
«Μεγάλη θεσμική πρωτοβουλία», χαρακτήρισε ο υπουργός Εσωτερικών, Χάρης Καστανίδης, τη σύνταξη νομοσχεδίου για τα δημοψηφίσματα, τονίζοντας ότι «ο ίδιος ο πρωθυπουργός, αλλά και το ΠΑΣΟΚ είχαν αναφερθεί εδώ και χρόνια στην αναγκαιότητα των δημοψηφισμάτων».
Απέρριψε, εξάλλου, τις αιτιάσεις περί αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης από την τρέχουσα πολιτική ατζέντα.
Το σχέδιο νόμου, που παρουσίασε ο Χ. Καστανίδης, θα συζητηθεί στο επόμενο υπουργικό συμβούλιο, στη συνέχεια θα υπάρξει εκτενής δημόσια διαβούλευση με τα κόμματα και τους πολίτες και εντός των επόμενων δύο μηνών θα κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση.
Ο κ. Καστανίδης τόνισε ότι τα δημοψηφίσματα «είναι θεσμός άμεσης και, εν πολλοίς, συμμετοχικής δημοκρατίας και με την ενεργοποίησή του ενισχύεται η πολιτική συμμετοχή, τονώνεται η αντιπροσώπευση, διευρύνεται η δημοκρατία και εμβαθύνεται η λαϊκή κυριαρχία».
Επισήμανε ότι στο Σύνταγμά μας, όπως διαμορφώθηκε μετά την αναθεώρηση του 1985/1986, προβλέπονται δύο τύποι δημοψηφίσματος: Το πρώτο αφορά κρίσιμο εθνικό θέμα, προεχόντως σχετικό με την εξωτερική πολιτική και την εθνική άμυνα. Για τη διεξαγωγή του απαιτείται πρόταση της κυβέρνησης και απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας των βουλευτών.
Ο υπουργός διευκρίνισε ότι στα κρίσιμα εθνικά θέματα μπορεί να τεθούν και άλλα, πέρα από την εξωτερική πολιτική, όπως η λειτουργία της δημοκρατίας, ενώ σημείωσε ότι παραμένει ανοικτό το θέμα της δεσμευτικότητάς του, που θα εξαρτηθεί από τη διαβούλευση. Πάντως, το υπουργείο προσανατολίζεται προς τον συμβουλευτικό χαρακτήρα του.
Ο άλλος τύπος δημοψηφίσματος κατοχυρώθηκε στην αναθεώρηση του 1985/1986. Αφορά ψηφισμένο νομοσχέδιο, που ρυθμίζει σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, με εξαίρεση τα δημοσιονομικά. Για την προκήρυξή του απαιτείται πρόταση των 2/5 και αποδοχή της από τα 3/5 (δηλαδή 180 ψήφους) του συνόλου του βουλευτών.