Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Οι προβλέψεις της Stratfor για Ουκρανία και παγκόσμια οικονομία

Ποιες χώρες αναμένεται να βρεθούν στο καναβάτσο λόγω αύξησης επιτοκίων και δολαρίου. Οι δυτικές ενισχύσεις στο Κίεβο και το σενάριο να στείλει η Κίνα στρατιωτική βοήθεια στη Ρωσία. Κατεβάζει ταχύτητα η παγκόσμια οικονομία.

Οι προβλέψεις της Stratfor για Ουκρανία και παγκόσμια οικονομία

Οι γεωπολιτικές εντάσεις θα παραμείνουν υψηλές το β’ τρίμηνο καθώς συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία χωρίς να υπάρχει προοπτική εκεχειρίας και καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη συνεχίζουν να υποστηρίζουν οικονομικά και στρατιωτικά την Ουκρανία, ενώ η Κίνα εξετάζει την παροχή πιο αποφασιστικής υποστήριξης στη Ρωσία. Θα είναι ένα τρίμηνο ρωσικών επιθέσεων και ουκρανικών αντεπιθέσεων που δεν θα αλλάξουν σημαντικά τις πραγματικότητες στο μέτωπο, ενώ παράλληλα θα καταστήσουν απίθανη μια ειρηνευτική συμφωνία.

Στο μεταξύ, η οικονομική δραστηριότητα θα είναι πενιχρή στο μεγαλύτερο μέρος της Δύσης, καθώς ο συνδυασμός νομισματικής σύσφιξης από τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου, αβεβαιότητας στον χρηματοπιστωτικό τομέα και επίμονου πληθωρισμού συνεχίζουν να εγείρουν ερωτήματα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις για το μέλλον της παγκόσμιας οικονομίας.

Σε αυτό το σκηνικό, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προχωρήσει με πολιτικές για αύξηση της αυτάρκειάς της σε τομείς από τις πρώτες ύλες μέχρι την ανάπτυξη πράσινων τεχνολογιών και η οικονομική ανάκαμψη της Κίνας θα αναπτύξει δυναμική, ενώ οι ΗΠΑ συνεχίζουν να επιβάλλουν περιορισμούς τον τεχνολογικό τομέα της Κίνας και προσπαθούν να πείσουν ορισμένους από τους συμμάχους τους να πράξουν το ίδιο. Το τρίμηνο θα είναι δύσκολο για αναδυόμενες οικονομίες με υψηλό χρέος (ιδιαίτερα στην υποσαχάρια Αφρική και τη Νότια Ασία), που θα είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στα χρηματοπιστωτικά σοκ, ενώ ο κίνδυνος κρατικών χρεοκοπιών ή οι κρίσεις στα ισοζύγια πληρωμών θα είναι διαχειρίσιμες για τις ισχυρότερες οικονομίες.

Το τρίμηνο αυτό θα πραγματοποιηθούν επίσης εκλογές που θα έχουν επίπτωση, συμπεριλαμβανομένων των προεδρικών και γενικών εκλογών στην Τουρκία που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μια συνταγματική κρίση, περιφερειακών εκλογών στην Ισπανία που θα μπορούσαν να έχουν ως αποτέλεσμα η εθνικιστική δεξιά να εμφανίζει ισχυρές επιδόσεις, βουλευτικές εκλογές στην Ινδία που θα καθυστερήσουν την εφαρμογή αμφιλεγόμενων οικονομικών μεταρρυθμίσεων, και αμφιλεγόμενες εκλογές για τον διορισμό μελών ενός συμβουλίου που θα καταρτίσει το επόμενο σύνταγμα της Χιλής.

Τέλος, θα είναι υψηλή η αστάθεια στην πολιτική και στην ασφάλεια σε βασικές αναδυόμενες οικονομίες όπως η Βραζιλία, όπου η πολιτική πόλωση θα επιβραδύνει την ατζέντα πολιτικής της νέας κυβέρνησης· στη Νιγηρία, όπου ο επίμονος κίνδυνος των κοινωνικών αναταραχών θα περιπλέξει τις προσπάθειες του νέου προέδρου για μεταρρύθμιση της οικονομία· και στο Πακιστάν, όπου η πολιτική αστάθεια και μια επίμονη οικονομική κρίση θα παρατείνουν την αβεβαιότητα της πολιτικής και θα διατηρήσουν υψηλά τον κίνδυνο κοινωνικών αναταραχών.

Επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας σε ΗΠΑ και Ευρώπη

Ενώ η κινεζική οικονομική δραστηριότητα θα ανακάμψει, η συνέχιση της νομισματικής σύσφιξης από τη Fed και την ΕΚΤ θα οδηγήσει σε επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, αυξάνοντας την πιθανότητα μιας σκληρής προσγείωσης αργότερα φέτος. Αν και ο πληθωρισμός σε επίπεδο γενικής τιμής έχει πιθανώς κορυφωθεί στις ΗΠΑ και την ευρωζώνη, ο δομικός πληθωρισμός μόνο σταδιακά θα μειωθεί.

Οι ισχυρές αγορές εργασίας θα διατηρήσουν τις ανοδικές πιέσεις στους μισθούς και τον δομικό πληθωρισμό. Ταυτόχρονα, τόσο η Fed όσο και η ΕΚΤ θα είναι απρόθυμες να αυξήσουν πολύ επιθετικά τα επιτόκια, υπό το φόβο της επιδείνωσης των κινδύνων για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Αλλά ακόμη και αν οι δύο κεντρικές τράπεζες περιορίσουν τη νομισματική πολιτική μόνο μετριοπαθώς, ο κίνδυνος περαιτέρω οικονομικής επιβράδυνσης -και ακόμη και ύφεσης- στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, σε αντίθεση με μια πιο ήπια προσγείωση, θα αυξηθεί κατά τη διάρκεια των επόμενων τριμήνων.

Τα υψηλότερα επιτόκια σε συνδυασμό με την ποσοτική σύσφιξη θα αυξήσουν ακόμη περισσότερο το κόστος δανεισμού και ενδέχεται να φέρουν στο φως την κρυφή μόχλευση στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Στον απόηχο της κρίσης της Silicon Valley Bank, οι αμερικανικές αρχές θα συνεχίσουν να παρεμβαίνουν δυναμικά (και με επιτυχία όσον αφορά τον συστημικό κίνδυνο) για να αποτρέψουν την ευρύτερη οικονομική και χρηματοπιστωτική αστάθεια.

Αυξάνεται ο κίνδυνος για αναπτυσσόμενες οικονομίες με υψηλό χρέος

Με φόντο την περαιτέρω σύσφιξη των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών συνθηκών και την εξασθένηση των οικονομικών προοπτικών των προηγμένων οικονομιών, υπερχρεωμένες χώρες όπως η Αίγυπτος και το Πακιστάν θα αντιμετωπίσουν ιδιαίτερα σημαντικούς χρηματοπιστωτικούς κινδύνους, ενώ οι χώρες μεσαίου εισοδήματος θα μπορέσουν πιθανότατα να αντέξουν τους επερχόμενους κλυδωνισμούς. Τα υψηλότερα παγκόσμια επιτόκια και το ισχυρότερο δολάριο θα πιέσουν τα οικονομικά των αναπτυσσόμενων χωρών.

Η επιβράδυνση της ανάπτυξης στις προηγμένες οικονομίες θα επιβαρύνει περαιτέρω τις οικονομικές προοπτικές σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Σχεδόν όλες οι υποσαχάριες χώρες θα αντιμετωπίσουν τις μεγαλύτερες προκλήσεις, αν και το Πακιστάν και η Αίγυπτος θα διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο χρηματοπιστωτικής κρίσης και κρατικής χρεοκοπίας λόγω των επίμονων πιέσεων στο ισοζύγιο πληρωμών και, στην περίπτωση του Πακιστάν, της περιορισμένης προθυμίας προσαρμογής των μακροοικονομικών πολιτικών.

Ακόμη και αν αποφευχθεί η χρεοκοπία, και οι δύο χώρες θα υποστούν σημαντικές οικονομικές διαταραχές όσον αφορά τον πληθωρισμό και την οικονομική ανάπτυξη, αυξάνοντας τον κίνδυνο κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών.

Οι χώρες μεσαίου εισοδήματος θα αντιμετωπίσουν κάποιες προκλήσεις, αλλά η οικονομική και χρηματοπιστωτική τους κατάσταση θα παραμείνει διαχειρίσιμη, επειδή έχουν χαμηλότερο χρέος και πιο ευέλικτα καθεστώτα συναλλαγματικών ισοτιμιών, που τους επιτρέπουν να αντιμετωπίζουν ευκολότερα τους εξωτερικούς κλυδωνισμούς. Πολλές ασιατικές χώρες θα επωφεληθούν από την ταχύτερη οικονομική ανάπτυξη της Κίνας.

Οι αναδιαρθρώσεις του δημόσιου χρέους σε χώρες που έχουν ήδη χρεοκοπήσει θα καθυστερήσουν λόγω των διαφωνιών μεταξύ των πιστωτών σχετικά με τους δίκαιους όρους αναδιάρθρωσης. Οι αναδιαρθρώσεις του δημόσιου χρέους στη Γκάνα και τη Ζάμπια, όπου η Κίνα είναι σημαντικός πιστωτής, μπορεί, ωστόσο, να σημειώσουν κάποια πρόοδο τώρα που η Κίνα ενέκρινε την αναδιάρθρωση στη Σρι Λάνκα, όπου είναι επίσης σημαντικός πιστωτής.

Η υποστήριξη της Δύσης στην Ουκρανία ωθεί την Κίνα να εξετάσει την αποστολή «θανάσιμης» βοήθειας στη Ρωσία

Η αυξανόμενη δυτική στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία –και η στρατιωτική επιτυχία της Ουκρανίας- αυξάνουν την πιθανότητα η Κίνα να στείλει τελικά θανατηφόρα βοήθεια στη Ρωσία, αν και αυτό ίσως να μην συμβεί το β’ τρίμηνο. Οι χώρες του ΝΑΤΟ θα συνεχίσουν να επεκτείνουν τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία για να δώσουν τη δυνατότητα στον ουκρανικό στρατό να αντέξει καλύτερα τις μελλοντικές ρωσικές επιθέσεις και να συνεχίσει τις δικές του επιθέσεις.

Αν και μια συμφωνία για την αποστολή δυτικών μαχητικών αεροσκαφών στην Ουκρανία ίσως να μην υλοποιηθεί κατά τη διάρκεια του τριμήνου, η παράδοση τεθωρακισμένων, πυρομαχικών, θωράκισης και άλλων υλικών με πιο σημαντική βραχυπρόθεσμη επίπτωση στη σύρραξη θα συνεχίσει να επεκτείνεται. Αυτή η αυξανόμενη στρατιωτική υποστήριξη θα εκθέσει περαιτέρω τις ολοένα και πιο περιορισμένες προμήθειες της Ρωσίας σε πυρομαχικά πυροβολικού, drones, πυραύλους και άλλο εξοπλισμό.

Φοβούμενη ότι αυτή η κατάσταση θα μπορούσε να οδηγήσει τη Ρωσία στο ενδεχόμενο μιας ευρύτερης κλιμάκωσης που θα μπορούσε τελικά να περιλαμβάνει τη χρήση πυρηνικών όπλων, η Κίνα θα εξετάσει το ενδεχόμενο παροχής στρατιωτικής υποστήριξης για να στηρίξει την πιεσμένη παραγωγική ικανότητα της Ρωσίας. Το Πεκίνο θα είναι, ωστόσο, πολύ προσεκτικό ως προς το χρονοδιάγραμμα μιας τέτοιας απόφασης, η οποία θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη του πολέμου και ενδέχεται να μην υλοποιηθεί κατά τη διάρκεια του τριμήνου.

Σε περίπτωση που η Κίνα στείλει βοήθεια, οι αρχικές κυρώσεις της Δύσης θα επικεντρωθούν πιθανότατα στις κινεζικές εταιρείες και τα πολιτικά πρόσωπα που εμπλέκονται στις πωλήσεις, αλλά η Ουάσινγκτον θα απειλήσει με ευρύτερες κυρώσεις κατά της Κίνας σε μια προσπάθεια να αποτρέψει το Πεκίνο από την επέκταση των στρατιωτικών μεταβιβάσεων προς τη Ρωσία. Ενώ σε αυτό το σενάριο η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιθανό να υιοθετήσει τις δικές της κυρώσεις, η Ευρώπη θα συνεχίσει να αναζητά διπλωματική λύση στον πόλεμο.

Περιορισμό επενδύσεων στον κινεζικό κλάδο των τσιπ εξετάζουν οι ΗΠΑ ενώ Ολλανδία και Ιαπωνία συμμετέχουν στους περιορισμούς εξαγωγών

Οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να επιβάλλουν περιορισμούς στον τεχνολογικό κλάδο της Κίνας θα σιγά-σιγά θα πείσουν ορισμένους από τους συμμάχους τους να κάνουν το ίδιο, αλλά θα χρειαστούν και πάλι να βασιστούν σε μονομερείς περιορισμούς προκειμένου να αποκόψουν την πρόσβαση της Κίνας σε αμερικανική τεχνολογία και σε βασικούς τομείς.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν είναι πιθανό να ανακοινώσει νέο εκτελεστικό διάταγμα που θα αυξάνει τον έλεγχο των επενδύσεων στον τεχνολογικό κλάδο της Κίνας, αλλά το διάταγμα είναι πιθανό να είναι σχεδιασμένο ώστε να αυξήσει τη διαφάνεια και ότι θα δώσει στις ΗΠΑ περιορισμένη μόνο εξουσία να μπλοκάρει επενδύσεις, ενδεχομένως ίσως μόνο στον τομέα των προηγμένων ημιαγωγών. Ενώ το εκτελεστικό διάταγμα θα δημιουργήσει έναν στενό μηχανισμό διαλογής εξερχόμενων επενδύσεων, η κυβέρνηση των ΗΠΑ θα λάβει επίσης εσωτερικά μέτρα για την ανάπτυξη ενός ευρύτερου μηχανισμού για μελλοντική χρήση.

Η Ιαπωνία και η Ολλανδία πιθανόν θα ανακοινώσουν επισήμως κάποιους περιορισμούς στις εξαγωγές μηχανημάτων λιθογραφίας εμβάπτισης και πιθανότατα και άλλον εξοπλισμό κατασκευής ημιαγωγών, στο πλαίσιο της συμφωνίας που σύναψαν τον Ιανουάριο με τις ΗΠΑ για την επιβολή περιορισμών στον εξοπλισμό κατασκευής τσιπ που θα μπορούσε να παράγει τσιπ 14 nm ή και πιο προηγμένα. Είναι απίθανο να υπάρξουν ευρύτεροι ευρωπαϊκοί έλεγχοι εξαγωγών στον κινεζικό τεχνολογικό τομέα, αλλά αν η Κίνα αυξήσει τη στρατιωτική υποστήριξη της Ρωσίας, θα προκαλέσει ευρωπαϊκές κυρώσεις που στόχο θα έχουν την αμυντική βιομηχανία της Κίνας –ενισχύοντας τις αμερικανικές προσπάθειες για αποκοπή των εξαγωγών τεχνολογίας προς την Κίνα.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v