Πώς μετέτρεψε ο Ντράγκι την Ιταλία σε σύγχρονη... ευρωπαία

Πριν από δυο χρόνια η Ιταλία κινδύνευε να γίνει παρίας εντός της ΕΕ. Ένας εξοργισμένος Emmanuel Macron, ο πρόεδρος της Γαλλίας, είχε ανακαλέσει τον πρέσβη του στη Ρώμη μετά την μη εγκεκριμένη συνάντηση που είχε πραγματοποιήσει ο Ιταλός αναπληρωτής πρωθυπουργός με Γάλλους διαδηλωτές του κινήματος «Κίτρινα Γιλέκα». Την ίδια ώρα, ο τότε υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας Matteo Salvini, ξεσπούσε καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά των Βρυξελλών και χαμογελούσε για να βγάλει selfies με την επικεφαλής της Γαλλικής ακροδεξιάς Marine Le Pen.

Στο παρασκήνιο, Ιταλοί διπλωμάτες βρέθηκαν όλο και πιο απομονωμένοι, καθώς πολλοί θεώρησαν την κυβέρνηση τους ως ασταθή αναξιόπιστο εταίρο του οποίου ηγούνταν πολιτικοί που ήθελαν να αποδυναμώσουν την ΕΕ και φλέρταραν με τη Μόσχα και το Πεκίνο.

Αλλά λιγότερο από τρεις μήνες θητείας της κυβέρνησης εθνικής ενότητας υπό την πρωθυπουργία του Mario Draghi, όχι μόνο ακούγεται δυνατά και καθαρά η φωνή της Ρώμης στο Παρίσι και στο Βερολίνο, αλλά όλο και περισσότερο ορίζει την ατζέντα καθώς η ΕΕ προσπαθεί να βγει από την πανδημία της Covid-19.

«Η Ιταλία πάντα θεωρούνταν ως ο ανήλικος παραβάτης της ΕΕ, και τώρα αποτελεί τον υποδειγματικό Ευρωπαίο», ανέφερε η Jana Puglierin, senior policy fellow του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων.

Τη Δευτέρα ο Draghi παρουσίασε το σχέδιο της Ιταλίας για δαπάνες 190 δισ. ευρώ από ευρωπαϊκά δάνεια και επιχορηγήσεις μαζί με μια σειρά διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θεωρούνται κρίσιμης σημασίας για ολόκληρη την αξιοπιστία της μετα-πανδημικής προσπάθειας της Ευρώπης. Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχει επίσης ανακοινώσει πως η Ιταλία θα εμφανίσει το μεγαλύτερο έλλειμμα προϋπολογισμού της από τη δεκαετία του 1990, και έχει αποφασίσει να αυξήσει τον δανεισμό εν όψει της έκκλησης του ΔΝΤΙ να πράξουν το ίδιο όλες οι χώρες της ΕΕ. Οι χρηματαγορές, που συχνά ανησυχούσαν για το μέγεθος του δημόσιου χρέους της Ιταλίας, τώρα παραμένουν αδιάφορες –μια ένδειξη εμπιστοσύνης στον νέο πρωθυπουργό.  

Η νευρική σχέση που είχαν προηγουμένως η Ρώμη με το Παρίσι, ξαφνικά άνθησε, σύμφωνα με διπλωμάτες και των δυο χωρών. Ο Draghi πραγματοποιεί τακτικά τηλεφωνικές επικοινωνίες με τον Macron, περιλαμβανομένης και αυτής που έγινε την περασμένη εβδομάδα, για να συζητήσουν την πανδημία και άλλα στρατηγικά ζητήματα.

Τον Φεβρουάριο ο Draghi εξέπληξε πολλούς όταν έγινε ο πρώτος Ευρωπαίος ηγέτης που μπλόκαρε τις εξαγωγές εμβολίων κατά της Covid-19 εκτός ΕΕ. Η ριψοκίνδυνη κίνηση, που έγινε την ώρα που «φούντωναν» οι εντάσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ηνωμένου Βασιλείου για τις προμήθειες εμβολίων, στηρίχθηκε γρήγορα από το Παρίσι. Παρείχε επίσης πολιτική κάλυψη ώστε η πρόεδρος της Κομισιόν Ursula von der Leyen, να ζητήσει ισχυρότερους ελέγχους στις εξαγωγές.

Στη συνέχεια, μετά το διπλωματικό επεισόδιο στην Άγκυρα όπου μια αμήχανη von der Leyen έμεινε να στέκει όρθια χωρίς καρέκλα για να κάτσει στη σύνοδο με τον Recep Tayyip Erdogan, ο Draghi βγήκε πάλι μπροστά. Ενώ οι άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες σε μεγάλο βαθμό σιώπησαν, ο Draghi επέκρινε σκληρά τον Erdogan, προκαλώντας την οργή της Τουρκίας, αλλά εκτρέποντας την προσοχή από τη διπλωματική αναποδιά της ΕΕ.

Ο Clément Beaune, ο υπουργός Ευρώπης της Γαλλίας και πρώην Ευρωπαίος σύμβουλος του Macron στο Elysée, είπε πως η σχέση Draghi-Macron είναι «καλή και εύκολη» και χρονολογείται από τότε που ο Draghi ήταν επικεφαλής της ΕΚΤ και ο Macron υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας.

«Γνωρίζονται πολύ καλά» είπε ο Beaune. «Είχαν κοινή γραμμή στην τελευταία Ευρωπαϊκή σύνοδο –και οι δυο επέμειναν στην ανάγκη για επέκταση του σχεδίου ανάκαμψης και θέλησαν πιο φιλόδοξες επενδυτικές προτάσεις. Ο Draghi έχει το πλεονέκτημα της αξιοπιστίας, του ότι είχε παίξει ηγετικό ρόλο σε ένας Ευρωπαϊκό θεσμό… κάνει ευκολότερο το διάλογο».

Και στο Βερολίνο, οι πρώτοι μήνες θητείας του Draghi τυγχάνουν θετικής υποδοχής, ως επιστροφή της Ιταλίας στην καρδιά της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στην Ευρώπη. «Η Ιταλία επέστρεψε στην Ευρώπη», είπε ο εκπρόσωπος εξωτερικής πολιτικής του φιλελεύθερου Ελεύθερου Δημοκρατικού κόμματος της Γερμανίας, Alexander von Lambsdorff. «Και μια ισχυρή Ευρώπη χρειάζεται μια ισχυρή Ιταλία».

Ο von Lambsdorff είπε πως το Βερολίνο βλέπει τον Draghi ως έναν «Ευρωπαίο που δίνει μεγάλη σημασία στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς –όπως φαίνεται από τη στήριξη που έδειξε στην Κομισιόν για τα εμβόλια και τις εξαγωγές εμβολίων».

Ο Enzo Moavero Milanesi, ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας στην πρώτη κυβέρνηση του Giuseppe Conte, του ανθρώπου που αντικατέστησε ο Draghi, είπε πως η αντίληψη πως η Ιταλία αντιμετωπίζει τώρα σοβαρά την οικονομική της αδυναμία θα αυξήσει το διεθνές εκτόπισμα της χώρας.

«Η Ιταλία, κυρίως εντός της ΕΕ, θεωρούνταν ως μια χώρα με ισχυρές προοπτικές αλλά αδύναμες επιδόσεις, και αυτό αποδυναμώνει την επίπτωσή σου στην εξωτερική πολιτική» είπε. «Το ότι της ιταλικής κυβέρνησης ηγείται τώρα κάποιος με τεράστια επαγγελματική εμπειρία στον χειρισμό ξένων κυβερνήσεων και εταίρων είναι από μόνο του ένα σημαντικό στοιχείο αλλαγής».

Ένας άλλος παράγοντας που λειτουργεί υπέρ του είναι πως ο Draghi έχει μια τεράστια κοινοβουλευτική πλειοψηφία σε μια χρονιά όπου η μετά-Merkel Γερμανία προετοιμάζεται για εκλογές και ο Macron στρέφει την προσοχή στις εθνικές κάλπες του 2022. Ενώ τουλάχιστον ένας από τους εταίρους του στη Γερμανία και στη Γαλλία θα αλλάξει, ο Draghi, όσο διατηρεί τη στήριξη των πολιτικών κομμάτων της Ιταλίας, θα αναμένεται να παραμείνει στη θέση μέχρι τις επόμενες γενικές εκλογές της Ιταλίας το 2023.

«Η έλευση του Draghi στη σκηνή της ΕΕ είναι ένα από τα μεγάλα game-changers» σχολίασε η Georgina Wright, επικεφαλής του προγράμματος Ευρώπη του Institut Montaigne με έδρα το Παρίσι.

Άλλοι πιστεύουν πως υπάρχει κίνδυνος οι προσδοκίες του τι μπορεί ρεαλιστικά να επιτύχει ο Draghi, να είναι ήδη υπερβολικά υψηλές.

«Το ιταλικό κατεστημένο τείνει να ερωτεύεται ηγέτες, και αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μια φάση όπου ο Draghi θεωρείται ως ο άνθρωπος που περπατάει πάνω στο νερό», ανέφερε η Nathalie Tocci, διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων στη Ρώμη.

«Δεν του κάνουμε χάρη με το να τον παρουσιάζουμε ως αλάνθαστο. Μπορεί να κάνει λάθη».

© The Financial Times Limited 2021. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation