Οι λίστες, η ακρίβεια και η ουσία

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η πρωτοβουλία μείωσης των τιμών σε περισσότερα από 2.000 προϊόντα και οι λίστες που ανακοινώθηκαν χθες, από τον φίλτατο υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο, συνιστούν μία «ανάσα» για χιλιάδες νοικοκυριά που πλήττονται από την ακρίβεια στη χώρα μας. Είναι απολύτως θεάρεστη, δε, η δέσμευση του πρωθυπουργού  Κυριάκου Μητσοτάκη ότι η μάχη κατά της ακρίβειας αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησης.

Είναι σαφές όμως ότι η συγκεκριμένη πρωτοβουλία συνοδεύεται και από δύο καίρια μειονεκτήματα.

Πρώτον, έχει ημερομηνία λήξης το τέλος του έτους και η ενδεχόμενη παράτασή της εναπόκειται σε σειρά παραμέτρων, άρα δεν συνιστά ένα μόνιμο καθεστώς πραγμάτων και δεύτερον, δεν άπτεται των πραγματικών αιτίων της ακρίβειας.

Δεν άπτεται ζητημάτων ανταγωνισμού και όρων λειτουργίας της αγοράς. Με άλλα λόγια, δεν αφορά ούτε στην εφοδιαστική αλυσίδα και στις στρεβλώσεις ανταγωνισμού που τη συνοδεύουν ούτε στο ενεργειακό κόστος, στο διαμετακομιστικό κόστος, στον επαρκή και αποτελεσματικό έλεγχο της αγοράς και σε όλους εκείνους τους παράγοντες που συντέλεσαν στη διατήρηση της ακρίβειας στη χώρα μας και στη μείωση της αγοραστικής ικανότητας των πολιτών.

Υπ’ αυτήν την έννοια, αν και η συγκεκριμένη πρωτοβουλία δεν αποτελεί δώρον άδωρον, καθώς αναμένεται να βοηθήσει τα νοικοκυριά της χώρας, έστω πρόσκαιρα, ασφαλώς δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ριζικό και μόνιμο μέτρο αντιμετώπισης της ακρίβειας. 

Ακόμη, δε, και εκεί όπου η πολιτεία έχει εμφανιστεί να ασκεί έργο, στην εποπτεία της εφαρμογής της νομοθεσίας από τις αλυσίδες λιανικής και δη στα σούπερ μάρκετ, υπάρχουν βάσιμες αμφιβολίες ότι οι παράμετροι που κυριάρχησαν αφορούσαν κυρίως τις εντυπώσεις και όχι την ουσία. Τουλάχιστον αυτό κατέδειξαν -σε μεγάλο βαθμό- και οι ενστάσεις Σκλαβενίτη ως προς την ορθότητα των προστίμων που επιβλήθηκαν στη συγκεκριμένη αλυσίδα.

Υπ’ αυτό το πρίσμα, καλές και άγιες οι μειώσεις τιμών στο πλήθος των κωδικών προϊόντων που ανακοινώθηκαν χθες και θα διαρκέσουν έως τις 31 Δεκεμβρίου, όμως το πρόβλημα, μόνον έτσι, δεν αντιμετωπίζεται.

Εάν η κυβέρνηση επιθυμεί όντως -και προφανώς ουδεμία αμφιβολία τρέφουμε ως προς αυτό- να δαμάσει το τέρας της ακρίβειας, εξασφαλίζοντας έτσι την εύνοια και του εκλογικού σώματος, οφείλει να θέσει σε πράξη ένα άρτια δομημένο πακέτο μεταρρυθμίσεων που θα αφορά στο σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας, αντί να επιδιώκει την επικοινωνιακή και μόνο διαχείριση του ζητήματος.

Διότι είναι πολύ καλά τα πρωτοσέλιδα για τα πρόστιμα που επιβάλλει η ΔΙΜΕΑ, όμως θα όφειλαν να αφορούν στο σύνολο της αγοράς και βεβαίως σε αποδεδειγμένες παραβιάσεις της κείμενης νομοθεσίας.

Όπως αντίστοιχα, καλή και άγια η αναγραφή διπλών τιμών (παραγωγού και στο ράφι) στα ταμπελάκια των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ (εάν και όποτε εφαρμοστεί, διότι ευλόγως δεν έχουν λυθεί όλα τα ζητήματα που την αφορούν), όμως έτσι καθίσταται ο καταναλωτής κριτής και αξιολογητής των όρων λειτουργίας του ανταγωνισμού και το βάρος της ευθύνης για την εποπτεία της αγοράς μετατίθεται στους ώμους του, από εκείνους της πολιτείας.

Ας κάνει, λοιπόν, ο καθένας τη δουλειά του όπως πρέπει. Ως προς τον καταναλωτή και τις ικανότητές του να εντοπίζει πού ακριβώς βρίσκεται το συμφέρον του, δεν τρέφουμε αμφιβολίες. Ως προς την κυβέρνηση και την άσκηση των δικών της αρμοδιοτήτων, ωστόσο, τούτο είναι αμφίβολο.