Βόμβα μεγατόνων βάζει στα θεμέλια δεκάδων εγχώριων μικρομεσαίων βιομηχανιών και βιοτεχνιών η απόφαση της αλυσίδας super market Ατλάντικ να υποβάλει αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 του ν. 3588/2007 για προστασία από τους πιστωτές της.

Η κίνηση της Ατλάντικ να ζητήσει παύση πληρωμών και ενδεχομένως haircut των οφειλών της, παρότι αναμενόμενη, απειλεί να προκαλέσει ντόμινο προβλημάτων ρευστότητας ή ακόμη και λουκέτων σε μικρομεσαίες ελληνικές βιομηχανίες που πωλούν, σχεδόν αποκλειστικά, στην Ατλάντικ.

Σε αντίθεση με τις πολυεθνικές, που η μία μετά την άλλη διέκοψαν τη συνεργασία τους με την αλυσίδα super market όταν, εδώ και μερικούς μήνες, άρχισαν να διαφαίνονται τα προβλήματα ρευστότητας, οι εγχώριοι προμηθευτές της Ατλάντικ συνέχισαν κανονικά την τροφοδοσία της.

Και αυτό επειδή η Ατλάντικ αποτελεί -για κάποιες εξ αυτών- τη μοναδική εν Ελλάδι αλυσίδα super market στην οποία έχουν πρόσβαση. Εταιρίες που εμπορεύονται οπωρολαχανικά ή κρέατα, τυροκομεία, εγχώριες βιομηχανίες συσκευασίας και εμπορίας οσπρίων, σιτηρών και αρκετές βιοτεχνίες πωλούν τα προϊόντα τους μόνο στην Ατλάντικ.

Οι παραπάνω επιχειρήσεις θα αντιμετωπίσουν το μεγαλύτερο πρόβλημα καθώς έχουν απαιτήσεις από την Ατλάντικ ως 2 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή τους θέση δεν ξεπερνά τις περισσότερες φορές το 1 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο αριθμός των προμηθευτών της Ατλάντικ ξεπερνά τις 2.000 και οι περισσότεροι είναι μικρομεσαίες βιομηχανίες ή βιοτεχνίες.

Μεγάλο πρόβλημα, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, έχουν και οι βιομηχανίες που κατασκεύαζαν προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας για λογαριασμό της Ατλάντικ, λόγω του μεγάλου όγκου πωλήσεων και των παρεπόμενων υψηλών πιστώσεων.

Στον αντίποδα, οι πολυεθνικές διέκοψαν, τους τελευταίους μήνες, η μία μετά την άλλη την πίστωση και εν συνεχεία την προμήθεια προϊόντων στην Ατλάντικ, ενώ και οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις μάζεψαν τις απαιτήσεις τους.

Χαρακτηριστικό είναι ότι πολυεθνική αναψυκτικών ακούγεται να έχει απαιτήσεις μόλις 3 εκατ. ευρώ από την Ατλάντικ, με την ανταγωνίστριά της να έχει 2 εκατ. ευρώ, όταν μικρή ελληνική εταιρία εκ Καλαμών έχει απαίτηση 1,5 εκατ. ευρώ!

Οι υποχρεώσεις της Ατλάντικ προς τους προμηθευτές της στις 31/3/2010 ανέρχονταν σε 194,2 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών τα 151,2 εκατ. ευρώ αποτελούν επιταγές και υποσχετικές. Υπολογίζεται όμως ότι το ύψος των υποχρεώσεων σήμερα είναι υψηλότερο, λόγω και των ταμειακών προβλημάτων που αντιμετώπιζε τους τελευταίους μήνες η αλυσίδα.

Κίνδυνος ντόμινο με επιδείνωση της ασφυξίας και επαπειλούμενα λουκέτα

Η αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 έρχεται στο χειρότερο timing για τις ελληνικές βιομηχανίες, καθώς ο μέσος χρόνος πληρωμής επιδεινώνεται, το κόστος δανεισμού από τις τράπεζες παραμένει απαγορευτικό, ενώ κάποιες εξ αυτών δεν έχουν καν πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα.

Ταυτόχρονα, η ύφεση της οικονομίας χτυπά και τα είδη ευρείας κατανάλωσης, με τις αλυσίδες super market να πιέζουν για εκπτώσεις και προσφορές.

Τραπεζικά στελέχη θεωρούν βέβαιο ότι η Ατλάντικ θα αιτηθεί επιμήκυνση του χρόνου πληρωμής των υποχρεώσεών της, πιθανώς και στους 24 μήνες, καθώς και haircut στις οφειλές της ή μετοχοποίηση οφειλών. Κάτι τέτοιο θα «ματώσει» δεκάδες βιοτεχνικές και μικρές βιομηχανικές μονάδες που έχουν απαιτήσεις από την Ατλάντικ πολλαπλάσιες της καθαρής τους θέσης.

Οι περισσότερες εξ αυτών εγκλωβίστηκαν στην Ατλάντικ λόγω των υψηλών απαιτήσεών τους και εξαιτίας της ύφεσης δεν ήταν δυνατόν να διακόψουν την παροχή πιστώσεων και προϊόντων.

Τα ίδια στελέχη εκτιμούν ότι είναι πιθανόν η υπαγωγή της Ατλάντικ στο άρθρο 99 να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμα προβλήματα ρευστότητας και το 10% των προμηθευτών της, στο σύνολό τους μικρές ελληνικές επιχειρήσεις.

Ο μέσος χρόνος πληρωμής της αλυσίδας στο 9μηνο του 2009 ανερχόταν στις 156 ημέρες και λογικά τους τελευταίους μήνες είχε έστω οριακά επιδεινωθεί.

Κίνδυνος ντόμινο για τις τράπεζες

Για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα ο κίνδυνος είναι έμμεσος. Και αυτό γιατί η άμεση έκθεσή τους στην Ατλάντικ είναι μικρή και με καλές εξασφαλίσεις.

Τα μακροπρόθεσμα δάνεια της Ατλάντικ στις 31/3 ανέρχονταν σε 40,9 εκατ. ευρώ από 30,2 εκατ. ευρώ στις 31/12/09. Τα περισσότερα από αυτά είναι lease back ακινήτων (κυρίως από την EFG Eurobank και την ΑΤΕ), ενώ υφίστανται υποθήκες - προσημειώσεις ύψους 20,27 εκατ. ευρώ. Τα βραχυπρόθεσμα δάνειά της ανέρχονται σε μόλις 6,4 εκατ. ευρώ.

Στον αντίποδα, αν η παύση πληρωμών και το haircut της Ατλάντικ προκαλέσουν ντόμινο προβλημάτων ρευστότητας ή και πτωχεύσεων σε μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις, τότε οι τράπεζες θα δουν τα κόκκινα δάνεια να αυξάνονται και τα «φέσια» να μετακυλίονται στις ίδιες.

Ποιες πρόλαβαν να εκδώσουν διαταγές πληρωμής

Το τελευταίο διάστημα, υπό τον ορατό κίνδυνο της προσφυγής στο άρθρο 99, κάποιες μικρομεσαίες επιχειρήσεις κινήθηκαν επιθετικά προκειμένου να διασφαλίσουν τις απαιτήσεις τους, όπως για παράδειγμα η εταιρία εμπορίας κρεάτων Φλωρίδης ΑΕΒΕΚ.

Η Φλωρίδης πέτυχε να εκδώσει διαταγές πληρωμής με διαδικασία συντηρητικής κατάσχεσης για συνολικές απαιτήσεις της από την Ατλάντικ ύψους 1,2 εκατ. ευρώ, με το νομικό γραφείο Ν. Αγαπηνού να κινεί τις σχετικές νομικές διαδικασίες. Αντίστοιχα έχουν κινηθεί και άλλες εταιρίες, με αποτέλεσμα να μπλοκαριστούν οι τραπεζικοί λογαριασμοί της εισηγμένης.

Υπό την παραπάνω πίεση η διοίκηση της Ατλάντικ έλαβε την απόφαση προσφυγής στο άρθρο 99 προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος κατάρρευσης.

Η αγορά εκτιμά ότι και η ΕΛΓΕΚΑ έχει διακανονίσει με την Ατλάντικ μέρος ή και το σύνολο των απαιτήσεών της μέσω του deal πώλησης στην πρώτη του ΒΗΤΑ-ΠΙ, το οποίο έκλεισε μερικές ημέρες(!) πριν από την κατάθεση αίτησης υπαγωγής στο άρθρο 99 από την Ατλάντικ.

Τα ερωτήματα για την επόμενη ημέρα της Ατλάντικ

Τους τελευταίους μήνες η διοίκηση της Ατλάντικ δρομολόγησε κινήσεις εξυγίανσης που κρίθηκε από μέρος της αγοράς ότι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, ενώ παρά την πίεση κατάφερνε να καλύπτει επιταγές που σφραγίζονταν πριν «χτυπήσουν» στον Τειρεσία.

Το ερώτημα για το μέλλον της έγκειται, πλέον, στο αν θα επιτύχει τη συναίνεση της πλειοψηφίας των πιστωτών της (απαιτείται το 51%, καθώς και το 51% του μετοχικού της κεφαλαίου) για επιμήκυνση του χρόνου πληρωμής των οφειλών της ή και περικοπή του ύψους τους και, εν συνεχεία, αν έπειτα από αυτά θα συνεχίσουν οι προμηθευτές της να της δίνουν πίστωση.

Με δεδομένο ότι το τελευταίο διάστημα οι μεγάλοι προμηθευτές της έκοψαν τις πιστώσεις ή μάζεψαν απαιτήσεις, το αν θα καταφέρει να συγκεντρώσει το 51% των πιστωτών παραμένει ερωτηματικό. Ερωτήματα υπάρχουν και για το αν θα συγκεντρωθεί το 51% των μετόχων λόγω της γνωστής κόντρας των οικογενειών Αποστόλου - Λαουτάρη.

Ο κ. Γαληνός Λαουτάρης, μέτοχος μειοψηφίας της Ατλάντικ, με προ μηνών επιστολή του κατηγόρησε τη διοίκηση της εταιρίας για λανθασμένες επιλογές και κακοδιαχείριση, καταγγέλλοντας απλήρωτο ΦΠΑ ύψους 6,2 εκατ. ευρώ συν το πρόστιμο και ασφαλιστικές εισφορές (ΙΚΑ) ύψους 6,5 εκατ. ευρώ, καθυστερήσεις σε εξοφλήσεις μισθοδοσίας και καταβολή μισθωμάτων καθώς και προβλήματα στις σχέσεις της με προμηθευτές.

Η οικογένεια Λαουτάρη έχει καταγγείλει εδώ και χρόνια το management της οικογένειας Αποστόλου και κατέχοντας ποσοστό άνω του 5%: α) προκαλούσε αναβολή σε κάθε γενική συνέλευση των μετόχων και β) δημιούργησε από την αρχή νέα αλυσίδα καταστημάτων στην Εύβοια, ανταγωνιζόμενη την Ατλάντικ.

Αλλά και στελέχη της Sanyo Συμμετοχών, που είναι μέτοχος μειοψηφίας, δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για την πορεία και το μέλλον της Ατλάντικ. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση που έγινε στο περιθώριο της πρόσφατης γενικής συνέλευσης της Sanyo: «Με αυτόν τον δανεισμό, με αυτήν την κατάσταση στην αγορά, με αυτά τα προβλήματα στην οικονομία και με αυτήν τη διοίκηση, δεν βλέπουμε τα πράγματα να βελτιώνονται στο μέλλον», αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.