Πώς η Covid-19 ανατρέπει τις οικονομικές ισορροπίες του πλανήτη

Νέα δεδομένα στον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας αλλά και στις σχέσεις μεταξύ κρατών, διαμορφώνει η πανδημία. Η στρατηγική Τραμπ ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου και οι κινήσεις του Πεκίνου. Τα νέα διλήμματα για την αγορά πετρελαίου.

Πώς η Covid-19 ανατρέπει τις οικονομικές ισορροπίες του πλανήτη

Η παγκόσμια οικονομία θα συρρικνωθεί το β’ τρίμηνο και η πανδημία του Covid-19 θα βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής του πλανήτη, γράφει στην πρόβλεψή του για το β’ τρίμηνο το Stratfor, σημειώνοντας πως θα υπάρξει προσαρμογή στην πρόοδο αρκετών τάσεων εξ αυτών που παρακολουθεί, καθώς πολλές θα επιβραδυνθούν ή θα μπουν στον «πάγο», δεδομένου ότι οι κυβερνήσεις προσπαθούν να προσαρμοστούν στην πραγματικότητα μετά τον Covid-19.

Για παράδειγμα, γράφει το Stratfor, θα δούμε εύθραυστες κυβερνήσεις στην Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή να επιβιώνουν πέραν της αρχικής «ημερομηνίας λήξης» τους, καθώς προσωρινά θα συσπειρωθούν για να αντιμετωπίσουν την κρίση. Ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας θα μπει σε δεύτερη μοίρα, καθώς θα υπάρξουν εξαιρέσεις ή καθυστερήσεις σε ορισμένες απαιτήσεις, αν και οι συστημικές διαφορές, ιδιαίτερα στην τεχνολογική εξέλιξη, δεν θα εξαφανιστούν, ούτε θα ξεχαστούν.

Ο Covid-19 θα επιταχύνει επίσης τον ρυθμό άλλων τάσεων που συζητήθηκαν στην ετήσια πρόβλεψη του αμερικανικού think tank. Η πανδημία σε συνδυασμό με τον εν εξελίξει πόλεμο τιμών μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και της Ρωσίας θα δημιουργήσουν σοβαρό πρόβλημα σε αρκετές πετρελαιοπαραγωγικές χώρες αυτό το τρίμηνο. Επίσης, ορισμένα κράτη θα αναδυθούν από την κρίση του Covid-19 και θα προσπαθήσουν να αρχίσουν να εκμεταλλεύονται τις επιπτώσεις, αρχής γενομένης από το β’ τρίμηνο. Για παράδειγμα, παρά την επιδημία, ασιατικές χώρες εκτός Κίνας θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν εταιρείες που επιδιώκουν να διαφοροποιήσουν τις αλυσίδες προμηθειών τους εν μέσω της αναταραχής που έχει προκληθεί.

Η υψηλή πιθανότητα ύφεσης

Η παγκόσμια οικονομία πιθανότατα θα σημειώσει γενική πτώση το β’ τρίμηνο και οι προηγούμενες προβλέψεις για ελαφρά ανάκαμψη το 2020 δεν είναι πλέον πιθανές, λόγω της πανδημίας. Αντιθέτως, η παγκόσμια οικονομία θα βιώσει σημαντικά χαμηλότερη ανάπτυξη και πιθανότατα ύφεση το 2020, η οποία θα μπορούσε να διαρκέσει έως το 2021.

Τα ανεπίσημα στοιχεία από την Κίνα υποδηλώνουν μια κάθετη πτώση στην ανάπτυξη του α’ τριμήνου και, αν και η Κίνα μπορεί να ανακάμψει από την πανδημία πριν από άλλες χώρες, ωστόσο η έλλειψη ζήτησης σε άλλες περιοχές του κόσμου θα εμποδίσει την ανάπτυξη, τουλάχιστον κατά τη διάρκεια του β’ τριμήνου. Τα μοντέλα για την οικονομική επίπτωση του Covid-19 δείχνουν πως ο κόσμος βρίσκεται στο χείλος της ύφεσης ακόμα και αν ο ιός υποχωρήσει γρήγορα, με ενδεχόμενο πτώσης έως και 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ, εάν ο ιός εξελιχθεί όπως η πανδημία γρίπης του 1918-1919.

Η προοπτική ανάκαμψης εξαρτάται από την ταχύτητα και το εύρος των κυβερνητικών αντιδράσεων για τη στήριξη των εισοδημάτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων και των κεντρικών τραπεζών για τον περιορισμό των χρηματοπιστωτικών διαταραχών. Ωστόσο, υπάρχουν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν μακροχρόνιες επιπτώσεις στην κατανάλωση καθώς και επενδυτικές και χρηματοοικονομικές πιέσεις στις επιχειρήσεις. Αυτά θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ευρύτερες απολύσεις και σε επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, που θα μπορούσε να επιταχυνθεί και να μετατραπεί σε μια βαθύτερη, πιο μακροχρόνια οικονομική συρρίκνωση από αυτήν που αναμένεται τώρα.

Το πόσο γρήγορες και αποτελεσματικές θα είναι οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες στην αντίδραση έναντι της πιθανότητας αυτού του φαύλου κύκλου θα καθορίσει την οικονομική προοπτική για το υπόλοιπο 2020 αλλά και το 2021.

Πίεση για τελικές εμπορικές συμφωνίες πριν τις εκλογές των ΗΠΑ

Εν τω μεταξύ, όπως σημειώνει το Stratfor, τουλάχιστον στην αρχή του β’ τρίμηνου η πίεση των ΗΠΑ για οριστικοποίηση περισσότερων εμπορικών συμφωνιών με εμπορικούς εταίρους θα μπει στον «πάγο», καθώς οι διπλωματικές συναντήσεις και διαπραγματεύσεις έχουν ανασταλεί ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορωνοϊού.  

Όταν αρχίσει να υποχωρεί η εξάπλωσή του ιού, οι ΗΠΑ θα επιταχύνουν εκ νέου τις διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ευρωπαϊκή Ένωση και διάφορες χώρες, στο πλαίσιο των προσπαθειών να τονώσουν την οικονομική ανάκαμψη. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα συνεχίσει να θέλει να οριστικοποιήσει περισσότερες εμπορικές συμφωνίες ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου, όμως αυτό το χρονοδιάγραμμα ίσως να μην είναι πλέον πρακτικό, εάν δεν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις πριν το τέλος του β’ τριμήνου.

Παρά τη συμφωνία με την Κίνα, η εμπορική επίθεση συνεχίζεται

Με τον Covid-19 να επηρεάζει την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία, η αμερικανική εμπορική επίθεση μέσω της χρήσης δασμών, πιθανότατα θα κάνει παύση το β’ τρίμηνο (σ.τ.μ. ήδη ο Τραμπ φέρεται να εξετάζει αναστολή 90 ημερών σε ορισμένους δασμούς) και οι ΗΠΑ πιθανότατα θα συνεχίσουν να δείχνουν επιείκεια ως προς τους στόχους εισαγωγών που θα πρέπει να επιτυγχάνει η Κίνα.  

Αν η Κίνα δεν καταφέρει να πετύχει ορισμένους από τους αρχικούς στόχους για αυξημένες εισαγωγές από τις ΗΠΑ, τότε αντί να επιβάλουν αμέσως στην Κίνα δασμούς, οι ΗΠΑ θα απαιτήσουν η Κίνα να καλύψει τη διαφορά το β’ εξάμηνο του 2020. Επιπλέον, οι ΗΠΑ είναι απίθανο να προχωρήσουν σε επιβολή δασμών στα ευρωπαϊκά οχήματα. Όμως αυτό δεν σημαίνει πως οι εμπορικές διαμάχες και ο προστατευτισμός δεν θα αποτελέσουν σημαντικό ζήτημα το β’ τρίμηνο.

Οι χώρες είναι πιθανό να θέσουν αυξημένους περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιου ιατροφαρμακευτικού εξοπλισμού και προμηθειών στην προσπάθεια να προστατευθούν οι πληθυσμοί τους. Επιπλέον, περιορισμό στο εμπόριο που δεν σχετίζονται με τους δασμούς, περιλαμβανομένων των ταξιδιωτικών περιορισμών και του κλεισίματος των συνόρων, θα προκαλέσουν πολύ μεγαλύτερη βλάβη στις παγκόσμιες οικονομίες αυτό το τρίμηνο απ’ ότι οι δασμοί.

Ο Covid-19 θα δημιουργήσει ευελιξία εν μέσω του εμπορικού πολέμου

Όπως σημειώνει το Stratfor, η πρώτη φάση της εμπορικής συμφωνίας ΗΠΑ-Κίνας έχει κρατήσει, αφήνοντας ανοικτή την πόρτα για συνέχιση των διαπραγματεύσεων και των διαφωνιών ως προς την εφαρμογή αυτής της αρχικής συμφωνίας. Καθ’ όλη τη  διάρκεια του β’ τρίμηνου, η πρώτη φάση της εμπορικής συμφωνίας θα παραμείνει σε ισχύ, όμως η πανδημία του Covid-19 θα θέσει σε κίνδυνο την ικανότητα της Κίνας να τηρήσει βασικά σημεία της ως προς τις αγορές που πρέπει να κάνει, και πιθανότατα τη δυνατότητα των ΗΠΑ να παραδώσει αυτά που πρέπει αν αγοραστούν. Ωστόσο, ο Λευκός Οίκος θα συνεχίσει να δείχνει ευελιξία προκειμένου να διατηρηθεί η συμφωνία και να αποφευχθούν περαιτέρω πλήγματα στην αμερικανική ανάπτυξη εν όψει των εκλογών του Νοεμβρίου.

Στην περίπτωση μιας διαρκούς επιδημίας στις ΗΠΑ, η Ουάσινγκτον μπορεί ακόμα και να επιλέξει να άρει επιλεκτικά τους δασμούς σε ιατροφαρμακευτικές εισαγωγές, ορισμένα καταναλωτικά προϊόντα και ενδιάμεσα προϊόντα που χρησιμοποιούνται στους τομείς που επηρεάζονται από τον ιό (αν και το αν αυτό πραγματικά θα αυξήσει τις βασικές προμήθειες ιατροφαρμακευτικών αγαθών θα εξαρτηθεί από τον βαθμό στον οποίο η Κίνα θα επιβάλει περιορισμούς σε διάφορα αντικείμενα, κάτι που πιθανότατα θα ποικίλει πολύ).

Έχοντας βγει από τη δική της επιδημία Covid-19, η Κίνα θα στραφεί στην ενίσχυση της δικής της οικονομίας, κατευθύνοντας κρατικούς πόρους προς την τόνωση της ανάπτυξης με μέτρα νομισματικής πολιτικής και στήριξη σε βασικούς κλάδους και επενδύσεις. Ωστόσο, κατά το Stratfor, είναι απίθανο να υπάρξει μια ταχεία ανάκαμψη «V», δεδομένου του βαθύτατου πλήγματος που δέχθηκε η ανάπτυξη στις αρχές του έτους λόγω της εγχώριας επιδημίας και των μελλοντικών προκλήσεων στην κινεζική οικονομία, που είναι προσανατολισμένη στις εξαγωγές, καθώς ο ιός εξαπλώνεται διεθνώς.

Η ανάπτυξη της Κίνας το β’ τρίμηνο αντιμετωπίζει περισσότερους κινδύνους υπό τη μορφή δυνητικών δευτερογενών επιδημιών στο εσωτερικό, λόγω επαναμόλυνσης από το εξωτερικό.

Μικρή πρακτικά η επίπτωση των μειώσεων παραγωγής του OPEC+

Το Stratfor αναφέρει επίσης στις εκτιμήσεις του πως το β’ τρίμηνο θα βρίσκεται στο επίκεντρο η κατάρρευση της συμφωνίας του OPEC+ για την παραγωγή, καθώς τόσο η Σαουδική Αραβία όσο και η Ρωσία θα ενισχύσουν την πετρελαϊκή τους παραγωγή και θα προσπαθούν να εξασφαλίσουν μερίδιο αγοράς, ενώ η ζήτηση θα κάνει «βουτιά» λόγω του Covid-19. Αυτό θα έχει σημαντικές επιπτώσεις για τις πετρελαιοπαραγωγικές χώρες, καθώς οι τιμές του πετρελαίου μπορεί να παραμείνουν χαμηλότερα των 35 δολαρίων το βαρέλι για το μεγαλύτερο μέρος του πρώτου μισού του τριμήνου –και να αυξηθούν μόνο επειδή η ακριβή παραγωγή σε άλλα μέρη έχει διακοπεί.

Η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία είναι απίθανο να καταλήξουν σε άλλη συμφωνία παραγωγής αυτό το τρίμηνο, όμως μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού η Σαουδική Αραβία πιθανότατα θα αρχίσει να αντιλαμβάνεται πως η στρατηγική της για την παραγωγή είναι αυτοκαταστροφική λόγω της δυναμικής των τιμών και να κάνει πίσω από μόνη της, μαζί με ορισμένους μικρότερους παραγωγούς, όπως οι σύμμαχοί της στο Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v