Παρά το γεγονός των πολύ υψηλών επενδύσεων του παρελθόντος, η χαμηλή αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων προβληματίζει αναλυτές και μετόχους. Με ποια στρατηγική προτίθεται να απαντήσει ο εισηγμένος Όμιλος για ακίνητα, ΕΛΒΑΛ και ΧΑΛΚΟΡ.

H μεγάλη άνοδος της μετοχής της θυγατρικής ΣΙΔΕΝΟΡ και η ανακοίνωση της στρατηγικής της συνεργασίας με την αμερικανική Nucor (η οποία αφήνει πολύ σημαντικά αναπάντητα ερωτήματα, όπως προκύπτει και από χθεσινό άρθρο του euro2day.gr) έχουν δημιουργήσει θετικό κλίμα στον όμιλο ΒΙΟΧΑΛΚΟ, χωρίς όμως αυτό να ανατρέπει το γενικότερο προβληματισμό των επενδυτών και των αναλυτών για τη χαμηλή αποδοτικότητα του εισηγμένου ομίλου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΣΙΔΕΝΟΡ αναγκάστηκε να προβεί σε δεύτερη διευκρινιστική ανακοίνωση για τη συμφωνία με την αμερικανική εταιρία.

Η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ με βάση τα αποτελέσματα του 2007 ανερχόταν μόλις στο 6,8% (κέρδη 83,9 εκατ., ίδια κεφάλαια 1,228 δισ. ευρώ), παρά τις τόσο υψηλές επενδύσεις που έχουν υλοποιηθεί στις θυγατρικές του ομίλου κατά την τελευταία επταετία.

Το πρόβλημα μάλιστα λαμβάνει μεγαλύτερες διαστάσεις αν συνεκτιμηθεί ότι η αποδοτικότητα της ΣΙΔΕΝΟΡ (της θυγατρικής που δραστηριοποιείται στον τομέα του χάλυβα) ανήλθε πέρυσι στο 15,9%, επίδοση δηλαδή σαφώς ανώτερη από τη μέση του ομίλου.

Πέρα όμως από την ικανοποιητική αποδοτικότητα, στη ΣΙΔΕΝΟΡ έχουν επίσης διαμορφωθεί θετικές προσδοκίες για το μέλλον. Αυτές οφείλονται σε διάφορους παράγοντες, όπως:

• Στην ανάκαμψη που παρατηρείται από τον Φεβρουάριο στη διεθνή ζήτηση για χαλυβουργικά προϊόντα.

• Στη νέα μονάδα παραγωγής που δημιουργείται στα Βαλκάνια.

• Στην επίδραση που θα έχει η υλοποίηση των μεγάλων κατασκευαστικών έργων, παρά την αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας από τον ανταγωνισμό (Χαλυβουργική). 

Αντίθετα, η αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων της ΧΑΛΚΟΡ διαμορφώθηκε πέρυσι στο 8,4% (παρά τη μεγάλη συνεισφορά του κλάδου των καλωδίων μέσω της θυγατρικής Ελληνικά Καλώδια) και της ΕΛΒΑΛ μόλις στο 4%...

Το πρόβλημα, τέλος, συμπληρώνεται με την μεγάλη ακίνητη περιουσία του ομίλου, η οποία μόλις τον τελευταίο καιρό έχει αρχίσει να αξιοποιείται με σύστημα και να αποφέρει κάποια έσοδα.

***Η "απάντηση" του ομίλου

--Η περίπτωση της ΕΛΒΑΛ

Η μόνη λύση για να επιτύχει η ΕΛΒΑΛ μια ικανοποιητική αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων είναι να μεγαλώσει σε μέγεθος, προκειμένου να πουλάει ποσότητες προϊόντων που υπερβαίνουν σημαντικά το break even point (το "νεκρό σημείο", δηλαδή το επίπεδο των πωλήσεων στο οποίο η εταιρία επιτυγχάνει μηδενικό κέρδος).

Αυτό το έχουν καταλάβει καλά στην ΕΛΒΑΛ και γι' αυτό το δίπτυχο της απάντησης που δρομολογούν είναι ταυτόχρονα η αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας κατά 20% και η σταδιακή στροφή προς προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Με βάση την περυσινή κερδοφορία της ΕΛΒΑΛ, η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων του ομίλου περιορίστηκε μόλις στο 4%.

Οι τόσο υψηλές επενδύσεις που έχουν υλοποιηθεί κατά την τελευταία οκταετία δεν έχουν οδηγήσει σε σημαντικά αυξημένη κερδοφορία και αυτό προβληματίζει τους χρηματιστηριακούς αναλυτές. Ίσως μάλιστα για τον λόγο αυτόν να εξηγείται ότι με βάση την τρέχουσα αποτίμηση της εισηγμένης στα 290 εκατ. ευρώ (2,34 ευρώ ανά μετοχή) ο δείκτης P/BV υπολογίζεται μόλις στο 0,55. Δηλαδή η μετοχή διαπραγματεύεται με 45% έκπτωση σε σχέση με τη λογιστική της αξία!

Ενδεικτικά στοιχεία επίσης είναι ότι στην ΕΛΒΑΛ δεν παρατηρείται η σημαντική συμμετοχή των θεσμικών χαρτοφυλακίων, η οποία λαμβάνει χώρα σε άλλες εταιρίες του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ, ή ακόμη ότι οι εκθέσεις των αναλυτών είναι πολύ λιγότερες σε σύγκριση π.χ. με αυτές της ΣΙΔΕΝΟΡ, των Σωληνουργείων Κορίνθου και της ΧΑΛΚΟΡ.

"Δίσεκτο" το 2008: Επιπλέον, δύσκολα η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων θα είναι φέτος καλύτερη από πέρυσι, λόγω των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά. Το κόστος μεταφοράς για παράδειγμα έχει ανεβεί σημαντικά, οι πωλήσεις εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν βοηθούνται από το τόσο ασθενές δολάριο, ενώ επίσης η γενικότερη οικονομική κατάσταση δεν αποκλείεται και αυτή σε κάποιον βαθμό να επηρεάσει. Όλα αυτά σε ό,τι αφορά το κόστος.

Πολύ πιθανόν όμως να έχουμε φέτος και μια μικρή αποκλιμάκωση του όγκου των πωλήσεων, παρά το ότι οι εγκαταστάσεις του ομίλου δουλεύουν με την παραγωγική δυναμικότητα στο 100%. Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι το περυσινό πρώτο τρίμηνο είχαν λογιστεί μέρος της παραγωγής του 2006, που όμως είχε μπλοκαριστεί στα λιμάνια λόγω της απεργίας των λιμενικών.

Τι θετικό απομένει;

Πρώτον, η ενδεχόμενη επίτευξη κάποιων μη επαναλαμβανόμενων κερδών από αποτίμηση αποθεμάτων (inventory gains), σε περίπτωση που η τρέχουσα τιμή του αλουμινίου συνεχίσει να βρίσκεται ψηλά έως και το τέλος του έτους.

Δεύτερον, μια συνεχής στροφή του προϊοντικού μίγματος της εισηγμένης προς προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.

Και τρίτον, μια γενικότερη προσπάθεια για περιορισμό κόστους και για βελτίωση της παραγωγικότητας που έχει ξεκινήσει και συνεχίζεται.

Το μέγεθος… μετράει: Παρ' όλα αυτά, αν ο εισηγμένος όμιλος θέλει να δει μέσα στην επόμενη πενταετία τον στόχο του για αύξηση της αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων του να αναρριχάται στο 10%, θα πρέπει να προχωρήσει σε αύξηση της παραγωγικής του δυναμικότητας.

Έτσι, μετά το "διάλειμμα" του 2006, ξεκίνησε πέρυσι νέο επενδυτικό πρόγραμμα το οποίο στόχο έχει να αυξήσει την παραγωγική δυναμικότητα κατά 20% (από τις 200.000 στις 240.000 τόνους), ενώ παράλληλα θα δίνει τη δυνατότητα για εξοικονόμηση κόστους αλλά και για παραγωγή περισσότερο εξειδικευμένων προϊόντων, υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.

Τα οφέλη του νέου επενδυτικού προγράμματος θα αρχίσουν να γίνονται σταδιακά ορατά από τα μέσα του 2008 και κυρίως από το 2009 και μετά.

Το στοιχείο επίσης που θα πρέπει να προσεχτεί είναι το μνημόνιο συνεργασίας (MoU) που έχει υπογράψει η εισηγμένη εταιρία για τη συμμετοχή σε joint venture για τη δημιουργία μονάδας παραγωγής έλασης αλουμινίου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με τις σχετικές προμελέτες να αναμένεται να ολοκληρωθούν μέσα στον Ιούνιο και τις ενδείξεις να είναι θετικές.

Πρόβλημα με ΕΤΕΜ: Τέλος, ένας σημαντικός τομέας είναι και η πορεία της θυγατρικής -και επίσης εισηγμένης- ΕΤΕΜ, τα κέρδη της οποίας συρρικνώθηκαν κατά την περυσινή χρονιά (στο 1,1 εκατ. από 4 εκατ. ευρώ το 2006). Ήδη, γίνονται κινήσεις προκειμένου τα πράγματα να πάνε πολύ καλύτερα στο μέλλον, ενώ από το 2009 αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του και το υπό κατασκευή εργοστάσιο του ομίλου στη Λιβύη.

Πάντως, το 2008 ξεκίνησε δύσκολα για τον κλάδο, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη ζήτηση στην εγχώρια αγορά και στην άνοδο της τιμής της πρώτης ύλης (αλουμίνιο), η οποία στον κλάδο μετακυλίεται συνήθως με κάποια καθυστέρηση στους πελάτες.

Αισιοδοξία για ΧΑΛΚΟΡ και ΕΛΚΑ

Στην περίπτωση της ΧΑΛΚΟΡ υπάρχει σημαντική ανεκμετάλλευτη παραγωγική δυναμικότητα και στόχος της είναι η ετήσια αύξηση του όγκου των πωλήσεων με διψήφιο ποσοστό για την επόμενη τριετία. Η άνοδος αυτή των πωλήσεων εκτιμάται ότι θα τονώσει σε μεγάλο βαθμό την αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων, ιδίως όταν συνδυάζεται με στροφή προς προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας. Πολύ θετικές προσδοκίες υπάρχουν και για τον κλάδο των καλωδίων (τα Ελληνικά Καλώδια είναι θυγατρική εταιρία της ΧΑΛΚΟΡ).

Ωστόσο, είναι αρκετά αμφίβολο αν φέτος ο εισηγμένος όμιλος θα καταφέρει να επιτύχει διψήφιο ποσοστό στον όγκο των πωλήσεών του και αυτό για διάφορους λόγους, όπως:

• Η μεγάλη άνοδος της τιμής του χαλκού οδηγεί σε μερική υποκατάσταση της χρήσης των προϊόντων του μετάλλου από υποκατάστατα προϊόντα (π.χ. πλαστικοί σωλήνες στην οικοδομή).

• Η μειωμένη οικοδομική δραστηριότητα στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με πιθανές επιπτώσεις από τη γενικότερη δυσμενή συγκυρία στις διεθνείς αγορές.

***Εκμετάλλευση των ακινήτων

Στον τομέα των ακινήτων έχει ξεκινήσει πλέον μια μεσοπρόθεσμη πολιτική, έτσι ώστε αυτά να αρχίσουν να αποφέρουν κάποια σημαντικά έσοδα σε μόνιμη βάση. Σκοπός δεν είναι μόνο η αύξηση της αποδοτικότητας αλλά και η μείωση των επιπτώσεων σε περιόδους όπου οι αγορές των μετάλλων θα βρίσκονται σε πτωτική πορεία.

Μετά λοιπόν το ενοίκιο του ξενοδοχείου στην Πλατεία Καραϊσκάκη, από φέτος προστίθενται τα έσοδα από το δεύτερο κατάστημα ΙΚΕΑ που ξεκίνησε να λειτουργεί επί της Λεωφόρου Κηφισού. Ένα τρίτο project είναι το όμορο εμπορικό κέντρο που βρίσκεται υπό δημιουργία, ενώ επίσης υπάρχει προς αξιοποίηση ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο επί της Λεωφόρου Κηφισίας και κάποια άλλα ακίνητα μικρότερης αξίας.

Το ενδεχόμενο δημιουργίας θυγατρικής ΑΕΑΑΠ παραμένει ακόμη ανοιχτό, αλλά το θέμα ουσιαστικά θα τεθεί προς αξιολόγηση από το 2009, όταν θα πληρούνται οι προϋποθέσεις του σχετικού νόμου.