Η σημαντική υστέρηση των εσόδων, στην οποία οδήγησαν η διεύρυνση της ύφεσης και η αναποτελεσματικότητα του εσπρακτικού μηχανισμού του υπουργείου Οικονομικών, αποτέλεσε το βασικό χαρακτηριστικό του περυσινού προϋπολογισμού.

Μετά τις απανωτές αναθεωρήσεις του στόχου των εσόδων, η «μαύρη τρύπα» των εισπράξεων περιορίστηκε στα 220 εκατ. ευρώ, όμως εάν ληφθεί υπόψη ο αρχικός στόχος του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής η υστέρηση «αγγίζει» τα 3,9 δισ. ευρώ.

Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού του 2010 αυξήθηκαν μόλις κατά 5,5% σε σύγκριση με τα αντίστοιχα έσοδα του 2009 και περιορίστηκαν στο επίπεδο των 51,168 δισ. ευρώ, ενώ το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής που συμφωνήθηκε με την τρόικα τον Μάιο του 2010 προέβλεπε ότι θα έπρεπε να είχαν αυξηθεί κατά 13,7% σε σύγκριση με τα έσοδα του 2009 και να είχαν ανέλθει σε 55,124 δισ. ευρώ.

Το πρόβλημα με τα έσοδα θα ήταν ακόμη μεγαλύτερο εάν δεν είχε... συνδράμει η περαίωση, από την οποία μπήκε στα ταμεία του Δημοσίου 1 δισ. ευρώ το τελευταίο δίμηνο του έτους.

Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων εμφανίζονται να έχουν ανέλθει σε 3,072 δισ. ευρώ το 2010, δηλαδή παρουσιάζονται να έχουν αυξηθεί κατά 50,6% σε σύγκριση με τα έσοδα του ΠΔΕ του 2009!

Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, τα έσοδα του ΠΔΕ θα έπρεπε να είχαν αυξηθεί κατά 59,7% και να είχαν ανέλθει σε 3,258 δισ. ευρώ. Συνεπώς, και τα έσοδα του ΠΔΕ υστέρησαν του προβλεπόμενου στόχου κατά 186 εκατ. ευρώ.

Μέχρι το τέλος Νοεμβρίου τα έσοδα του ΠΔΕ ανέρχονταν σε 1,475 δισ. ευρώ. Μέσα σε έναν μήνα, τον Δεκέμβριο του 2010, φαίνεται να έχουν εισπραχθεί μέσω του ΠΔΕ περίπου 1,6 δισ. ευρώ, δηλαδή περισσότερα από όσα είχαν εισπραχθεί τους προηγούμενους 11 μήνες.

Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκαν στο επίπεδο των 65,247 δισ. ευρώ το 2010, σημειώνοντας μείωση 9,1% σε σχέση με το 2009. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, θα έπρεπε να είχαν διαμορφωθεί στο επίπεδο των 67,87 δισ. ευρώ, δηλαδή να είχαν μειωθεί κατά 5,5%.

Η μείωση των δαπανών ήταν μεγαλύτερη της προβλεπόμενης κατά 2,5 δισ. ευρώ, αντισταθμίζοντας ένα σημαντικό μέρος της υστέρησης στο σκέλος των εσόδων. Η πέραν των προβλέψεων μείωση των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού οφείλεται στις δραστικές περικοπές μισθών και συντάξεων, στις πέραν των προβλέψεων μειώσεις των δαπανών για υγειονομική περίθαλψη και κοινωνική ασφάλιση, καθώς και στο «πάγωμα» των πληρωμών του Δημοσίου προς τους προμηθευτές του.

Οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων μειώθηκαν κατά 11,9%, από 9,588 δισ. ευρώ το 2009 σε 8,447 δισ. ευρώ το 2010. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής θα έπρεπε να είχαν μειωθεί μόνο κατά 4% και να είχαν διαμορφωθεί σε 9,2 δισ. ευρώ το 2010.

Πάντως, εάν ληφθούν υπόψη οι αναθεωρημένοι στόχοι, το έλλειμμα του προϋπολογισμού το 2010 μειώθηκε κατά 37%, έναντι της αναθεωρημένης εκτίμησης για ετήσια μείωση κατά 33,2%, όπως προκύπτει από τα αναθεωρημένα στοιχεία που ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών.

Σε απόλυτους αριθμούς, το έλλειμμα περιορίστηκε στα 19,454 δισ. ευρώ από 30,87 δισ. ευρώ το 2009, κυρίως λόγω της μείωσης δαπανών και λιγότερο λόγω της αύξησης των εσόδων.

Αναλυτικότερα, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών, τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Δεκεμβρίου 2010 επιβεβαιώνουν προς το καλύτερο τις εκτιμήσεις για τα δημοσιονομικά μεγέθη που αποτυπώνονται στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού του 2011.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, σε δημοσιονομική βάση, το έλλειμμα του Κρατικού Προϋπολογισμού είναι περίπου 1,2 δισ. ευρώ χαμηλότερο από αυτό που προβλέπεται στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού του 2011 και περιορίστηκε στα 19.454 εκατ. ευρώ από 30.871 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2009, σημειώνοντας μείωση 37%, έναντι εκτίμησης για ετήσια μείωση κατά 33,2%.

Στον περιορισμό του ελλείμματος συντελεί, κυρίως, η μείωση των δαπανών του Τακτικού Προϋπολογισμού κατά 9,1% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους, έναντι ετήσιας πρόβλεψης για μείωση κατά 7,5%, και των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 11,9% έναντι ετήσιας πρόβλεψης για μείωση κατά 11,3%.

Οι πρωτογενείς δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού έχουν μειωθεί κατά 10,9% έναντι ετήσιου στόχου μείωσης κατά 9%, ενώ οι τόκοι αυξήθηκαν κατά 7,3% έναντι ετήσιας πρόβλεψης για αύξηση κατά 7,6%. Συνολικά οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού -Τακτικού και ΠΔΕ- έχουν μειωθεί κατά 9,5%.

Τα συνολικά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού αυξήθηκαν κατά 7,4% περίπου. Τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού αυξήθηκαν κατά 5,5% έναντι στόχου αύξησης 6,0%, ενώ τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 50,6% έναντι ετήσιου στόχου αύξησης 41,7%.

Υπενθυμίζεται ότι όλα τα παραπάνω στοιχεία αφορούν μόνο στην εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού και όχι στο σύνολο των δημοσιονομικών δεδομένων για το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης -κατά τον ορισμό του ESA95- που αποτελεί το κριτήριο για την αξιολόγηση του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής της Ελλάδας.

Σε κάθε περίπτωση, τα στοιχεία για την εκτέλεση του Προϋπολογισμού δείχνουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται εντός των συνολικών δημοσιονομικών στόχων του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής για το 2010.