Οι υποσχέσεις των κομμάτων και ο Γενικός Δείκτης

Θυμίζω ότι το 2014 ο Γενικός Δείκτης του ΧΑ βρισκόταν στις 1.360 μονάδες, ενώ τον Νοέμβριο του ίδιου έτους είχε υποχωρήσει στις 963 μονάδες. Στις μέρες μας, ο ίδιος δείκτης  βρίσκεται χαμηλότερα από το επίπεδο των 650 μονάδων, με τους επενδυτές να προσπαθούν να προβλέψουν τις πολιτικές εξελίξεις του 2019, οι οποίες -όπως είναι προφανές- θα επηρεάσουν και τις οικονομικές.

Με την πλειονότητα των Ελλήνων να πιστεύει πως έχουμε ήδη μπει σε μια άτυπη -και άγνωστης διάρκειας- προεκλογική περίοδο, τα πολιτικά κόμματα έχουν αρχίσει να ξεδιπλώνουν τις προγραμματικές τους θέσεις σε σειρά από ζητήματα που αφορούν την κοινωνία και την οικονομία.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη φορολογία των επιχειρήσεων, τα δύο μεγαλύτερα κόμματα έχουν προχωρήσει στις παρακάτω εξαγγελίες:

Φόρος επί των κερδών: Από τον υπάρχοντα συντελεστή του 29%, ο ΣΥΡΙΖΑ προτίθεται σε μια διετία να τον μειώσει στο 27% και η Νέα Δημοκρατία στο 20%.

Φορολογία μερισμάτων: Και πάλι σε βάθος διετίας, ο ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει ότι από την τρέχουσα επιβάρυνση του 15% θα πάμε στο 10% και η Νέα Δημοκρατία στο 5%.

Συμψηφισμός ζημιών: Η Νέα Δημοκρατία προτίθεται να διευρύνει τη χρονική περίοδο μεταφοράς των ζημιών σε επόμενες χρήσεις, με σκοπό τον συμψηφισμό φορολογητέου εισοδήματος από τα 5 στα 10 χρόνια.

Επί του παρόντος, οι εξαγγελίες των δύο κομμάτων δεν έχουν επηρεάσει το κλίμα στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, επιδρώντας ανοδικά στις τιμές των μετοχών, κυρίως για τους παρακάτω λόγους:

Πρώτον, υπάρχει μια γενικότερη επιφυλακτικότητα των πολιτών απέναντι στις κάθε είδους προεκλογικές εξαγγελίες (περιμένουν από τα λόγια να περάσουν στην πράξη) και

δεύτερον, οι αγορές θεωρούν ότι σε αυτή τουλάχιστον τη φάση, αυτό που πρωτεύει είναι η εδραίωση ενός θετικού οικονομικού-επενδυτικού περιβάλλοντος, προκειμένου να μειωθούν δραστικά οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων και η χώρα να μπορέσει να ξαναβγεί απρόσκοπτα στις αγορές. Επιπλέον, η μείωση της απόδοσης των κρατικών ομολόγων από μόνη της ανεβάζει τις αποτιμήσεις των αναλυτών για τις «δίκαιες» τιμές των μετοχών, με ό,τι θετικό σημαίνει αυτό για την πορεία τους στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.

Άρα λοιπόν, μεγάλη σημασία έχει η επικράτηση, στην πολιτική ζωή του τόπου, δυνάμεων που πιστεύουν πραγματικά στην ιδιωτική πρωτοβουλία και στην επιχειρηματικότητα, έτσι ώστε να πειστεί η διεθνής επενδυτική κοινότητα ότι στην Ελλάδα «επιτέλους, κάτι πρόκειται να αλλάξει προς το καλύτερο».

Μετά από όλα αυτά, ας πάμε να δούμε τις πιθανές επιδράσεις των προγραμμάτων των δύο μεγαλύτερων πολιτικών κομμάτων στις τιμές των μετοχών.

Φορολογία επί των κερδών

Αν μια εισηγμένη εταιρεία επιτυγχάνει ετήσια προ φόρων κέρδη ύψους 100 ευρώ, απομένουν μετά τη φορολογία 71 ευρώ (-29% ο τρέχων φορολογικός συντελεστής). Και επειδή το μέσο P/E διαμορφώνεται κοντά στο 15, τότε η συγκεκριμένη εταιρεία αποτιμάται στο ταμπλό του ΧΑ προς 1.065 ευρώ (71 επί 15).

Αν λοιπόν τα δύο κόμματα εφαρμόσουν πλήρως τις προεκλογικές τους εξαγγελίες, σε δύο χρόνια μετά την εκλογή τους στην εξουσία, η ίδια εταιρεία θα επιτυγχάνει καθαρά κέρδη:

* Επί Νέας Δημοκρατίας, 80 ευρώ και θα αποτιμάται στο ΧΑ προς 1.200 ευρώ (+12,7% σε σχέση με σήμερα).

* Επί ΣΥΡΙΖΑ, 73 ευρώ και θα αποτιμάται στο ΧΑ προς 1.095 ευρώ (+2,8% σε σχέση με σήμερα).

Βέβαια, τα παραπάνω θα έχουν νόημα να ισχύσουν για τις μετοχές των εισηγμένων εταιρειών που:

α) Σημειώνουν τα κέρδη τους στην Ελλάδα, καθώς για τα κέρδη των θυγατρικών τους στο εξωτερικό δεν θα προκύψει όφελος, διότι φορολογούνται ήδη στο εξωτερικό με τους ξένους συντελεστές φορολογίας βάσει ευρωπαϊκής οδηγίας.

β) Θα εξακολουθήσουν να είναι κερδοφόρες και για όσες δεν διαθέτουν σήμερα μεγάλο υπόλοιπο συσσωρευμένων ζημιών να καλύψουν.

γ) Δεν θα ενταχθούν σε διατάξεις του επενδυτικού νόμου, οι οποίες προβλέπουν υπεραποσβέσεις.

Φορολογία επί των μερισμάτων

Χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της προηγούμενης εισηγμένης εταιρείας (προ φόρων κέρδη 100 ευρώ, P/E 15), ας υποθέσουμε ότι αυτή διανέμει στους μετόχους της το 35% των καθαρών της κερδών (βλέπε στοιχεία παρατιθέμενου πίνακα).

Άρα, με βάση το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας, σε μια διετία, τα μετά από φόρους κέρδη θα έχουν αυξηθεί από τα 71 στα 80 ευρώ και το μικτό μέρισμα από τα 24,85 ευρώ (το 35% των 71 ευρώ) θα ανεβεί στα 28 ευρώ (το 35% των 80 ευρώ). Και στη συνέχεια, το καθαρό μέρισμα από τα 21,1 ευρώ (το 85% των 24,85 ευρώ) θα αυξηθεί στα 26,6 ευρώ (το 95% των 28 ευρώ).

Αντίθετα, με βάση το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, σε μια διετία, τα μετά από φόρους κέρδη θα έχουν αυξηθεί από τα 71 στα 73 ευρώ και το μικτό μέρισμα από τα 24,85 ευρώ (το 35% των 71 ευρώ) θα ανεβεί στα 25,55 ευρώ (το 35% των 73 ευρώ). Και στη συνέχεια, το καθαρό μέρισμα από τα 21,1 ευρώ (το 85% των 24,85 ευρώ) θα αυξηθεί στα 23 ευρώ (το 90% των 25,55 ευρώ).

Με άλλα λόγια, με βάση το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας, θα δούμε μια αύξηση του καθαρού μερίσματος σε σχέση με σήμερα κατά 26%, ενώ με βάση το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, κατά 9%.

Είναι προφανές ότι η ελάφρυνση της φορολόγησης των μερισμάτων θα επηρεάσει θετικά τις τιμές των μετοχών στο ΧΑ, επιπρόσθετα από τη θετική επίδραση του μειωμένου εταιρικού συντελεστή επί των κερδών.

Ωστόσο, θα πρέπει να διευκρινιστεί πως το όποιο όφελος θα είναι σχετικά μικρότερο στην πράξη, καθώς:

α) Περισσότερες από τις μισές εισηγμένες εταιρείες δεν προχωρούν στη διανομή οποιασδήποτε χρηματικής διανομής, είτε επειδή είναι ζημιογόνες, είτε επειδή διακρατούν απαραίτητη ρευστότητα και

β) Πολλές από τις υπόλοιπες εταιρείες επιλέγουν τη διανομή μετρητών με την (αφορολόγητη) μέθοδο της επιστροφής κεφαλαίου.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι εξαγγελίες των δύο μεγαλύτερων πολιτικών κομμάτων για μειώσεις φορολογίας σε κέρδη και μερίσματα επηρεάζουν θετικά τις αποτιμήσεις των μετοχών, τόσο στατικά (όπως αναφέραμε παραπάνω), όσο και δυναμικά, μέσα από την αναπτυξιακή δυναμική που θα προκαλέσουν.

Το κρίσιμο λοιπόν σημείο είναι τέτοια μέτρα όχι μόνο να εφαρμοστούν στην πράξη, αλλά να συνδυαστούν με ένα ευρύτερα φιλοεπενδυτικό κλίμα, ικανό να οδηγήσει το ΑΕΠ της χώρας σε σαφώς υψηλότερα νούμερα.

* Ο Αλέξανδρος Μωραϊτάκης είναι Οικονομολόγος, πρώην Βουλευτής ΝΔ Α' Αθήνας.