Γιατί «θολώνει» το story των ελληνικών μετοχών

Το φάντασμα του στασιμοπληθωρισμού «θολώνει» το story των ευρωπαϊκών μετοχών αξίας και σκιάζει τις προοπτικές του Χ.Α., καθώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι πρωτόγνωρες κυρώσεις που επέβαλε η Δύση υποδαυλίζουν τις ήδη ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις, εξέλιξη που αν δεν αντιμετωπισθεί, θα οδηγήσει σε μείωση της προσδοκώμενης ανάπτυξης.

Μετά τον αρχικό αιφνιδιασμό που προκάλεσε η εισβολή, οι αγορές έσπευσαν να προεξοφλήσουν γρήγορη επικράτηση των ρωσικών δυνάμεων και τετελεσμένα που θα απέτρεπαν την επιβολή αυστηρών κυρώσεων. Προς το παρόν, διαψεύδονται και στις δύο εκτιμήσεις τους, με αποτέλεσμα από το Σαββατοκύριακο να αναλύονται πυρετωδώς τα σενάρια της επόμενης ημέρας.

Σύμφωνα με εγχώριους αναλυτές και εκπροσώπους ξένων funds, το εύρος, η ένταση των κυρώσεων και η ανέλπιστη ουκρανική αντίσταση δημιουργούν υψηλή ανησυχία για ολική ανατροπή των επενδυτικών τάσεων, που επικρατούσαν το τελευταίο διάστημα.

Η ρωσική εισβολή έλαβε χώρα την περίοδο που εξελισσόταν μετακίνηση των επενδυτών, παγκοσμίως, από τις μετοχές ανάπτυξης σε μετοχές αξίας, λόγω της βεβαιότητας ότι αρχικά η FED και εν συνεχεία η ΕΚΤ θα αρχίσουν να αυξάνουν επιτόκια και να περιορίζουν την παρεχόμενη ρευστότητα. Το value rotation ανέδειξε ως κορυφαία επιλογή για το 2022 τον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο, εξέλιξη που έφερε τις εγχώριες μετοχές τραπεζών στην πρώτη γραμμή, καθώς πέραν της αξίας διέθεταν ελκυστικές αποτιμήσεις ενώ η οικονομία βγαίνει από μια μακρά περίοδο ύφεσης, λόγω της κρίσης χρέους και της πανδημίας.

Η απότομη αύξηση του risk premium, λόγω της πολεμικής σύρραξης, ανέκοψε την παραπάνω τάση. Οι επενδυτές επέλεξαν να μειώσουν την έκθεσή τους, περιμένοντας τις εξελίξεις στο πολεμικό/διπλωματικό μέτωπο.

Δύο είναι ως τώρα τα βασικά σενάρια για την εξέλιξη της κρίσης και την επίπτωσή της σε οικονομία και αγορές:

Στην περίπτωση που βρεθεί σύντομα διπλωματική λύση και επέλθει ένας λειτουργικός συμβιβασμός, οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι αγορές θα αποτιμήσουν μια ήπια προσαρμογή στους φετινούς ρυθμούς ανάπτυξης της Ευρωζώνης και μια ελεγχόμενη ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων. Το story θα χάσει μέρος της λάμψης του, αλλά δεν θα αναιρεθεί. Οι αισιόδοξες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για μείωση του εκτιμώμενου ρυθμού ανάπτυξης της Ευρωζώνης κατά 1% και της Ελλάδας κατά 0,5%, με περαιτέρω ενίσχυση του πληθωρισμού κατά 1% στην Ευρωζώνη και χαμηλότερη επίπτωση στην Ελλάδα. Οι θιασώτες αυτού του σεναρίου ποντάρουν σε πανευρωπαϊκά και εθνικά μέτρα στήριξης, ώστε να περιοριστεί η μετακύλιση του αυξημένου κόστους παραγωγής από τη βιομηχανία στους καταναλωτές.

Δεν είναι, όμως, όλοι τόσο αισιόδοξοι. Η Goldman Sachs, για παράδειγμα, εκτιμά ότι ο πληθωρισμός στην Ευρώπη θα εκτιναχθεί στο 5% φέτος (σ.σ. προηγούμενη εκτίμηση για 2,4%) και θα υποχωρήσει σε 2,2% το 2023 (έναντι αρχικής πρόβλεψης για 1,8%). Το κακό σενάριο προβλέπει είσοδο της Ευρωζώνης σε περίοδο υψηλού πληθωρισμού, λόγω της εκτίναξης του ενεργειακού κόστους και αρνητικής επίδρασης στην οικονομική ανάπτυξη. Σε αυτή την περίπτωση, τα «εργαλεία» υποβοήθησης από την άσκηση νομισματικής πολιτικής περιορίζονται δραστικά, καθώς μια γρήγορη άνοδος των επιτοκίων και περιορισμός της παρεχόμενης ρευστότητας θα μπορούσε να υποδαυλίσει τις πληθωριστικές πιέσεις.

Αν επικρατήσει η αίσθηση ότι το παραπάνω σενάριο είναι ορατό, οι ευρωπαϊκές αγορές θα διορθώσουν σημαντικά και το Χ.Α. δεν θα μπορέσει να αυτονομηθεί, καθώς θα έχει αναιρεθεί το mega-trend της στροφής σε μετοχές αξίας, που έφερε μεγάλες εισροές στους τραπεζικούς τίτλους.

Επιπρόσθετα, μια παρατεταμένη κρίση θα έχει ευρύτερη επίπτωση στην τουριστική κίνηση, καθώς είναι πιθανόν αρκετοί Αμερικανοί να αποφύγουν ευρωπαϊκά τουριστικά θέρετρα. Υπενθυμίζεται ότι με βάση τις κρατήσεις ως το τέλος Ιανουαρίου, η φετινή σεζόν έδειχνε ότι θα ξεπεράσει σε επιδόσεις αυτή του 2019, που αποτελεί χρονιά-ρεκόρ για την Ελλάδα.