Πώς θα τρέξει το «μοντέλο ΑΑΔΕ» κατά της αισχροκέρδειας

Ποιες υπηρεσίες θα συνενωθούν για να συγκροτήσουν την υπηρεσία που θα αναλάβει την προστασία των καταναλωτών. Η έλλειψη ελεγκτών και πώς θα χρηματοδοτηθεί η προσπάθεια.

Δημοσιεύθηκε: 29 Μαΐου 2025 - 07:15

Αλεξάνδρα Γκίτση alexgkitsi@yahoo.gr

Δύο τηλεφωνικά κέντρα, τρεις φορείς, διαφορετικά πρόσωπα, παρόμοιες αποστολές. Κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια ποιος κάνει τι. Οι καταναλωτές χάνουν χρόνο και δικαιώματα και οι επιχειρήσεις λειτουργούν χωρίς σαφείς κανόνες.

Την ίδια στιγμή, σε μια χώρα με εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και 10 εκατομμύρια καταναλωτές, χωρίς να συμπεριλάβουμε σε αυτούς τους 30 και πλέον εκατομμύρια τουρίστες, μόλις 67 άτομα ασχολούνται ενεργά με την εποπτεία της αγοράς.

Η ΔΙΜΕΑ διαθέτει συνολικά 117 υπαλλήλους -στους ελέγχους συμμετέχουν 47-, η Γενική Γραμματεία Εμπορίου απασχολεί 20 ελεγκτές, ενώ ο Συνήγορος του Καταναλωτή από τις 50 οργανικές θέσεις έχει τις 35 θέσεις καλυμμένες.

Το αποτέλεσμα, απουσία ουσιαστικής εποπτείας της αγοράς. Κάτι που παραδέχεται και η κυβέρνηση, η οποία θέλει να βάλει τέλος σε αυτό το άναρχο, κατακερματισμένο και αναποτελεσματικό πλαίσιο εποπτείας της αγοράς.

Πώς; Με τη σύσταση της Νέας Ανεξάρτητης Αρχής Εποπτείας της Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή, σε ένα εγχείρημα που θα θυμίζει, σύμφωνα με την κυβέρνηση, τη διοικητική φιλοσοφία της ΑΑΔΕ. Η νέα Αρχή στοχεύει στη δημιουργία ενός ενιαίου και ευέλικτου μηχανισμού εποπτείας, με διακριτές αρμοδιότητες, υποστηρίζουν αρμόδιες κυβερνητικές πηγές.

Με βάση το πλάνο της κυβέρνησης το οποίο θα εφαρμόσει το Υπουργείο Ανάπτυξης, η νέα Αρχή θα συγχωνεύσει υπάρχουσες μονάδες και θα αναλάβει κεντρικό ρόλο στην αγορά. Η Νέα Αρχή θα προκύψει από τη συνένωση του Συνηγόρου του Καταναλωτή, των Υπηρεσιακών Μονάδων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου που αφορούν την προστασία του καταναλωτή και της ΔΙΜΕΑ.

Η δομή της βασίζεται σε ευρωπαϊκά πρότυπα, κυρίως το σουηδικό μοντέλο, που θεωρείται από τα πιο λειτουργικά και φιλικά στον καταναλωτή, σύμφωνα με την κυβέρνηση. Η νέα αρχή θα καλύπτει την εποπτεία της αγοράς, την αντιμετώπιση αθέμιτων πρακτικών, την επίλυση διαφορών, τη στήριξη ευάλωτων καταναλωτών και την καλλιέργεια καταναλωτικής συνείδησης.

Επικεφαλής θα είναι διοικητής με πενταετή θητεία, πλαισιωμένος από τρεις υποδιοικητές. Έναν για εποπτεία και ελέγχους, έναν που θα λειτουργεί ως νέος Συνήγορος Καταναλωτή και έναν για οικονομικά και διοικητικά θέματα.

Η Αρχή θα είναι ανεξάρτητη, με δυνατότητα να νομοδοτεί, να επιβάλλει κυρώσεις και να συμμετέχει ενεργά στη χάραξη στρατηγικής αγοράς. Οι θέσεις θα καλυφθούν με στοχευμένη κινητικότητα, αλλά και επιλογές εκτός δημοσίου, με fast-track διαδικασίες που παρακάμπτουν γραφειοκρατικά εμπόδια.

Όσο για τη χρηματοδότηση δεν θα προέρχεται μόνο από τον Προϋπολογισμό αλλά από ένα μικτό μοντέλο με πόρους από το Κράτος, από Ευρωπαϊκά προγράμματα (Consumer Programme κ.ά.), από τα παράβολα για καταγγελίες και από τα έσοδα από πρόστιμα. Αυτή η μερική δημοσιονομική αυτονομία θα επιτρέψει στην Αρχή, σύμφωνα με το Υπουργείο Ανάπτυξης, να επενδύει σε τεχνολογία, προσωπικό και ελεγκτικά εργαλεία.