Πριν από έναν περίπου χρόνο βρέθηκε στο Pacific Heights του Σαν Φρανσίσκο, αγναντεύοντας τη γέφυρα της χρυσής πύλης από ένα από τα πολλά εντυπωσιακά σπίτια του Larry Ellison. Ο διευθύνων σύμβουλος της Oracle δεν βρισκόταν εκεί - είχε νοικιάσει το σπίτι για μια δεξίωση. Σε κάθε περίπτωση, θα ήταν ο τελευταίος άνθρωπος που θα απολογείτο επειδή απολαμβάνει τους καρπούς της επιτυχίας του. Αλλά η θέα από τα μπαλκόνια των ηγετών στην τεχνολογία αρχίζει να σκοτεινιάζει. Μετά τις τράπεζες και τους τραπεζίτες, θα μπορούσαν να είναι οι επόμενοι που θα νιώσουν το κεντρί της κοινωνικής εξαγρίωσης.
Δεν ακούγεται πολύ πιθανό. Για τις τεχνολογικά εθισμένες μάζες με τα προϊόντα της Amazon και της Google -όλους μας, δηλαδή- μια επίθεση στις εταιρίες που προσφέρουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που λατρεύουμε θα ήταν σαν να δαγκώνεις το χέρι που σε ταΐζει.
Ακούγονται όμως πολλές μουρμούρες. Οι πολιτικοί και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού επιτίθενται στην Apple, στην Google και στην Amazon για τις φορολογικές διευθετήσεις τους. Σχολιαστές επιρρίπτουν στους πλούσιους της Silicon Valley την αυξανόμενη οικονομική ανισότητα στη βόρεια Καλιφόρνια. Οι ακτιβιστές φοβούνται για τα προσωπικά δεδομένα, το πολύ φθηνά εργατικά χέρια και τις ενεργειακά μη αποδοτικές «φάρμες» από servers. Οι ρυθμιστές του ανταγωνισμού περικυκλώνουν στενά τον κλάδο.
Όπως οι τράπεζες, και η τεχνολογία είναι πανταχού παρούσα και τα ευεργετήματά της θεωρούνται δεδομένα. Τα στελέχη και οι μηχανικοί της πληρώνονται αδρά και δεν φοβούνται να επενδύσουν τα λεφτά τους σε αυτοκίνητα, σπίτια και πολυτελή αγαθά. Ξεχάστε τη Wall Street: «Μετά από δεκαετίες όπου οι ΗΠΑ γίνονταν όλο και λιγότερο ισότιμες, η Silicon Valley είναι από τους πιο άνισους τόπους της Αμερικής», έγραψε ο George Packer στους The New Yorker.
Όπως οι μεγάλες τράπεζες, οι τεχνολογικές εταιρίες προστατεύονται από τη φούσκα που οι ίδιες φτιάχνουν και οι εκπρόσωποί τους συχνά αποπνέουν μια αίσθηση εξουσίας και υπερβολικής εμπιστοσύνης ότι η τεχνολογία μπορεί να λύσει τα προβλήματα του πλανήτη.
Οι τεχνολογικές εταιρίες έχουν ορισμένα σαφή πλεονεκτήματα έναντι των τραπεζών. Κατ' αρχάς είναι αυτό που το Global Trust Barometer αποκαλεί φωτοστέφανο της ετικέτας. Η τεχνολογία τακτικά κάθεται στην κορυφή της λίστας με τους επιχειρηματικούς κλάδους που απολαμβάνουν την περισσότερη εμπιστοσύνη. Ακόμη και πριν από την κρίση, οι τράπεζες δεν ξεπέρασαν ποτέ ούτε τη μέση. Οι χρήστες έχουν μια προσωπική σχέση με τα iPhones και τα Samsung Galaxy, που δεν θα έχουν ποτέ με τα αμοιβαία κεφάλαιά τους. Και είναι πολύ σημαντικό ότι οι τεχνολογικές εταιρίες δεν κατηγορούνται ότι έριξαν την παγκόσμια οικονομία.
Ένας επιχειρηματίας της Silicon Valley μου είπε πρόσφατα ότι είναι παρατραβηγμένο να σκέφτομαι έτσι. Δεν είμαι βέβαιος. Τα τεχνολογικά στελέχη μπορεί να αψηφούν τα πρώτα ευγενικά σκουντήματα στην ανωτερότητά τους, όπως έκαναν οι τραπεζίτες πριν από το κραχ του 2007-08. Όμως καλά θα κάνουν να αντιδράσουν όσο είναι νωρίς.
Αντί να κάνουν όσα έκαναν οι τράπεζες -να κλειστούν και να αναπτύξουν ορδές από λομπίστες για να πατάξουν τη δυσαρέσκεια-, η άμεση προτεραιότητά τους θα πρέπει να είναι τα προϊόντα τους πράγματι να εξυπηρετούν τις ανάγκες των καταναλωτών. Οι προκλήσεις των ανταγωνιστών και η καινοτομία είναι μεγάλο κίνητρο για τις τεχνολογικές εταιρίες, σε αντίθεση με τα τραπεζικά ολιγοπώλια, ώστε να βελτιώνονται. Και πάλι όμως, ο πειρασμός να θεωρηθούν οι χρήστες δεδομένοι ή να τους εκμεταλλευθούν -για την προσωπική τους πληροφόρηση, ας πούμε- είναι μεγάλος.
Πρέπει λοιπόν επίσης να μοιραστούν τον πλούτο τους και να αντιδράσουν από νωρίς σε οποιαδήποτε υπερβολή. Ορισμένοι δισεκατομμυριούχοι, που ίδρωσαν για να στήσουν την τεχνολογική τους επιχείρηση, είναι λογικό να πούνε ότι δεν έχουν καμία υποχρέωση να δώσουν τα λεφτά τους για καλούς σκοπούς. (Άλλοι, όπως ο κ. Ellison, έχουν δεσμευθεί να δωρίσουν μεγάλο τμήμα της περιουσίας τους σε φιλανθρωπίες.) Όμως το λαϊκό κύμα οργής κατά των τραπεζών και των τραπεζιτών τροφοδοτήθηκε, και τροφοδοτείται ακόμη, εν μερει από τον φθόνο. Θα ήταν φρόνιμο να μην προκληθεί το δημόσιο αίσθημα.
Οι ηγέτες της τεχνολογίας θα πρέπει να ακούνε και να συνεχίσουν να μιλάνε. Ο Tim Cook μπορεί να μην ικανοποίησε τους επικριτές τους όταν εκλήθη στο Κογκρέσο να εξηγήσει τις φορολογικές υποθέσεις της Apple, όμως ήταν πρότυπο ηρεμίας και λογικής.
Τέλος, πρέπει να μείνουν καθαροί. Υπάρχει κίνδυνος η αναμφισβήτητη επιτυχία να φέρει εφησυχασμό στους τιτάνες της τεχνολογίας, που με τη σειρά του θα φέρει υπεροψία και μπορεί να καταλήξει σε πραγματικά σφάλματα. Το Big Tech έχει τεράστια πλεονεκτήματα σε σχέση με το High Finance για να υπερασπιστεί τη φήμη του. Οπότε οι CEOs θα μπορούσαν να υιοθετήσουν ένα νέο σλόγκαν, δανεισμένο από τη δήλωση της διευθύνουσας συμβούλου της Yahoo, Marissa Mayer, στους πελάτες του Tumblr, της νέας πλατφόρμας blogging: "Υποσχόμαστε να μην τα κάνουμε χάλια».
To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.
© The Financial Times Limited 2013. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation