Η ώρα του πανευρωπαϊκού χρηματιστηρίου

Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν πρόβλημα. Η ευρωζώνη, εξαιρουμένης της Γερμανίας, βιώνει ύφεση και οι εταιρίες της ηπείρου πρέπει να επενδύσουν για να ανταγωνιστούν με τους συναδέλφους των στην Αμερική και την Ασία.

Όμως το χρήμα αποτελεί εξαιρετικά σπάνιο εμπόρευμα, παρότι τα επιτόκια βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Η συνήθης οδός, ο δανεισμός μέσω τραπεζών, παρακωλύεται από την ανάγκη αυτών των τραπεζών να καλύψουν τρύπα 400 δισ. ευρώ στους ισολογισμούς τους.

Η εναλλακτική λύση είναι η άντληση κεφαλαίων από την αγορά. Στις ΗΠΑ οι κεφαλαιαγορές λειτουργούν ως εξαίρετη πηγή εναλλακτικής χρηματοδότησης, με καλά ανεπτυγμένες διόδους στην αγορά για όλους –από οικογενειακές αλυσίδες μέχρι εκκολαπτόμενους τεχνολογικούς τιτάνες που έχουν λίγες προοπτικές κερδοφορίας στα επόμενα 10 χρόνια.

Από καιρό σε καιρό οι πολιτικοί και επιχειρηματίες της Ευρώπης μιλούν για την ανάγκη δημιουργίας μιας αποδοτικής πανευρωπαϊκής αγοράς που θα λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο, αλλά τα εθνικά συμφέροντα και οι εγχώριες επιπλοκές πάντα μπαίνουν στην μέση.

Ωστόσο, ένα κρίσιμο βήμα για την έναρξη της αναδιοργάνωσης των αγορών κεφαλαίου της Ευρώπης γίνεται ήδη- κατά ειρωνεία της τύχης, στις ΗΠΑ, με την εξαγορά του NYSE Euronext από το IntercontinentalExchange. Αν και το «νέο» NYSE αντιμετωπίζει δύσκολες μάχες στις ΗΠΑ σε ένα περιβάλλον πολύ σκληρό που διαρκώς αλλάζει, η συγχώνευση στέλνει τα ευρωπαϊκά του χρηματιστήρια, το Euronext, εκεί που βρίσκονταν οκτώ χρόνια πριν.

Οι αγορές των ευρωπαϊκών μετοχών έχουν γίνει πολύ πιο ζοφερός τόπος από τότε. Μια σειρά πάροχοι, πολυεθνικές πλατφόρμες συναλλαγών, systematic internalisers, dark pools και άλλα νεαρά χρηματιστήρια με τα όλα τους, έχουν αναρριχηθεί στις μονοπωλιακές θέσεις των πάλαι ποτέ κυρίαρχων, με την στήριξη των ρυθμιστικών αλλαγών όπως το Mifid.

Καθώς δεν υπάρχουν ενδείξεις για εκτόνωση αυτών των προσκομμάτων και για τις συνεχιζόμενες πιέσεις εύρεσης κεφαλαίων για επιχειρήσεις, έχει δημιουργηθεί σοβαρή ανάγκη διασφάλισης μιας εύρωστης δομής στις κεφαλαιαγορές.

Σε ιδανική περίπτωση, αυτή θα ήταν πανευρωπαϊκή. Δεν χρειάζεται να είσαι ιδιοφυία για να αντιληφθείς ότι ο συνδυασμός από «μερικά» ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, όπως τα London Stock Exchange Group, Deutsche Börse και Euronext, θα μπορούσε να προσφέρει πρόσβαση σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό μετοχών στην Ευρώπη.

Μια μια δομή όπως της κοινοπραξίας, τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια θα συγκέντρωναν τους πόρους τους στον χώρο των μετοχών, για να έχουν μια ευκαιρία να επιβιώσουν μέσα στο ανταγωνιστικό παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.

Προσφέροντας ένα μεγάλο τμήμα της ευρωπαϊκής ρευστότητας υπό μια ενοποιημένη ομπρέλα, αυτοί οι φορείς θα συγκέντρωναν την τεχνογνωσία και τις ειδικεύσεις τους και θα αξιοποιούσαν τις συνέργειες από την λειτουργία παρόμοιων επιχειρήσεων σε όλη την περιοχή.

Αυτή η νέα οντότητα, θα μπορούσε να ανταγωνιστεί επί ίσοις όροις με ανταγωνιστές που ξεφύτρωσαν από το Mifid, και να διεκδικήσει εισαγωγές και συναλλαγές με παρόχους από έξω από την Ευρώπη.

Η δυνατότητα πρόσβασης σε μια τέτοια πλατφόρμα αποτελεί μακροχρόνιο αίτημα της επενδυτικής κοινότητας, που έχει κουραστεί με τον συνεχιζόμενο κερματισμό των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών αναλόγως με τα εθνικά όρια και τις ποικίλες χρηματιστηριακές δομές.

Αυτό το πανευρωπαϊκό χρηματιστήριο θα παρέμενε σε ετοιμότητα αποτιμήσεων λόγω των «παλαιών» νεοεισερχόμενων όπως το BATS Chi-X Europe, των «νέων» νεοεισερχόμενων όπως το Aquis Exchange και την ανάδειξη των dark pools που προσφέρουν πανευρωπαϊκή πρόσβαση σε συναλλαγές μετοχών.

Μια τέτοια κοινοπραξία θα εξυπηρετούσε ποικίλους σκοπούς. Για παράδειγμα για το London Stock Exchange που θέλει να κρατήσει την πρόσβαση στις ευρωπαϊκές εισαγωγές IPO, για το Euronext που θέλει να καλυφθεί από έναν μεγάλο πάροχο για το δύσκολο μέλλον, για το Deutsche Börse ώστε να αυξήσει το επίκεντρό του στην Ασία. Αλλά επίσης θα βοηθούσε και όλους τους φορείς να δουλέψουν άλλες στρατηγικές, όπως τα παράγωγα, τις εκκαθαρίσεις ή την ανάπτυξη νέων προϊόντων και αγορών, που θεωρούνται κρίσιμες για την μελλοντική τους επιτυχία.

Και αυτό θα λειτουργούσε ως πολύ ισχυρός καταλύτης ώστε να μετέχουν κι άλλοι. Θα μπορούσε να είναι το Bolsas, το χρηματιστήριο της κεντρικής Ευρώπης CEESEG, το Χρηματιστήριο της Βαρσοβίας, το SIX Group, ίσως σε κάποιο σημείο και το Χρηματιστήριο της Μόσχας ή της Κωνσταντινούπολης.

Λογικά, δεν υπάρχει λόγος να απορρίψει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ιδέα να συγκεντρώσουν τα χρηματιστήρια τα ενεργητικά τους για να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό, όπως απέρριψαν την συγχώνευση DB/NYSE. Το Mifid έχει ενθαρρύνει μεγάλο ανταγωνισμό, όπως φάνηκε και με την προσφατη επιτυχία της BATS Chi-X στην χρηματιστηριακή αγορά της Ισπανίας.

Το να επιτραπεί στα χρηματιστήρια να συγκεντρώσουν τους πόρους τους για να ανταγωνιστούν στο παγκόσμιο περιβάλλον χωρίς να είναι τα χέρια τους δεμένα πίσω από την πλάτη στις εθνικές αγορές τους, ακούγεται πολύ φυσιολογικό, ειδικά αφού βρίσκονται όλα υπό μεγάλη πίεση.

Θα επρόκειτο για ένα πραγματικά ευρωπαϊκό έργο, βασισμένο στις αρχές του καπιταλισμού των αγορών, κατασκευασμένο από ιδιωτικές επιχειρήσεις για χρήση άλλων οικονομικών συντελεστών. Ακούγεται πολύ ριζοσπαστική ιδέα για την Ευρώπη αυτή την στιγμή, αλλά αυτό ακριβώς είναι που υποστυλώνει την φύση της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς –και που ουσιαστικά ωθεί μπροστά την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είναι βέβαιο ότι θα αρέσει και στους εθνικούς ρυθμιστές: Το μοντέλο Euronext απέδειξε ότι οι εθνικοί ρυθμιστές μπορούν να δουλέψουν μαζί διατηρώντας παράλληλα τα μεμονωμένα franchise.

Το να κληθούν Άγγλοι, Γάλλοι και Γερμανοί να συμφωνήσουν σε κάτι σχετικό, οπωσδήποτε θα είναι πολύ δύσκολο θέμα. Υπάρχει όμως ένα πολύ πιο σοβαρό ζήτημα που διακυβεύεται: Οι ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές. Και αυτό θα πρέπει να επαρκεί ώστε να κάνει γενναίους άνδρες και γυναίκες να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Ποτέ δεν ήταν τόσο μεγάλη η ανάγκη των Ευρωπαίων να συνεργαστούν.

*Ο Philippe Carré είναι παγκόσμιος επικεφαλής συνεκτικότητας στις επιχειρήσεις κεφαλαιαγορών της SunGard.

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation