Νικέλιο: Μια... Σταχτοπούτα στα βιομηχανικά μέταλλα

Δεν είναι ελαφρύ όπως το αλουμίνιο, ούτε μαλακό όπως ο μόλυβδος, ούτε εύτηκτο όπως ο κασσίτερος. Επιπλέον, πολλά άλλα βιομηχανικά μέταλλα έχουν εξωτική ιστορία, όπως ο ψευδάργυρος τον οποίον έκαιγαν οι αλχημιστές για να παράγουν το οξείδιο που αποκαλούσαν «φιλοσοφικό μαλλί».

Το νικέλιο, αντιθέτως, πήρε το όνομα ενός φθονερού δαιμονίου της γερμανικής μυθολογίας, από απογοητευμένους μεταλλεργάτες που ήλπιζαν να βρουν χαλκό.

Η περιγραφή αυτή έδειχνε να «ταιριάζει» με το μέταλλο μέχρι πέρσι, όταν οι τιμές ήταν κάτω από τα 14.000 δολάρια ανά τόνο. Το ένα τρίτο των παραγωγών νικελίου διεθνώς, εμφάνιζαν ζημίες. Με την κινεζική παραγωγή να εκτινάσσεται, στον κόσμο υπήρχε μπόλικο από το αργυρόλευκο μέταλλο, που χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο ως πρώτη ύλη για το ατσάλι.

Στην συνέχεια όμως, με μια μολυβιά στις 12 Ιανουαρίου, ο κόσμος του νικελίου άλλαξε. Η Ινδονησία, η κορυφαία παραγωγός μεταλλευμάτων με υψηλή περιεκτικότητα σε νικέλιο, απαγόρευσε τις εξαγωγές ακατέργαστου υλικού.

Αρχικά οι αγορές αντέδρασαν επιφυλακτικά και οι τιμές αυξήθηκαν μόλις 2,5% σε ένα μήνα. Εν συνεχεία όμως έγινε σαφές ότι η απαγόρευση δεν θα ανακληθεί, οπότε μπήκαν στην αγορά οι κερδοσκόποι, ανεβάζοντας τις τιμές. Η πιθανότητα επιβολής κυρώσεων εναντίον της ρωσικής Norilsk Nickel, εξαιτίας της ουκρανικής κρίσης, ενθάρρυνε περαιτέρω τους επενδυτές.

Τον Απρίλιο, το νικέλιο είχε την καλύτερη πορεία μεταξύ όλων των εμπορευμάτων, με άνοδο 15%.
Προχθές, το 3μηνο συμβόλαιο του νικελίου στο London Metal Exchange διαπραγματευόταν στα $18.250 ανά τόνο με αύξηση 31% μέχρι στιγμής στο έτος. Οι συναλλαγές call options, που δίνουν στον αγοραστή το δικαίωμα αγοράς μετάλλου σε καθορισμένη τιμή μια καθορισμένη ημερομηνία, εκτινάχθηκαν στα ύψη.

«Και ο τελευταίος hedge fund manager στον κόσμο, έχει θέσεις long στο νικέλιο," σχολιάζει ο Jim Lennon της Macquarie, που προβλέπει άνοδο έως τα $30.000 ανά τόνο το 2016, αν συνεχιστεί η απαγόρευση των εξαγωγών της Ινδονησίας.

Οι λόγοι της αισιοδοξίας είναι προφανείς.

Πέρσι, ο πλανήτη παρήγαγε σχεδόν 2 εκατ. τόνους νικελίου. Περίπου 450.000 τόνοι εξ αυτών –σχεδόν ένα τέταρτο της συνολικής παραγωγής- προήλθε από την ινδονησιακά μεταλλεύματα και κατευθύνθηκε κυρίως στην Κίνα. Τα κινεζικά εργοστάσια επεξεργάστηκαν το υλικό και παρήγαγαν nickel pig iron (NPI), που είναι φθηνή εναλλακτική λύση στο καθαρό νικέλιο.

Καμία άλλη χώρα δεν έχει ούτε τον όγκο, ούτε την ποιότητα μεταλλεύματος να αντικαταστήσει την χαμένη ινδονησιακή παραγωγή. «Ήταν ένα γεγονός που άλλαξε τα δεδομένα στον κλάδο,» σχολιάζει ο Stephen Briggs της BNP Paribas.

Η κυβέρνηση της Ινδονησίας πρότεινε την απαγόρευση των εξαγωγών το 2009, για να προωθήσει την εκβιομηχάνιση της χώρας και να κρατήσει περισσότερο καλό μέταλλο στο εσωτερικό. Αλλά ελάχιστοι περίμεναν ότι ο νόμος θα εφαρμοστεί. Για παν ενδεχόμενο οι παραγωγοί και οι traders NPI της Κίνας αποθεματοποιησαν ινδονησιακό μετάλλευμα και επεξεργάστηκαν στα τέλη της περασμένης χρονιάς, συγκεντρώνοντας μέταλλο αρκετό για περίπου 9 μήνες. Με αυτά τα αποθέματα κατάφεραν τα κινεζικά εργοστάσια να συνεχίσουν να λειτουργούν φέτος, όταν σταμάτησαν οι εξαγωγές της Ινδονησίας.

Τώρα όμως τα αποθέματα μεταλλεύματος έχουν μειωθεί και η τιμή έχει διπλασιαστεί, καθώς οι traders κρατούν το μέταλλο μακριά από την αγορά.

Ορισμένα μικρά εργοστάσια NPI της Κίνας έχουν ήδη κλείσει, σχολιάζει ο κ. Lennon. Σε αντίθεση με τα μέχρι πρόσφατα μεγάλα πλεονάσματα, η αγορά νικελίου φέτος πιθανότατα θα είναι ισορροπημένη χάρη στα υψηλά αποθέματα μεταλλεύματος –αλλά θα εμφανιστεί μεγάλο έλλειμμα του χρόνου, αν δεν αρθεί η ινδονησιακή απαγόρευση.

Είναι όμως λίγες, έως ανύπαρκτες, οι πιθανότητες να γίνει αυτό σύντομα. Στην Ινδονησία θα διεξαχθούν το καλοκαίρι προεδρικές εκλογές και ο νικητής δεν θα αναλάβει την εξουσία πριν τον Οκτώβριο. Οποιος κι αν είναι ο επόμενος ηγέτης, η άρση της απαγόρευσης εξαγωγών νικελίου δεν θα περιλαμβάνεται στις προτεραιότητές του. Και, μολονότι ορισμένοι εγχώριοι ισχυροί επιχειρηματίες που πλήττονται από την απαγόρευση, ασκούν πιέσεις για να αρθεί, το μέτρο απολαμβάνει την στήριξη των βασικών πολιτικών κομμάτων καθώς και των πολυεθνικών επιχειρήσεων εξόρυξης και παραγωγής νικελίου, που ευνοούνται από τις υψηλές τιμές.

Η Glencore Xstrata, που κερδίζει επιπλέον 170 εκατ. δολάρια ετησίως σε κάθε άνοδο 10% της τιμής του νικελίου, παρότρυνε πέρσι ανοιχτά την χώρα να επιβάλλει την απαγόρευση.

Κάποιες λίγες κινεζικές εταιρίες έχουν αρχίσει τώρα να χτίζουν εγκαταστάσεις επεξεργασίας στην Ινδονησία, αλλά αυτές δύσκολα θα τεθούν σε λειτουργία πριν τα μέσα του 2015, και δεν θα αντικαταστήσουν ούτε στο ελάχιστο την χαμένη παραγωγή NPI στην Κίνα.

Η άλλη μεγάλη πηγή μεταλλεύματος νικελίου για την κινεζική αγορά ΝΡΙ είναι οι Φιλιππίνες, αλλά το υλικό εκείνο είναι πολύ χαμηλότερης ποιότητας και ποσότητας από της Ινδονησίας.

"Είναι απλό: Αν η απαγόρευση συνεχιστεί, η τιμή του νικελίου θα ανέβει περισσότερο,» σχολιάζει trader από την Σιγκαπούρη. «Είναι απολύτως εφικτές οι τιμές των $20.000 και πάνω."

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation