Πνίγεται η ανάκαμψη στην... τρύπα της ρευστότητας

«Η κατάσταση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία είναι ελαφρά μόνο χειρότερη σε σχέση με πέρυσι, αλλά αυτό σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να μας καθησυχάζει. Πρώτον, γιατί χωρίς τόνωση της ρευστότητας δεν μπορεί να περιμένουμε ουσιαστική ανάκαμψη και δεύτερον γιατί μετά την απομάκρυνση 25 δισ. ευρώ από τα γκισέ των τραπεζών τους τελευταίους τέσσερις μήνες είναι άξιον απορίας πώς θα βελτιωθεί η κατάσταση στο άμεσο μέλλον. Ποιοι άραγε θα χρηματοδοτήσουν τα έργα του ΕΣΠΑ και ποιοι ακόμη θα δανειοδοτήσουν τις τουριστικές και τις εξαγωγικές επιχειρήσεις;».

Αυτά δήλωσε στο Euro2day.gr υψηλόβαθμο στέλεχος εισηγμένης εταιρείας, συμπληρώνοντας: «Πέρυσι, οι χορηγήσεις των τραπεζών προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά μειώθηκαν κατά περίπου 5 δισ. ευρώ. Με περίπου ανάλογα πτωτικό ρυθμό φαίνεται πως κινούμαστε και στο πρώτο φετινό τρίμηνο.

Πέραν αυτού, το πρόβλημα έχει ενταθεί ως ένα βαθμό από τη δυσκολία αρκετών επιχειρήσεων να εισάγουν πρώτες ύλες και εμπορεύματα με πίστωση, καθώς και από την πολιτική του Δημοσίου να επιμηκύνει ακόμη περισσότερο τις πληρωμές των οφειλών του προς τον ιδιωτικό τομέα. Τελικά, τη νύφη την πληρώνουν κυρίως οι τράπεζες, οι εργαζόμενοι και ως ένα βαθμό η εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, αφού οι επιχειρήσεις καθυστερούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους».

Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι θα περάσουν χρόνια μέχρις ότου οι αναλήψεις των τελευταίων μηνών επιστρέψουν στα γκισέ στων τραπεζών, ωστόσο κύκλοι του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος υποστηρίζουν πως κάποιο ποσοστό αυτών θα μπορούσε να γυρίσει ακόμη και μέσα στο καλοκαίρι. Και αυτό γιατί δεν πρόκειται για «έξυπνο χρήμα» που έχει ήδη επενδυθεί στο εξωτερικό, αλλά για χαρτονομίσματα νοικοκυραίων που κρύβονται σε θυρίδες, στρώματα και αποθήκες. Προϋπόθεση βέβαια είναι η σύναψη βιώσιμης συμφωνίας μεταξύ της Ελλάδας και των Ευρωπαίων εταίρων της.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, το κλίμα στην αγορά έχει αλλάξει. Ενώ μέχρι και τον Δεκέμβριο οι τράπεζες προσέγγιζαν τις πλέον υγιείς επιχειρήσεις και συζητούσαν για το πώς θα μπορούσαν να κάνουν περισσότερες δουλειές μέσα στο 2015, σήμερα όλα αυτά... φαντάζουν πολύ μακρινά.

Μπαράζ στρεβλώσεων

Η ουσία είναι πως το μπαράζ των στρεβλώσεων και των παραλογισμών που χαρακτήριζε την πραγματική οικονομία έως και πέρυσι συνεχίζεται και το 2015 - και μάλλον σε κάπως πιο έντονο βαθμό.

Για παράδειγμα, στο χώρο των κατασκευών, οι καθυστερήσεις πληρωμών από την πλευρά του Δημοσίου πέρα από αυξημένο κόστος χρηματοδότησης, επηρεάζουν και με άλλους τρόπους τις εταιρείες του κλάδου. Συγκεκριμένα, σε συνδυασμό με την αδυναμία των τραπεζών να χορηγήσουν δάνεια, υποχρεώνουν πολλές επιχειρήσεις να καθυστερούν την κατασκευή των άλλων έργων που υλοποιούν λόγω έλλειψης ρευστότητας. Επιπλέον, εδώ και χρόνια οι κατασκευαστικές πληρώνουν τους εξωτερικούς συνεργάτες τους με πολύμηνες καθυστερήσεις.

Αρκετές κατασκευαστικές επίσης αποφεύγουν να αναλάβουν έργα με αβέβαιη χρηματοδότηση. Η Δομική Κρήτης για παράδειγμα υποστηρίζει πως δεν επιδιώκει την είσοδό της σε έργα ΣΔΙΤ -αν και από το 2010 έχει μειοδοτήσει σε συνεργασία με άλλον όμιλο σε συγκεκριμένο έργο- «γιατί στις παρούσες συνθήκες η χρηματοδότηση των έργων αυτών είναι δύσκολη και το χρηματοδοτικό κόστος υψηλό».

Στο χώρο της υγείας, χαρακτηριστική είναι η ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιωτικών Κλινικών στις 3 Απριλίου για την καταβολή μικρού μέρους από τα οφειλόμενα του Δημοσίου: «Ενώ είχαμε την κατηγορηματική διαβεβαίωση του προέδρου του ΕΟΠΥΥ ενώπιον του υπουργού Υγείας ότι όλοι οι πάροχοι θα πληρωθούν έως το τέλος Μαρτίου, εντελώς συμπτωματικά πληρώθηκαν μόνο αυτοί που πληρώνονται πάντα πρώτοι και δεν έχουν πληρωθεί μέχρι σήμερα (3/4) οι γενικές κλινικές και τα διαγνωστικά κέντρα».

Μένουμε στον κλάδο της υγείας και -ενδεικτικά- στην πρόσφατη επισήμανση της διοίκησης του Ιατρικού Αθηνών: «Σημαντικό ζήτημα που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί στο επόμενο χρονικό διάστημα είναι το θέμα της ταμειακής ρευστότητας της εταιρείας, επικεντρώνοντας τις προσπάθειές της στην εξόφληση των παλαιών υπολοίπων των ασφαλιστικών ταμείων που εντάχθηκαν στον ΕΟΠΥΥ, καθώς και στην έγκαιρη αποπληρωμή των υποχρεώσεων του ΕΟΠΥΥ, στο πλαίσιο των συμβατικών του υποχρεώσεων».

Στο χώρο του φαρμάκου, πολύ συχνά τα φαρμακεία αναγκάζονται να παρακάμψουν τις φαρμακαποθήκες και να απευθυνθούν στις ίδιες τις φαρμακευτικές για να αποκτήσουν φάρμακα, και μάλιστα αφού προπληρώσουν το αντίτιμο.

Εντονότατα ζητήματα ρευστότητας αντιμετωπίζει και ο τομέας των ασφαλιστικών διαμεσολαβούντων, αρκετές εταιρείες προσπαθούν να... τετραγωνίσουν τον κύκλο με στόχο να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

Τέλος, στο χώρο των μέσων μαζικής ενημέρωσης, οι καθυστερήσεις καταβολής μισθών συνηθίζεται ακόμη και σε εταιρείες που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Αθήνας...