Η Τουρκία, οι προκλήσεις και ο κίνδυνος ατυχήματος

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η «συντονισμένη» αντίδραση ΕΕ χθες και ΗΠΑ μία ημέρα νωρίτερα, στην έξαρση που εμφανίζει εσχάτως η προκλητικότητα της τουρκικής ρητορικής, καταδεικνύει τουλάχιστον δύο τινά: πρώτον, ότι οι δυτικοί σύμμαχοί μας αναγνωρίζουν την απειλή που θέτει η Τουρκία έναντι της Ελλάδας και δεύτερον, ότι επίσης αναγνωρίζουν το αδιαμφισβήτητο της ελληνικής κυριαρχίας. 

«Οι πρόσφατες ενέργειες, προκλήσεις, ρητορική, είναι σε αντίθετη κατεύθυνση με την αποκλιμάκωση που τόσο πολύ χρειάζεται», τόνισε χθες ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Πίτερ Στάνο, υπενθυμίζοντας ότι η ΕΕ έχει επανειλημμένως καλέσει την Τουρκία «να σέβεται την κυριαρχία των κρατών-μελών της ΕΕ και να δεσμευτεί στην επίλυση όλων των ανοιχτών ζητημάτων στο πνεύμα καλής γειτονίας, με πλήρη σεβασμό στο διεθνές δίκαιο».

Αντίστοιχα, με γραπτή του δήλωση -γεγονός ιδιάζουσας σημασίας στα διπλωματικά πράγματα- το State Department τόνιζε μία ημέρα νωρίτερα, αναφερόμενο στις τουρκικές προκλήσεις ως προς τα νησιά του Αν. Αιγαίου, ότι «η κυριαρχία της Ελλάδας σε αυτά τα νησιά δεν αμφισβητείται».

Πρόκειται, εν πολλοίς, περί τοποθετήσεων που περιγράφουν το αυτονόητο και υπό άλλες περιστάσεις θα κρίνονταν ως ικανοποιητικές από την Αθήνα, όπως κατέστη σαφές και από τα λεγόμενα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, χθες, στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Ωστόσο, υπό τις παρούσες συνθήκες, ελάχιστο είναι το όφελός τους.

Η Τουρκία εμφανίζεται να ακολουθεί κατά το διάστημα των τελευταίων μηνών, κατά τρόπο ιδιαιτέρως επιμελή και συνεπή, μία πολιτική ανάδειξης της χώρας μας ως παραβάτη του διεθνούς δικαίου και ειδικά των προβλέψεων της Συνθήκης της Λωζάνης. Κύρια συνιστώσα αυτού του αφηγήματος είναι ο συνεχιζόμενος, κατά τους Τούρκους, εξοπλισμός των νήσων του Αν. Αιγαίου ενώ εσχάτως σε αυτό το σκεπτικό συμπεριέλαβαν και τη Δυτ. Θράκη.

Μόλις χθες, ο πρόεδρος Ερντογάν εξαπέλυσε νέους μύδρους κατά της Ελλάδας, ειδικά σε ό,τι αφορά στη συσσώρευση όπλων στη Θράκη, φθάνοντας μέχρι του σημείου να χαρακτηρίσει την παρουσία αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή ως «μυστική κατοχή».

Ανεξαρτήτως των αιτίων επί των οποίων εδράζεται αυτή η έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας και των εκτιμήσεων ότι συνδέεται με την προεκλογική περίοδο που διανύει η γείτονα αλλά και των κάθε λογής σεναρίων που βλέπουν το φως της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα, περί θερμού επεισοδίου με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στο Αιγαίο ή στην Αν. Μεσόγειο, ένα είναι σαφές. Η παρούσα κατάσταση οδηγεί Ελλάδα και Τουρκία πιο κοντά όσο ποτέ κατά το παρελθόν στο ενδεχόμενο ενός «ατυχήματος». Γνήσιου ή κατασκευασμένου.

Η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, τόσο στον Έβρο όσο και στα νησιά του Αιγαίου, η ύπαρξη σημαντικών ναυτικών δυνάμεων, με το πρόσχημα των στρατιωτικών ασκήσεων ή για άλλους επιχειρησιακούς λόγους αλλά και το καθημερινό μπαράζ αεροπορικών παραβάσεων, παραβιάσεων και υπερπτήσεων στα ελληνικά νησιά, ενώ παρατηρείται κορύφωση της επιθετικής ρητορικής εκ μέρους της γείτονος, δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα, καθιστώντας πιθανότερη μία κλιμάκωση επί του πεδίου. Πρόκειται, δε, για μία κατάσταση επί της οποίας ελάχιστη μπορεί να είναι η επίδραση της χώρας μας, δεδομένης της ανάγκης προάσπισης της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της.

Υπ’ αυτό το πρίσμα, όμως και στον βαθμό που παρατείνεται η παρούσα εικόνα, διανύουμε περίοδο «αντίστροφης μέτρησης» με τη γείτονα. Όσο επαγγελματική κι αν είναι η αντιμετώπιση του φαινομένου εκ μέρους των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας, όπως το Λιμενικό Σώμα, οι συνεχείς προκλήσεις και ο βαθμός έντασης και ανθρώπινης κόπωσης καθιστούν το ενδεχόμενο «ατυχήματος» απολύτως ορατό, ανεξαρτήτως των όποιων τοποθετήσεων των συμμάχων μας.