Τα μελανά σημεία στο «καλό» επενδυτικό σενάριο του 2014

Όπως τα εμπορικά καταστήματα τρέχουν κάθε Νοέμβριο να διακοσμήσουν χριστουγεννιάτικα τις βιτρίνες τους, έτσι και η επενδυτική κοινότητα σπεύδει κάθε Δεκέμβριο να δημοσιεύσει τις προβλέψεις της για την επόμενη χρονιά. Και οι προβλέψεις είναι οι ίδιες, αρκετά… προβλέψιμες. Είναι θετικές. Δεδομένου ότι προέρχονται από οργανισμούς που πουλούν επενδύσεις, αυτό δεν πρέπει να προκαλεί εντύπωση.

Αυτό που δεν ήταν τόσο προβλέψιμο, ωστόσο, είναι πως αυτή η ομόφωνη αισιοδοξία είναι πιο ισχυρή από ό,τι συνήθως. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, είναι το βασικό σενάριο που περιμένει η επενδυτική κοινότητα για το 2014.

Η παγκόσμια οικονομία θα καταγράψει την καλύτερη χρονιά από την αρχή της κρίσης, καθώς οι δυσμενείς συνθήκες σταδιακά θα σβήνουν. Η διαδικασία εξομάλυνσης μετά την κρίση θα ξεκινήσει το ταχύτερο, με τις πρώτες κινήσεις σύσφιγξης από τις κεντρικές τράπεζες και την επιστροφή των επιχειρήσεων σε κεφαλαιουχικές επενδύσεις.

Αυτή η εξομάλυνση συνεπάγεται ότι οι αποδόσεις των επενδύσεων δεν θα έχουν τα περσινά αποτελέσματα. Οι μετοχές στις ΗΠΑ ειδικότερα έχουν ήδη προεξοφλήσει την ανάκαμψη. Έτσι, τα υψηλότερα επιτόκια συνεπάγονται λιγότερες αποδόσεις στα χρηματιστήρια και οι μεγαλύτερες κεφαλαιακές δαπάνες μειώνουν τα περιθώρια κερδοφορίας. Παρ' όλα αυτά, η διαδικασία θα προχωρήσει ομαλά, με τις κεντρικές τράπεζες και πρώτη τη Fed να εφαρμόζουν σταθερά πιέσεις και τα επιτόκια να αυξάνονται λίγο. Η Κίνα θα αναπτυχθεί με οριακά χαμηλότερο, αλλά βιώσιμο ρυθμό. Η Ευρώπη θα αναπτυχθεί με επώδυνα αναιμικό ρυθμό, όμως τουλάχιστον το πρόσημο θα είναι θετικό.

Το βασικό σενάριο δεν είναι κακό. Είναι πιο πιθανό από πολλά άλλα. Εν τω μεταξύ, όσοι επέλεξαν το 2013 να προφυλαχθούν έχασαν το μίνι ράλι στα αμερικανικά χρηματιστήρια. Πάντως, και πάλι το ερώτημα θα πρέπει να τεθεί. Τι μπορεί να πάει στραβά; Θα μπορούσαν οι τρομοκράτες να κάνουν μία ακόμη επίθεση αντίστοιχη με εκείνη της 11ης Σεπτεμβρίου. Ή θα μπορούσαν να κινηθούν κατά τέτοιον τρόπο οι τεκτονικές πλάκες ώστε γίνει ένας νέος σεισμός ή τσουνάμι. Δεν μπορώ να μπω στη διαδικασία ποσοτικοποίησης των πιθανοτήτων γι' αυτό το σενάριο. Υπάρχουν, όμως, ορισμένοι κίνδυνοι που μπορώ να φανταστώ.

• Αποπληθωρισμός στην Ευρώπη: Το βασικό σενάριο κάνει λόγο για ανάπτυξη 1% στην ευρωζώνη τον επόμενο χρόνο με ήπιο πληθωρισμό. Είναι εύκολο να διαψευσθούν αυτές οι προβλέψεις. Εάν υπάρξει ένας ακόμη χρόνος στασιμότητας, τότε ενδέχεται να κλονιστεί η υπομονή των ψηφοφόρων, ενώ ο αποπληθωρισμός θα πλήξει περισσότερο τις χώρες της περιφέρειας και την προσπάθειά τους να αποπληρώσουν τα χρέη τους, καθώς πρακτικά θα καταστήσει τα χρέη ακόμη πιο ακριβά. Υφίστανται λόγοι αισιοδοξίας ότι μπορεί να αποτραπεί ενδεχόμενη ανάφλεξη της κρίσης. Δεν υπάρχουν ξένοι κερδοσκόποι επενδυτές και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει αξιοπιστία, την οποία θα δοκιμάσει ο κίνδυνος αποπληθωρισμού.

• «Αμπεγεδδών»: Όποιος επένδυσε φέτος στην Ιαπωνία πήγε πολύ καλά. Τι θα γίνει όμως εάν τα «Αμπενομικά», η πολιτική της επιθετικής νομισματικής πολιτικής που σχεδιάστηκε για να επιστρέψει ο πληθωρισμός στην Ιαπωνία, δεν φέρουν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα; Ο Alex Friedman της UBS, ο οποίος εφηύρε και τον όρο, δείχνει ότι ο «Αμπεγεδδών» καιροφυλακτεί εάν η χώρα καταφέρει να πυροδοτήσει πληθωρισμό, αλλά όχι ανάπτυξη. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, το τεράστιο χρέος της θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάρρευση των ομολόγων της.

• Ασταθείς ΒIITS: Αυτό το ακρωνύμιο εμφανίστηκε φέτος και αφορά τις χώρες Βραζιλία, Ινδία, Ινδονησία, Τουρκία και Νότιο Αφρική. Δηλαδή τις μεγάλες αναδυόμενες αγορές που έχουν σημαντικά ελλείμματα στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών και των οποίων τα νομίσματα υπέστησαν μεγάλη πτώση όταν η Fed απείλησε με μείωση της στήριξης που παρέχει στις αγορές. Το πρόβλημα μειώθηκε κάπως όταν η Fed αποφάσισε να μην προχωρήσει, αν και τα νομίσματα της Ινδίας και της Ινδονησίας προσφάτως βρέθηκαν σε νέα χαμηλά έτους. Άγνωστο γιατί, αλλά το βασικό σενάριο αναφέρει ότι αυτό δεν θα επαναληφθεί όταν τελικά η Fed προχωρήσει με το tapering.

• Κορύφωση στην τιμή του πετρελαίου: Η τιμή του πετρελαίου προσφέρει αξιοσημείωτη σταθερότητα τα τελευταία τρία χρόνια, με την τιμή του Brent να κινείται κοντά στα 110 δολ. ανά βαρέλι. Αυτό επετεύχθη παρά την απότομη μείωση της παραγωγής σε χώρες όπως η Λιβύη, το Ιράν και το Ιράκ, κυρίως επειδή η επανάσταση του σχιστολιθικού αερίου στη Βόρειο Αμερική άσκησε πτωτικές πιέσεις στις τιμές. Το σχιστολιθικό αέριο δεν θα φύγει. Φαίνεται, όμως, ότι επιστρέφουν οι εξαγωγές του Ιράν. Πιθανό είναι επίσης να αυξηθεί η παραγωγή της Λιβύης και του Ιράκ. Είναι πιθανό, αν και δεν συζητείται ευρέως εκτός της αγοράς πετρελαίου, να βουλιάξει το Brent κάτω από τα 90 δολ. Αυτό θα βοηθήσει αρκετές χώρες να εξοικονομήσουν χρήματα και να χαλαρώσουν τις πιέσεις προς τους καταναλωτές. Μπορεί, επίσης, να έχει επιπτώσεις σε χώρες που εξαρτώνται από τις εξαγωγές πετρελαίου όπως η Ρωσία.

• Κίνδυνος ατυχήματος στην αγορά ομολόγων. Αυτός ήταν ίσως ο μεγαλύτερος κίνδυνος στις αρχές του 2013. Αρκετοί φοβήθηκαν και όταν η Fed άρχισε να μιλά για tapering οδηγώντας σε εκτίναξη των αποδόσεων στα ομόλογα. Οι αποδόσεις υπερδιπλασιάστηκαν και άγγιξαν το 3%. Βρίσκονται ακόμη κοντά σε αυτά τα επίπεδα. Η ήπια αύξηση των αποδόσεων καθώς ανακάμπτει η οικονομία είναι υγιής. Εάν, όμως, η αγορά αντιδράσει υπερβολικά στις ανακοινώσεις της Fed και οι αποδόσεις εκτιναχθούν απότομα στο 5%, τότε όλα κινδυνεύουν.

• Φούσκα στην Κίνα: Εξακολουθούν να υπάρχουν φούσκες στην αγορά ακινήτων στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη, όπως επίσης και ένα τεράστιο θέμα στην πιστωτική αγορά, καθώς η ηγεσία της χώρας προσπαθεί να ανακατευθύνει την οικονομία. Εδώ και δεκαετίες όσοι πόνταραν στην Κίνα βγαίνουν κερδισμένοι, αλλά κίνδυνοι εξακολουθούν να υπάρχουν.

Ένα πράγμα που παραδέχονται όλοι, και οι υποστηρικτές του βασικού σεναρίου, αλλά και όσοι καταρτίζουν τη λίστα κινδύνων, είναι πως ο κόσμος βρίσκεται σε μία εύθραυστη ισορροπία. Φέτος, η οικονομία και η νομισματική πολιτική κρατήθηκαν σε ισορροπία. Το ερώτημα είναι εάν θα τα καταφέρουν και το 2014.

Οι πιθανότητες, όμως, δεν είναι πολύ μεγάλες. Θα ήταν λογικό να εξασφαλιστεί κανείς έναντι αυτών των κινδύνων, έναντι της πιθανότητας τα πράγματα να μην εξελιχθούν τόσο ομαλά όσο το 2013.

© The Financial Times Limited 2013. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation