Τριγμούς στη βιομηχανία και νέο χαράτσι στα νοικοκυριά θα προκαλέσει η επιβολή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο φυσικό αέριο. Μέχρι στιγμής, η κυβέρνηση κρατά κλειστά τα χαρτιά της για το ύψος του φόρου.

Ωστόσο, αν ληφθεί υπ' όψιν ότι η κυβέρνηση ενδιαφέρεται να εισπράξει ποσό της τάξης των 200 εκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο από τον ειδικό φόρο (μαζί με τον ΦΠΑ επί του ειδικού φόρου), ποσοστό περίπου 60%, δηλαδή 120 εκατομμύρια ευρώ, θα καταβάλλει η μεγάλη βιομηχανία, 30% το εμπόριο και η μικρή βιομηχανία και το υπόλοιπο τα νοικοκυριά.

Με βάση τα ισχύοντα στην Ε.Ε., πολλές χώρες επιβάλλουν ειδικό φόρο κατανάλωσης για το φυσικό αέριο, τον οποίο διαφοροποιούν ανά χρήση. Τον υψηλότερο φόρο επιβάλλει η Δανία με 9 ευρώ το γιγατζάουλ (GJ), ο οποίος είναι κοινός στην επαγγελματική και στην οικιακή χρήση.

Η Ολλανδία έχει επίσης κοινό φόρο 5 ευρώ για τις δύο χρήσεις, η Σουηδία 8,5 ευρώ στην οικιακή χρήση και 2,8 στην επαγγελματική και η Φινλανδία κοινό φόρο 2,8 ευρώ. Άλλες χώρες έχουν μικρότερους φόρους, ενώ τα ποσά που εισπράττονται είναι μεγάλα, λόγω και της μεγάλης κατανάλωσης φυσικού αερίου στις χώρες αυτές.

Στην Ελλάδα, ωστόσο, η κατανάλωση παραμένει περιορισμένη. Από τα 3,7 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου τον χρόνο, η ηλεκτροπαραγωγή απορροφά περίπου τα 2 δισ. κυβικά, και η χρήση αυτή εξαιρείται από την επιβολή ειδικού φόρου. Έτσι, εάν η κυβέρνηση υπολογίζει, για παράδειγμα, να εισπράξει 200 εκατομμύρια τον χρόνο, το ποσό αυτό θα επιβαρύνει τις άλλες χρήσεις που απορροφούν το υπόλοιπο 1,7 δισ. κυβικά μέτρα.

Αναμένεται ακόμη να διευκρινιστεί τι ποσό θα επιβάλει η κυβέρνηση και ο τρόπος εφαρμογής του μέτρου, δηλαδή αν θα ισχύει το ίδιο ποσό στις επαγγελματικές χρήσεις και στην οικιακή. Για παράδειγμα, εάν στην Ελλάδα ισχύσει φόρος της τάξης των 2,8 ευρώ το γιγατζάουλ, αυτό σημαίνει αύξηση περίπου 11,5 λεπτών το κυβικό μέτρο (1 γιγατζάουλ αντιστοιχεί περίπου σε 24,4 κυβ. μέτρα), ή περίπου 1 λεπτό η κιλοβατώρα φυσικού αερίου (1 κυβικό μέτρο φυσικού αερίου αντιστοιχεί σε περίπου 11,5 κιλοβατώρες).

Έτσι, σε μία οικιακή κατανάλωση περίπου 67 κυβικών μέτρων το δίμηνο στην Αθήνα, η επιβάρυνση ανέρχεται σε 8,7 ευρώ μαζί με τον ΦΠΑ (7,7 ευρώ ο ειδικός φόρος συν 13% ο ΦΠΑ). Με βάση τις σημερινές τιμές, η επιβολή του ειδικού φόρου στο επίπεδο αυτό σημαίνει αύξηση της τιμής του αερίου κατά περίπου 16%.

Η κυβέρνηση διατείνεται ότι και μετά την επιβολή του ειδικού φόρου το φυσικό αέριο θα συνεχίσει να είναι φθηνότερο από το πετρέλαιο θέρμανσης. Φυσικά, θα είναι φθηνότερο στην Αθήνα, αφού το μεν νέο μνημόνιο προβλέπει αύξηση του ειδικού φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης από τη νέα χειμερινή περίοδο, ενώ η ΕΠΑ Αττικής υπολογίζει την τιμή του φυσικού αερίου με βάση αυτήν του πετρελαίου θέρμανσης, μειωμένη κατά 18%.

Τα πράγματα όμως δεν θα είναι έτσι στη Θεσσαλονίκη και στη Θεσσαλία. Οι δύο ΕΠΑ που διανέμουν αέριο στις περιοχές αυτές το τιμολογούν βάσει του κόστους αγοράς, συν το εμπορικό περιθώριο. Όπως δε εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, στην περίπτωση αυτών των δύο ΕΠΑ, η επιβολή ειδικού φόρου ενδεχομένως να κάνει το φυσικό αέριο ακριβότερο και από το πετρέλαιο θέρμανσης.

Τέλος, για τη βιομηχανία, που απορροφά το μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσης, πέραν της ηλεκτροπαραγωγής, ο νέος φόρος θα σημάνει ευθεία μείωση της ανταγωνιστικότητας ιδίως των εξαγωγικών επιχειρήσεων, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις έχουν να ανταγωνιστούν επιδοτούμενες βιομηχανίες.

Να σημειωθεί ακόμη ότι η Ελλάδα είχε εξαιρεθεί από την επιβολή ειδικού φόρου στο φυσικό αέριο, επειδή είναι αναδυόμενη αγορά για το καύσιμο αυτό και άρα θα πρέπει να ενισχύεται η χρήση του. Έτσι, ο νέος φόρος, εκτός όλων των άλλων, θα ανακόψει την προοπτική διείσδυσης του φυσικού αερίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται όχι μόνο για την ευρύτερη χρήση του καυσίμου αλλά και για την αποτίμηση της ΔΕΠΑ, την οποία η κυβέρνηση θέλει να ιδιωτικοποιήσει.