Με τη λερναία ύδρα του λαθρεμπορίου και των «πειραγμένων» αντλιών συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπος ο κλάδος της εμπορίας πετρελαιοειδών, που επιπλέον έχει πληγεί από την οικονομική κρίση.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Εταιριών Εμπορίας πετρελαιοειδών, Γιώργο Ψυχογιό, η αβεβαιότητα δεν επιτρέπει προβλέψεις, ούτε καν για το επόμενο εξάμηνο, ενώ συνεχίζεται η πτωτική τάση στις πωλήσεις.

Σύμφωνα με αρχικές εκτιμήσεις, η πτώση της κατανάλωσης στα καύσιμα κίνησης τους μήνες Μάιο και Ιούνιο ξεπερνά το 10%, έναντι των αντίστοιχων μηνών πέρυσι, όταν δηλαδή είχε επιβληθεί η υψηλή φορολογία στα καύσιμα. Επίσης σημαντική είναι η πτώση των πωλήσεων στα βιομηχανικά καύσιμα (πετρέλαιο Ντήζελ και μαζούτ). Σύμφωνα με τον ίδιο, η μείωση ξεπερνά το 30%-40% στους παραμεθόριους νομούς Δράμας, Σερρών, Κιλκίς, όπου οι καταναλωτές προμηθεύονται καύσιμα από τις γειτονικές χώρες.

Ωστόσο όπως τονίζουν οι εκπρόσωποι του κλάδου, τα κύρια προβλήματα συνεχίζουν να παραμένουν το λαθρεμπόριο και η εξαπάτηση των καταναλωτών με τις «πειραγμένες» αντλίες, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς, οι απώλειες των δημοσίων εσόδων από ειδικό φόρο κατανάλωσης και ΦΠΑ, λόγω του λαθρεμπορίου, ανέρχονται σε 350 -500 εκατομμύρια ετησίως.

Για την αντιμετώπιση αυτών των χρονιζόντων προβλημάτων, που, εκτός των άλλων δυσχεραίνουν τη λειτουργία των υγιών επιχειρήσεων από τον αθέμιτο ανταγωνισμό, ο Σύνδεσμος Εταιρειών Εμπορίας προτείνει σειρά μέτρων όπως

1. Εξίσωση των φόρων στα πετρέλαια θέρμανσης και κίνησης.

Η εξίσωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο Πετρέλαιο είναι η πιο αποτελεσματική λύση για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου στο Πετρέλαιο Θέρμανσης. Για την επιτυχία του μέτρου, θα πρέπει να προβλεφθεί διαδικασία επιστροφής του φόρου σε ορισμένες κοινωνικές τάξεις με κριτήρια που θα εξασφαλίζουν κοινωνική δικαιοσύνη.

Η επιστροφή του φόρου να γίνεται απευθείας από το κράτος στους όποιους δικαιούχους καταναλωτές και να εξεταστεί η προκαταβολή (εκταμίευση) με τη μορφή επιδόματος στους καταναλωτές, ώστε να αποφευχθεί η στενότητα ρευστότητας. Διαφορετικά, το χειμώνα υπάρχει κίνδυνος να παγώνουν όχι μόνο τα νοικοκυριά, αλλά και η αγορά, με δυσάρεστες συνέπειες, όπως απώλεια θέσεων εργασίας.

2. Αφαίρεση άδειας λειτουργίας από τα πρατήρια στα οποία διαπιστώνεται «παρέμβαση» (π.χ. με ηλεκτρονικούς μηχανισμούς) στη λειτουργία των αντλιών.

Επειδή η συγκεκριμένη παραβατικότητα παίρνει μεγάλες διαστάσεις, προτείνεται η εντατικοποίηση των ελέγχων και η άμεση εφαρμογή του άρθρου 17 του Νόμου 3908 (ΦΕΚ 8/Α/1.2.2011 - Ενίσχυση Ιδιωτικών Επενδύσεων για την Οικονομική Ανάπτυξη, την Επιχειρηματικότητα και την Περιφερειακή Συνοχή).

Οι κυρώσεις που προβλέπονται από τον ως άνω νόμο είναι:

· Κατάσχεση οργάνων καταδολίευσης ή αλλοίωσης και υποστηρικτικών μέσων.

· Επιβολή αυτοτελούς διοικητικού προστίμου για κάθε επηρεαζόμενη αντλία (δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 30.000 € ανά αντλία).

· Επιβολή ποινικών κυρώσεων.

· Οριστική αφαίρεση άδειας λειτουργίας.

Συνέπειες:

o Δεν επιτρέπεται, για 6 μήνες, η λειτουργία παρόμοιας επιχείρησης στον ίδιο χώρο.

o Δεν επιτρέπεται η χορήγηση νέας άδειας λειτουργίας παρόμοιας επιχείρησης στον ίδιο χώρο σε συγγενή έως 2ου βαθμού, αν ο συγκεκριμένος χώρος- εγκαταστάσεις ανήκουν στον παραβάτη.

· Επιβολή διοικητικού προστίμου 50.000-500.000 € σε συμμετέχοντες στη διάπραξη του αδικήματος και ποινικών κυρώσεων, εάν η συμμετοχή συνιστάται στην εγκατάσταση του μηχανισμού καταδολίευσης ή αλλοίωσης.


3. Άμεση εφαρμογή συστήματος ελέγχου εκροών στα Πρατήρια Υγρών Καυσίμων.

Άμεση έκδοση Υπουργικής Απόφασης για εφαρμογή του συστήματος ελέγχου εκροών (σύνδεση των φορολογικών μηχανισμών στα πρατήρια με τις ηλεκτρονικές αντλίες, ώστε να καταγράφονται αυτόματα όλες οι πωλήσεις για διασταύρωση με το σύνολο των αγορών).


4. Εξάρθρωση των κυκλωμάτων εικονικών εξαγωγών καυσίμων.

Όπως είναι γνωστό, ορισμένοι προμηθεύονται αφορολόγητα καύσιμα (Βενζίνες και Πετρέλαιο Κίνησης) από Εταιρίες Εμπορίας Πετρελαιοειδών με δήθεν σκοπό την εξαγωγή τους σε γειτονικές χώρες. Φορτώνουν βυτιοφόρα ή δεξαμενόπλοια με προορισμό το εξωτερικό, αλλά στη συνέχεια φροντίζουν ώστε να σφραγίζονται τα διάφορα παραστατικά στα τελωνεία εξαγωγής - εισαγωγής, χωρίς να γίνει πραγματική εξαγωγή των καυσίμων. Στη συνέχεια, οι λαθρέμποροι διαθέτουν τα αφορολόγητα καύσιμα παράνομα εντός της επικράτειας, καρπούμενοι φόρους και δασμούς.


5. Έλεγχος διακίνησης ναυτιλιακών καυσίμων και εξαγωγών.

Ζητούμε την άμεση εφαρμογή της ηλεκτρονικής διαδικασίας τελωνειακών συναλλαγών, όπως άλλωστε προβλέπεται από τον Ν.2960/01, βάσει της οδηγίας 2008/118/ΕΚ και ισχύει στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Επιπλέον ζητούμε την εφαρμογή αντίστοιχης διαδικασίας ελέγχου για τη διακίνηση ναυτιλιακών καυσίμων.

Πρέπει λοιπόν, πέραν των προαναφερθέντων ελέγχων σε όλο τον Κλάδο, να δοθεί έμφαση στους ελέγχους που γίνονται από τα αρμόδια Τελωνεία.

6. Σήμανση όλων των βυτιοφόρων Ι.Χ. και Δ.Χ. (ως Ν. 3054/2002). Έλεγχος καθ΄ οδόν του νόμιμου της διακίνησης.

- Κάθε Ι.Χ. βυτιοφόρο να φέρει εμφανώς το εμπορικό σήμα της Εταιρίας Εμπορίας στην οποία ανήκει.

- Σε περίπτωση που η μεταφορά των καυσίμων (πλην Μαζούτ και Ασφάλτου,
όπου δεν τίθεται θέμα λαθρεμπορίου) εκτελείται από βυτιοφόρο Δημόσιας Χρήσης, το βυτιοφόρο αυτό επίσης να φέρει εμφανώς το εμπορικό σήμα της Εταιρίας Εμπορίας που χρησιμοποιεί το Δ.Χ. βυτιοφόρο.

- Σε περίπτωση που η μεταφορά των καυσίμων (πλην Μαζούτ και Ασφάλτου) εκτελείται από βυτιοφόρα Δημοσίας Χρήσης, τα τελευταία πρέπει επίσης να φέρουν εμφανώς το εμπορικό σήμα της Εταιρίας Εμπορίας (κατόχου άδειας εμπορίας) με την οποία συνεργάζεται κατΆ αποκλειστικότητα. Για τυχόν παράνομη διακίνηση εμπορευμάτων με τα συγκεκριμένα Β/Φ, η Εταιρία Εμπορίας θα είναι συνυπεύθυνη.

- Όλα ανεξαιρέτως τα μεταφορικά μέσα Ιδιωτικής Χρήσης και τα μεταφορικά μέσα Δημόσιας Χρήσης που μεταφέρουν αφορολόγητα καύσιμα πρέπει να φέρουν μία επιπλέον ειδική σήμανση, προκειμένου να διακρίνονται αμέσως και να διευκολύνονται οι έλεγχοι. Ο τύπος, το μέγεθος και η θέση της, θα καθοριστεί με ΚΥΑ των Υπουργών Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων, Οικονομικών και Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας.

- Όλα τα Ι.Χ. και Δ.Χ. βυτιοφόρα οχήματα οφείλουν να είναι εφοδιασμένα με σύστημα εντοπισμού θέσης (GPS).


7. Έλεγχος τιμολογίων αγορών σε πρατήρια από ΚΕΔΑΚ και ΣΔΟΕ και εφαρμογή του νόμου στις περιπτώσεις παραεμπορίου και πειρατείας.

Να πραγματοποιείται δειγματοληπτικός, αλλά διαρκής έλεγχος, στα πρατήρια από ΚΕΔΑΚ και ΣΔΟΕ για παράβαση του εδαφίου 4 του άρθρου 7 του Ν. 3054/2002 σχετικά με την προμήθεια των καυσίμων και το σήμα της Εταιρίας. Η παραεμπορία καυσίμων (νοθεία, πειρατεία, κτλ) είναι άμεσα συνδεδεμένη με την λαθρεμπορία.

8. Δειγματοληπτικός έλεγχος τιμολογίων Εταιριών Εμπορίας για τυχόν περιπτώσεις λαθρεμπορίου και πειρατείας.

Να πραγματοποιείται δειγματοληπτικός, αλλά διαρκής, έλεγχος στις Εταιρίες Εμπορίας καυσίμων για το κατά πόσον οι αποδέκτες των καυσίμων, που η εταιρία εμπορεύεται, δικαιούνται να τα χρησιμοποιούν ή να τα εκπορεύονται, χωρίς να παραβιάζεται η νομοθεσία.


9. Έλεγχος (καθ΄ οδόν) του φορτίου και του νόμιμου της διακίνησης που γίνεται με τα μικρά βυτιοφόρα των πρατηρίων.

Εκτός από τις ποσότητες, να ελέγχονται τα προϊόντα που μεταφέρονται και από πλευράς ποιότητας (χημικής σύστασης), η πηγή προμήθειάς τους και ο προορισμός τους.

Στόχος του ελέγχου είναι να παταχθεί η τυχόν χρήση των μικρών βυτιοφόρων θέρμανσης για τη διακίνηση παράνομου προϊόντος.


10. Εκσυγχρονισμός των χρονοβόρων και δαπανηρών τελωνειακών διαδικασιών.

Με τον εκσυγχρονισμό των τελωνειακών διαδικασιών θα είναι εφικτό να απελευθερωθούν οι απασχολούμενοι, σήμερα, στις εγκαταστάσεις Τελωνειακοί Υπάλληλοι, ώστε να αναβαθμισθούν και να αφοσιωθούν στο έργο του ελέγχου και της πάταξης της λαθρεμπορίας.

Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία ακολουθεί ακόμη γραφειοκρατικές τελωνειακές διαδικασίες, που εμποδίζουν την ομαλή λειτουργία των Εταιριών Εμπορίας Πετρελαιοειδών.

Στα περισσότερα Κράτη - Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης καταβάλλεται μετά από 30 μέρες, στην Ελλάδα προκαταβάλλεται και επιπλέον οι Εταιρίες για να προκαταβάλουν τον ειδικό φόρο, χρεώνονται με χαρτόσημα, ΔΕΤΕ και άλλα πολλά έξοδα.

Η ισχύουσα διαδικασία απαιτεί παρουσία τελωνειακών, εντός των εγκαταστάσεων, για σφράγιση και αποσφράγιση των δεξαμενών και της πύλης. Αυτή η διαδικασία έχει ως συνέπεια, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διακίνησης να λειτουργούν ουσιαστικά μέσα στο περιορισμένο ωράριο εργασίας των δημοσίων υπαλλήλων (Τελωνειακών) αποστερώντας έτσι τις Εταιρίες από την ευελιξία για τις ώρες λειτουργίας και διακίνησης των καυσίμων.

Υπάρχουν μηχανογραφικά συστήματα μέσα από τα οποία ο έλεγχος από τα αρμόδια όργανα είναι απόλυτα έγκυρος και ευχερής.

Οι επιπτώσεις από το υπάρχον αναχρονιστικό σύστημα είναι:

· Αυξημένο λειτουργικό κόστος εξαιτίας των περιορισμών στη λειτουργία και των χρεώσεων ΔΕΤΕ και επιπλέον υπερωριών.
· Αυξημένο χρηματοοικονομικό κόστος.
· Ευελιξία στη λειτουργία των εγκαταστάσεων πετρελαιοειδών.
· Όλα τα ανωτέρω είναι ευνόητο ότι επηρεάζουν τις τιμές καταναλωτή.