Τι θα γίνει με τέλη κυκλοφορίας-αντικειμενικές τιμές

Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας δεν μεταβάλλει τον σχεδιασμό για αντικατάσταση του ισχύοντος σήμερα συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, από ένα σύστημα βασισμένο στις εμπορικές αξίες, το καλοκαίρι του 2017, αναφέρουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών στον απόηχο της απόφασης του ΣτΕ για τις αντικειμενικές σε Φιλοθέη, Ψυχικό, Νέο Βουτζά και Δελφούς.

Οι ίδιες πηγές συμπληρώνουν ότι το υπουργείο Οικονομικών, αμέσως μόλις καθαρογραφεί η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, θα προσαρμόσει τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων στις συγκεκριμένες περιοχές και ανάλογα θα κινηθεί εφόσον προκύψουν αντίστοιχες δικαστικές αποφάσεις στη συνέχεια.

Στη βάση αυτών των διευκρινίσεων, οι ιδιοκτήτες ακινήτων στις τέσσερις επίμαχες περιοχές μπορούν να προσδοκούν μείωση των αντικειμενικών αξιών το αργότερο έως το τέλος του έτους, αλλά δεν θα δουν χρήματα να επιστρέφονται στους λογαριασμούς τους.

Νωρίτερα, εκτός απροόπτου σήμερα, αναμένεται να ολοκληρωθεί το σίριαλ των αλλαγών σε τέλη κυκλοφορίας Ι.Χ για το 2017 αλλά και αναφορικά με την τύχη του επιδόματος θέρμανσης. Το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να ανακοινώσει τις τελικές αποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας αναφορικά με το εάν θα προχωρήσουν τελικά οι μειώσεις τελών για τα παλαιά και μεγάλου κυβισμού Ι.Χ. με παράλληλες αυξήσεις για τα καινούργια και ακριβά αυτοκίνητα, τις οποίες είχε σχεδιάσει ο προκάτοχος της σημερινής υφυπουργού Κατερίνας Παπανάτσιου, Τρύφων Αλεξιάδης, καθώς και αναφορικά με την καλύτερη στόχευση του επιδόματος θέρμανσης.

Ο χρόνος έχει αρχίσει να πιέζει ασφυκτικά, ιδίως για τα τέλη κυκλοφορίας, τα οποία θα πρέπει να πληρωθούν έως τα τέλη Δεκεμβρίου από τους ιδιοκτήτες οχημάτων.

Η κίτρινη κάρτα του ΣτΕ

Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας έρχεται μετά από προσφυγές κατά της απόφασης του υπουργείου Οικονομικών τον περασμένο Ιανουάριο, με την οποία υλοποιήθηκε αναδρομική -από τις 21 Μαΐου 2015- οριζόντια μείωση των αντικειμενικών αξιών έως και κατά 20%.

Οι μειώσεις αφορούσαν περιοχές με τιμές ζώνης έως και 4.000 ευρώ, αφήνοντας εκτός παρέμβασης πολλές περιοχές της χώρας με υψηλότερες αντικειμενικές αξίες. Οι προσαρμογές έγιναν οριζόντια, με μοναδικό κριτήριο το ύψος της προϊσχύουσας τιμής ζώνης. Ακολούθησαν μαζικές προσφυγές φορολογουμένων.

Εξετάζοντας προσφυγές για τις συγκεκριμένες περιοχές, το ΣτΕ έκρινε ότι οι αντικειμενικές αξίες σε Ψυχικό, Φιλοθέη, Νέο Βουτζά και Δελφούς θα πρέπει να διορθωθούν έως το τέλος του έτους, με το σκεπτικό ότι ο προσδιορισμός τους έγινε χωρίς να υπάρχει διαφανής, ορισμένη, πρόσφορη και οικονομετρικά άρτια μεθοδολογία προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών, όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία (νόμος 3852/2010), αλλά ούτε λήφθηκε υπόψη η γνώμη του κάθε Δήμου ή Κοινότητας, όπως προβλέπεται.

Το ΣτΕ διαπίστωσε «συλλήβδην προσδιορισμό των αντικειμενικών αξιών για τις ζώνες του συνόλου της επικράτειας» αλλά προκειμένου να μην ανατρέψει τους δημοσιονομικούς σχεδιασμούς, λόγω της ενδεχόμενης μείωσης των φορολογικών εσόδων που προήλθαν από φόρους οι οποίοι βασίστηκαν στις συγκεκριμένες τιμές ζώνης (ΕΝΦΙΑ, φόροι μεταβίβασης, δημοτικά τέλη κ.λπ.), αποφάσισε ότι η ακύρωση καθεμίας των επίμαχων ρυθμίσεων της προσβαλλόμενης υπουργικής απόφασης πρέπει να μην αναδράμει στον χρόνο έναρξης ισχύος της (21.5.2015), αλλά στις 8.6.2016, χρόνο συζήτησης των υποθέσεων στο ακροατήριο.

Πόσο επηρεάζεται ο ΕΝΦΙΑ

Με αυτά τα δεδομένα, ζήτημα μείωσης του ΕΝΦΙΑ για το 2016 στις συγκεκριμένες τέσσερις περιοχές δεν υφίσταται, δεδομένου ότι ο φόρος υπολογίστηκε με βάση τις ισχύουσες τιμές την 1η Ιανουαρίου. Εγείρεται όμως ζήτημα για τον ΕΝΦΙΑ του 2017 αλλά και για τους φόρους που επηρεάζονται από το ύψος των αντικειμενικών τιμών (π.χ. φόροι μεταβίβασης) και υπολογίστηκαν από τις 8 Ιουνίου 2016 και μετά.

Στον βαθμό όπου ο ΕΝΦΙΑ δεν αλλάξει το επόμενο έτος, το δημοσιονομικό πρόβλημα το οποίο ενδέχεται να προκύψει από μαζική δικαίωση φορολογουμένων οι οποίοι έχουν προσφύγει, μπορεί πολύ απλά να αντιμετωπιστεί, χωρίς να διαταραχθεί ο εισπρακτικός στόχος των 2,650 δισ. ευρώ. Με μια ανάλογη προσαρμογή των συντελεστών υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ.

Παρ' όλα αυτά, η κυβέρνηση έχει επαναλάβει πολλές φορές στο παρελθόν ότι σχεδιάζεται η αντικατάσταση του ΕΝΦΙΑ από φόρο ακινήτων στα πρότυπα του ΦΑΠ. Αν τα σχέδια επαληθευτούν το επόμενο έτος, η μοιρασιά των επιβαρύνσεων ύψους 2,650 δισ. ευρώ (στόχος αμετάβλητος σε κάθε περίπτωση) προφανώς δεν θα επηρεαστεί από τις όποιες προσαρμογές των αντικειμενικών αξιών.

Από την άλλη πλευρά, η μείωση των αντικειμενικών αξιών σε συγκεκριμένες περιοχές στη βάση της απόφασης -ή των επόμενων αποφάσεων- του ΣτΕ θα επηρεάσει μια σειρά από επιβαρύνσεις, των οποίων βασικός προσδιοριστικός παράγοντας είναι οι αντικειμενικές, μεταξύ των οποίων οι φόροι μεταβίβασης ακινήτων.