητα και την προβλεπτικότητα (Foresight) να έχουν τη σημασία που συναντάμε σήμερα.

Τα πρώτα τεχνολογικά βήματα χρειάστηκαν δεκάδες χιλιάδες χρόνια για να φέρουν αποτελέσματα. Τώρα, οι αλλαγές συμβαίνουν μέσα σε λίγο χρόνο – αλλαγές που όλοι μας βιώνουμε σε κάθε επίπεδο της ζωής μας: κοινωνικά, οικογενειακά και βέβαια επαγγελματικά.

Μια από τις δραστικές αλλαγές είναι η εξ αποστάσεως εργασία - μια αλλαγή που ακόμα βρίσκεται σε τεντωμένο σκοινί, με εργαζόμενους και εργοδότες να αναζητούν τις νέες ισορροπίες.

Όμως αυτή δεν ήταν και η μοναδική αλλαγή στον εργασιακό χώρο. Το τελευταίο διάστημα ένα νέο κεφάλαιο φαίνεται να έχει ανοίξει, το οποίο δεν είναι άλλο από το Metaverse. Μπορεί για κάποιους να φαντάζει κάπως μακρινό, όμως τελικά είναι;

Το Metaverse, η εναλλακτική ψηφιακή ή εικονική πραγματικότητα, ξεπερνά τα απλά βιντεοπαιχνίδια και φέρνει επανάσταση στις λειτουργίες HR και στους χώρους εργασίας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας, όπως το Facebook -που έχει πλέον μετονομαστεί σε Meta-, η Microsoft, η Google και η Apple, επενδύουν σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογία metaverse - με αρκετές από αυτές τις επενδύσεις να επικεντρώνονται στον τομέα της εργασίας.

Πριν από ένα χρόνο, το Facebook δημιούργησε το Horizon Workrooms, έναν εικονικό χώρο συσκέψεων όπου οι εργαζόμενοι μιας εταιρείας μπορούν να συμμετέχουν σε μια συνάντηση στην εικονική πραγματικότητα ως avatar ή να συνδεθούν στο εικονικό δωμάτιο από έναν υπολογιστή μέσω βιντεοκλήσης.

Το Horizon Workrooms επιτρέπει στους χρήστες να δημιουργούν ένα avatar, να συνεργάζονται με άλλους, να μεταδίδουν ό,τι έχουν στον φορητό υπολογιστή τους, να κρατούν σημειώσεις και να αλληλεπιδρούν με συναδέλφους, ανεξάρτητα από τη φυσική τοποθεσία στην οποία βρίσκονται.

Το Metaverse φαίνεται ότι θα επηρεάσει και τον τρόπο, με τον οποίο γίνονται και οι προσλήψεις. Ήδη, πολλές εταιρείες πειραματίζονται με τη χρήση της εικονικής πραγματικότητας για την επιλογή ταλέντων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα η PwC στο Ηνωμένο Βασίλειο που δημιούργησε το Virtual Park -μια πλατφόρμα Metaverse, για συνεντεύξεις υποψηφίων-, καθώς και η Samsung που πραγματοποίησε εικονικές ημέρες καριέρας για νέες προσλήψεις, αξιοποιώντας τη συγκεκριμένη τεχνολογία.

Στο παιχνίδι έχει μπει από το 2021 και η Accenture, η οποία δημιούργησε ένα εικονικό γραφείο που ονομάζεται Nth Floor, ένα εταιρικό “Metaverse”, που δημιουργήθηκε για να φέρει κοντά τους εργαζομένους της εταιρείας, - να συναντηθούν, να συνεργαστούν και να εκπαιδευτούν. Αντίστοιχα και η Siemens πραγματοποίησε μία εικονική διάσκεψη όπου οι εργαζόμενοι που συνδέονταν για πρώτη φορά μπορούσαν να βρίσκονται σε μια παραλία, να παρακολουθήσουν πυροτεχνήματα και να βγάλουν ομαδικές selfies.

Σύμφωνα με διεθνή στοιχεία, πολλές εταιρείες τεχνολογίας θα έχουν τη δυνατότητα να επωφεληθούν από τη συμμετοχή τους στην ανάπτυξη του Metaverse, καθώς υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος του 2024, η παγκόσμια αγορά της εικονικής πραγματικότητας θα μπορούσε να φτάσει σε αξία έως και 1 τρισ. δολάρια. Ενώ, σε λιγότερο από 10 χρόνια, η εικονική πραγματικότητα θα χρησιμοποιείται σε 23 εκατομμύρια θέσεις εργασίας παγκοσμίως –κάτι που θα σημάνει την είσοδο της ανθρωπότητας στο Metaverse. Κάτι που θα απαιτήσει σίγουρα εξειδικευμένες δεξιότητες και γνώσεις.

Χωρίς αμφιβολία, το Metaverse υπόσχεται να φέρει νέα επίπεδα κοινωνικής σύνδεσης και συνεργασίας σε έναν κόσμο εικονικής εργασίας. Με τη στροφή στην εξ αποστάσεως εργασία μετά την πανδημία, η διατήρηση των εργαζομένων έχει γίνει κορυφαία πρόκληση για τις περισσότερες εταιρείες. Είναι πολύ δύσκολο να παραμείνουν αφοσιωμένα 20 άτομα σε μία βιντεοκλήση. Ενώ, σε αρκετούς δεν αρέσει καν να εμφανίζονται στην κάμερα.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι εταιρείες στρέφονται σε πλατφόρμες που βασίζονται στο Metaverse. Για το θέμα αυτό, ο Μπιλ Γκέιτς έκανε μια τολμηρή πρόβλεψη, λέγοντας ότι μέσα στα επόμενα δύο ή τρία χρόνια, οι περισσότερες εικονικές συναντήσεις θα μετακινηθούν από την κάμερα στο metaverse, σε έναν τρισδιάστατο χώρο με ψηφιακά avatars.

Ποιες όμως είναι οι κύριες προκλήσεις όμως που αντιμετωπίζει το σύγχρονο HR, ώστε να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το Metaverse στον χώρο εργασίας;

• Ένας χώρος εργασίας βασισμένος στο Metaverse φέρνει νέες ευκαιρίες για την οικοδόμηση ενός πιο δίκαιου χώρου εργασίας, χωρίς διακρίσεις - με εξαίρεση ίσως την μεγαλύτερη εξοικείωση των νεότερων εργαζομένων με την τεχνολογία σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές, που θα πρέπει να μάθουν να κάνουν πράγματα με έναν εντελώς καινούργιο τρόπο.
• Παρόλο που οι άνθρωποι θα χρησιμοποιούν ως επί το πλείστον avatars στο Metaverse, θα αλληλεπιδρούν σε αυτό που θα εξακολουθεί να αποτελεί ένα εργασιακό περιβάλλον. Αυτό σημαίνει ότι τα στελέχη ανθρώπινου δυναμικού θα πρέπει να βρουν τρόπο να επιβλέπουν αυτόν τον εικονικό χώρο για να αποφύγουν προβληματικές συμπεριφορές όπως σεξουαλική παρενόχληση, κακοποίηση ή εκφοβισμό και να διασφαλίσουν την ασφάλεια, την ευημερία και τη συμπεριληπτικότητα στο χώρο εργασίας.
• Το metaverse δίνει τη δυνατότητα να επαναπροσδιοριστεί ένα παραγωγικό, συνεργατικό και δημιουργικό εργασιακό περιβάλλον χωρίς περιορισμούς από φυσικούς κανόνες. Σε ένα στρογγυλό τραπέζι συσκέψεων σε φυσικό χώρο, ο CEO κάθεται πάντα στην κεφαλή ενός ορθογώνιου τραπεζιού. Ο νέος τρόπος εργασίας στο Metaverse δεν ακολουθεί αυτόν τον κανόνα. Χάρη σε αυτήν την τεχνολογία, οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να συνεργάζονται εξ αποστάσεως και να συμμετέχουν με έναν πιο αυθεντικό και ανθρώπινο τρόπο. Το χάσμα μεταξύ του φυσικού και του εικονικού γραφείου θα μπορούσε να κλείσει.
• Τα στελέχη του HR θα πρέπει να δημιουργήσουν το Metaverse στους οργανισμούς με τρόπο που να οδηγεί στην επιχειρηματική απόδοση. Ο εικονικός σχεδιασμός της νέας εργασιακής πραγματικότητας τους επιτρέπει να υπερβούν το παραδοσιακό, συχνά μη εμπνευσμένο περιβάλλον του γραφείου και να δημιουργήσουν μέρη που να ευνοούν τη συνεργασία, τη δημιουργικότητα, τη λήψη αποφάσεων, την ψυχαγωγία ή όλα αυτά μαζί.

Ωστόσο, παραμένουν ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες τεχνολογίας θα χειριστούν τα θέματα ασφάλειας και προστασίας της ιδιωτικότητας στο Metaverse, καθώς και για το κατά πόσο οι άνθρωποι θα θέλουν πραγματικά να περνάνε μεγάλο μέρος της ζωής τους ή να εργάζονται μέσα σε μια εντυπωσιακή εικονική προσομοίωση.

Την εποχή της ταχείας τεχνολογικής ανάπτυξης, το Metaverse είναι έτοιμο μία από τις πιο σημαντικές καινοτόμες τεχνολογίες όλων των εποχών. Οι εταιρείες θα μπορούν να το χρησιμοποιήσουν για να εκπαιδεύσουν το ανθρώπινο δυναμικό τους, να προσλάβουν νέους εργαζόμενους, να διατηρήσουν κορυφαία ταλέντα και να προσφέρουν ένα επίπεδο εξατομίκευσης στους πελάτες τους. που θα τις βοηθήσει να ξεχωρίζουν από τους ανταγωνιστές τους.

Και για το λόγο αυτό αποτελεί πραγματική πρόκληση για όλους μας, με ρίσκα που οφείλουμε να διαχειριστούμε και χαρακτηριστικά που μπορούμε να ωφεληθούμε.

* Η Ρεβέκκα Πιτσίκα, είναι CEO People for Business & Σύμβουλος Ειδικής Γραμματείας Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού (Foresight)