Οι Ρώσοι ετοιμάζουν τη θερινή επίθεση στην Ουκρανία

Η απειλή του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τη στήριξη των ΗΠΑ και να αποχωρήσει από τις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας έχει προκαλέσει συναγερμό στο Κίεβο, καθώς εκτιμάται ότι προμηνύει μια αιματηρή θερινή επίθεση από τη Ρωσία, που ενδέχεται να μεταβάλλει την πορεία του πολέμου.

Παρότι οι Ουκρανοί ηγέτες συνεχίζουν να πιέζουν για κατάπαυση πυρός διάρκειας 30 ημερών, πολλοί στην Ουκρανία δεν τρέφουν αυταπάτες ότι ο μακροχρόνιος πόλεμος της Ρωσίας πλησιάζει στο τέλος του. Όπως δηλώνουν αξιωματούχοι και στρατιώτες στους Financial Times, η Ρωσία δεν δείχνει καμία πρόθεση να περιορίσει τις επιθέσεις της ή να προβεί σε πραγματικές παραχωρήσεις.

Σε πρόσφατη συνάντηση στην Τουρκία, ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ρωσίας προειδοποίησε ότι οι ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν να εισβάλουν ξανά και να καταλάβουν τις βόρειες περιοχές Σούμι και Χάρκοβο. Λίγες ημέρες αργότερα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν, από την περιοχή Κουρσκ, αστειεύτηκε εγκρίνοντας το σχόλιο τοπικού αξιωματούχου πως “η γειτονική Σούμι πρέπει να είναι δική μας”.

Την Πέμπτη, ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι οι δυνάμεις του δημιουργούν μια “ζώνη ασφαλείας” στα σύνορα με την Ουκρανία – όρος που συνήθως προμηνύει διασυνοριακές εισβολές.

Η αμφίθυμη στάση των ΗΠΑ έχει ενθαρρύνει περαιτέρω τον Ρώσο ηγέτη. Μετά από μακρά συνομιλία με τον Πούτιν, ο Τραμπ ενημέρωσε τον Ζελένσκι ότι οι δύο πλευρές πρέπει να συμφωνήσουν μεταξύ τους για τους όρους ειρήνης. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επίσης καθυστερούν στην υλοποίηση υποσχέσεων για ενίσχυση της ασφάλειας.

Ο Ουκρανός βουλευτής και διοικητής μονάδας drone, Γιεχόρ Φίρσοφ, σημείωσε πως “ο Πούτιν είναι πεπεισμένος ότι μπορεί να λυγίσει την Ουκρανία” και πως “η πλήρης μας υποταγή είναι μόνο θέμα χρόνου”.

Κατά μήκος της γραμμής μετώπου άνω των 1.000 χλμ., οι ρωσικές δυνάμεις ανασυντάσσονται ενόψει μιας μεγάλης θερινής επίθεσης. Ουκρανοί στρατιώτες αναφέρουν ότι οι Ρώσοι χρησιμοποιούν μοτοσικλέτες, buggies και ηλεκτρικά πατίνια για να ελίσσονται, θυμίζοντας "σμήνος από ακρίδες".

Οι μάχες έχουν ενταθεί γύρω από τις περιοχές Ποκρόβσκ και Κοστιαντίνιβκα, πλησιάζοντας προς τις πόλεις Κραματόρσκ και Σλοβιάνσκ. Οι ρωσικές δυνάμεις συνοδεύονται από βαρέα και τεχνολογικά προηγμένα όπλα, όπως βόμβες ολίσθησης (glide bombs), πυραύλους και drones με οπτική ίνα που δεν επηρεάζονται από ηλεκτρονική παρεμβολή.

Παρότι οι Ουκρανοί υποχώρησαν παλαιότερα από πόλεις όπως οι Τόρετσκ και Τσάσιβ Γιαρ, διατηρούν ισχυρή αμυντική δύναμη. Ο στρατιωτικός αναλυτής Φραντς-Στέφαν Γκάντι δήλωσε πως αναμένονται σταδιακές ρωσικές προελάσεις, αλλά όχι κατάρρευση του μετώπου.

Η εξάρτηση από τις ΗΠΑ σε προμήθειες πυροβολικού έχει μειωθεί, με τους Ευρωπαίους να καλύπτουν το κενό. Ωστόσο, οι στρατιώτες αναφέρουν εξάντληση. Ένας διοικητής κοντά στο Ποκρόβσκ είπε: “Κρατάμε τη γραμμή, αλλά είμαστε εξαντλημένοι... Είμαι ζόμπι.”

Το ηθικό εξασθενεί, τόσο μεταξύ βετεράνων όσο και νεοσύλλεκτων, με την έλλειψη σαφούς στρατηγικής να εντείνει την απογοήτευση. Ο Ολεξάντρ Σίρσιν, διοικητής του 47ου Μηχανοκίνητου Τάγματος, εξέφρασε δημόσια την αγωνία του: “Αρχίζει να μοιάζει ότι μας σβήνουν... ότι οι ζωές μας θεωρούνται αναλώσιμες.”

Η δομή διοίκησης της Ουκρανίας έχει αποδειχθεί αδύναμη. Παρά τις μεταρρυθμίσεις, υπάρχουν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητά τους. Η στελέχωση παραμένει κρίσιμο ζήτημα. Ο Πούτιν ισχυρίζεται πως 60.000 Ρώσοι “εθελοντές” εντάσσονται κάθε μήνα στον στρατό – υπερδιπλάσιοι από τους 30.000 Ουκρανούς στρατεύσιμους. Παράλληλα, η Ουκρανία αρνείται να μειώσει το όριο στρατολόγησης κάτω από τα 25.

Η εσωτερική παραγωγή drones στην Ουκρανία προσφέρει ένα πλεονέκτημα. Μια νέα πρωτοβουλία ανταμείβει μονάδες με ψηφιακούς πόντους για επιβεβαιωμένα πλήγματα σε ρωσικούς στόχους, τους οποίους μπορούν να εξαργυρώσουν για εξοπλισμό. Ωστόσο, όπως προειδοποίησε ο Βαλέρι Ζαλούζνι, πρώην αρχηγός του στρατού και νυν πρεσβευτής στο Ηνωμένο Βασίλειο, “μην περιμένετε κάποιο θαύμα που θα φέρει την ειρήνη στην Ουκρανία”. Με περιορισμένους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους, ο πόλεμος μετατρέπεται σε υψηλής τεχνολογίας μάχη επιβίωσης, τόνισε.

Οι ρωσικές πυραυλικές επιθέσεις σε αστικές περιοχές και τα όλο και περισσότερα drones —περισσότερα από 2.000 Shahed μόνο στις πρώτες 20 μέρες του Μαΐου— ασκούν τεράστια πίεση στην ουκρανική άμυνα. Η Ρωσία πλέον παράγει περισσότερους πυραύλους απ’ όσους εκτοξεύει, ενώ τα συστήματα Patriot της Ουκρανίας λιγοστεύουν.

Η Ουκρανία έχασε ένα F-16 στα μέσα Μαΐου, αν και ο πιλότος πρόλαβε να καταρρίψει τρεις στόχους πριν εγκαταλείψει.

Η γενική αίσθηση είναι πως η Ουκρανία πρέπει να προετοιμαστεί για έναν μακρύ, ασύμμετρο αγώνα. Όπως ρωτά ο Φίρσοφ: “Για πόσο θα κρατήσει; Μέχρι να σπάσουμε την πεποίθηση των Ρώσων ότι μπορούμε να ηττηθούμε.”