Αξιολόγηση «fast track» ζητά η αγορά

Aρχικά, η περαιτέρω μείωση του κινδύνου της χώρας μέσα από μια σύντομη θετική αξιολόγηση από τους θεσμούς και στη συνέχεια η διαμόρφωση ευνοϊκού κλίματος για την προσέλκυση επενδύσεων, είναι οι δύο παράγοντες-κλειδιά, ώστε τα ξένα funds να επιστρέψουν μέσα στο επόμενο δίμηνο στο Χ.Α. και οι τιμές των ελληνικών περιουσιακών στοιχείων να ανακάμψουν.

Σε διαφορετική περίπτωση, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, το Χ.Α. θα εξακολουθεί να παραμένει αδύναμο όσο οι αμερικανικές αγορές θα γράφουν ιστορικά υψηλά και επιπρόσθετα θα είναι υποψήφιο για νέα πτώση, στην περίπτωση που τα διεθνή χρηματιστήρια αρχίσουν να διορθώνουν.

«Διαβάζω πως ο πρωθυπουργός θα εστιάσει την ομιλία του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης στην οικονομική ανάπτυξη της επόμενης τριετίας, ωστόσο ο πρώτος και κυριότερος- –αλλά όχι και ο μόνος- παράγοντας που θα μπορούσε να προσελκύσει επενδύσεις, να οδηγήσει σε έναν ενάρετο κύκλο την ελληνική οικονομία και φυσικά να αυξήσει τις τιμές των μετοχών και των ομολόγων, είναι η όσο το δυνατόν ταχύτερη αποκλιμάκωση του κινδύνου της χώρας».

Αυτό επισημαίνει γνωστός χρηματιστής, σημειώνοντας πως η απόδοση των δεκαετών ελληνικών κρατικών ομολόγων (ένδειξη του κινδύνου της χώρας) «συνεχίζει να βρίσκεται πάνω από το επίπεδο του 8% (το αντίστοιχο νούμερο για τη Γερμανία είναι αρνητικό) παρά τη θετική αξιολόγηση του Μαΐου από τους θεσμούς και παρά την αναβάθμιση της γεωπολιτικής θέσης της χώρας μετά και τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών».

Η ουσία είναι πως, παρότι σε επίπεδο εξαμηνιαίων αποτελεσμάτων των εισηγμένων εταιρειών (θα δημοσιευθούν έως το τέλος Σεπτεμβρίου) αναμένεται βελτιωμένη εικόνα σε σχέση με πέρσι, όλοι συμφωνούν πως χωρίς τη μείωση του ρίσκου της χώρας, ελάχιστα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν τόσο στις τιμές του Χ.Α. όσο και στην οικονομία, γενικότερα.

Μάλιστα, σύμφωνα με ορισμένους παράγοντες της χρηματιστηριακής αγοράς, ο Γενικός Δείκτης δεν ανεβαίνει γιατί τα ξένα funds δεν δείχνουν διατεθειμένα να στοιχηματίσουν υπέρ μας, κυρίως γιατί:

* Διαβλέπουν ένα δύσκολο δεύτερο εξάμηνο για την οικονομία, με το θετικότερο σενάριο να αναφέρεται σε αναιμική αύξηση του ΑΕΠ και με το αρνητικό να μιλάει για συνέχιση της ύφεσης και

* το κυριότερο, γιατί δεν έχουν πειστεί μέχρι σήμερα πως η ελληνική κυβέρνηση αφενός θα κλείσει πολύ σύντομα την αξιολόγηση του φθινοπώρου και αφετέρου θα τρέξει ζητήματα αποκρατικοποιήσεων και διαχείρισης κόκκινων δανείων.

Σύμφωνα μάλιστα με το ίδιο σκεπτικό, οι ξένοι δύσκολα θα επηρεαστούν από το περιεχόμενο της πρωθυπουργικής ομιλίας στη Θεσσαλονίκης, καθώς άλλωστε εδώ και πολλά χρόνια δεν έχει υπάρξει πρωθυπουργική ομιλία στη ΔΕΘ που να έχει επηρεάσει θετικά το κλίμα στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.

Άλλωστε, δεν έχουν κανένα λόγο να βιάζονται, καθώς μέσα στον Σεπτέμβριο, οι αναλυτές των ξένων οίκων θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν από κοντά για σειρά ελληνικών εταιρειών στα πλαίσια των road shows που προγραμματίζονται σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη. Σύμφωνα μάλιστα με το ρεπορτάζ, αλλά και την κοινή οικονομική λογική, οι ξένοι θα εστιάσουν σε ζητήματα όπως η πολιτική σταθερότητα και η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ιδιαίτερα σε ένα τραπεζοκεντρικό χρηματιστήριο, όπως είναι το δικό μας.

Κομβική περίοδος

Το δίμηνο λοιπόν Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου, λοιπόν, θα μπορούσε να αποτελέσει κομβική περίοδο για τις τιμές των ελληνικών μετοχών και ομολόγων, καθώς:

- Οι δείκτες αποτίμησης των ελληνικών μετοχών είναι σαφώς πιο ελκυστικοί σε σύγκριση με αυτούς σε Ευρώπη και ΗΠΑ, με τη διαφορά αυτή μάλιστα να έχει διευρυνθεί κατά τους τελευταίους μήνες.

- Με τις αποδόσεις των ελληνικών κρατικών ομολόγων να κυμαίνονται στο 8% και του ευρωπαϊκού Βορρά από -0,1% έως +0,5%, μείωση του ελληνικού country risk θα μπορούσε εύκολα (και σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα) να οδηγήσει την απόδοση των δικών μας τίτλων 100 μονάδες βάσης χαμηλότερα, κάτι που θα απέφερε μεγάλα κέρδη στους ομολογιούχους και ανεβασμένες τιμές-στόχους από τους αναλυτές για τις μετοχές του Χ.Α.

- Η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά μπορεί να πουλήσει το αφήγημα της οικονομικής ανάκαμψης (recovery story), όταν αντίθετα στο εξωτερικό φοβούνται τις επιπτώσεις από το Brexit, αλλά και την περίοδο που θα ακολουθήσει μετά τις επικείμενες αμερικανικές εκλογές.

Όλα αυτά βέβαια, προϋποθέτουν πολιτική σταθερότητα, διαμόρφωση κλίματος που να προμηνύει σύντομες συνομιλίες με τους θεσμούς και θετική αξιολόγηση πριν το τέλος Οκτωβρίου, αλλά και την αποφυγή ατυχών περιστατικών που κατά καιρούς προσθέτουν στους ξένους επενδυτές ερωτήματα για τις πραγματικές προθέσεις της ελληνικής κυβέρνησης (π.χ. ο χαρακτηρισμός του μεγαλύτερου τμήματος του Ελληνικού ως αρχαιολογικού χώρου). Το αντίθετο, επιβάλλεται η διαμόρφωση θετικού επενδυτικού κλίματος και –σύμφωνα με ορισμένους- ένας κατάλληλος ανασχηματισμός της κυβέρνησης θα μπορούσε να επηρεάσει θετικά την επενδυτική κοινότητα.

Ανάκαμψη vs στασιμοχρεοκοπία

Στο ερώτημα γιατί οι ελληνικές μετοχές δεν έχουν καταφέρει να ανεβούν μετά τη θετική αξιολόγηση του Μαΐου (ο Γενικός Δείκτης έχει χάσει γύρω στο 10%-15% και ο τραπεζικός περίπου το 45%), αναλυτές απαντούν πως μπορεί μεν η θετική αξιολόγηση να απομάκρυνε ως ένα σημαντικό βαθμό το σενάριο του Grexit, ωστόσο οι επενδυτές ζητούν από την Ελλάδα «κάτι παραπάνω», που ουσιαστικά είναι η πειθώ πως η πραγματική οικονομία θα βγει από τον φαύλο κύκλο που βρίσκεται από το 2009 και θα μπει σε έναν ενάρετο κύκλο, όπου η αύξηση του ΑΕΠ θα συνοδεύεται από μειωμένη ανεργία και βελτιωμένα δημοσιονομικά αποτελέσματα. Αν δεν γίνει αυτό, τότε τα πράγματα θα εξελιχθούν πολύ δύσκολα και μάλιστα για πάρα πολλά χρόνια. Θα μιλάμε, δηλαδή, για μια «στασιμοχρεοκοπία» είτε η χώρα συνεχίσει να βρίσκεται μέσα στην ευρωζώνη είτε όχι.

«Αν δεν μειωθεί σύντομα ο κίνδυνος της χώρας και αν δεν ακολουθήσουν θετικές εξελίξεις στην προσέλκυση επενδύσεων και στη διαχείριση των κόκκινων δανείων, τότε η οικονομία δεν θα μπορέσει να σηκωθεί», αναφέρεται χαρακτηριστικά και μάλιστα παρατίθεται και μια σειρά επιχειρημάτων:

- Παρότι από το 2011 έως και σήμερα η πιστωτική επέκταση των τραπεζών μειώνεται μήνα με τον μήνα, σήμερα η ελληνική οικονομία είναι περισσότερο υπερδανεισμένη απ' ό,τι ήταν πριν το ξέσπασμα της κρίσης. Αν, για παράδειγμα, ο δείκτης τραπεζικά δάνεια προς ΑΕΠ κυμαινόταν τότε γύρω στο 90%, φέτος υπερβαίνει το 110% και αυτό γιατί ενδιάμεσα το ΑΕΠ υποχώρησε κατά 25%.

- Το ίδιο συμβαίνει με το δημόσιο χρέος, ενώ επίσης η διατήρηση του ΑΕΠ στα τρέχοντα επίπεδα δεν είναι σε θέση να βοηθήσει τις τράπεζες στη (μακροπρόθεσμη) αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά ούτε και το σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης να σταματήσει να ζητά απίστευτες επιχορηγήσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό, όσο κι αν μειωθούν περαιτέρω οι συντάξεις.

- Και πιο πρακτικά, χρηματιστηριακοί παράγοντες φοβούνται πως αν η ελληνική οικονομία δεν καταφέρει να επιστρέψει σε ανοδική τροχιά από το 2017, τότε οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν να αποφύγουν ακόμη μία τουλάχιστον ανακεφαλαιοποίησή τους, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει.