Θα είναι το 2019 μια χαμένη χρονιά;

Είθισται στις αρχές κάθε νέας χρονιάς και περισσότερo στα τέλη της προηγούμενης να βλέπουν το φως της δημοσιότητας προβλέψεις για την πορεία των αγορών, των εθνικών οικονομιών και της παγκόσμιας οικονομίας.

Ένα από τα βασικά ερωτήματα φέτος ήταν αν η βουτιά των χρηματιστηριακών αγορών το τελευταίο διάστημα του 2018 σηματοδοτούσε μια διόρθωση ή την αρχή μιας σημαντικής, παρατεταμένης πτώσης.

Οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις των αναλυτών ήθελαν το 2019 να μην είναι καλή χρονιά στις ΗΠΑ κι αλλού, όμως η πορεία των αγορών στις αρχές έχει εκπλήξει θετικά μέχρι στιγμής.

Όμως, στην Ελλάδα, η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την οικονομία και συσχετίζεται με τις πολιτικές εξελίξεις, όπου οι απόψεις διαφέρουν μεν αλλά η κυρίαρχη στην αγορά συνδέει μια καλύτερη πορεία της ελληνικής οικονομίας με τη διενέργεια πρόωρων εκλογών το συντομότερο.

Σε άλλες χώρες, θα είχαμε αρκετά δημοσιεύματα από ακαδημαϊκούς και άλλους που θα μας πληροφορούσαν, π.χ. πώς κινήθηκαν η εθνική οικονομία, το Χρηματιστήριο Αθηνών και τα ομόλογα σε εκλογικές χρονιές από τη μεταπολίτευση και μετά ή τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1990.

Δυστυχώς, παρά την πληθώρα των καθηγητών, αναπληρωτών, βοηθών και λεκτόρων, υπάρχει πενία τέτοιων μελετών στον Τύπο.

Ακούμε συχνά τελευταία, κυρίως από αντιπολιτευόμενα μέσα, πως οι αγορές επιθυμούν πρόωρες εκλογές το συντομότερο, προβάλλοντας το επιχείρημα της μείωσης της πολιτικής αβεβαιότητας.

Πράγματι, αν μιλήσει κανείς με ανθρώπους της αγοράς, αυτό είναι το μήνυμα που λαμβάνει.

Όμως, αυτό δεν σημαίνει πως το μήνυμα είναι απαραίτητα σωστό.

Κι αυτό γιατί δεν είναι σίγουρο πως το εκλογικό αποτέλεσμα θα οδηγήσει σε σταθερή κυβέρνηση με 4ετή ορίζοντα.

Φυσικά, το ίδιο ισχύει αν οι εκλογές γίνουν αργότερα, π.χ. τον Οκτώβριο.

Αναμφίβολα, όσο πιο βραχύβια είναι η προεκλογική περίοδος τόσο το καλύτερο για μια οικονομία όπως η ελληνική, υπό την προϋπόθεση ότι θα προκύψει μια βιώσιμη κυβέρνηση με αναπτυξιακή ατζέντα και το διεθνές περιβάλλον δεν θα ήταν δυσμενές.

Ας μην ξεχνάμε ότι οι εγχώριες πολιτικές εξελίξεις δεν είναι οι μόνες που επηρεάζουν την οικονομική δραστηριότητα.

Ο διεθνής περίγυρος μας επηρεάζει επίσης και ίσως περισσότερο, αν λάβει κανείς υπόψη του το αυξημένο ειδικό βάρος του τουρισμού στο ΑΕΠ και την αύξηση των εξαγωγών αγαθών, από τη στιγμή που τα δημόσια οικονομικά έχουν μπει σε τάξη και βρίσκονται υπό την επιτήρηση των δανειστών.

Ας επανέλθουμε λοιπόν στο ερώτημα.

Θα είναι το 2019 μια χαμένη χρονιά για την ελληνική οικονομία;

Η εύκολη, τυπική απάντηση είναι πως κανείς δεν μπορεί να ξέρει.

Εξαρτάται από τις βασικές υποθέσεις που συνοδεύουν κάθε δυνητικό σενάριο.

Αν η προεκλογική περίοδος ήταν μικρή και προέκυπτε κυβέρνηση 4ετίας από τις εκλογές και το διεθνές περιβάλλον ήταν θετικό προς ουδέτερο, η απάντηση  θα έπρεπε να είναι μάλλον αρνητική.

Το 2019 θα μπορούσε να είναι μια καλή χρονιά για την οικονομία.

Αν η προεκλογική περίοδος ήταν παρατεταμένη, με ακραίες πολιτικές αντιπαραθέσεις, παροχολογία και στο τέλος δεν προέκυπτε σταθερή κυβερνητική λύση, σ’ ένα μη υποβοηθητικό διεθνές περιβάλλον, η απάντηση θα έπρεπε να είναι, δυστυχώς, καταφατική.

Το 2019 δεν θα ήταν μια καλή χρονιά για την ελληνική οικονομία.

Αν οι προεκλογική περίοδος δεν ήταν ούτε μικρή ούτε μεγάλη, είχε έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις χωρίς ακρότητες, το διεθνές περιβάλλον δεν ήταν αρνητικό και το εκλογικό αποτέλεσμα έδινε τη δυνατότητα σχηματισμού μακράς πνοής, το 2019 θα ήταν ίδιο ή κάπως καλύτερο από το 2018.

Φυσικά, υπάρχουν κι άλλα σενάρια.

Αυτό που θέλουμε να υπογραμμίσουμε, είναι πως είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένο να γίνει κάποια πρόβλεψη για το 2019.

Κοντολογίς, δεν θα πρέπει να παραπονιόμαστε, αν η οικονομία αναπτυχθεί με τον ρυθμό του 2018.