Το επίδομα ενοικίου και το κρίσιμο λάθος

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Το μέτρο της επιδότησης ενοικίου, κατά την κυβέρνηση, έχει δύο στόχους. Ο πρώτος αφορά στη στήριξη των νοικοκυριών και στην άμβλυνση του κόστους στέγασης και ο δεύτερος, στην πάταξη της φοροδιαφυγής, με τη δήλωση του πλήρους ποσού που καταβάλλουν οι ενοικιαστές ως μίσθωμα. Σε αμφότερους αυτούς τους στόχους, έως τώρα, δεν αποδίδει τα «συμπεφωνημένα».

Ακόμη κι αν βάλουμε στην άκρη το μπάχαλο που επικρατεί από την Παρασκευή με τις καταβολές της συγκεκριμένης επιδότησης, εξαιτίας είτε λαθών στην καταχώρηση των σχετικών στοιχείων από τους μισθωτές, όπως ισχυρίζεται το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, είτε αναντιστοιχιών που εντοπίστηκαν κατά τις σχετικές διασταυρώσεις των στοιχείων που έχουν δηλώσει οι εκμισθωτές, είτε εξαιτίας οποιασδήποτε άλλης αιτίας, όπως η απουσία δήλωσης ΙΒΑΝ, το συγκεκριμένο μέτρο δεν μεταβάλλει κατά τρόπο μόνιμο την εικόνα της στεγαστικής αγοράς. Με άλλα λόγια, δεν βοηθά στην επίλυση της στεγαστικής κρίσης.

Αντίθετα, πρόκειται για ένα μέτρο το οποίο θα μπορούσε βασίμως να ισχυριστεί κανείς ότι ωθεί τους εκμισθωτές ακινήτων στη διατήρηση ή και αύξηση των ενοικίων των ακινήτων τους, καθώς η επιδότηση προσμετράται πλέον ως δεδομένη κατά τον υπολογισμό του μισθώματος. Όπως αντίστοιχα, δεν οδηγεί σε αποσυμφόρηση της κατάστασης στη στεγαστική αγορά καθώς η εξάλειψη του 1/12 του ετησίου κόστους που είναι αναγκασμένοι να επωμιστούν οι ενοικιαστές τούς παρέχει τη δυνατότητα να αναζητήσουν, ενδεχομένως, ένα κατά τι ακριβότερο ακίνητο εκείνου που μπορούσαν να συντηρήσουν έως τώρα.

Κατά ακριβώς την ίδια λογική που τα προγράμματα Σπίτι Μου μου Ι & ΙΙ αυξάνουν τη ζήτηση και όχι την προσφορά ακινήτων στην ελληνική στεγαστική αγορά, εντείνοντας την κρίση που αυτή βιώνει, έτσι και η επιδότηση ενοικίου επενεργεί προς την ίδια κατεύθυνση.

Όσο δε για τον έτερο λόγο ύπαρξης αυτού του μέτρου, δηλαδή την πάταξη της φοροδιαφυγής μέσω της απόκρυψης του πλήρους ύψους των μισθωμάτων, το μπάχαλο του προηγουμένου τριημέρου (και η παράταση που δόθηκε για διορθώσεις στο Ε1) ανέδειξε -κατά πάσα βεβαιότητα- και ένα τμήμα του προβλήματος, καθώς οι εκμισθωτές (ενοικιαστές) καλούνταν να δηλώσουν τα πλήρη ποσά, ενώ οι μισθωτές (ιδιοκτήτες) είχαν ενδεχομένως δηλώσει χαμηλότερα ποσά στην εφορία και πλέον πρέπει όλοι να προχωρήσουν σε αλλαγές στη δήλωση εισοδήματος Ε1, γεγονός που ενδεχομένως να οδηγεί και σε πρόστιμα, τουλάχιστον προς την πλευρά των ιδιοκτητών, αν και τούτο ακόμη παραμένει ασαφές, δεδομένων των περιστάσεων.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση, μέχρι στιγμής, αμφότεροι οι στόχοι του συγκεκριμένου μέτρου αποτυγχάνουν, είτε μερικώς είτε ολικώς. Εάν η κυβέρνηση επιθυμεί όντως να αμβλυνθεί η κρίση που βιώνει σήμερα η στεγαστική αγορά, δεν έχει παρά να στρέψει το ενδιαφέρον της σε τρόπους με τους οποίους θα καλυφθεί το «κενό» ακινήτων που αντιμετωπίζει σήμερα η αγορά.

Είτε προωθώντας μέτρα για την αποδέσμευση του στοκ ακινήτων που βρίσκονται στα χέρια των τραπεζών και των funds, αίροντας τα γραφειοκρατικά εμπόδια ως προς αυτό, είτε ωθώντας στην αγορά ακίνητα που κατέχει σήμερα το Δημόσιο και πάντως, μέσω μέτρων που θα τονώσουν την ιδιωτική ανοικοδόμηση.

Όταν το πρόβλημα είναι οι ακριβές τιμές και τα ακριβά νοίκια λόγω έλλειψης ακινήτων, δεν επιδοτείς το νοίκι αλλά αυξάνεις την προσφορά ακινήτων. Απλό δεν είναι;

Τώρα βέβαια, σε μία μακρά προεκλογική περίοδο είμαστε και είναι απολύτως κατανοητή η βούληση της κυβέρνησης να «μοιράσει χρήμα», όμως ας το κάνει κάπως ευφυέστερα, μήπως και πιάσει τόπο…