Η Ευρώπη της ύστατης ώρας

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Στις 20 του μηνός, στο Λουξεμβούργο, οι υπουργοί Οικονομικών των 27 (EcoFin) θα συνεδριάσουν για την αναμόρφωση ενός εκ των παλαιοτέρων θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που τα αρχικά του στάδια ανάγονται στο 1968. Την Τελωνειακή Ένωση.

Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, οι βασικές μεταρρυθμίσεις που θα προωθηθούν αφορούν στη δημιουργία μίας ενιαίας τελωνειακής Αρχής στην ΕΕ και στη δημιουργία ενός ενιαίου πληροφοριακού - τελωνειακού κέντρου για τις εισαγωγές (Customs Data Hub).

Αυτή είναι όμως η μισή αλήθεια. Στην πραγματικότητα, η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση ενός εκ των παλαιοτέρων και κυριοτέρων θεσμών επί του οποίου εδράζεται το ευρωπαϊκό οικοδόμημα αφορά στην επιθυμία των Βρυξελλών να αντιπαρατεθούν, επιτέλους, με τις αθρόες εισαγωγές λιανικών προϊόντων από την Κίνα, που κατακλύζουν την ευρωπαϊκή αγορά.

Εργαλείο τους δε προς αυτήν την κατεύθυνση θα είναι η κατάργηση του ορίου των 150 ευρώ στη δασμολόγηση εισαγόμενων μικροδεμάτων και η επιβολή τέλους 2 ευρώ ανά δέμα, καθώς και η υπαγωγή τους σε καθεστώς ΦΠΑ, πληρωτέου κατά την αγορά του προϊόντος.

Σε αντίστοιχη κίνηση, κατάργηση του ορίου των 150 δολ. και την υπαγωγή μικροδεμάτων σε κανονική δασμολόγηση προχώρησαν πρόσφατα οι ΗΠΑ, στο πλαίσιο της πολιτικής δασμών Τραμπ και των διαπραγματεύσεων Κίνας - ΗΠΑ για τους δασμούς.

Η κίνηση των Ευρωπαίων σημειώνεται σε ακριβώς αυτόν τον απόηχο και στο πλαίσιο μίας προσπάθειας αντιμετώπισης του κύματος λιανικών πωλήσεων από την Κίνα, κυρίως μέσω ηλεκτρονικών πλατφορμών, που έχουν κατακλύσει τη Γηραιά Ήπειρο. Κατάσταση, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τον παραγκωνισμό αντίστοιχων ευρωπαϊκών προϊόντων, η παραγωγή πολλών εκ των οποίων έχει ήδη μεταφερθεί στην Ασία, στερώντας θέσεις εργασίας και όγκο παραγωγής από την Ευρώπη.

Πρόκειται, δίχως άλλο, για μία κίνηση της ύστατης ώρας και αφού η ευρωπαϊκή αγορά έχει επηρεαστεί καταλυτικά εδώ και χρόνια από τις αθρόες εισαγωγές από την Κίνα.

Η ταχύτητα αντίδρασης όμως της Ευρώπης θα όφειλε να μην εκπλήσσει. Η ιστορία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος αυτό επιτάσσει.

Έπρεπε να προηγηθεί η ελληνική κρίση χρέους ώστε να δημιουργηθούν χρηματοοικονομικοί θεσμοί όπως ο EFSF αρχικά και ο ESM στη συνέχεια, ή ακόμη και να τροποποιηθούν θεμελιώδεις προβλέψεις όπως το no-bailout clause για κράτη-μέλη της Ευρωζώνης.

Αντίστοιχα, έπρεπε να προηγηθεί η πιστωτική κρίση ώστε να προχωρήσει η Τραπεζική Ένωση, το οικοδόμημα της οποίας ακόμη μέλλει να ολοκληρωθεί με την επικείμενη προώθηση της ένωσης αποταμιεύσεων και επενδύσεων (Savings and investments union).

Κορυφαίο δε παράδειγμα της καθυστέρησης με την οποία καταπιάνεται με καίριας σημασίας προβλήματα που αντιμετωπίζει η ΕΕ είναι η υπόθεση του επανεξοπλισμού της (Rearm Europe).

Έπρεπε να ξεσπάσει πόλεμος στο κατώφλι της, στην Ουκρανία και κυριότερα έπρεπε να ανακληθεί η αμερικανική ομπρέλα αμυντικής προστασίας, ώστε να αποφασίσει η Ευρώπη να… πάρει το όπλο της. Και πάλι, κάνοντας μισή δουλειά, αφού... τα λεφτά δεν φτάνουν, όπως είπε χθες και ο φίλτατος Κυριάκος Μητσοτάκης.

Στο τέλος, η ΕΕ ενδεχομένως να βρίσκει την «άκρη» και να αντιμετωπίζει, έστω εκ των υστέρων, τα προβλήματα και τις κρίσεις με τις οποίες στέκει κατά καιρούς αντιμέτωπη. Η απουσία αμεσότητας, ωστόσο, ως απόρροια τόσο του αργόσυρτου τρόπου λήψης αποφάσεων, όσο και των συχνά αντικρουόμενων εθνικών συμφερόντων των κρατών-μελών της, έχουν ήδη στοιχίσει ακριβά.