Η κόντρα Ριάντ-Τεχεράνης βυθίζει στο χάος την Μέση Ανατολή

Την στιγμή που τα μαχητικά αεροσκάφη της Σαουδικής Αραβίας πραγματοποιούσαν αεροπορικές επιδρομές εναντίον στόχων Υεμενιτών ανταρτών, κλιμακώνοντας άλλη μια πολεμική σύρραξη στην Μέση Ανατολή, ο σουνιτικός κόσμος επιδείκνυε μια αξιοσημείωτη ενότητα.

Συγκροτήθηκε μια συμμαχία των προθύμων -όλοι τους Σουνίτες- που εκτείνεται από την Αίγυπτο ως το Πακιστάν. Υποστηρικτές και επικριτές του καθεστώτος της Σαουδικής Αραβίας συμφώνησαν πως ήρθε η ώρα να δώσουν ένα μάθημα στο σιιτικό Ιράν.

Αλλά οι σουνιτικές κοινότητες δεν θα έπρεπε να είναι ικανοποιημένες. Μπορεί να είναι κατανοητό ότι το Ριάντ θεωρεί την ιρανική στήριξη στην προέλαση των Υεμενιτών ανταρτών ως μια πρόκληση που δεν μπορεί να γίνει ανεκτή. Η Υεμένη άλλωστε είναι το μαλακό υπογάστριο της Σαουδικής Αραβίας. Ωστόσο, όσο μεγάλος και αν είναι ο συνασπισμός υπό το Ριάντ και όσο ενωμένος και αν είναι κατά του Ιράν, η τελευταία επέμβαση στην Υεμένη δεν πρόκειται να σώσει την χώρα από το να βυθιστεί στον εμφύλιο πόλεμο.

H Yεμένη μετατρέπεται στο τελευταίο επεισόδιο ενός πολέμου δι' αντιπροσώπων (proxy war) μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν, μιας σύγκρουσης δύο μεγάλων δυνάμεων που έχει εγκλωβίσει τα άλλα έθνη στην περιοχή και σπέρνει το χάος στην Μέση Ανατολή.

Η κόντρα Ριάντ - Τεχεράνης οδηγεί την περιοχή στην καταστροφή και κανείς δεν έχει την δύναμη να την σταματήσει. Οι ΗΠΑ έχουν εμπλακεί στην μάχη, αλλά έχουν υιοθετήσει μια αντιφατική στάση. Αυτήν τη στιγμή στηρίζουν τους συμμάχους του Ιράν στο Ιράκ και τους συμμάχους της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη. Την ίδια ώρα προσπαθούν να καταλήξουν σε μια συμφωνία με το Ιράν για τα πυρηνικά, για την οποία οι Σαουδάραβες φοβούνται ότι θα ενθαρρύνει την Τεχεράνη να επιδείξει την ισχύ της στον αραβικό κόσμο.

Οι πόλεμοι δι' αντιπροσώπων μεταξύ των δύο δυνάμεων της περιοχής που εξελίσσονται στο Ιράκ, στο Λίβανο, στη Συρία και τώρα στην Υεμένη, αποκτούν έναν επικίνδυνο θρησκευτικό χαρακτήρα, υποκινώντας το μίσος και θρέφοντας τον εξτρεμισμό. Το αποτέλεσμα είναι μια σειρά από αποτυχημένα κράτη, κάτι που δεν επιτρέπει ούτε στους Ιρανούς ούτε στους Σαουδάραβες να πανηγυρίσουν.

Πιο κάτω παρουσιάζουμε τις κρίσεις που αποτελούν πεδία σύγκρουσης του Ιράν με την Σαουδική Αραβία

Ιράκ

Το Ιράν μπορεί να έχει το πάνω χέρι στο Ιράκ, όπου είναι ο πιο ισχυρός σύμμαχος της σιιτικής κυβέρνησης. Ο Κασέμ Σουλεϊμάνι, επικεφαλής του επίλεκτου σώματος των Φρουρών της Επανάστασης έχει βοηθήσει στην διεύθυνση της επιχείρησης κατά του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε, της ομάδας γνωστής ως ΙΚΙΛ.

Οι σιιτικές πολιτοφυλακές που με την στήριξη του Ιράν πολεμούν στο πλευρό των ιρακινών στρατιωτών αποδεικνύονται λιγότερο αποτελεσματικές από ότι δείχνει η εικόνα τους. Αυτήν την εβδομάδα δεν κατάφεραν να ανακαταλάβουν το Τικρίτ και χρειάστηκαν την στήριξη από αμερικάνικα αεροπορικά μαχητικά.

Αν και η επέμβαση στο Ιράν έχει βοηθήσει να σταματήσει η επέλαση των τζιχαντιστών, οι βιαιοπραγίες των σιιτικών πολιτοφυλακών ενάντια σε Σουνίτες μπορεί να στρώνουν το έδαφος για νέο κύμα βίας και μετά την ήττα του ΙΚΙΛ.

Μπαχρέιν

Η Σαουδική Αραβία μπορεί να κάνει λόγο για μια επιτυχημένη παρέμβαση στο Μπαχρέιν, όπου το σουνιτικό καθεστώς κατέπνιξε την εξέγερση των Σιιτών με την βοήθεια Σαουδαράβων στρατιωτών. Αν και οι Σίιτες, που αποτελούν την πλειοψηφία των κατοίκων, αρνήθηκαν οποιαδήποτε εμπλοκή του Ιράν, οι σουνιτικές δυνάμεις του Κόλπου είδαν την εξέγερση ως μέρος της επέκτασης της ιρανικής επιρροής στην περιοχή. Για την κυβέρνηση της χώρας ωστόσο, το κόστος από την αντιμετώπιση των εξεγερμένων ήταν μεγάλο, με την κοινωνία να είναι διχασμένη, την πολιτική κρίση να συνεχίζεται, την οικονομία υπονομευμένη και την έχθρα απέναντι στην βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας να αυξάνεται.

Συρία

Το Ιράν και η Σαουδική Αραβία έχουν στηρίξει αντιμαχόμενα στρατόπεδα στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας και καμία πλευρά δεν μπορεί να επικαλεστεί νίκη. Με την αποστολή της Επαναστατικής Φρουράς και μαχητών της Χεζμπολά, το Ιράν ενίσχυσε το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσσαντ, αλλά το κράτος που κυβερνά έχει αποσυντεθεί. Εν τω μεταξύ, οι Σαουδάραβες, έχουν προσφέρει χρήματα και όπλα στους αντικαθεστωτικούς αντάρτες, αλλά όχι στον βαθμό που θα τους επέτρεπε να κυριαρχήσουν.

Ο πόλεμος στην Συρία ήταν καταστροφικός τόσο για τους Σαουδάραβες, όσο και για τους Ιρανούς. Το χάος που δημιούργησε επέτρεψε την άνοδο του ΙΚΙΛ, που αποτελεί απειλή και για τα δύο έθνη.

Λίβανος

Μέχρι τώρα ο Λίβανος, όπου η κόντρα μεταξύ των δύο δυνάμεων εκτυλίσσεται εδώ και χρόνια, έχει καταφέρει να προστατευτεί από μια διολίσθηση στον εμφύλιο πόλεμο. Αλλά η σύγκρουση ανάμεσα στα δύο κυρίαρχα πολιτικά στρατόπεδα -το ένα με στήριξη από το Ριάντ και το άλλο από την Τεχεράνη- έχει παραλύσει την λήψη αποφάσεων και κρατάει την χώρα στην κόψη του ξυραφιού.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation