Πώς καλλιεργείται η δημιουργικότητα στις σύγχρονες επιχειρήσεις

Σε εποχές γρήγορων αλλαγών, όπου αυξάνεται η κυκλοφορία νέων προϊόντων και προκύπτουν νέες παροχές υπηρεσιών, η δημιουργικότητα είναι η ικανότητα παραγωγής πρωτότυπων ιδεών, που να αποτελούν συγκριτικό πλεονέκτημα.

Ωστόσο θα πρέπει να σημειωθεί, ότι δημιουργικότητα δεν είναι μόνον η ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων για τους πελάτες και γενικά το καταναλωτικό κοινό στο οποίο απευθύνεται μια εταιρεία. Σημαντική είναι και η συμβολή της δημιουργικής ομάδας που συμμετέχει στη διαδικασία.

Μια δημιουργική ομάδα μπορεί να βρίσκει καλύτερους τρόπους να εκτελεί εσωτερικές διαδικασίες και να κυκλοφορεί προϊόντα στην αγορά, να κάνει καλύτερες επιλογές σε μια διαπραγμάτευση και να λύνει προβλήματα πιο αποτελεσματικά. Η βελτίωση της δημιουργικότητας της ομάδας είναι μια στοχοπροσηλωμένη, συνεργατική διαδικασία, που αξιοποιεί τις δεξιότητες, την εμπειρία και την εξειδίκευση κάθε μέλους της ομάδας.

Ορισμένοι πιστεύουν ότι η δημιουργικότητα προέρχεται μόνο από «δημιουργικούς» ανθρώπους. Ωστόσο αποκρίνεται και σε συγκεκριμένες προτροπές.

Οι προτάσεις του Harvard Business Review

Ιδιαίτερα χρήσιμες από την άποψη αυτή είναι οι διαδικασίες που προτείνει το Harvard Business Review, το οποίο συμβουλεύει τα παρακάτω στάδια:

Προγραμματίστε μια συνεδρία δημιουργικότητας

Ξέρετε ότι χρειάζεστε μια νέα ιδέα - ίσως προσπαθείτε να επινοήσετε ένα όνομα για ένα νέο προϊόν ή μια νέα λειτουργία ενός υπάρχοντος προϊόντος, ή να φανταστείτε τις δυνατότητες ενός εντελώς καινούργιου επιχειρηματικού μοντέλου. Η διεξαγωγή μιας συνεδρίας ανταλλαγής ιδεών δεν είναι η μόνη επιλογή σας.

Αν προγραμματίσετε πώς θα συντονίσετε τη συνεδρία δημιουργικότητας, λαμβάνοντας υπόψη τον χρόνο, τον χώρο και τους κανόνες, θα διασφαλίσετε ότι οι συμμετέχοντες είναι ενεργητικοί, συγκεντρωμένοι και παραγωγικοί.

Βρείτε τον κατάλληλο χρόνο

Προγραμματίστε προσεκτικά τον χρόνο της συνεδρίας παραγωγής ιδεών. Ανάλογα με την κλίμακα αυτού που προσπαθείτε να πετύχετε, ενδέχεται να μην μπορείτε να φανταστείτε πολλές ιδέες, να περιοριστείτε σε λιγότερες επιλογές και να επινοήσετε ένα σχέδιο σε μόνο μία συνάντηση. Επομένως, προτού στείλετε την πρόσκληση, δημιουργήστε ένα γενικό χρονοδιάγραμμα. Πότε χρειάζεται να αποδώσει καρπούς η νέα ιδέα σας; Ποια ορόσημα θα πετύχετε στο μεσοδιάστημα και τι περιορισμούς από πλευράς προγραμματισμού πρέπει να ξεπεράσετε;

Μόλις ορίσετε το χρονοδιάγραμμά σας, προσπαθήστε να προγραμματίσετε την αρχική συνεδρία αρκετά νωρίτερα από την τελική προθεσμία. Πολλοί άνθρωποι υποθέτουν ότι τα δημιουργικά μυαλά επινοούν τις καλύτερες ιδέες τους όταν ο χρόνος είναι περιορισμένος, όμως αυτό σπάνια ισχύει. Οι ομάδες που πιέζονται να εργαστούν δημιουργικά σε ένα αυθαίρετα σύντομο χρονικό διάστημα θα εξαντληθούν και οι επιδόσεις τους δε θα είναι συνεχώς υψηλές.

Οι συνεδρίες δημιουργικότητας, όμως, είναι απαιτητικές νοητικά, γι' αυτό φροντίστε να μη διαρκούν πάνω από τριάντα λεπτά. Αν αποφασίσετε ότι η ομάδα σας χρειάζεται περισσότερο χρόνο, μπορείτε να συναντηθείτε ξανά, αλλά είναι καλύτερα να σταματήσετε και να κανονίσετε μια δεύτερη συνάντηση από το να πιέσετε την ομάδα σας να συνεχίσει να εργάζεται σκληρά και αντιπαραγωγικά.

Επιλέξτε μια χρονική στιγμή που τα άτομα θα έχουν πολλή ενέργεια, αλλά δε θα ασχολούνται με άλλες υποθέσεις που θα τους αποσπούν την προσοχή. Οι πρώτες και οι τελευταίες ώρες της ημέρας δεν ενδείκνυνται. Αντίστοιχα, αποφεύγετε να προγραμματίζετε συνεδρίες πριν από διακοπές ή σημαντικές επαγγελματικές εκδηλώσεις. Τα άτομα δεν θα δώσουν προσοχή.

Στήστε το σκηνικό

Αν μπορείτε, βρείτε έναν χώρο στον οποίο σπάνια συναντιέται η ομάδα σας για να δώσετε το έναυσμα για νέες σκέψεις. Αν πρέπει να χρησιμοποιήσετε τη συνηθισμένη αίθουσά σας, αλλάξτε τη χωροταξία της. Αντί να κάθεστε γύρω από ένα τραπέζι συνεδριάσεων, τοποθετήστε τις καρέκλες σε ομάδες.

Ζητήστε από τα μέλη της ομάδας σας να αφήσουν τους φορητούς υπολογιστές, τα tablets, τα τηλέφωνα και άλλες συσκευές στα γραφεία τους. Αντ’ αυτών, προμηθεύστε την αίθουσα με oπτικά εργαλεία πέρα από τον παραδοσιακό λευκό πίνακα: μεγάλα κομμάτια χαρτί, μικρές πολύχρωμες αυτοκόλλητες σημειώσεις ή ένας μαύρος πίνακας με χρωματιστές κιμωλίες. Καλύψτε τα τραπέζια με χαρτί που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σημειώσεις, σκίτσα ή ζωγραφιές και δώστε χρωματιστά στυλό ή μολύβια, μαρκαδόρους, ξυλομπογιές, σύρματα πίπας για χειροτεχνίες ή πηλό. Ακόμα και αν τα άτομα δε χρησιμοποιήσουν αυτές τις προμήθειες στην εργασία που έχουν να κάνουν, η ενασχόληση με την τέχνη μπορεί να συμβάλει στην παράκαμψη των αναστολών και την πυροδότηση της φαντασίας.

Μην περιορίσετε αυτές τις ιδέες στις παρουσιάσεις εκείνης της μέρας. Μπορείτε να εμπλουτίσετε και το καθημερινό περιβάλλον της ομάδας.

Για να δημιουργήσετε μια αίσθηση ασφάλειας, θέστε μερικούς βασικούς κανόνες στην αρχή της συνάντησής σας. Γράψτε τους σε έναν λευκό πίνακα ή κάπου όπου όλοι μπορούν να τους βλέπουν. Αν θέλετε, ζητήστε από τα μέλη της ομάδας να συνεισφέρουν ιδέες, αλλά φροντίστε να είστε σταθερός σχετικά με τις συμπεριφορές που αναμένετε.

Αν αυτές οι προσδοκίες δεν αποτελούν ήδη μέρος των βασικών κανόνων της ομάδας σας, εξετάστε το ενδεχόμενο ενίσχυσής τους.