Η Κίνα ξαναχτίζει το παγκόσμιο εμπόριο με δικούς της όρους

Ακόμα και κατά τη διάρκεια του ενθουσιασμού της περιόδου του «μέλιτος» που συνόδευε την ένταξη της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το 2001, ήταν ξεκάθαρο πως η Ουάσινγκτον και το Πεκίνο -όπως λέει και ένα κινεζικό ιδίωμα- «μοιράζονταν ένα κρεββάτι αλλά είχαν διαφορετικά όνειρα».

Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλιντον χαιρέτησε την ένταξη της Κίνας λέγοντας πως προωθεί την πολιτική μεταρρύθμιση. Ο Ζιάνγκ Ζεμίν, τότε ηγέτης της Κίνας, είχε διαφορετική αντίληψη. Προειδοποίησε πως το πραγματικό κίνητρο της Αμερικής ήταν να «δυτικοποιήσει και να διχάσει τις σοσιαλιστικές χώρες».

Περισσότερα από 20 χρόνια μετά, αυτή η πρώιμη ένταση έχει μετατοπιστεί. Ο ΠΟΕ –που πραγματοποιεί αυτήν την εβδομάδα τη διετή υπουργική σύνοδό του- έχει γίνει «όμηρος» έντονου διχασμού μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, καθώς οι εμπορικές εντάσεις κλιμακώνονται μεταξύ της ασιατικής χώρας και της Δύσης.

Καθώς ο παγκόσμιος εμπορικός οργανισμός παραπαίει, η Κίνα επιταχύνει τις προσπάθειές της να κατασκευάσει μια εναλλακτική εμπορική αρχιτεκτονική που θα είναι μονωμένη από την αμερικανική επιρροή και θα επικεντρώνεται στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Βασική στρατηγική του Πεκίνου σε αυτό είναι να κεφαλαιοποιήσει τους δεσμούς με τον «παγκόσμιο νότο», που καλλιεργεί μέσω της, ύψους 1 τρισ. δολαρίων, πρωτοβουλίας Ζώνη και Δρόμος (BRI), ένα επενδυτικό πρόγραμμα που λάνσαρε το 2013 και στο οποίο συμμετέχουν περισσότερες από 140 χώρες στην Ασία, στην Αφρική, στη Λατινική Αμερική και αλλού.

Η υπό κατασκευή αρχιτεκτονική περιστρέφεται γύρω από ένα κινεζοκεντρικό δίκτυο διμερών και περιφερειακών «συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου», που επιτρέπουν το εμπόριο με χαμηλούς δασμούς ενώ παράλληλα προωθούν άμεσες επενδυτικές ροές, όπως αναφέρουν Κινέζοι αξιωματούχοι και ειδήμονες σε θέματα εμπορίου.

Αυτό το δίκτυο –που αυτή τη στιγμή περιλαμβάνει 28 χώρες και εδάφη που λαμβάνουν κοντά στο 40% των εξαγωγών της Κίνας – σημαίνει πως αν καταρρεύσει η εντολή του ΠΟΕ να διατηρήσει τον κόσμο ανοικτό για φιλελεύθερο εμπόριο, τότε η Κίνα θα έχει έτοιμο τουλάχιστον ένα μερικό σύστημα back-up, προσθέτουν οι ίδιοι. Καμιά από τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου της Κίνας δεν συμπεριλαμβάνει τις ΗΠΑ ή χώρες εντός της ΕΕ.

«Η Κίνα ένοιωσε πως χρειάζονταν να κατασκευάσει ένα εναλλακτικό σύστημα που θα εξυπηρετεί τα δικά της συμφέροντα», λέει ο Χένρι Γκάο, καθηγητής νομικής στο Singapore Management University και σύμβουλος του ΠΟΕ.

«Αυτή η εναλλακτική βασίζεται κυρίως στην BRI, στην οποία η Κίνα προοδευτικά προσπαθεί να στρέψει τις εξαγωγές της από τις παραδοσιακές αγορές όπως οι ΗΠΑ και η ΕΕ», προσθέτει ο Γκάο.

Η ώθηση της Κίνας να προστατεύσει το εμπόριό της αντανακλά το άγχος της για την φθίνουσα πορεία του μεταπολεμικού παγκόσμιου εμπορικού συστήματος, μια απειλή που έχει ενταθεί από το 2018 όταν ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επέβαλλε μεγάλους δασμούς στο εμπόριο με την Κίνα. Οι παγκόσμιες εμπορικές αξίες προβλέπεται να έχουν συρρικνωθεί κατά 5% πέρυσι, καθώς ο αριθμός των «εμπορικών περιοριστικών μέτρων» -που περιλαμβάνουν τους δασμούς και μη δασμολογικά μέτρα- αυξήθηκε σημαντικά, σύμφωνα με την Unctad, τον φορέα ανάπτυξης του ΟΗΕ.

Το βασικό εμπόδιο για το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα έχει έρθει με τη μορφή μιας διάσπασης του συστήματος επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ από το 2019. Η δυσλειτουργία του αρμόδιου για τις εφέσεις φορέα του ΠΟΕ –το κορυφαίο εφετείο για το παγκόσμιο εμπόριο- σημαίνει πως πολλές εμπορικές διαμάχες ύψους πολλών δισεκατομμυρίων αμερικανικών δολαρίων παραμένουν στον αέρα, καθιστώντας το εμπόριο πιο κοστοβόρο και περίπλοκο.

Οι περισσότεροι αναλυτές δεν προβλέπουν δραστικά σενάρια όπως ένας «θάνατος» του ΠΟΕ. Αλλά ορισμένοι λένε πως οι πολλαπλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο οργανισμός –συμπεριλαμβανομένων μεγάλων βιομηχανικών επιδοτήσεων από αρκετά μεγάλα εμπορικά κράτη και η ίδρυση παράλληλων αρχιτεκτονικών συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου όπως αυτές που χτίζει η Κίνα – θα μπορούσαν να τον υπονομεύσουν σοβαρά.

«Πολλαπλές απειλές υποδηλώνουν πως το μέλλον για τον ΠΟΕ μόνο εξασφαλισμένο δεν είναι, ακόμα και αν μια ξαφνική κατάρρευση ή αποχώρηση κρίσιμων παικτών είναι απίθανη», έγραψε ο Μαρκ Λίνσκοτ, πρώην βοηθός εμπορικός αντιπρόσωπος των ΗΠΑ, σε εργασία του για το Ατλαντικό Συμβούλιο, ένα think tank με έδρα την Ουάσινγκτον. «Αν (οι βιομηχανικές πολιτικές) επιμείνουν, το κράτος δικαίου του ΠΟΕ θα μπορούσε να καταρρεύσει» πρόσθεσε.

Η υπογραφή διμερών και περιφερειακών συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου είναι προτεραιότητα για τον Σι Ζινπίνγκ, τον αυταρχικό ηγέτη της Κίνας. «Η Κίνα θα προσπαθήσει να χτίσει ένα πιο ανοικτό και περιεκτικό περιβάλλον για την ανάπτυξη» ανέφερε σε ομιλία του τον περασμένο Σεπτέμβριο ο Σι. «Η Κίνα θα επεκτείνει το παγκοσμίως προσανατολισμένο δίκτυο των υψηλών προδιαγραφών περιοχών ελεύθερου εμπορίου», πρόσθεσε.

Ένας Κινέζος εμπορικός αξιωματούχος, ο οποίος δεν θέλησε να κατονομαστεί, το θέτει πιο καθαρά. «Η Κίνα παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο ελεύθερο εμπόριο, ενώ οι ΗΠΑ και η ΕΕ γίνονται όλο και πιο προστατευτικές», λέει ο αξιωματούχος. «Πρέπει να επιταχύνουμε τον αριθμό των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου που υπογράφουμε και επίσης να διασφαλίσουμε την ποιότητα αυτών των συμφωνιών, προκειμένου να δημιουργήσουμε επαρκή χώρο για την ανάπτυξη της Κίνας».

Οι υπολογισμοί των Financial Times αποκαλύπτουν σημαντική πρόοδο. Οι εξαγωγές εμπορευμάτων της Κίνας προς όλες τις χώρες και τα εδάφη που καλύπτονται από το δίκτυο συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου της αποτελούσαν περίπου το 38% των παγκόσμιων εξαγωγών της κατά τους 12 μήνες έως τα τέλη Οκτωβρίου του περασμένου έτους. Δεδομένου ότι κατά την περίοδο αυτή, η Κίνα - ως μακράν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο - απέστειλε εμπορεύματα περίπου 3,43 τρισ. δολάρια σε όλο τον κόσμο, το δίκτυο συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου της έλαβε περίπου 1,3 τρισ. δολάρια από το σύνολο αυτό.

Για να τοποθετηθεί το μέγεθος αυτού του αποτυπώματος των συμφωνικών ελεύθερου εμπορίου σε ένα πλαίσιο, η Κίνα εξάγει στο δίκτυο συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου της περισσότερα από όσα εξήγαγαν οι τέταρτοι και πέμπτοι μεγαλύτεροι εξαγωγείς στον κόσμο, οι Κάτω Χώρες και η Ιαπωνία, σε όλο τον κόσμο κατά τη διάρκεια του 2022.

Η δημιουργία του οικοσυστήματος των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου της Κίνας απέκτησε δυναμική μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, η οποία προκάλεσε βαθιά ανησυχία στο Πεκίνο για τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας.

Η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου Κίνας-Σιγκαπούρης στα τέλη του 2008 ακολουθήθηκε το 2010 από τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου Κίνας-ASEAN και με τις 10 χώρες που απαρτίζουν τον οικονομικό όμιλο της νοτιοανατολικής Ασίας.

Αλλά το Πεκίνο υπερτάχυνε πραγματικά το πρόγραμμά του για τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου μόνο αφότου οι ΗΠΑ απέκλεισαν την Κίνα από τις συνομιλίες για την ένταξη στη Δια-Ειρηνική Εταιρική Σχέση (Trans-Pacific Partnership, TPP), μια μεγάλη πολυμερή εμπορική συμφωνία που υπογράφηκε το 2016.

Η μεγαλύτερη επιτυχία του μέχρι σήμερα ήταν η διαπραγμάτευση της ένταξης στην Περιφερειακή Συνολική Οικονομική Εταιρική Σχέση (Regional Comprehensive Economic Partnership, RCEP) 15 χωρών, μια τεράστια περιφερειακή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που τέθηκε σε ισχύ το 2022. Τα μέλη της RCEP συνεισφέρουν περίπου το ένα τρίτο του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Αλλά το Πεκίνο δεν σταματά με την RCEP. Αυτή τη στιγμή διαπραγματεύεται 10 συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, οι οποίες, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται εκείνες που αποτελούν αναβαθμίσεις των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου που είναι ήδη σε ισχύ, θα αντιστοιχούσαν σε περίπου επιπλέον 4,3% των παγκόσμιων εξαγωγών της, σύμφωνα με υπολογισμούς των FT. Εν τω μεταξύ, βρίσκονται επίσης σε εξέλιξη μελέτες σκοπιμότητας για άλλες οκτώ συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, οι οποίες, εάν συναφθούν, θα αντιστοιχούν σε επιπλέον 2,6% των κινεζικών εξαγωγών στον κόσμο.

Μακροπρόθεσμα, το Πεκίνο θα επικεντρωθεί στην περαιτέρω στροφή του εμπορίου του προς τον αναπτυσσόμενο κόσμο, χρησιμοποιώντας τους δεσμούς του με τις περισσότερες από 140 χώρες που καλύπτονται από την BRI και υπογράφοντας συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με αυτές, όπου είναι δυνατόν, λένε Κινέζοι ειδήμονες.

Η τάση αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη, λέει ο Γκάο, προσθέτοντας ότι οι εξαγωγές της Κίνας προς τις 10 χώρες μέλη της ASEAN - όλες περιλαμβάνονται στην BRI - ξεπέρασαν τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ κατά το έτος έως τον Οκτώβριο του 2023. Γενικότερα, το εμπόριο της Κίνας με τις χώρες της BRI ξεπέρασε εκείνο με τις ΗΠΑ, την ΕΕ και την Ιαπωνία μαζί.

Ο Μάικλ Πάουερ, ειδικός σε θέματα αναδυόμενων αγορών της εταιρείας asset management Ninety One, βλέπει την εμπορική εμπλοκή της Κίνας με τις αναπτυσσόμενες χώρες ως απόδειξη ότι ο κόσμος γέρνει προς τον δικό της άξονα. «Η Κίνα δεν προσπαθεί απλώς να δημιουργήσει μια εναλλακτική παγκόσμια τάξη. Το πετυχαίνει», λέει ο Πάουερ. «Πολλοί στη Δύση δεν μπορούν να εκτιμήσουν την επιτυχία που έχει η Κίνα στον υπόλοιπο κόσμο».

«Καθώς η Δύση αρχίζει να αποσυνδέεται από την Κίνα, ο υπόλοιπος κόσμος αναπροσανατολίζεται προς την Κίνα», προσθέτει.

Μια έκφραση των αλλαγών που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι η αύξηση των επενδυτικών ροών που ακολουθούν την τοπογραφία των κινεζικών συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου. Οι άμεσες κινεζικές επενδύσεις στην ASEAN, οι οποίες σκαρφάλωσαν στα 15,4 δισ. δολάρια το 2022 από τα 9 δισ. δολάρια που επενδύθηκαν το 2019 πριν από την πανδημία, συμβάλλουν στη μεταμόρφωση της οικονομικής μοίρας της περιοχής, λέει ο Πάουερ.

Τα hotspots παραγωγής υψηλής τεχνολογίας, όπως η Πενάνγκ στη Μαλαισία για ημιαγωγούς και το Καλιμαντάν στην Ινδονησία για ηλεκτρικά οχήματα και μπαταρίες EV, είναι μόνο δύο παραδείγματα χωρών της ASEAN που αναρριχώνται στην τεχνολογική κλίμακα.

Σε αξιοσημείωτο βαθμό, η προσέγγιση των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου της Κίνας ακολουθεί τις γεωπολιτικές επιταγές της. Μια προτεραιότητα είναι η προτεινόμενη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου (GCC), την ένωση των αραβικών κρατών Μπαχρέιν, Κουβέιτ, Ομάν, Κατάρ, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η εν λόγω συμφωνία ελεύθερου εμπορίου έχει περάσει 10 γύρους διαπραγματεύσεων και Κινέζοι αξιωματούχοι δήλωσαν το 2022 ότι βρίσκεται στο «τελικό και κρίσιμο στάδιο».

Το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου αντιπροσωπεύει ένα ζωτικό στρατηγικό ενδιαφέρον για την Κίνα. Η Κίνα όχι μόνο εξήγαγε 112,5 δισ. δολάρια στην περιοχή κατά τους 12 μήνες που έληξαν τον Οκτώβριο του περασμένου έτους, αλλά βασίζεται επίσης στους εξαγωγείς ορυκτών καυσίμων της περιοχής για περίπου το 40% των εισαγωγών πετρελαίου της. Πέραν αυτού, κινεζικές εταιρείες τεχνολογίας, όπως η Huawei, ο κολοσσός των τηλεπικοινωνιών στον οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ, έχουν βοηθήσει στην εγκατάσταση βασικών υποδομών σε αρκετές χώρες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου.

Ένα άλλο μεγάλο έπαθλο που εποφθαλμιά η Κίνα είναι η αφρικανική ήπειρος, λένε Κινέζοι αξιωματούχοι, οι οποίοι δεν θέλησαν να κατονομαστούν. Η δημιουργία το 2018 της Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου στην Αφρικανική Ηπειρο (AfCFTA), την οποία έχουν υπογράψει 54 αφρικανικές χώρες, δημιουργεί μια τεράστια ευκαιρία για την Κίνα.

Παρότι που το Πεκίνο δεν έχει δηλώσει επιθυμία να συμμετάσχει στην AfCFTA, η ιδιότητα της Κίνας ως του μεγαλύτερου εθνικού εμπορικού εταίρου της ηπείρου έχει οδηγήσει σε στενή ευθυγράμμιση με την ομάδα. Χρηματοδοτεί τη στήριξη της γραμματείας της AfCFTA και, το 2021, το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας υπέγραψε συμφωνία για τη σύσταση ομάδας εμπειρογνωμόνων στην AfCFTA για τη συνεργασία σε ζητήματα όπως το ψηφιακό εμπόριο, οι τελωνειακές διαδικασίες, τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και άλλα, σύμφωνα με Κινέζους αξιωματούχους.

«Εάν οι δραστηριότητες της AfCFTA μπορούν να ευθυγραμμιστούν με τα πρότυπα και τις διαδικασίες της Κίνας, θα είναι μια win-win λύση τόσο για την Αφρική, όσο και για την Κίνα», λέει ένας αξιωματούχος, ο οποίος αρνήθηκε να κατονομαστεί.

Η Κίνα δεν επιθυμεί να δει τον θάνατο της παγκοσμιοποίησης όπως αυτή εκπροσωπείται από τον ΠΟΕ. Αντιθέτως, το Πεκίνο υπήρξε ξεκάθαρα ωφελούμενο της απελευθέρωσης του εμπορίου για περισσότερο από δυο δεκαετίες, απολαμβάνοντας έναν υπερδεκαπλασιασμό του συνολικού εμπορίου της από την ένταξή στον παγκόσμιο εμπορικό οργανισμό το 2001, ξεπερνώντας κατά πολλές φορές τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Όμως, παρά τις προσπάθειες που έχει καταβάλει το Πεκίνο για την οικοδόμηση της εναλλακτικής εμπορικής αρχιτεκτονικής του, η σημερινή κλιμάκωση των εμπορικών τριβών τόσο με τις ΗΠΑ, όσο και με την ΕΕ σημαίνει ότι η Κίνα παραμένει σοβαρά εκτεθειμένη στον κίνδυνο οι παγκόσμιες εμπορικές αξίες να υποχωρήσουν περαιτέρω από τα επίπεδα του 2023.

«Το διευρυνόμενο δίκτυο διμερών συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου και RCEP της Κίνας δεν μπορεί να απομονώσει αποτελεσματικά τη χώρα από τις εμπορικές τριβές που δημιουργούνται με τις ΗΠΑ και την ΕΕ», λέει η Ζονγκγιουάν Ζοε Λιου, εμπειρογνώμονας στο Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων, ενός think tank με έδρα τη Νέα Υόρκη.

«Οι απώλειες στο εμπόριο λόγω των εντάσεων με τις ΗΠΑ και την ΕΕ δεν μπορούν εύκολα να καλυφθούν από το εμπόριο με άλλες χώρες και περιοχές, όπως αποδεικνύεται από τη συρρίκνωση του εμπορίου της Κίνας το 2023», προσθέτει η ίδια.

Έτσι, τα σύννεφα καταιγίδας που μαζεύονται σήμερα πάνω από το εμπόριο της Δύσης με την Κίνα προκαλούν μεγάλη ανησυχία στο Πεκίνο. Όπως τόσες φορές στο παρελθόν, το κύριο σημείο εμπλοκής είναι οι βιομηχανικές επιδοτήσεις που οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της ΕΕ λένε ότι η Κίνα έχει χορηγήσει αφειδώς σε ορισμένους προηγμένους τομείς της μεταποίησης, δημιουργώντας αθέμιτα πλεονεκτήματα κόστους για τις κινεζικές εταιρείες.

Η Ουάσινγκτον προειδοποίησε αυτό το μήνα το Πεκίνο ότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί της θα αναλάβουν δράση εάν η Κίνα προσπαθήσει να αμβλύνει το πρόβλημα που έχει με τη βιομηχανική πλεονάζουσα παραγωγική της ικανότητα με ντάμπινγκ προϊόντων στις διεθνείς αγορές, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους.

Το θέμα θα αποτελέσει «σημαντικό μέρος» της ατζέντας όταν η Τζάνετ Γέλεν, η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, επισκεφθεί το Πεκίνο αργότερα φέτος, προσθέτει ένας Αμερικανός αξιωματούχος. Η Γέλεν αναμένεται επίσης να θέσει το θέμα της κινεζικής πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας στους ομολόγους της της G20 όταν συναντηθούν στο Σάο Πάολο αυτή την εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ, η οποία έληξε το 2021, οι ΗΠΑ επέβαλαν δασμούς σε κινεζικές εξαγωγές ύψους περίπου 300 δισ. δολαρίων.

Η επίτροπος ανταγωνισμού της ΕΕ Μαργκρέτ Βεστάγκερ δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι το μπλοκ είναι «απολύτως πρόθυμο να χρησιμοποιήσει» εμπορικά εργαλεία για την αντιμετώπιση των αθέμιτων κινεζικών εμπορικών πρακτικών. Τα σχόλιά της ενισχύουν τα σχόλια που έκανε πέρυσι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ότι οι παγκόσμιες αγορές «πλημμυρίζουν» με κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τα οποία διατηρούνται τεχνητά φθηνά με «τεράστιες κρατικές επιδοτήσεις».

Το Πεκίνο, από την πλευρά του, έχει ξεκινήσει έρευνα αντιντάμπινγκ για το κονιάκ που εισάγεται από την ΕΕ, ένα μέτρο που θα μπορούσε να επηρεάσει οινοπνευματώδη ποτά αξίας 1,57 δισ. δολαρίων, τα οποία σχεδόν στο σύνολό τους παράγονται στη Γαλλία.

Με τόση αβεβαιότητα να πλανάται πάνω από το μέλλον, οι κινεζικές εταιρείες λαμβάνουν προληπτικά μέτρα για να αποφύγουν τις όποιες εμπορικές διαμάχες έρχονται.

Οι κινεζικές εταιρείες προσπαθούν να παρακάμψουν τους δασμούς των ΗΠΑ και της ΕΕ με διάφορους τρόπους. Ένας από αυτούς τους τρόπους είναι η μεταφόρτωση, μια μέθοδος που είναι πλήρως εμφανής στο Μεξικό, το οποίο ως μέλος της Συμφωνίας Ελεύθερων Συναλλαγών της Βόρειας Αμερικής (Nafta) μπορεί να εξάγει αγαθά στην αγορά των ΗΠΑ με πολύ χαμηλότερους δασμούς από αυτούς που έχει πρόσβαση η Κίνα.

Ανάλυση των FT σε εμπορικά στοιχεία δείχνει απότομη αύξηση των εμπορευματοκιβωτίων 20 ποδιών που μεταφέρονται από την Κίνα στο Μεξικό τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2023, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο ένα χρόνο νωρίτερα. Η άνοδος αυτή σημειώθηκε καθώς το Μεξικό ξεπέρασε την Κίνα ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αγαθών προς τις ΗΠΑ πέρυσι και καθώς οι μεταφορές φορτηγών από τα σύνορα προς τις ΗΠΑ συνέχισαν να αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς.

Μια άλλη τάση είναι το «nearshoring» - ή η μετεγκατάσταση της παραγωγικής ικανότητας πιο κοντά στους πελάτες για τον περιορισμό της ευπάθειας σε γεωπολιτικές εντάσεις - η οποία ανασυγκροτεί το παγκόσμιο αποτύπωμα της Κίνας. Οι ροές κινεζικών άμεσων επενδύσεων προς τη Μαλαισία, την Ινδονησία και άλλα κράτη, που θεωρούνται χρήσιμες χώρες «nearshoring» έχουν αυξηθεί.

Αλλά ακόμη και εδώ, οι Κινέζοι επενδυτές δεν είναι απαραίτητα ασφαλείς. «Οι συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου της Κίνας μπορούν να διευκολύνουν τις κινεζικές εταιρείες να δημιουργήσουν εργοστάσια και μονάδες παραγωγής σε ξένες χώρες για να εξάγουν τελικά στις ΗΠΑ και την ΕΕ», λέει η Λιου.

«Αλλά αν οι νόμοι στις ΗΠΑ και την ΕΕ αλλάξουν και συμπεριλάβουν πρόσθετους περιορισμούς στην κινεζική ιδιοκτησία των εργοστασίων εκτός Κίνας, η μετανάστευση των κινεζικών εργοστασίων μπορεί τελικά να αποδειχθεί ότι δεν είναι τόσο αποτελεσματική», προσθέτει.

© The Financial Times Limited 2024. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation