Long Covid: O κρυφός κίνδυνος της πανδημίας αναδύεται

Εκατομμύρια άνθρωποι οι οποίοι μολύνθηκαν από τον κορωνοϊό και επιβίωσαν, ανακαλύπτουν ότι η πλήρης ανάρρωση αποτελεί ένα μακρινό όνειρο.

Εβδομάδες ή ακόμα και μήνες μετά την ανάρρωση ακόμα και από μια σχετικά ήπια νόσηση, πολλοί ασθενείς συνεχίζουν να είναι αντιμέτωποι με μια σειρά από προβλήματα υγείας.

Καθώς οι ερευνητές προσπαθούν να μετρήσουν τη διάρκεια και το βάθος αυτού που λέγεται «μακρά Covid», ένας ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός εξειδικευμένων κλινικών ανοίγουν για να περιθάλψουν τους ασθενείς.

Η επιμονή των συμπτωμάτων σημαίνει, σύμφωνα με το Bloomberg, ότι η πίεση στην οικονομία και στο σύστημα υγείας μπορεί να συνεχιστεί πολύ μετά το τέλος της πανδημίας.

1. Ποια είναι τα συμπτώματα;

Κούραση, δύσπνοια, θωρακικό άλγος, πόνος στις αρθρώσεις και νοητικές διαταραχές όπως η «εγκεφαλική ομίχλη» είναι μερικά από τα πιο συχνά προβλήματα που εμφανίζονται τέσσερις εβδομάδες ή περισσότερο μετά τη μόλυνση από τον SARS-CoV-2, τον ιό που προκαλεί την Covid.

Η σοβαρότητα των προβλημάτων μπορεί να κυμαίνεται από μια απλή ενόχληση μέχρι την πλήρη παράλυση.
Έχουν επίσης αναφερθεί περιπτώσεις δυσλειτουργίας συγκεκριμένων οργάνων, κυρίως της καρδιάς, των πνευμόνων και του εγκεφάλου, ακόμα και μεταξύ αυτών που δεν είχαν σοβαρά συμπτώματα κατά την oξεία φάση της νόσου.

Αν και τα περισσότερα συμπτώματα της μακράς Covid δεν φαίνεται να θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή του ασθενούς, μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο στο επιστημονικό περιοδικό Nature βρήκε ότι οι νοσούντες είχαν 59% αυξημένο κίνδυνο θανάτου εντός εξαμήνου. Αυτό μεταφράζεται σε οκτώ επιπλέον θανάτους για κάθε 1.000 ασθενείς Covid, αυξάνοντας τον συνολικό απολογισμό της πανδημίας.

2. Πόσο συχνή είναι;

Οι ερευνητές δεν έχουν μελετήσει όσα περιστατικά θα έπρεπε, για να καταγράψουν το πλήρες εύρος των συμπτωμάτων, ποιο ποσοστό ασθενών θα υποφέρουν από αυτά ή για πόσο καιρό.

Τα πρώτα ευρήματα και η ζήτηση για εξειδικευμένες κλινικές για την περίθαλψη ασθενών που υποφέρουν από ταλαιπωρημένα πνευμόνια, χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια, κόπωση και άλλες παθήσεις καταδεικνύουν ότι η συχνότητα της μακράς Covid είναι μεγάλη.

Μελέτη σε πάνω από μισό εκατομμύριο ασθενείς που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο από ερευνητές στο Imperial College of London βρήκε ότι το 38% όσων είπαν ότι είχαν Covid ανέφερε τουλάχιστον ένα σύμπτωμα που διήρκησε 12 εβδομάδες ή περισσότερο και το 15% υπέφερε από τρία ή περισσότερα συμπτώματα. Η συχνότητα ήταν μεγαλύτερη στις γυναίκες και αυξανόταν με την ηλικία. Μια μεγάλη δανέζικη μελέτη σε ασθενείς οι οποίοι δεν χρειάστηκε να νοσηλευτούν, βρήκε ότι ο κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών μετά την οξεία φάση της νόσου ήταν χαμηλός. Αλλά διαπίστωσε επίσης αύξηση στις επισκέψεις σε γιατρούς και κλινικές.

3. Ευθύνεται σίγουρα η Covid-19 για τα συμπτώματα αυτά;

Όχι απαραίτητα. Μεγάλη μελέτη που στηρίζεται σε δεδομένα από αμερικανικό υγειονομικό σχέδιο που δημοσιεύτηκε στην BMJ τον Μάιο βρήκε ότι το 14% των ανθρώπων που μολύνθηκαν με τον κορωνοϊό ανέπτυξαν μία ή περισσότερες επιπλοκές που απαιτούσαν ιατρική φροντίδα και μετά το πέρας της οξείας φάσης -αλλά το ίδιο συνέβη και στο 9% των ανθρώπων σε ομάδα ελέγχου. Κάποια συμπτώματα μπορεί να προκύψουν τυχαία ή να προκληθούν από το άγχος και το στρες.

Μελέτη στο υγειονομικό προσωπικό σουηδικού νοσοκομείου συνέκρινε τα επίμονα συμπτώματα μεταξύ αυτών που ανάρρωσαν από ήπια Covid-19 τουλάχιστον οκτώ μήνες νωρίτερα και όσων δεν είχαν κολλήσει ποτέ τον ιό. Μεταξύ αυτών που μολύνθηκαν, το 8% ανέφερε συμπτώματα που προκαλούσαν ήπιες ως έντονες διαταραχές στην εργασιακή τους ζωή, έναντι 4% μεταξύ όσων δεν είχαν μολυνθεί.

Σε κάποια πολύ βαριά περιστατικά Covid, η περίθαλψη των ασθενών μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Τέτοιες αβεβαιότητες έχουν οδηγήσει σε αυτό που οι ασθενείς αποκαλούν ως «ιατρική χειραγώγηση» από τους επαγγελματίες της υγείας που δεν παίρνουν στα σοβαρά τα παράπονά τους.

4. Ποιες είναι οι ευρύτερες επιπτώσεις;

Κάποιοι ερευνητές λένε ότι η πανδημία μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από μακροχρόνια προβλήματα όπως σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, άνοια, πάρκινσον, διαβήτη και νεφρική ανεπάρκεια.

Η άνοδος στον αριθμό των ανθρώπων που αναζητούν θεραπεία για την κατάθλιψη, το άγχος και τον πόνο έχουν προκαλέσει ανησυχία ότι θα αυξηθούν οι αυτοκτονίες και οι θάνατοι από υπερβολική δόση οπιούχων.
Τα Κέντρα για την Πρόληψη και τον Έλεγχο Ασθενειών κατέγραψαν άνοδο στους θανάτους από υπερβολική δόση το 2020.

Οι μειωμένες ώρες εργασίας που ανέφερε το 69% των ασθενών έχει αντίκτυπο στην παραγωγικότητα της εργασίας. Με πάνω από 175 εκατομμύρια επιβεβαιωμένα κρούσματα παγκοσμίως από τα μέσα Ιουνίου, ακόμα και ένα μικρό μερίδιο με μακροχρόνια εξάντληση θα μπορούσε να έχει τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες. Και αυτές θα διογκωθούν, αν τα προβλήματα διαρκέσουν τελικά για χρόνια ή δεκαετίες.

5. Προκαλούν και άλλοι ιοί μακροχρόνιες παθήσεις;

Ναι. Τα λεγόμενα μετα-ιικά σύνδρομα εμφανίζονται μετά από μολύνσεις όπως το κοινό κρυολόγημα, η γρίπη, o ΗΙV και η Ηπατίτιδα Β. Η εμφάνιση διαβήτη και άλλες μακροχρόνιες συνέπειες παρατηρήθηκαν σε όσους επιβίωσαν από το SARS, το οποίο προκαλείται από έναν κορωνοϊό που σχετίζεται με τον SARS-CoV-2.

Καναδική μελέτη εντόπισε 21 υγειονομικούς υπαλλήλους στο Τορόντο, οι οποίοι είχαν μετα-ιικά συμπτώματα ως και τρία χρόνια μετά τη μόλυνση με SARS το 2003 και δεν ήταν σε θέση να επιστρέψουν κανονικά στα εργασιακά τους καθήκοντα.