Ψήφος εμπιστοσύνης στην ελληνική ανάκαμψη από Unicredit και HSBC

H Unicredit αναθεωρεί τις προβλέψεις της για την αύξηση του ΑΕΠ σε 5,5% (από 2,5%) για το 2021 και σε 3,0% (από 5,0%) για το 2022.

Η αναθεώρηση αντανακλά κυρίως μια ισχυρότερη από την αναμενόμενη έναρξη του έτους: το 1ο τρίμηνο του 2021, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 4,4% σε τριμηνιαία βάση, ο ταχύτερος ρυθμός από την έναρξη της χρονολογικής σειράς του ΑΕΠ το 2000, ξεπερνώντας τις προσδοκίες της ιταλικής τράπεζας. Το πρώτο τρίμηνο φέτος το ΑΕΠ διευρύνθηκε για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο (μετά από 3,8% qoq το 3Q20 και 3,5% το 4Q20), οδηγώντας σε σημαντική μείωση της διαφοράς στο προ-πανδημικό επίπεδο (τώρα στο 2,7%).

Επιπρόσθετα, η σταθερή αναπτυξιακή επίδοση και το 2ο τρίμηνο του 2021 είναι πιθανή, αφού ο δείκτης PMI για τη μεταποίηση αυξήθηκε στο 58 τον Μάιο, το υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 2000, και ο δείκτης εμπιστοσύνης υπηρεσιών ανέκαμψε σταθερά πάνω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο του.

Η δραστηριότητα στον τομέα των υπηρεσιών αναμένεται ισχυρή το 2ο τρίμηνο φέτος, επωφελούμενη από την απελευθέρωση της ανεκμετάλλευτης ζήτησης για κατανάλωση και μια μέτρια ανάκαμψη του τουρισμού, που τροφοδοτείται από την πρόοδο των εμβολιασμών σε όλη την Ευρώπη.

Ωστόσο, συνεχίζει η Unicredit, μια πειστική ανάκαμψη στον τουρισμό πιθανόν να μην υλοποιηθεί πριν από το 2022.

Στο πολιτικό μέτωπο, ο Έλληνας πρωθυπουργός προσπαθεί να κεφαλαιοποιήσει την επιτυχία να εξασφαλίσει στην Ελλάδα νέες ευρωπαϊκές επιχορηγήσεις και πρόσβαση στις χρηματοπιστωτικές αγορές και να επαναλάβει την ατζέντα των μεταρρυθμίσεων, η οποία αναβλήθηκε σε μεγάλο βαθμό λόγω της πανδημίας.

Έχοντας περάσει ένα αμφιλεγόμενο σαρωτικό νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό της αγοράς εργασίας ενάντια σε μια ενωμένη αντιπολίτευση στο κοινοβούλιο, η κυβέρνηση πιέζει τώρα με δύο αντιδημοφιλείς νομοθετικές πρωτοβουλίες, την εισαγωγή ενός νέου επικουρικού συνταξιοδοτικού συστήματος και μια μεταρρύθμιση της σχολικής διακυβέρνησης.

Η πρώτη πρόταση έχει ήδη συναντήσει σθεναρή αντίσταση από την αντιπολίτευση, με τα αριστερά κόμματα να αντιδρούν σε αυτό ως ιδιωτικοποίηση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Η κυβέρνηση στοχεύει να περάσει τους νόμους αυτούς πριν από το φθινόπωρο, όταν θα αρχίσει η εκκαθάριση ορισμένων μέτρων για τον περιορισμό της κρίσης (όπως οι απολύσεις και το πάγωμα των απολύσεων) και κινδυνεύει να κλείσει το παράθυρο ευκαιρίας για μεταρρυθμίσεις εν μέσω αυξανόμενης κοινωνικής δυσαρέσκειας. Η τελευταία αναμένεται να αυξηθεί και λόγω της πρόσφατης άρσης της απαγόρευσης των κατασχέσεων της πρώτης κατοικίας των οφειλετών που επλήγησαν από την πανδημία (αν και στους οφειλέτες που ορίζονται ως «ευάλωτοι» θα προσφερθεί πρόγραμμα αγοράς και επαναμίσθωσης μέσω κρατικού φορέα).

Τέλος, ο υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η κυβέρνηση θα δεσμεύσει επιπλέον 1,2 δισ. ευρώ για να διασφαλίσει ότι οι επιχειρήσεις που πλήττονται από την κρίση θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους πριν τα κέρδη ανακάμψουν. Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση θα επεκτείνει τις επιδοτήσεις και τις επιχορηγήσεις που καλύπτουν πάγια έξοδα για ενοίκια και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. Με τον τρόπο αυτό αυξάνεται το σύνολο των δημοσιονομικών μέτρων για το 2021 κοντά στο 6,5% του ΑΕΠ (11 δισ. ευρώ), παρόμοιο με αυτό που είχε δεσμευτεί το 2020. Κατά συνέπεια, το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να αυξηθεί στο 9,9%, μετά από 9,7% το 2020.

HSBC: Ανεβάζει τον πήχη για την ελληνική ανάπτυξη φέτος

Αναβαθμίζει το επίπεδο των εκτιμήσεών της για την πορεία της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας φέτος και η HSBC, την οποία τοποθετεί πλέον στο 4,5% από 2,2% και ταυτόχρονα μειώνει την εκτίμησή της από 6% το 2022 σε 5,5%.

Οι προοπτικές ανάπτυξης έχουν βελτιωθεί σημαντικά τους τελευταίους τρεις μήνες καθώς οι ρυθμοί των εμβολιασμών έχουν επιταχυνθεί, το επιχειρηματικό και καταναλωτικό κλίμα έχει βελτιωθεί, ενώ η εφαρμογή των σχεδίων ανάκαμψης στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ αναμένεται να δώσουν σημαντική ώθηση στο ΑΕΠ μέσω των επενδύσεων. Η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη φέτος θα κινηθεί στο 4,4% από 3,6% πριν και το 2022 στο 4% αμετάβλητη.

Η HSBC εκτιμά πως το ΑΕΠ της χώρας μας θα επιστρέψει στα επίπεδα της κανονικότητας προ πανδημίας στο β' τρίμηνο του 2022. Η απώλεια παραγωγής της ελληνικής οικονομίας στο τέταρτο τρίμηνο του 2022 θα είναι χαμηλότερη από τα προ Covid-19 επίπεδα κατά 2,8% έναντι 4% στην προηγούμενη πρόβλεψή της και η ανάπτυξη στο τέταρτο τρίμηνο του 2022 τοποθετείται στο 3,7% από 3% πριν.

Όπως επισημαίνει η HSBC, η ταχύτερη ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας το 2021 οδηγεί επίσης σε άνοδο των θέσεων εργασίας σε σχέση με ό,τι αναμενόταν προηγουμένως. Για την Ελλάδα, η HSBC εκτιμά πως η ανεργία φέτος θα ανέλθει στο 16,7% από 17% που προέβλεπε πριν και το 2022 στο 16,3%, από 16,5% πριν.

Η HSBC εκτιμά ότι ο προϋπολογισμός της κεντρικής κυβέρνησης θα παραμείνει ελλειμματικός την επόμενη διετία και το έλλειμμα από 9,7% το 2020 θα αυξηθεί σε 10,5% φέτος και το 2022 θα μειωθεί στο 5,3%.

Το ελληνικό χρέος θα αυξηθεί και φέτος και θα παραμένει σε ανοδική τροχιά άνω του του 200% του ΑΕΠ έως το 2022, με την επίδοση να διαμορφώνεται σε 205,6% πέρυσι, 208,8% φέτος και στο 202,3% το 2022.

Οι προκλήσεις

H HSBC διακρίνει δύο κύριες προκλήσεις πολιτικής καθώς η Ελλάδα εξέρχεται από την κρίση. Το έλλειμμα (9,7% του ΑΕΠ) και το χρέος (205,6%) της Ελλάδας εκτινάχθηκαν με την κρίση. Μέχρι στιγμής φέτος, το έλλειμμα είναι περίπου 2 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα από πέρυσι. Εάν δεν συρρικνωθεί γρήγορα με την ανάκαμψη, ίσως απαιτηθεί κάποια εξυγίανση για να επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΕ και να τεθεί το χρέος σε βιώσιμη τροχιά.

Οι τράπεζες της Ελλάδας, οι οποίες είχαν υψηλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια πριν από την πανδημία και είναι οι πιο εκτεθειμένες στην ευρωζώνη στους τομείς που επλήγησαν σκληρά από την κρίση, σύμφωνα με την Επισκόπηση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της ΕΚΤ, θα μπορούσαν να απαιτήσουν κάποια συστημική λύση πέραν του σχεδίου προστασίας περιουσιακών στοιχείων (Ηρακλής) που εφαρμόστηκε πέρυσι.

Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της Ελλάδας (GGBs) βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Η ανθεκτικότητα της Ελλάδας μέχρι στιγμής κατά τη διάρκεια της κρίσης και η συνεχιζόμενη πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις σίγουρα βοήθησαν, εξηγεί η HSBC. Αλλά βοήθησε επίσης το γεγονός ότι η ΕΚΤ συμπεριέλαβε την Ελλάδα στο πρόγραμμα αγοράς έκτακτης ανάγκης για την πανδημία (PEPP) παρά το γεγονός ότι είναι κάτω από την επενδυτική βαθμίδα.

Η ΕΚΤ χορήγησε επίσης στην Ελλάδα μια προσωρινή απαλλαγή, ώστε τα ελληνικά ομόλογα να είναι αποδεκτά ως ενέχυρο στις πράξεις νομισματικής χρηματοδότησης (π.χ. για τα TLTROs). Με το PEPP να λήγει πιθανότατα τον ερχόμενο Μάρτιο, η Ελλάδα θα μπορούσε να χάσει την πρόσβαση στο QE. Με την παραίτηση να λήγει επίσης πιθανώς, αυτό θα μπορούσε να επιβαρύνει τα κρατικά ομόλογα.