Ανεβάζουν τον πήχη για τα δάνεια οι τράπεζες

Υψηλούς στόχους πιστωτικής επέκτασης θέτουν (και) για τη νέα χρονιά οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση, σε σχέση με προηγούμενα έτη, στις εφεδρείες και τα «μαξιλάρια», προκειμένου να αντιμετωπίσουν ενδεχόμενες… κακοτοπιές του 2026.

Σύμφωνα με πληροφορίες, τα business plan προβλέπουν για το 2026 αύξηση των ενήμερων δανείων με ποσοστό υψηλότερο του 8%, επίδοση που διατηρεί τον εγχώριο τραπεζικό κλάδο στην πρωτοκαθεδρία πανευρωπαϊκά, με κριτήριο την πιστωτική επέκταση.

Η φετινή χρονιά κλείνει, εφόσον εκταμιευθεί το δάνειο για τη χρηματοδότηση του τιμήματος Εγνατίας Οδού, με ρυθμό αύξησης (ενήμερων) δανείων υψηλότερο του 10%. Η δυναμική της θα επηρεάσει θετικά και το 2026. Και αυτό διότι κάποιες από τις μεγάλες δανειακές συμβάσεις, που υπογράφηκαν φέτος, θα εκταμιευθούν, εν μέρει, το 2026 (ΔΕΔΔΗΕ, Hard Rock Athens, HIG κ.ά.).

Παράλληλα, θα συνεχισθούν οι εκταμιεύσεις από συμβασιοποιημένες επενδύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ εκτιμάται ότι θα υπάρξει επιτάχυνση στην υπογραφή νέων συμβάσεων, πριν τη λήξη του προγράμματος (Αύγουστος 2026), ώστε να ενισχυθεί, όσο το δυνατόν περισσότερο, ο ρυθμός απορρόφησης πόρων.

Η ισχυρή ζήτηση από τη ναυτιλία...

Η πρώτη διαφοροποίηση του 2026, σε σχέση με την προηγούμενη τριετία, έγκειται στην ισχυρή ζήτηση χορηγήσεων από εταιρείες ποντοπόρου ναυτιλίας. Την προηγούμενη τριετία οι ελληνόκτητες ναυτιλιακές εταιρείες, λόγω υψηλής ρευστότητας από τα υπερκέρδη και τις πωλήσεις πλοίων, είχαν χαμηλότερες δανειακές ανάγκες. Το σκηνικό μεταβλήθηκε, σταδιακά, λόγω των μεγάλων ναυπηγικών προγραμμάτων και των αγορών πλοίων.

Διαπιστώνεται, έτσι, αυξανόμενη ζήτηση για χορηγήσεις που επιτρέπει, πιθανά, υψηλότερη τιμολόγηση από πλευράς τραπεζών. Το υπόλοιπο χαρτοφυλακίου ναυτιλιακών δανείων ξεπερνά σήμερα τα 15 δισ. ευρώ και αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω το 2026.

Η ισχυρή ζήτηση από εταιρείες ποντοπόρου ναυτιλίας αποτελεί την «χρυσή» εφεδρεία των business plan, τόσο για την επίτευξη στόχων πιστωτικής επέκτασης, όσο και για τη βελτίωση του μέσου spread.

…αντίδοτο στην πίεση για μείωση του spread

Ο εν Ελλάδι ανταγωνισμός πιέζει τα περιθώρια (spread), που χρεώνουν οι τράπεζες σε μεγάλες επιχειρήσεις με ισχυρό ισολογισμό. Πρόσφατα, η Σκλαβενίτης αναχρηματοδότησε το δανεισμό της με περιθώριο 0,80%, ενώ spread της τάξης του 1% θεωρείται πια κανονικότητα για εταιρείες με ισχυρές ή σταθερές ταμειακές ροές (π.χ. ΔΕΔΔΗΕ).

Αν η ΕΚΤ περικόψει τα επιτόκια στις αρχές της νέας χρονιάς, ακολουθώντας τη FED σε ενδεχόμενη επιθετικότερη πολιτική χαλάρωσης, η πίεση για μείωση του spread από πλευράς επιχειρήσεων προβλέπεται να ενταθεί.

Το Euribor τριμήνου κινείται σήμερα στις παρυφές του 2%. Αν ανοίξει η συζήτηση για περικοπή επιτοκίων της τάξης των 25 μ.β. από ΕΚΤ, θα προεξοφλήσει την πτώση, εξέλιξη που δυσκολεύει την άσκηση των τραπεζών να συγκρατήσουν το μέσο spread 2026 στα επίπεδα της φετινής χρονιάς.

Σε αυτή την περίπτωση εκτιμάται πως θα αυξηθεί η συμμετοχή των συστημικών τραπεζών σε κοινοπρακτικά σχήματα κάλυψης εκδόσεων χρέους από ξένους επιχειρηματικούς ομίλους, προκειμένου να υποβοηθηθεί το μέσο spread.

Xρονιά με δύο πρόσωπα

Η βασικότερη από τις… κακοτοπιές, που ενδέχεται να κρύβει το 2026 είναι η πολιτική αβεβαιότητα για το αποτέλεσμα των εκλογών, οι οποίες θα διενεργηθούν με απώτατο χρονικό όριο την Άνοιξη του 2027, σε συνδυασμό με το ρευστό γεωπολιτικά, οικονομικά και νομισματικά διεθνές περιβάλλον.

Οι ανησυχίες των τραπεζών άπτονται στο αν και πόσο επηρεάσει το κλίμα το ρυθμό υλοποίησης επενδύσεων. Φοβούνται, δηλαδή, μείωση της επενδυτικής δαπάνης κατά το δεύτερο εξάμηνο της χρονιάς εν αναμονή των εκλογών, εξέλιξη που συνεπάγεται μείωση εκταμιεύσεων.

Τέλος, μια από τις δυσκολίες της χρονιάς έγκειται στην συγκέντρωση που έχει διενεργηθεί στην εγχώρια επιχειρηματική αγορά. Οι ισχυροί εγχώριοι επιχειρηματικοί όμιλοι έχουν διευρύνει κατά την τελευταία 6ετία το αποτύπωμά τους, με αποτέλεσμα σε κάποιες περιπτώσεις να εξαντλούνται τα όρια χρηματοδοτικού ανοίγματος.