Ποδόσφαιρο: Μία μη REALιστική αγορά

Με αφορμή τη μεταγραφή του Ronaldo στη Real Μαδρίτης, έναντι € 95 εκατ., ο Simon Kuper επιχειρεί να αναλύσει τα… οικονομικά των ποδοσφαιρικών συλλόγων και γιατί οι μεγάλες μεταγραφές τελικά δεν αποδίδουν.

Δημοσιεύθηκε: 12 Ιουνίου 2009 - 13:03

Simon Kuper

Τον προηγούμενο μήνα στον τελικό του Champions League, ο Christiano Ronaldo έκανε λάθος ντρίπλα και έχασε την μπάλα. Ο Sir Alex Ferguson, ο ευέξαπτος manager της Manchester United, σηκώθηκε από τη θέση του σαν να ήταν έτοιμος να επιπλήξει τον παίκτη του. Στη συνέχεια όμως ξανακάθησε αντί να "σπαταλήσει την ενέργειά του" σε έναν παίκτη που σύντομα θα γινόταν… πρώην.

Η σκηνή αυτή έδινε την εντύπωση πως ο Sir Alex είχε ήδη πει ένα σιωπηλό αντίο στον Ronaldo. Η United είχε υπολογίσει ότι η Real Μαδρίτης πρόσφερε περισσότερα (80 εκατ. στερλίνες για την ακρίβεια) απ’ όσα αξίζει ο παίκτης.

Όπως οι συγχωνεύσεις επιχειρήσεων, έτσι και οι ποδοσφαιρικές μεταγραφές σπανίως προσθέτουν αξία. Δεν βοηθούν πάντα τις ομάδες να κερδίζουν τρόπαια ή να βγάζουν κέρδη. Η αγορά των μεταγραφών είναι παράλογη. Η απόκτηση του Ronaldo από τη Real αποτελεί απλώς μια… ακριβή απόδειξη.

Το ποσό που δαπανά ένας ποδοσφαιρικός σύλλογος για τις μεταγραφές ελάχιστη σχέση έχει με την επιτυχία του στο γήπεδο. Ο κ. Stefan Szymanski, καθηγητής Οικονομικών στο Cass Business School του Λονδίνου, μελέτησε τις δαπάνες 40 βρετανικών συλλόγων από το 1978 μέχρι το 1997 και διαπίστωσε ότι ο προϋπολογισμός για τις μεταγραφές δικαιολογούσε μόνο το 16% της συνολικής διαφοροποίησης της θέσης στις κατηγορίες. Αντιθέτως, οι δαπάνες τους για μισθούς εξηγούσαν το 92% της διαφοροποίησης αυτής. Όσο περισσότερα δίνει ένας ποδοσφαιρικός σύλλογος στους παίκτες της, τόσο ψηλότερα φτάνει στην κατηγορία. Το τι δίνει όμως για τις μεταγραφές ποδοσφαιριστών από άλλους συλλόγους δεν φαίνεται να κάνει τη μεγάλη διαφορά, εξηγεί ο κ. Szymanski στο βιβλίο του "Why England Lose".

Οι μεταγραφές προσθέτουν τόσο χαμηλή αξία γιατί υπάρχει αρκετή ανεπάρκεια στην αγορά. Για παράδειγμα, οι ομάδες συνήθως καταβάλλουν πολύ μεγαλύτερα ποσά για τους επιθετικούς παρά για τους τερματοφύλακες, παρότι και οι δύο θέσεις είναι εξίσου σημαντικές. Συνήθως πληρώνουν περισσότερα για παίκτες από ποδοσφαιρικές χώρες που είναι "της μόδας" - για παράδειγμα για Πορτογάλους ποδοσφαιριστές όπως ο Ronaldo- παρά για ποδοσφαιριστές από άλλα κράτη π.χ. για Αλβανούς. Και πληρώνουν υπερβολικά ποσά για παίκτες που όπως ο Ronaldo είχαν πρόσφατα θεαματικές επιτυχίες.

Η απόκτηση ενός παίκτη που βρίσκεται στο αποκορύφωμα της καριέρας του αποτελεί κακό συγχρονισμό, όπως αντίστοιχα θα ήταν η αγορά μιας μετοχής έπειτα από σειρά θετικές ειδήσεις. Η αγορά έχει δει την ποιότητά του, όμως έχει πλέον εξουθενωθεί και ενδεχομένως έχει χορτάσει την επιτυχία.

Η Real μπορεί να γνωρίζει ότι πληρώνει περισσότερα για τον επιθετικό σταρ σε σχέση με τα οφέλη που θα φέρει αυτός στον όμιλο σε επίπεδο αποτελεσμάτων ή υψηλότερων εσόδων. Δοκίμασε τη στρατηγική της αγοράς μεγάλων παικτών και απέτυχε. Από το καλοκαίρι του 2003 μέχρι το 2006 η πανάκριβη ομάδα της Real δεν κέρδισε βραβεία. Ο κ. Florentino Perez, τότε πρόεδρος, μόλις επέστρεψε στα καθήκοντά του. Την περασμένη εβδομάδα συμφώνησε να πληρώσει στην AC Milan το ποσό των 65 εκατ. ευρώ για τον Βραζιλιάνο Kaka. Απ’ ό,τι φαίνεται, ο κ. Perez δεν έχει μάθει τίποτα και δεν έχει ξεχάσει αυτά για τις μεταγραφές.

Θα ήταν όμως λάθος να φανταστούμε ότι στόχος του είναι μόνο να κερδίζει βραβεία ή να αυξάνει τα έσοδα. Σχεδόν καμιά ποδοσφαιρική ομάδα δεν συμπεριφέρεται ως μία οντότητα που θα μεγιστοποιεί τα κέρδη της. Η Real αποτελεί μια "λαϊκή δημοκρατία". Ο κ. Perez εξελέγη από τα 70.000 μέλη του club. Αγόρασε τον Ronaldo για να τους ευχαριστήσει. Η μεταγραφή μπορεί να γίνει πιο κατανοητή αν θεωρηθεί "δώρο δημοσίων σχέσεων" στους οπαδούς της Real, στους χορηγούς και στα τοπικά μέσα ενημέρωσης. Η αγορά αυτού του μεγάλου παίκτη είναι ένας τρόπος για να πει "ναι, είμαστε μια μεγάλη ομάδα".

Είναι βέβαια πιθανό ο Ronaldo να δώσει ώθηση στα έσοδα της ομάδας, αφού λόγω της εξωτερικής εμφάνισής του η Real μπορεί να χρεώσει περισσότερα τους τηλεοπτικούς σταθμούς και τους χορηγούς.

Όμως η Real δεν ενδιαφέρεται τόσο για τα χρήματα. Ο σύλλογος δεν έχει μετόχους, παρά μόνο μέλη. Και όπως γίνεται με τους περισσότερους ποδοσφαιρικούς συλλόγους, όσο υψηλά κι αν είναι τα χρέη τους, το brand τους είναι τόσο ισχυρό που πάντα θα βρίσκεται κάποιος πολυεκατομμυριούχος πρόθυμος να τους "ξελασπώσει". Ούτε βέβαια θα τολμούσε κανένας πιστωτής να κόψει την πίστωση. Οι τράπεζες μπορεί να χρεοκοπούν και να εξαφανίζονται από τον χάρτη, όχι όμως και οι μεγάλοι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι.

© The Financial Times Limited 2009. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation