Την υπόθεση της σύναψης συμβάσεων ανταλλαγής χρέους μεταξύ της Ελλάδας και της Goldman Sachs πριν από την είσοδο της χώρας στην ευρωζώνη επαναφέρει στην επικαιρότητα η εκδίκαση της αγωγής που κατέθεσε το πρακτορείο Bloomberg κατά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Όπως αναφέρει το πρακτορείο σε δημοσίευμά του, σήμερα εκδικάζεται στο Λουξεμβούργο η προσφυγή του κατά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με την οποία ζητά τη δημοσιοποίηση εγγράφων, που ενδεχομένως να δείξουν πώς η Ελλάδα χρησιμοποίησε παράγωγα προϊόντα για να αποκρύψει μέρος του δανεισμού της.

Το πρακτορείο επαναφέρει το θέμα, που έχει κριθεί ως νομότυπο μια και ανάλογες πρακτικές είχαν ακολουθήσει τότε και οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Γερμανίας, από το σκέλος της ελεύθερης πρόσβασης στην πληροφόρηση.

Υποστηρίζει, δηλαδή, ότι η δημοσιοποίηση των εγγράφων μπορεί να βοηθήσει, ώστε να διαλευκανθεί ο ρόλος που έπαιξαν οι ευρωπαϊκές αρχές στο να επιτραπεί στην Ελλάδα να κρύψει το έλλειμμά της για σχεδόν μία δεκαετία, προτού αναγκαστεί να ζητήσει διάσωση ύψους 240 δισ. ευρώ και τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση χρέους στην Ιστορία.

«Το κοινό έχει δικαίωμα να γνωρίζει πως οι ευρωπαϊκές αρχές μπορεί να επέτρεψαν στην Ελλάδα να κρύψει το έλλειμμα, που βοήθησε να πυροδοτηθεί η κρίση κρατικού χρέους της Ευρώπης», τόνισε ο αρχισυντάκτης του Bloomberg News, Matthew Winkler. «Η μεγαλύτερη διαφάνεια αποφέρει μεγαλύτερη απόδοση ευθυνών και αναζητούμε αυτές τις πληροφορίες για να κατανοήσουμε πως αυτό το πρόβλημα χρέους εκτυλίχθηκε, σε μια προσπάθεια να αποφύγουμε την επανάληψή του».

Το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ακούσει τις θέσεις του Bloomberg, το οποίο υπέβαλε την αγωγή στο πλαίσιο των κανονισμών της Ε.Ε. για την ελευθερία της πληροφόρησης, αλλά και την υπερασπιστική γραμμή της ΕΚΤ.

Η γραμμή της τελευταίας έγκειται στο ότι θα πρέπει να έχει την ευχέρεια να αποφασίζει τι είναι προς το δημόσιο συμφέρον και αν η δημοσιοποίηση των εγγράφων αυτών θα μπορούσε να βλάψει τους εταίρους της ΕΚΤ, να πλήξει τις αγορές και να υπονομεύσει την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγωγή του Bloomberg, η οποία κατατέθηκε τον Δεκέμβριο του 2010, ζητούσε πρόσβαση σε δύο εσωτερικά έγγραφα που συντάχθηκαν για το εξαμελές εκτελεστικό συμβούλιο της ΕΚΤ.

Οι σημειώσεις δείχνουν πώς η Ελλάδα χρησιμοποίησε τα swaps για να κρύψει τον δανεισμό της, σύμφωνα με επισυναπτόμενο στα έγγραφα αυτά σημείωμα, το οποίο είχε ημερομηνία 3 Μαρτίου 2010, και το οποίο έχει στη διάθεσή του το Bloomberg News.

Το πρώτο έγγραφο τιτλοφορείται «Η επίπτωση στο κρατικό έλλειμμα και στο χρέος από τα off market swaps: Η περίπτωση της Ελλάδας». Το δεύτερο έγγραφο αναφέρεται στην Titlos Plc., της Εθνικής Τράπεζας.

Τον Απρίλιο του 2009, επτά μήνες πριν ξεκινήσει η κρίση στην Ελλάδα, στελέχη της ΕΚΤ εντόπισαν «μια δραστηριότητα swap με ασυνήθιστους όρους», σύμφωνα με το έγγραφο του Μαρτίου 2010.

Στη μεγαλύτερη συναλλαγή παραγώγων που έχει δημοσιοποιηθεί μέχρι τώρα, η Ελλάδα δανείστηκε 2,8 δισ. ευρώ από την Goldman Sachs το 2001, μέσω ενός παραγώγου που αντάλλασσε κρατικά ομόλογα σε δολάρια και γεν με ευρώ, χρησιμοποιώντας μια ιστορική ισοτιμία, κίνηση που δημιούργησε υποδηλούμενη μείωση του συνολικού δανεισμού.

«Οι ελληνικές αρχές ποτέ δεν ενημέρωσαν τη Eurostat γι' αυτό το περίπλοκο ζήτημα και δεν ζητήθηκε καμία άποψη αναφορικά με τον λογιστικό χειρισμό», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία.

Σύμφωνα με τη Eurostat, πραγματοποιήθηκαν μόνο «γενικές» συζητήσεις με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αναφορικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για το χρέος και το έλλειμμα, όταν το swap εκτελέστηκε το 2001. «Είναι πιθανόν η Goldman Sachs να μας ζήτησε γενικές διευκρινίσεις», ανέφερε η Eurostat, αρνούμενη να δώσει άλλες λεπτομέρειες.

Έμπειροι brokers σχολίαζαν, πάντως, ότι τα swaps ήταν μια κοινή πρακτική. Παρόμοιο προϊόν, μάλιστα, χρησιμοποίησε και η Γερμανία για να δώσει εγγυήσεις στις τράπεζές της για πάνω από 20 χρόνια, με αντάλλαγμα συγκεκριμένη αμοιβή, προκειμένου οι τελευταίες να ανακάμψουν μετά τις απώλειες που είχαν από τα δομημένα ομόλογα.