Η ευρωζώνη έχει υιοθετήσει ένα αξιόπιστο σχέδιο για να απαντήσει στην κρίση χρέους της Ε.Ε., υποστήριξαν ο Νικολά Σαρκοζί και η Άγκελα Μέρκελ. Ανακοίνωσαν ότι ο ιδιωτικός τομέας έχει αποδεχθεί κούρεμα του ελληνικού χρέους κατά 50%.

Όπως αναφέρεται στο ανακοινωθέν, οι ηγέτες "καλούν την Ελλάδα και τους ιδιώτες πιστωτές να προχωρήσουν σε εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων με ονομαστική (nominal) έκπτωση 50%". Το νέο πρόγραμμα θα συμφωνηθεί μέχρι το τέλος του 2011 και η ανταλλαγή των ομολόγων θα γίνει τον Ιανουάριο.

Το ελληνικό χρέος θα μειωθεί στο 120% του ΑΕΠ το 2020. Εκτός από τα κεφάλαια που θα συνεισφέρει ο ιδιωτικός τομέας, οι κυβερνήσεις θα διαθέσουν για τον ίδιο σκοπό 30 δισ. ευρώ.

Tαυτόχρονα, όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα της συνόδου, "η Ελλάδα δεσμεύεται ότι μελλοντικές ροές κεφαλαίων από σχέδια όπως το Ήλιος ή άλλες αποκρατικοποιήσεις που ξεπερνούν τους στόχους που έχει θέσει το μνημόνιο θα χρησιμοποιηθούν (μέχρι ποσό 15 δισ. ευρώ) για την περαιτέρω μείωση του χρέους".

Πέρα από τα 30 δισ. που προαναφέρθηκαν, οι Ευρωπαίοι δεσμεύονται για χρηματοδότηση της Ελλάδας με ποσό έως 100 δισ. ευρώ μέχρι το 2014, συμπεριλαμβανομένου του ποσού για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Στη συμφωνία δεν διευκρινίζεται αν η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα πραγματοποιηθεί με κοινές ή προνομιούχες μετοχές.

Σύμφωνα με τον Σαρκοζί, η πιθανότητα πιστωτικού γεγονότος αποκλείεται. Από την πλευρά της, η Κριστίν Λαγκάρντ υποστήριξε ότι θα εισηγηθεί την εκταμίευση της συμμετοχής του ΔΝΤ στην 6η δόση.

Αυστηρός έλεγχος για την Ελλάδα

«Θα υπάρξει καθεστώς ενισχυμένου ελέγχου αναφορικά με την εκπλήρωση των ελληνικών υποχρεώσεων. Θα υπάρξει μόνιμη παρουσία στην Ελλάδα. Θα είναι εφικτό να ελέγχονται τα μέτρα που λαμβάνονται από την Ελλάδα. Νομίζω ότι από το να ταξιδεύει εκεί η τρόικα κάθε τρεις μήνες, είναι καλύτερα να υπάρχει ένα μόνιμο σύστημα εποπτείας» δήλωσε η Angela Merkel μετά τη Σύνοδο.

Σύμφωνα με τις δηλώσεις της κ. Μέρκελ, θα υπάρξει αυστηρός έλεγχος των χωρών που έχουν πάρει βοήθεια. Στην Ελλάδα την πορεία του προγράμματος θα την παρακολουθεί η τρόικα, η οποία θα εγκατασταθεί μόνιμα στην Αθήνα. Τις δηλώσεις αυτές ήρθε να επιβεβαιώσει και το ανακοινωθέν των ηγετών της ευρωζώνης.

Σε αυτό αναφέρεται: «Οι μηχανισμοί για την παρακολούθηση της υλοποίησης του ελληνικού προγράμματος πρέπει να ενισχυθούν, όπως ζήτησε η ελληνική κυβέρνηση. Το προγραμμα είναι ελληνικό και η εφαρμογή του είναι ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης. Στο νέο πρόγραμμα η Κομισιόν, σε συνεργασία με τα υπόλοιπα μέλη της τρόικας, θα εγκαταστήσει για τη διάρκεια του προγράμματος μηχανισμό παρακολούθησης στον οποίο θα περιλαμβάνονται και ειδικοί της χώρας, για να δουλέψουν σε στενή συνεργασία με την κυβέρνηση και την τρόικα, προκειμένου να προσφέρουν βοήθεια και να εξασφαλίσουν την έγκαιρη και πλήρη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων». Μάλιστα "αυτά θα περιγραφούν σε Memorandum of Understanding" και αυτό σημαίνει ότι αποκτούν δεσμευτικό χαρακτήρα για την Ελλάδα.

Στην ανακοίνωση αναφέρεται ακόμη ότι για τα κράτη- μέλη που βρίσκονται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, η Κομισιόν και το Συμβούλιο θα μπορούν να εξετάζουν τους εθνικούς λογαριασμούς και τα προσχέδια του προϋπολογισμού και να διατυπώνουν γνώμη πριν την έγκρισή τους από τα εθνικά κοινοβούλια. Επιπλέον, αναφέρει η ανακοίνωση, «η Κομισιόν θα παρακολουθεί την εκτέλεση του προϋπολογισμού και αν είναι απαραίτητο θα προτείνει αλλαγές στην πορεία του χρόνου».

Σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με την ανακοίνωση, θα υιοθετηθεί μια σειρά από πρακτικές:

-Υιοθέτηση από κάθε κράτος μέλος κανόνων για ενσωμάτωση του πακέτου σταθερότητας και ανάπτυξης σε εθνική νομοθεσία, κατά προτίμηση με ισχύ συνταγματικών διατάξεων, έως το 2012.

-Ενίσχυση του εθνικού δημοσιονομικού πλαισίου πέρα από τις απαιτήσεις της ντιρεκτίβας για το πλαίσιο προϋπολογισμού των χωρών μελών. Συγκεκριμένα, οι εθνικοί προϋπολογισμοί θα πρέπει να βασίζονται σε ανεξάρτητες προβλέψεις για την ανάπτυξη.

-Πρόσκληση των εθνικών κοινοβουλίων να λάβουν υπόψη τους τις συστάσεις που υιοθετούνται σε επίπεδο ΕΕ κατά την κατάρτιση οικονομικών και δημοσιονομικών πολιτικών.

-Διαβούλευση της Κομισιόν και των κρατών μελών πριν την υιοθέτηση τυχόν σημαντικών αλλαγών στην οικονομική ή την δημοσιονομική πολιτική, των οποίων οι επιπτώσεις είναι πιθανό να διαχυθούν και σε άλλες χώρες.

-Προσήλωση στις συστάσεις της κομισιόν και του αρμόδιου επιτρόπου σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του Πακέτου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Ο EFSF με δύναμη 1 τρισ. ευρώ

Όσο για τον EFSF, ο Σαρκοζί υποστήριξε ότι τα κεφάλαιά του θα «μοχλευθούν» τέσσερις με πέντε φορές και θα φτάσουν περίπου το 1 τρισ. ευρώ. Τόνισε δε ότι το ταμείο με τη νέα του μορφή θα μπει σε λειτουργία τον Νοέμβριο.

Σύμφωνα με τον Σαρκοζί, η Κίνα θα μπορεί να συνεισφέρει με κεφάλαια στο EFSF. Η Ε.Ε. βρίσκεται σε επαφές με το ΔΝΤ για να βρει και άλλες πηγές χρηματοδότησης. Μάλιστα, το ΔΝΤ είναι σύμφωνο με τη διευθέτηση που έγινε με τις τράπεζες. 

ΙΙF: Ισχυρή, εθελοντική συμφωνία που θα πρέπει να επιβληθεί άμεσα
 
Ικανοποιημένος από την "ισχυρή εθελοντική" συμφωνία δηλώνει ο επικεφαλής του Insitute for International Finance, Charles Dallara. Στη σχετική ανακοίνωση επισημαίνει ότι οι λεπτομέρειες της συμφωνίας για το κούρεμα 50% θα συμφωνηθούν «κατά την προσεχή περίοδο», αλλά διευκρινίζει πως η απόφαση θα πρέπει να εφαρμοστεί "άμεσα και με πυγμή". 
 
Η ανακοίνωση του IIF:

«Καλωσορίζουμε την απόφαση των ηγετών της ευρωζώνης για ένα ευρύ πακέτο μέτρων για την σταθεροποίηση της Ευρώπης, την ενίσχυση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος και την στήριξη της προσπάθειας μεταρρυθμίσεων της Ελλάδας.

Εξ ονόματος της κοινότητας των ιδιωτών επενδυτών, το IIF συμφωνεί να συνεργαστεί με τις αρχές της Ελλάδας, της ευρωζώνης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την ανάπτυξη μίας ισχυρής εθελοντικής συμφωνίας στην βάση ενός ονομαστικού (nominal) discount της τάξεως του 50% στην θεωρητική (notional) αξία του ελληνικού χρέους που κατέχουν οι ιδιώτες επενδυτές με την στήριξη 30 δισ. ευρώ από το επίσημο πακέτο PSI. Έτσι θα τεθεί η βάση για την μείωση του λόγου του ελληνικού χρέους προς ΑΕΠ με στόχο την επίτευξη το 120% του ΑΕΠ μέχρι το 2020.

Οι συγκεκριμένοι όροι και οι προϋποθέσεις του εθελοντικού PSI θα συμφωνηθούν από όλα τα σχετικά μέρη την προσεχή περίοδο και θα εφαρμοστούν άμεσα και με πυγμή. Η δομή των νέων ελληνικών αξιώσεων θα πρέπει να βασιστεί στους όρους και τις προϋποθέσεις που θα εξασφαλίσουν ότι η ζημία των επενδυτών στην καθαρή παρούσα αξία θα είναι πλήρως συμβατή με μία εθελοντική συμφωνία.»

--- Η ανακοίνωση της Lagarde

«Χαιρετίζω τα βήματα που έγιναν σήμερα από τους ηγέτες της ευρωζώνης προς τη δημιουργία ενός περιεκτικού πλαισίου για την αντιμετώπιση της κρίσης στην περιοχή και ενθαρρύνομαι από τη σημαντική πρόοδο που επιτεύχθηκε σε πολλά μέτωπα.

Πρώτον, για την Ελλάδα, η συμφωνία που επιτεύχθηκε σε βασικές παραμέτρους για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα είναι εξαιρετικής σημασίας για τη βελτίωση της βιωσιμότητας του χρέους. Βασίζεται σε μια ρεαλιστική αποτίμηση της ελληνικής οικονομίας και σε κατάλληλο καταμερισμό του βάρους μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα.

Πιο άμεσα, σκοπεύω να εισηγηθώ την έγκριση από το Δ.Σ. του ΔΝΤ της εκταμίευσης της επόμενης δόσης του δανείου υπό το τρέχον πρόγραμμα. Η συνεχιζόμενη προσήλωση των ελληνικών αρχών στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων οικονομικών μεταρρυθμίσεων, βεβαίως, είναι εξαιρετικής σημασίας.

Δεύτερον, η απόφαση για μόχλευση της δυναμικότητας του EFSF, και μέσω της χρήσης νέων οχημάτων ειδικού σκοπού (SPV), μπορεί να ενισχύσει τις άμυνες της Ευρώπης ενάντια στη μετάδοση (της κρίσης) και να βοηθήσει ώστε να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία της αγοράς κρατικών ομολόγων. Στην επερχόμενη περίοδο, θα είναι σημαντικό να δοθούν περαιτέρω λεπτομέρειες αναφορικά με τους τρόπους με τους οποίους αυτό το ενισχυμένο EFSF θα λειτουργεί και θα δίνει τη στήριξη στην κλίμακα που έχει εκτιμηθεί.

Τρίτον, η συμφωνία που επιτεύχθηκε αναφορικά με έναν συντονισμένο μηχανισμό για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την ενίσχυση της χρηματοδότησής τους είναι ένα μεγάλο βήμα. Η αποκατάσταση της ανάπτυξης εξαρτάται από έναν χρηματοοικονομικά υγιή τραπεζικό τομέα και η ενίσχυση των κεφαλαιακών δεικτών των τραπεζών αποτελεί βασική προϋπόθεση. Αυτό θα πρέπει να επιτευχθεί κυρίως μέσω της παροχής επιπλέον κεφαλαίων και όχι μέσω χαμηλότερου δανεισμού εντός των χωρών ή διασυνοριακά.

Τέταρτον, χαιρετίζω τις αποφάσεις για ενίσχυση του οικονομικού και δημοσιονομικού συντονισμού εντός της ευρωζώνης και τη δέσμευση η οικονομική ένωση να γίνει ανάλογη με αυτήν της νομισματικής ένωσης.

Τέλος, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι το ΔΝΤ θα συνεχίσει να παίζει τον ρόλο του στη στήριξη των προσπαθειών που έγιναν σήμερα, προκειμένου να διευθετηθούν οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ευρωζώνη και να αποκατασταθεί στην πλήρη δυναμική της η ανάπτυξη».

---Τι δήλωσαν Μπαρόζο, Βαν Ρομπάι μετά τη Σύνοδο

«Στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε ότι οι τράπεζες θα συνεχίσουν να χορηγούν δάνεια στην πραγματική οικονομία», δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής.

Σύμφωνα με τον κ. Μπαρόζο, «τα σημερινά συμπεράσματα ξεκαθαρίζουν επίσης ότι οι τράπεζες θα πρέπει να υπόκεινται σε περιορισμούς αναφορικά με τη διανομή μερισμάτων και τις καταβολές των μπόνους μέχρις ότου ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίησή τους».

Επισήμανε, δε, ότι «οι τεχνικές εργασίες που απαιτούνται για τν οριστικοποίηση ορισμένων πτυχών αυτού του πακέτου θα ολοκληρωθούν από τις αρμόδιες αρχές εντός των επόμενων εβδομάδων».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρομπάι, αναφερόμενος στο EFSF, έκανε λόγο για «ένα επαρκές τείχος ασφαλείας κατά της μετάδοσης (της κρίσης) –χάρη στη συμφωνία για πενταπλασιασμό της δύναμης πυρός του EFSF». «Η μόχλευση θα μπορούσε να ανέλθει στο 1 τρισ. ευρώ», συμπλήρωσε.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «έχουμε αναγνωρίσει δυο προσεγγίσεις για το EFSF. Η πρώτη έχει στόχο να υπάρξει πιστωτική ενίσχυση για τα κρατικά ομόλογα που εκδίδουν οι χώρες-μέλη. Στο πλαίσιο της δεύτερης προσέγγισης, το EFSF θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα ή περισσότερα οχήματα ειδικού σκοπού (SPVs) για να χρηματοδοτήσει τις δραστηριότητές του. Η κάθε επιλογή θα μπορούσε να οδηγήσει σε μόχλευση κατά τέσσερις ή και πέντε φορές. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ταυτόχρονα έτσι ώστε να αυξηθεί η ευρωστία της χρηματοοικονομικής στρατηγικής».

Όπως εξήγησε, «η κατάσταση εξελίσσονταν σε συστημική ανησυχία. Αυτή η απειλή έπρεπε να περιοριστεί».

Σε ότι αφορά τις αποφάσεις για την Ελλάδα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τόνισε ότι «θέλουμε να βάλουμε την Ελλάδα σε δρόμο, όπου το 2020 θα έχει μειώσει το δημόσιο χρέος της στο 120% του ΑΕΠ. Από τον Ιούλιο, οι συνθήκες στην αγορά έχουν επιδεινωθεί. Το νέο σχέδιο περιλαμβάνει επιπλέον προσπάθεια από τον δημόσιο τομέα».



***Δείτε τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της Ευρωζώνης στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".