ΕΚΤ: Ο πονοκέφαλος με τα ομόλογα και το «δίδαγμα» από τις ΗΠΑ

Καθώς συνεχίζονται οι εμβολιασμοί κατά της Covid-19, ορισμένοι ανησυχούν πως ο κόσμος θα προτρέξει και θα αρχίσει να παίρνει υπερβολικά ελαφρά τους κινδύνους του ενδεχομένου μιας νέας μετάδοσης του κορωνοϊού, προτού καταπολεμηθεί πλήρως η πανδημία. Παρόμοιοι είναι και οι φόβοι μιας λανθασμένης οικονομικής αισιοδοξίας, που στοιχειώνουν τους κεντρικούς τραπεζίτες, ιδιαίτερα στην ευρωζώνη.

Όπως οι εμβολιασμένοι ηλικιωμένοι Βρετανοί που αψηφούν τους κανόνες του lockdown, έτσι και τα αυξανόμενα επιτόκια της αγοράς αντανακλούν αυτό που θεμελιωδώς είναι μια καλή είδηση: το ότι η οικονομία βρίσκεται στο χείλος μιας ισχυρής ανάκαμψης (ή στην περίπτωση των ηλικιωμένων που αψηφούν την καραντίνα, πως ο κίνδυνος έκθεσης στον κορωνοϊό έχει μειωθεί σημαντικά).

Αυτό θα μπορούσε να είναι πρώιμο οπουδήποτε, αλλά ιδιαίτερα στην ηπειρωτική Ευρώπη, όπου οι αυξανόμενες αποδόσεις των ομολόγων οφείλονται εν μέρει στην αντίδραση των αμερικανικών αγορών στο τεράστιο πακέτο δημοσιονομικής στήριξης που θέλει να περάσει από το Κογκρέσο ο πρόεδρος Joe Biden.

Η Chiara Zangarelli, αναλύτρια της Nomura, είπε πως ενώ τα ευρωπαϊκά ονομαστικά yields παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, η πρόσφατη άνοδος είναι «αξιοσημείωτη… με τις περισσότερες χώρες να εξακολουθούν να βρίσκονται σε lockdown, τους εμβολιασμούς να προχωρούν με βραδύ ρυθμό και τον πληθωρισμό να αυξάνεται κυρίως για προσωρινούς λόγους».

Στην πιθανότατα ηπιότερη ομιλία που έχει προέλθει τελευταία από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το μέλος του εκτελεστικού της συμβουλίου Fabio Panetta προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα πως «ήδη βλέπουμε ανεπιθύμητη μετάδοση από τα αυξανόμενα αμερικανικά yields… που δεν συνάδει με το εγχώριο outlook μας και είναι επιζήμια για την ανάκαμψή μας». Η ουσιαστικά σύσφιξη των χρηματοοικονομικών συνθηκών της αγοράς από τον Δεκέμβριο, όταν η ΕΚΤ τροποποίησε τελευταία φορά τη στάση της, «είναι ανεπιθύμητη και πρέπει να της αντισταθούμε», πρόσθεσε.

Αναλυτές έχουν σημειώσει τη λογική επίπτωση, η οποία θα ήταν μια πιο χαλαρή νομισματική στάση, προκειμένου να αντισταθμιστεί η σύσφιξη των χρηματοοικονομικών συνθηκών. «Ο Panetta ζητά ξεκάθαρα επιπλέον διευκόλυνση για να μειωθούν τα επιτόκια των ομολόγων», σημείωσε ο Frederik Ducrozet, αναλυτής της Pictet.

Δεν είναι μόνο αυτό. Ενώ η «ζυγαριά» της συζήτησης για τις βραχυπρόθεσμες νομισματικές αποφάσεις έγειρε προς την πλευρά της «ήπιας» στάσης, ο Panetta αναφέρθηκε σε μια πιο μακροπρόθεσμη πρόκληση για τους συναδέλφους του που τηρούν επιθετικότερη στάση.

Στην ομιλία του έκανε παρατηρήσεις παρόμοιες με αυτές που δημοσιοποίησαν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Fed ενόψει της στροφής προς μια πιο επιθετική στρατηγική νομισματικής πολιτικής πέρυσι. Η προηγούμενη κρίση έδειξε, όπως είπε, πως «είναι δύσκολο να αυξηθεί η δυναμική του πληθωρισμού, χωρίς η ζήτηση να δοκιμάζει πιο δυναμικά τις προοπτικές» -τεχνικές εκφράσεις για το ότι πρέπει να παραμείνει το πόδι στο γκάζι μέχρις ότου αρχίσουν ξεκάθαρα οι τιμές να αυξάνονται.

Πρόσθεσε πως «μια οικονομία υψηλής πίεσης βοηθά ώστε να ξανα-απορροφηθούν εργαζόμενοι μικρότερης εξειδίκευσης στην αγορά εργασίας ενώ ενισχύει τις επιχειρηματικές επενδύσεις» -με άλλα λόγια, το να ωθείται η ζήτηση επιθετικά, ώστε να φτάσει τις δυνατότητες της οικονομίας, μπορεί να βοηθήσει ώστε να ενισχυθούν αυτές οι δυνατότητες.

Τέτοια σχόλια αντηχούν τα μαθήματα που πήραν από τον τελευταίο κύκλο η πρώην και ο νυν επικεφαλής της Fed, Janet Yellen και Jay Powell. Αυτή η εξέλιξη στον τρόπο που σκέφτονται οι ίδιοι και οι συνάδελφοί τους εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί ο εταίρος της ΕΚΤ στις ΗΠΑ ανησυχεί πλέον λιγότερο για την υπερθέρμανση και έχει υποσχεθεί να ανεχθεί πληθωρισμό που θα ξεπερνά τον στόχο, μετά από μια περίοδο κατά την οποία υπολείπονταν του στόχου. Η παρόμοια επικέντρωση του Panetta θα προκαλέσει εσωτερικές συζητήσεις στην ΕΚΤ προς την ίδια κατεύθυνση.

Η πανδημία και ανησυχία που προκάλεσε πως θα σημαδέψει μόνιμα τη δυνατότητα προσφοράς της οικονομίας, καθιστά τα επιχειρήματα αυτά πιο επιτακτικά. «Η πολιτική δεν θα πρέπει να αποδέχεται (το μόνιμο σημάδεμα) ως μια πραγματικότητα που επιβάλλει νέους περιορισμούς στην προμήθεια», σημείωσε ο κ. Panetta, «αλλά να σκοπεύσει ξεκάθαρα να δοκιμάσει τους περιορισμούς αυτούς».

Η επιτακτική ανάγκη, όμως, δεν σημαίνει απαραίτητα πως τα επιχειρήματα θα αποκτήσουν και δυναμική. Η Zangarelli προειδοποίησε πως υπάρχει «ένα μεγάλο χάσμα στην ΕΚΤ μεταξύ των πιο ήπιων και των πιο επιθετικών μελών». Βραχυπρόθεσμα, όμως, θεωρεί πως «πρέπει να αντιδράσουν» στην «αδικαιολόγητη» αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων.

Αυτό θα μπορούσε να φέρει την κεντρική τράπεζα πολύ κοντά σε κάτι που έχει επισήμως αποκηρύξει: να θέσει στόχο για συγκεκριμένα επίπεδα αποδόσεων των ομολόγων ή «έλεγχο της καμπύλης των αποδόσεων». Η ομιλία του Panetta ζητά τη «σταθεροποίηση» στις αποδόσεις της αγοράς. «Αυτό που λέει, μοιάζει πολύ με τον έλεγχο της καμπύλης αποδόσεων», σύμφωνα με τη Zangarelli.

«Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ενδιαφέρουσες συζητήσεις» εσωτερικά, σύμφωνα με τον Ducrozet. Για τους επενδυτές, όμως, οι ενέργειες έχουν μεγαλύτερη σημασία από τα λόγια: όπως και να το ονοματίσουν, στην ουσία θα αποτελεί έλεγχο της καμπύλης των αποδόσεων.

© The Financial Times Limited 2021. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation