Νέα νευρική κρίση στο λιανεμπόριο από τη συνέχιση του lockdown

Τα μέτρα για την πρόληψη του τρίτου κύματος της πανδημίας “βουλιάζουν” τις ελπίδες των εμπόρων για ανάκαμψη μετά το “σωσίβιο” του click away κατά την εορταστική περίοδο - και το λιανεμπόριο γίνεται ο δεύτερος κλάδος μετά την εστίαση που απειλεί με καθίζηση το ΑΕΠ.

Παράγοντες της αγοράς χαρακτηρίζουν καταστροφικό το νέο lockdown ενόψει εκπτώσεων, καθώς κρατά δέσμια σε καθεστώς αβεβαιότητας την αγορά για ένατη εβδομάδα, σε συνέχεια μάλιστα μιας εορταστικής σεζόν με πενιχρά έσοδα, κυρίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις χωρίς “ψηφιακό ράφι” - που είναι η μεγάλη πλειοψηφία, σχεδόν 8 στις 10.

“Η αγορά μπαίνει σε μεγάλες περιπέτειες, με αβεβαιότητα διαρκείας” λένε στο Euro2day.gr παράγοντες της αγοράς, που προειδοποιούν ότι μία στις τέσσερις επιχειρήσεις δεν “αντέχει”. Οκτώ εβδομάδες από την ενεργοποίηση των περιοριστικών μέτρων τον Νοέμβριο και με εξαίρεση τις ημέρες των γιορτών που τα καταστήματα λειτούργησαν με το μοντέλο click away (ηλεκτρονικές/τηλεφωνικές παραγγελίες και παράδοση εκτός των καταστημάτων), είναι πολύς χρόνος για μικρές εμπορικές επιχειρήσεις και καταστήματα, από τα έσοδα των οποίων εξαρτάται η επιβίωση οικογενειών.

Σε κλοιό μικρές επιχειρήσεις

“Πίσω από τα κατεβασμένα ρολά των εμπορικών καταστημάτων εκτυλίσσονται πλέον σοβαρά επιχειρηματικά και οικογενειακά δράματα που θα φανούν τους αμέσως επόμενους μήνες”, σημειώνει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Εθνική Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), Γιώργος Καρανίκας. Εξηγεί ότι η παράταση του lockdown και η οριστική απώλεια του εορταστικού τζίρου φέρνει απειλητικά κοντά το ενδεχόμενο χιλιάδες ιδιοκτήτες επιχειρήσεων να μην καταφέρουν να ανεβάσουν ρολά, ποτέ ξανά.

“Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η πρωτοφανής έλλειψη ρευστότητας έχει συσσωρεύσει από τον περασμένο Μάρτιο ένα τεράστιο όγκο απλήρωτων ή σε αναστολή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, οι οποίες διογκώνονται κάθε μήνα και οι επιχειρήσεις θα τις βρουν μπροστά τους την άνοιξη”, προσθέτει και προβλέπει “λουκέτα”, απολύσεις και μειώσεις μισθών την ώρα που “ισχυρές αλυσίδες πολυεθνικές και εγχώριες θα συνεχίσουν να κατοχυρώνουν όλο και περισσότερα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και μεγαλύτερα μερίδια”.

Ο αιφνιδιασμός της αγοράς

Η αγορά που ήλπιζε σε μια πιο ξεκάθαρη προοπτική για το πότε και με ποιο σχέδιο θα λειτουργήσει κατά την περίοδο της αβεβαιότητας που θα πάρει καιρό, όπως αναφέρθηκε και από επίσημα χείλη, αιφνιδιάστηκε από την απόφαση της κυβέρνησης καθώς οι επιχειρήσεις σε όλο το φάσμα της αγοράς περίμεναν να ανοίξουν στις 11 Ιανουαρίου είτε με το μοντέλο click away, είτε με το click in shop, δηλαδή αγορές με ραντεβού στο κατάστημα και βρέθηκαν μπροστά σε νέο “κλείδωμα".

Για έκπληξη μιλά ο Σταύρος Καφούνης, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών (ΕΣΑ) που απορεί με την απόφαση για επαναλειτουργία των σχολείων αλλά όχι του λιανικού εμπορίου, το οποίο βρίσκεται υπό καθεστώς οικονομικής ασφυξίας. “Θεωρούμε κρίσιμη προτεραιότητα την άμεση επαναλειτουργία των καταστημάτων, αρχικά έστω και με τη μορφή του “click away” και σύντομα με τη μορφή του “click in shop”, προφανώς συνυπολογίζοντας τους υγειονομικούς δείκτες” τονίζει.

Πιέσεις και στους μεγάλους παίκτες

Μας μεταφέρει ότι τα προβλήματα ρευστότητας έχουν πάρει διαστάσεις οριζόντια στην αγορά και δεν αφορούν αποκλειστικά μικρές επιχειρήσεις. Θεωρεί ότι το λιανικό εμπόριο γίνεται εύκολος στόχος με το άνοιγμα και κλείσιμο κατά βούληση των ιθυνόντων, με τις αποφάσεις να λαμβάνονται ερήμην των επαγγελματιών. Τονίζει ότι πρόκειται για τον μεγαλύτερο εργοδότη της χώρας που από την αρχή της υγειονομικής κρίσης σηκώνει στην πλάτη του τεράστιο οικονομικό βάρος. “Αναμένουμε άμεσα την κρίσιμη τοποθέτηση της κυβέρνησης επί αυτού του θέματος, γιατί έπειτα από την απώλεια του τζίρου των εορτών, θα είναι καταστροφικό να χαθεί και η περίοδος των εκπτώσεων”, τονίζει.

Η παράταση του “κλειδώματος” φέρνει σε αδιέξοδο πολλές επιχειρήσεις. Αν και οι συστάσεις των επιστημόνων είναι απόλυτα σεβαστές από την επιχειρηματική κοινότητα και η βοήθεια του κράτους κρίνεται σεβαστή, οι επιχειρηματίες δυσφορούν. Τονίζουν ότι ο ρόλος τους είναι να λειτουργούν για να χρηματοδοτούν θέσεις εργασίας και να δημιουργούν αξία στην αγορά και όχι για να πληρώνουν υποχρεώσεις. Υπό τις παρούσες συνθήκες το 25% των επιχειρήσεων είναι στο μεταίχμιο και αντιμετωπίζει τον κίνδυνο οριστικού λουκέτου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ανεργία και το ΑΕΠ. Ως ορόσημο προσδιορίζουν το εξάμηνο και θεωρούν ότι κυοφορούνται δυσάρεστες εξελίξεις με απολύσεις, κλείσιμο επιχειρήσεων και ύφεση.

Κίνδυνος ύφεσης

Ο Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ) και του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής (ΠΕΣΑ) προειδοποιεί για διψήφιο ποσοστό ύφεσης στο α’ τρίμηνο. Προσθέτει δε ότι η απομάκρυνση του click in shop (σ.σ. επίσκεψη σε κατάστημα με ραντεβού) στο οποίο η αγορά είχε εναποθέσει τις ελπίδες της είναι προφανές ότι θα δυσχεράνει ακόμη περισσότερο την ανάταξη του εμπορίου και άρα και την ανάκαμψη της οικονομίας. “Η ευθύνη, απέναντι στους ανθρώπους της αγοράς, παραμένει η ίδια και πρέπει να αποτρέψει μια εαρινή έκρηξη πτωχεύσεων και ανεργίας, προστατεύοντας πρωτίστως τη δημόσια υγεία στην Αττική”, προσθέτει.

Συνοψίζοντας τους κινδύνους με τους οποίους είναι αντιμέτωπη η αγορά οι επιχειρηματίες σημειώνουν ότι:

• Χάνεται το momentum για την εκπτωτική περίοδο που αρχίζει
• Δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός με τις επιχειρήσεις με οργανωμένη παρουσία στο online κανάλι
• Απαξιώνονται τα εμπορεύματα
• Απορρυθμίζεται η αγορά
• Συσσωρεύονται υποχρεώσεις
• Διογκώνεται το πρόβλημα με τις επιταγές
• Δοκιμάζονται οι σχέσεις με τους προμηθευτές
• Απόγνωση σε 235 χιλιάδες εμπόρους και 350 χιλιάδες εργαζόμενους
• Κίνδυνος για κλείσιμο επιχειρήσεων και απολύσεις
• Κίνδυνος ύφεσης, με πιθανότητα διψήφιου ρυθμού στο α’ τρίμηνο

Για να αντιμετωπίσουν αυτούς τους κινδύνους οι επιχειρήσεις του λιανεμπορίου ζητούν επιπλέον στήριξη. Σημειώνουν ότι η αναπροσαρμογή από το 40 στο 80% της μείωσης στα επαγγελματικά ενοίκια για τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο είναι στη θετική κατεύθυνση, αλλά δεν αρκεί για να ισοσκελίσει τις μεγάλες ζημίες της αγοράς. Απαιτείται, όπως σημειώνουν μεταξύ άλλων, έκτακτη οικονομική ενίσχυση στους μικρομεσαίους εμπόρους και τις οικογένειές τους, ρύθμιση επιταγών που εκδόθηκαν με την προσδοκία του εορταστικού τζίρου, ενίσχυση της Επιστρεπτέας Προκαταβολής ειδικά για το εμπόριο, με κρατική επιδότηση του 50%, θέσπιση ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού, κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και κούρεμα των χρεών της πανδημίας.

Εν κατακλείδι, η αβεβαιότητα για την αγορά φαίνεται ότι θα κρατήσει αρκετούς μήνες, όπως και η αβεβαιότητα για την εξέλιξη της πανδημίας, ειδικά στην τρέχουσα φάση που δεν είναι ξεκάθαρο το αποτύπωμα των γιορτών στον επιδημιολογικό χάρτη. Τα παραπάνω έγιναν σαφή στην χθεσινή επίσημη ενημέρωση των πολιτών από τους επιδημιολόγους και τα στελέχη της κυβέρνησης.