Το ασήμι γίνεται «νέος χρυσός», τρεις λόγοι για το ράλι

Ο λόγος; Η τιμή του άργυρου εκτινάχθηκε τον Οκτώβριο και άγγιξε τα 53 δολάρια η ουγκιά, επίπεδο όπου «η υλική αξία των γερμανικών ασημένιων νομισμάτων των 20 ευρώ και 25 ευρώ ξεπερνά την αντίστοιχη ονομαστική τους αξία κατά σημαντικό περιθώριο», όπως εξήγησε το υπουργείο Οικονομικών. Με απλά λόγια, η έκδοση αυτών των νομισμάτων δεν έχει πλέον οικονομική λογική.

Και έκτοτε, οι τιμές του άργυρου συνεχίζουν να ανεβαίνουν. Την Τετάρτη η τιμή του ασημιού άγγιξε τα 63,86 δολάρια η ουγκιά –σχεδόν διπλάσια από το περυσινό επίπεδο- μετά την μείωση των επιτοκίων της Fed κατά 25 μ.β.

Αυτό επισκιάζει άνετα το φετινό ράλι σχεδόν 60% στις τιμές του χρυσού –άσχετα αν ο τελευταίος είναι αυτός που έχει τραβήξει όλη την προσοχή. Πράγματι, η αύξηση της τιμής του άργυρου υπήρξε τόσο «παραβολική», για να χρησιμοποιήσουμε την αργκό του trading, που ένα τέτοιο ράλι έχει σημειωθεί μόνο άλλες δυο φορές στην πρόσφατη ιστορία: στα τέλη της δεκαετίας του 1970 (εν μέσω του πετρελαϊκού και πληθωριστικού σοκ) και το 2008 (κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης).

Και αυτό που είναι αξιοσημείωτο αυτή τη φορά είναι πως η εκτίναξη στις τιμές του άργυρου δεν συνέβη παράλληλα με μια κατάρρευση της αγοράς μετοχών ή της αγοράς ομολόγων –ή τουλάχιστον όχι ακόμα. Στην καλύτερη περίπτωση, αυτό κάνει το μοτίβο ασυνήθιστο, και στην χειρότερη, δυνητικά δυσοίωνο.

Τι το εξηγεί; Η απάντηση έγκειται σε ένα μείγμα φόβου και απληστίας, μαζί με αυξανόμενα επίπεδα χρηματιστικοποίησης.

Ας αρχίσουμε με την απληστία: τον περασμένο χρόνο, η βιομηχανική ζήτηση για ασήμι αυξήθηκε σταθερά, ιδιαίτερα από τομείς όπως τα ηλεκτρικά οχήματα και τα τσιπ. Αν η ιστορία αποτελεί οδηγό, αυτό μελλοντικά θα οδηγήσει σε μια επέκταση της προσφοράς (δηλαδή περισσότερες εξορύξεις).

Αλλά αφού αυτό δεν μπορεί να προχωρήσει γρήγορα, η προσφορά και η ζήτηση επί του παρόντος δεν συμβαδίζουν. Και αυτή η ανισορροπία έχει γίνει διπλά έντονη επειεή ο Λευκός Οίκος πρόσφατα όρισε τον άργυρο ως στρατηγικό εμπόρευμα, προκαλώντας φόβους για επερχόμενους δασμούς.

Άρα υπάρχει αύξηση των αποθεμάτων εντός της Αμερικής. Αυτό με τη σειρά του έχει επιδεινώσει τις ελλείψεις αλλού, δημιουργώντας μεγάλες διαφορές τιμών μεταξύ του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης. Και –καθόλου περίεργο- κυκλοφορούν φήμες για «ψαγμένους» επενδυτές που εκμεταλλεύονται αυτή τη διαφορά.

Αν είναι έτσι τα πράγματα, πρόκειται για μια ισχνή αντήχηση της κερδοσκοπικής αναταραχής –δηλαδή της στρέβλωσης τιμών που προκλήθηκε από επιθετικούς επενδυτές που προσπαθούσαν να «κλειδώσουν» κέρδη- που ξέσπασε το 1980, όταν μια ομάδα trader γνωστή ως the Hunt brothers προκάλεσε μια διαβόητη πίεση στις αγορές άργυρου.

Υπάρχει επίσης ένας τρίτος παράγοντας πίσω από την εκτίναξη των τιμών του άργυρου· αυξάνεται η μανία των μικροεπενδυτών, όπως σημείωσε αυτήν την εβδομάδα η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών. Κυρίως μια αίσθηση FOMO (σ.σ. ο φόβος ότι θα χάσουν το ράλι) ωθεί τους επενδυτές να τζογάρουν σε τομείς που συνδέονται με την τεχνητή νοημοσύνη, μαζί με τον χρυσό ή τα crypto. Και, καθώς οι τιμές έχουν εκτιναχθεί για αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, ορισμένοι επενδυτές φαίνεται τώρα πως στρέφονται και στον άργυρο, και όχι μόνο επειδή αντιλαμβάνονται πως το ασήμι έχει χρήσεις στον πραγματικό κόσμο –σε αντίθεση με πολλά άλλα κερδοσκοπικά περιουσιακά στοιχεία. Αυτό κάνει το μέταλλο διπλά ελκυστικό. Το ασήμι, αν θέλετε, είναι ο νέος χρυσός.

Έπειτα υπάρχει ο φόβος. Με τη Fed να έχει κόψει τα επιτόκια τρεις φορές φέτος, ακόμα και με τον πληθωρισμό να ξεπερνά τον στόχο του 2%, υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία αναφορικά με τη «δημοσιονομική κυριαρχία» -δηλαδή πως οι κυβερνήσεις θα αναγκάσουν τις κεντρικές τράπεζες να μειώσουν τα επιτόκια για να γίνει ευκολότερη η εξυπηρέτηση των διαρκώς διογκούμενων χρεών τους.

«Όλα αυτά είναι πληθωριστικά» προειδοποίησε ο Στήβεν Μπλιτς, επικεφαλής οικονομολόγος των ΗΠΑ στην TD Lombard, σε email προς πελάτες αυτήν την εβδομάδα, σημειώνοντας πως επιπλέον των μειώσεων επιτοκίων, η Fed δεσμεύτηκε επίσης αυτήν την εβδομάδα να ξαναρχίσει τις αγορές treasuries.

Αυτό έχει οδηγήσει σε άνοδο τις αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων στις ΗΠΑ -και αλλού- το 2025, την ώρα που οι βραχυπρόθεσμες αποδόσεις πέφτουν. «Αυτό το μοτίβο της αύξησης των μακροπρόθεσμων επιτοκίων είναι εξαιρετικά ασυνήθιστο όταν βλέπουμε τις ιστορικές αντιδράσεις κατά τη διάρκεια των προηγούμενων κύκλων μειώσεων της Fed», σημειώνει ο Τόρστεν Σλοκ, επικεφαλής οικονομολόγος στην Apollo.

Οδηγεί επίσης ορισμένους επενδυτές να αγκαλιάσουν τον χρυσό ως ένα «debasement trade», δηλαδή ένα αντιστάθμισμα έναντι του κινδύνου ο πληθωρισμός ή ακόμα και η χρεοκοπία να διαβρώσουν την αξία fiat νομισμάτων.

Ορισμένοι, όπως ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ, υποστηρίζουν πως αυτές οι ανησυχίες είναι ανοησίες. Την περασμένη εβδομάδα έκανε μια εύθυμη ανάρτηση στα social media με έναν χαρακτήρα καρτούν, τον Φράνκλιν τη Χελώνα, που καλούσε τους Αμερικάνους αποταμιευτές να αγοράσουν περισσότερα treasuries ακριβώς επειδή νομίζει πως είναι ένα αξιόπιστο μέσο αποθήκευσης αξίας.  

Και, όπως μπορεί να σημειώσουν οι οικονομολόγοι ιστορικοί, οπωσδήποτε δεν υπάρχει εγγύηση πως ο άργυρος –ή ο χρυσός- είναι ένα πιο αξιόπιστο περιουσιακό στοιχείο. Αντιθέτως, οι τιμές του άργυρου ήταν τόσο ασταθείς στο παρελθόν, λόγω της περιορισμένης αγοράς, που οι traders χαριτολογούν χαρακτηρίζοντας το πολύτιμο μέταλλο «the widow maker» (φονιά) επειδή μπορεί να προκαλέσει μεγάλες απώλειες.  Εκείνοι οι Hunt brothers είναι ενδεικτική περίπτωση: μετά το δραματικό ράλι τιμών του 1980, οι τιμές κατέρρευσαν, εξαλείφοντάς τους.

Αυτό θα μπορούσε να ξανασυμβεί. Αλλά αυτή τη στιγμή, ο φόβος και η απληστία αφθονούν –και εντείνονται από την αβεβαιότητα σχετικά με το τι μπορεί να κάνει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στη Federal Reserve ή με τους δασμούς.

Από αυτήν την άποψη, τότε, η αποτυχημένη προσπάθεια για το χριστουγεννιάτικο νόμισμα είναι ένα ισχυρό σημάδι των καιρών μας, όπου η ευφορία και η ανησυχία είναι πλέον αλληλένδετες στις αγορές –αν και όχι ακριβώς ο «επετειακός εορτασμός» που ήθελε το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών.

© The Financial Times Limited 2025. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation