Τι κρύβει η διπλή ρελάνς Τσίπρα

Διπλή ρελάνς στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης αποφάσισε να κάνει σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας, ύστερα από την εμπλοκή που παρουσιάστηκε στο προχθεσινό Eurogroup.

Θέλοντας ουσιαστικά να πετάξει την μπάλα και πάλι στο απέναντι γήπεδο, η κυβέρνηση προανήγγειλε χθες ότι θα ζητήσει την παράταση της δανειακής σύμβασης, με βάση το προσχέδιο Μοσκοβισί και με απροσδιόριστους ακόμα τους ακριβείς όρους.

Στο Μέγαρο Μαξίμου επιμένουν να διαχωρίζουν τη δανειακή σύμβαση από το πρόγραμμα – μνημόνιο, επιμένοντας ότι αυτό αποτελεί πλέον παρελθόν και δεν γίνεται σε καμία περίπτωση αποδεκτό. Άγνωστο, ωστόσο, παραμένει αν οι δανειστές θα κάνουν δεκτό το συγκεκριμένο αίτημα, καθώς Γερμανοί αξιωματούχοι ήδη από χθες επισημαίνουν στους F.T. πως δεν υπάρχει νομική μέθοδος για τέτοια διευθέτηση.

Ο ίδιος ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε σε συνέντευξή του στο ZDF έσπευσε να θέσει σε πάγο τα σχέδια της Ελλάδας, σημειώνοντας ότι «δεν υπάρχει δανειακή σύμβαση για την Ελλάδα, υπάρχει πρόγραμμα διάσωσης». Εσπευσε δε να τονίσει ότι το θέμα δεν είναι να επεκταθεί ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης, αλλά το εάν το πρόγραμμα μπορεί να ολοκληρωθεί ή όχι. Ο εκπρόσωπός του σήμερα υπογράμμισε ότι δεν θα γίνει αποδεκτός ο διαχωρισμός της δανειακής σύμβασης από τις δεσμεύσεις για τις μεταρρυθμίσεις. 

Όμως και ο επίτροπος Μοσκοβισί αναφέρθηκε σήμερα σε ελληνικό "πρόγραμμα", τονίζοντας ότι δημιουργήθηκε για να βοηθήσει την Αθήνα και "ελπίζουμε να παραταθεί". 

Την ίδια στιγμή, ο πρωθυπουργός, στοχεύοντας στη διατήρηση της αντιμνημονιακής ρητορικής, όπως αποτυπώθηκε και στην ομιλία του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, από αύριο κιόλας θα πάρει σειρά πρωτοβουλιών με τη μορφή κατάθεσης νομοσχεδίων στη Βουλή, που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν μονομερείς ενέργειες.

Χαρακτηριστικό είναι ότι σε κύκλους των σκληροπυρηνικών χωρών έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία η τοποθέτηση του πρωθυπουργού, καθώς, όπως υποστηρίζουν, ξεκαθάρισε ότι είναι στις προθέσεις του να ανατρέψει μεταρρυθμίσεις στις οποίες είχε δεσμευτεί η Αθήνα.

Τα πρώτα νομοσχέδια

Έτσι, ο Α. Τσίπρας ανακοίνωσε πως προχωρά άμεσα το πρώτο νομοσχέδιο για την απαγόρευση των πλειστηριασμών και με τη διαδικασία του κατεπείγοντος η ρύθμιση για τις 100 δόσεις «χωρίς αστερίσκους και ψιλά γράμματα». Πρόκειται για δύο μέτρα που εκτιμάται ότι στέλνουν μεν το μήνυμα «αποφασιστικότητας» στους δανειστές, αλλά δεν βάζουν φωτιά στη διαπραγμάτευση. Κι αυτό γιατί οι μεν πλειστηριασμοί θα έχουν μεταβατικό χαρακτήρα ή δε ρύθμιση για τις 100 δόσεις μπορεί να φέρει φρέσκο χρήμα στα κρατικά ταμεία.

Ο πρωθυπουργός είπε ότι θα ακολουθήσει νομοσχέδιο που «θα βάζει τέλος στον εργασιακό μεσαίωνα», ενώ σύντομα -ανέφερε- θα έρθουν στη Βουλή και τα νομοσχέδια για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης από τις πολιτικές του μνημονίου.

Στα εργασιακά ωστόσο δεν μπήκε σαφές χρονοδιάγραμμα και δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι το θέμα αποτελεί κόκκινο πανί για τους δανειστές. Η κίνηση αυτή μάλιστα ερμηνεύεται από ορισμένους κύκλους ως σαφής προειδοποίηση ότι η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να μείνει στάσιμη όσο συνεχίζεται η διαπραγμάτευση και όσο αυτή καθυστερεί δημιουργείται κίνδυνος τετελεσμένων.

«Δεν αναγνωρίζουμε το μνημόνιο, οπότε μπορούμε να κάνουμε όποιες μονομερείς ενέργειες θεωρούμε αναγκαίες για τους πολίτες», είπε χαρακτηριστικά κυβερνητικός παράγοντας. Εξήγησε μάλιστα ότι για την περίπτωση των 100 δόσεων θα αρχίσουν να συγκεντρώνονται στα δημόσια ταμεία χρήματα, έστω με αργούς ρυθμούς, ανάλογα με τις δυνατότητες των πολιτών, ενώ για τα εργασιακά επεσήμανε την ανάγκη προσαρμογής στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Ταυτόχρονα, ο Αλέξης Τσίπρας δεν απεμπολεί το στόχο της πολιτικής διαπραγμάτευσης, φωτογραφίζοντας, κατά ορισμένους, ακόμα και τη σύγκληση μιας έκτακτης Συνόδου Κορυφής για το ελληνικό ζήτημα. Στο πλαίσιο αυτό, συνέχισε και χθες τις τηλεφωνικές συνομιλίες με Ευρωπαίους ηγέτες, όπως με τον Ιταλό ομόλογό του, Ματέο Ρέντσι.

Απορρίπτουν τα τελεσίγραφα

Το αίτημα για παράταση της δανειακής σύμβασης, σύμφωνα με πληροφορίες, σηματοδοτεί ουσιαστικά προσπάθεια επιστροφής στο κείμενο που πρότεινε τη Δευτέρα ο επίτροπος οικονομικών στον Γιάνη Βαρουφάκη και αποσύρθηκε λίγο πριν ξεκινήσει η συνεδρίαση, μετά την παρέμβαση του Γ. Ντάισελμπλουμ.

Ως αντάλλαγμα, η χώρα μας δείχνει διατεθειμένη να συμφωνήσει σε μια σειρά αρχών. Έτσι, για παράδειγμα, δεν θα ανατρέψει οικονομικές μεταρρυθμίσεις, θα συνεχίσει να τρέχει δημοσιονομικά πλεονάσματα, θα δεσμευτεί να πληρώνει στο ακέραιο τους πιστωτές της, ενώ θα μπορεί να αποφασίσει σε ποιες μεταρρυθμίσεις συμφωνεί.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε σήμερα ότι «στο χρονικό διάστημα που θα διαρκέσει αυτή η παράταση αυτό που θέλουμε είναι να ληφθούν κάποια μέτρα για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, θέλουμε να υπάρχει ένα εθνικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων το οποίο να το συμφωνήσουμε από κοινού με τους εταίρους πάνω σε μια σειρά από ζητήματα που θεωρούμε ότι υπάρχει ταύτιση απόψεων και θέλουμε προφανώς να υπάρχει δυνατότητα μιας δημοσιονομικής χαλάρωσης σε σχέση με το πρωτογενές πλεόνασμα».

Το πρόβλημα όμως είναι ότι το εν λόγω σχέδιο πρακτικά έχει απορριφθεί από τους εταίρους από προχθές, αφού δεν κατατέθηκε ποτέ και αντ' αυτού υπήρξε η απαίτηση επέκτασης του υφιστάμενου μνημονίου. Και παρόλο που η πίεση είναι έντονη για την ελληνική πλευρά (με ενδεικτικές τις χθεσινές τραπεζικές εκροές) λίγες ώρες μάλιστα πριν από τη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΕΚΤ για τη συνέχιση της παροχής ρευστότητας μέσω του ELA, κυβερνητικές πηγές διαμηνύουν ότι απορρίπτουν τα τελεσίγραφα και εκφράζουν την αισιοδοξία ότι έως το τέλος Φεβρουαρίου, οπότε λήγει και το ισχύον πρόγραμμα, θα έχει βρεθεί μια αμοιβαία επωφελής λύση. Επιμένουν δε στη σημαντικότητα της διατύπωσης κάθε λέξης από το σχετικό κείμενο, καθώς από μια λεπτομέρεια -γνωρίζουν καλά- μπορεί να ανατραπεί όλη η στρατηγική.

Έντονοι συμβολισμοί

Η δεύτερη ρελάνς του πρωθυπουργού έχει στόχο το εσωτερικό μέτωπο. Με την ανακοίνωση του ονόματος του Προκόπη Παυλόπουλου ως υποψηφίου Προέδρου της Δημοκρατίας και τη σημερινή ψηφοφορία στη Βουλή, κλείνει μία σημαντική εκκρεμότητα.

Όπως αναμενόταν, επιλέχθηκε κεντροδεξιός υποψήφιος και μάλιστα προερχόμενος από το χώρο του καραμανλικού μπλοκ, κίνηση με έντονους συμβολισμούς και με την προσδοκία πιθανών μελλοντικών συμμαχιών.

Κατόπιν πιέσεων τόσο στο εσωκομματικό πεδίο όσο και από τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο Αλέξης Τσίπρας έκανε πίσω στην αρχική του σκέψη για το Δημήτρη Αβραμόπουλο.

Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη διάρκεια της χθεσινής ομιλίας του πρωθυπουργού, δέκα λεπτά πριν ανακοινώσει το όνομα του Προκόπη Παυλόπουλου, υψηλόβαθμο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ τηλεφώνησε στον Δημήτρη Αβραμόπουλο για να του κάνει γνωστή την τελική επιλογή του Αλέξη Τσίπρα.

Σε αυτή φέρεται να κατέληξε προχθές το απόγευμα και να την οριστικοποίησε χθες το πρωί, λίγο πριν από τη συνεδρίαση της Κ.Ο. Ο κ. Τσίπρας φαίνεται να περνά επιτυχώς την πρώτη εσωκομματική δοκιμασία, καθώς, εκτός απροόπτου, ακόμα και οι βουλευτές της Αριστερής Πλατφόρμας, παρά τις ενστάσεις τους, προτίθενται να υπερψηφίσουν τον κ. Παυλόπουλο, χωρίς φυσικά να αποκλείονται εκπλήξεις.

Την ίδια ώρα, επιχειρείται η διαμόρφωση ενός συναινετικού κλίματος μεταξύ κυβέρνησης και κομμάτων της αντιπολίτευσης. Έτσι, για σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας έχει προγραμματίσει συναντήσεις με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελο Βενιζέλο και τον επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρο Θεοδωράκη, προκειμένου να τους ενημερώσει για τις διαπραγματεύσεις.

Με τους δύο αρχηγούς -υπενθυμίζεται- είχε επικοινωνήσει τηλεφωνικά προχθές και ο Αντώνης Σαμαράς ζητώντας τους τη συνδιαμόρφωση ενός κοινού μετώπου των «φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων», πρόταση όμως που, ως φαίνεται, αμφότεροι απέρριψαν.