«Αόρατο» το ρέμα στη Μάνδρα

«Γιατί δεν γκρεμίζονται τα αυθαίρετα στα ρέματα;». Το ερώτημα αυτό δεν είναι απλό να απαντηθεί, κυρίως γιατί η απάντηση δεν βασίζεται... στη λογική. Στη Μάνδρα, κατ’αρχήν, δεν υπάρχουν αυθαίρετα στο ρέμα γιατί... δεν υπάρχει ρέμα, αφού πολεοδομήθηκε «νόμιμα» με το σχέδιο πόλης.

Και εκεί όμως όπου τα ρέματα εξακολουθούν με κάποιο τρόπο να υφίστανται, η κατεδάφιση αυθαιρέτων είναι εξαιρετικά δύσκολη, σημειώνει η Καθημερινή, καθώς αν το ρέμα δεν έχει χαρακτηριστεί ή οριοθετηθεί, παραμένει «αόρατο» για τη διοίκηση.

Οπως επισημαίνει η εφημερίδα, η τραγική υπόθεση της πλημμύρας στη Μάνδρα έφερε για πολλοστή φορά στο φως ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο ζήτημα: τον τρόπο που ο νομοθέτης αντιλαμβάνεται και προστατεύει τα ρέματα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το κύριο ρέμα (Αγίας Αικατερίνης) που προκάλεσε τις καταστροφές... δεν υφίσταται εντός των ορίων του οικισμού, αφού το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του 1989 πολεοδόμησε την κοίτη του (επομένως τα σπίτια που χτίστηκαν στη θέση του είναι νόμιμα). Δεν ισχύει το ίδιο και για την εκτός Μάνδρας περιοχή: τον Ιούλιο του 2014 η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής ενέκρινε τη μελέτη εκτροπής του χειμάρρου Αγίας Αικατερίνης (σε μήκος 1,7 χλμ.) και διευθέτησης του χειμάρρου Σούρες (σε μήκος 1,7 χλμ.). Τα έργα πάντως ουδέποτε πραγματοποιήθηκαν καθώς, όπως δήλωσε χθες η περιφερειάρχης Ρένα Δούρου, τα καθυστέρησε το Δασαρχείο Αιγάλεω (το οποίο, ωστόσο, είναι στη δικαιοδοσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης που ενέκρινε το έργο). Να σημειωθεί πάντως ότι σήμερα η ένταξη μιας περιοχής στο σχέδιο πόλης προβλέπει υποχρεωτικά την οριοθέτηση τυχόν ρεμάτων.

Ομως και στις περιπτώσεις εκείνες που το ρέμα εξακολουθεί να υπάρχει με κάποια μορφή (έστω δηλαδή και με πολύ μικρότερη διατομή), η κατεδάφιση των αυθαιρεσιών είναι πολύ δύσκολη υπόθεση. Η αιτία; Μα πρέπει πρώτα να «αποδειχθεί» ότι το ρέμα... είναι ρέμα. Η (φαινομενικά παράλογη αλλά τυπικά σωστή) απαίτηση των υπηρεσιών φάνηκε πριν από λίγα χρόνια, όταν η τότε αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος απευθύνθηκε στις πολεοδομίες ζητώντας κατάλογο διαπιστωμένων αυθαιρέτων σε ρέματα για να τα κατεδαφίσει. Ελάχιστες πολεοδομίες ανταποκρίθηκαν και όταν η υπηρεσία απευθύνθηκε στους διευθυντές τους, η απάντηση ήταν πανομοιότυπη: δεν γνωρίζουμε αν είναι ρέμα. Προκειμένου να συσχετίσει η πολεοδομία ένα αυθαίρετο (και) με την ύπαρξη ρέματος, ζητούσε να εκδοθεί διαπιστωτική πράξη για τον χαρακτηρισμό του. Την πράξη αυτή έδιναν υπηρεσίες της περιφέρειας, κατόπιν μελέτης. Επομένως, εκτός μετρημένων περιπτώσεων, τα ρέματα παραμένουν χωρίς νομική υπόσταση και επομένως είναι «αόρατα» για τις κρατικές υπηρεσίες.

Πάντως, η νομοθεσία περί υδατορεμάτων άλλαξε το 2014 (ν. 4258), δίνοντας και σε ιδιώτες τη δυνατότητα να «κινήσουν» τη διαδικασία οριοθέτησης, ακόμα και να συμβάλουν εκπονώντας την απαραίτητη μελέτη. Τα «παραθυράκια» πάντως (ελαχίστων αποστάσεων από την κοίτη, fast track διαδικασιών κ.ά.) εξακολούθησαν να υφίστανται και με το πέρασμα του χρόνου να αυξάνονται: για παράδειγμα, ο τελευταίος νόμος για τα αυθαίρετα έδωσε το δικαίωμα να εκδοθεί νόμιμη οικοδομική άδεια σε ρέματα που έχουν καλυφθεί και διευθετηθεί, με μόνο περιορισμό ότι το κτίριο δεν θα βρίσκεται ακριβώς επάνω αλλά δίπλα από το διευθετημένο ρέμα.

Οι φυσικές κοίτες των ρεμάτων είναι πάντως «ανεπιθύμητες» στον αστικό ιστό, με πρόσφατο παράδειγμα την περίπτωση του ρέματος Πικροδάφνης, όπου ομάδες πολιτών μάχονται χρόνια για να διασώσουν το τελευταίο ανοικτό κομμάτι από την τσιμεντοποίηση της κοίτης του.

Συνεχίζονται οι έρευνες για αγνοούμενους

Υπεράνθρωπες προσπάθειες να βάλουν ένα τέλος στον εφιάλτη, καταβάλουν κάτοικοι και αρχές στη Μάνδρα και τη Νέα Πέραμο, την ώρα που μεγαλώνει ο κατάλογος των θυμάτων από τις καταστροφικές πλημμύρες και αναζητούνται ακόμη 3 συμπολίτες μας.

Οι νεκροί ανέρχονται στους 20, μετά τον εντοπισμό σήμερα ενός ακόμη αγνοούμενου. Εχθές εντοπίστηκαν οι σοροί τριών ανδρών που αγνοούνταν. Πρόκειται για έναν 59χρονο και έναν 29χρονο, που ήταν οδηγοί νταλίκας και βρέθηκαν στη θαλάσσια περιοχή της Ελευσίνας, καθώς και έναν 58χρονο κυνηγό που εντοπίστηκε στις εγκαταστάσεις επιχείρησης στη Μάνδρα.

Την ίδια ώρα, με εντατικούς ρυθμούς συνεχίζεται η καταγραφή των ζημιών από τις φονικές πλημμύρες.

Στις 770 έχουν φτάσει οι διενεργηθείσες αυτοψίες στο Δήμο Μάνδρας- Ειδυλλίας και στη Δ.Ε. της Νέας Περάμου, από τα εξειδικευμένα τεχνικά κλιμάκια (120 μηχανικοί) του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου,

-Στο Δήμο Μάνδρας – Ειδυλλίας διενεργήθηκαν 544 αυτοψίες συνολικά. Τα 428 από τα κτίρια που ελέγχθηκαν έχουν πληγεί και χρήζουν αποζημίωσης. Συγκεκριμένα: 319 κατοικίες, 62 επαγγελματικοί χώροι, 1 δημόσιο κτίριο και 46 αποθήκες – υπόγεια.

-Στο Δήμο Μεγαρέων και στη Δ.Ε. Νέας Περάμου, διεξήχθησαν 226 συνολικά αυτοψίες. Τα 216 από τα κτίρια που ελέγχθηκαν, έχουν πληγεί και χρήζουν αποζημίωσης, εκ των οποίων 122 κατοικίες, 50 επαγγελματικοί χώροι, 2 δημόσια κτίρια και 42 αποθήκες – υπόγεια.

Οι αυτοψίες, από το σύνολο των μηχανικών του Υπουργείου Υποδομών, συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς.

Η παροχή ρεύματος αποκαταστάθηκε στην πλειονότητα των σπιτιών, και καταβάλλεται προσπάθεια για την αποκατάσταση της υδροδότησης, ενώ καθαρίστηκαν από τα μπάζα οι κεντρικοί δρόμοι και συνεχίζεται ο καθαρισμός σε σπίτια και μαγαζιά. Παράλληλα, σε εξέλιξη είναι το κύμα αλληλεγγύης προς τους πληγέντες από φορείς, εταιρείες και πολίτες.

Την ερχόμενη εβδομάδα αναμένονται τα μέτρα στήριξης όσων επλήγησαν από τις καταστροφικές πλημμύρες, που μελετά η κυβέρνηση.

«Τώρα πρέπει να βγάλουμε τον κόσμο από τη λάσπη, να θρηνήσουμε τους νεκρούς μας. Η επόμενη μέρα φέρνει απόδοση ευθυνών αλλά και σχεδιασμό του μέλλοντος, αυτή τη φορά όπως πρέπει, με ριζικές παρεμβάσεις», τονίζει ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Νίκος Παππάς, στη Νέα Σελίδα.

Την επιτακτική ανάγκη να ολοκληρωθούν με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα οι επιχειρήσεις διάσωσης και ομαλοποίησης της καθημερινότητας των κατοίκων στις πληγείσες περιοχές, επισήμανε μέσω της ΕΡΤ ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ Γιώργος Κατρούγκαλος, ενώ προανήγγειλε ριζικό ανασχεδιασμό με συγκεκριμένα έργα υποδομών.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης, σημείωσε χαρακτηριστικά πως κάποιοι κρύβουν στη λάσπη τις ευθύνες τους, λέγοντας ότι αυτές θα διερευνηθούν και θα αποδοθούν εκεί που πρέπει.