E.E.: Οι ψηφοφόροι ”έστειλαν το μήνυμα”

Η Ευρώπη παρασύρθηκε από ένα κύμα διαμαρτυρίας την Κυριακή το βράδυ, καθώς οι ψηφοφόροι στις Ευρωεκλογές εξέδωσαν καταδικαστική απόφαση εναντίον των ηγετών τους και εναντίον του ίδιου του θεσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι κ.κ. Schroder, Chirac και Blair υπέστησαν τις μεγαλύτερες ήττες.

Δημοσιεύθηκε: 14 Ιουνίου 2004 - 13:45

του George Parker και του Raphael Minder στις Βρυξέλλες

Η Ευρώπη παρασύρθηκε από ένα κύμα διαμαρτυρίας την Κυριακή το βράδυ, καθώς οι ψηφοφόροι στις Ευρωεκλογές εξέδωσαν καταδικαστική απόφαση εναντίον των ηγετών τους και εναντίον του θεσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο γερμανός Gerhard Schroder, ο γάλλος Jacques Chirac και ο βρετανός Tony Blair δέχτηκαν τα ισχυρότερα πλήγματα στις κάλπες, καθώς οι ψηφοφόροι στράφηκαν εναντίον των εθνικών κυβερνώντων παρατάξεων, σχεδόν σε όλη την Ευρώπη. Η επαναστατική αίσθηση αντανακλάται και στην αυξανόμενη αμφισβήτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τους Ευρωσκεπτικιστές να αποκομίζουν πρωτοφανή αριθμό εδρών στην Ευρωβουλή των 732 θέσεων.

Οι Ευρωεκλογές έδιναν τη δυνατότητα ψήφου σε 350 εκ. πολίτες 25 χωρών, αλλά η γενική απαξίωση αποτυπώθηκε και στη συμμετοχή, η οποία σημείωσε νέο αρνητικό ρεκόρ. Συγκεκριμένα, στην εκλογική διαδικασία συμμετείχε το 45% του εκλογικού σώματος, ποσοστό μειώμένο έναντι του 49%, το 1999.

Οι κεντροδεξιές παρατάξεις της Ευρώπης κέρδισαν τις περισσότερες θέσεις της νέας Ευρωβουλής, με τους σοσιαλδημοκράτες να ”έρχονται δεύτεροι”. Το κυβερνόν κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών του κ. Schroder παρουσίασε το χειρότερο αποτέλεσμα της τελευταίας 50ετίας στη Γερμανία, με μόλις το 23% των εκλογικών προτιμήσεων, εν συγκρίσει με το 46% του συντηρητικού CDU και του αδελφού κόμματος από τη Βαυαρία, CSU.

Οι Γάλλοι ψηφοφόροι χρησιμοποίησαν τις κάλπες για να καταγράψουν τις ανησυχίες τους για την οικονομική στασιμότητα και τις επίπονες μεταρρυθμίσεις στην κοινωνική ασφάλιση και την αγορά εργασίας. Η συντηρητική παράταξη UMP του κ. Chirac έλαβε το 16% των ψήφων, έναντι ποσοστού 29% των Σοσιαλιστών.

Ο κ. Blair τιμωρήθηκε από τους ψηφοφόρους για την στήριξη των πολεμικών επιχειρήσεων στο Ιράκ. Το Εργατικό Κόμμα ηττήθηκε κατά κράτος από την παράταξη των Συντηρητικών.

Ο σοσιαλιστικός ”Συνασπισμός της Ελιάς” του Romano Prodi ”τα πήγε καλά” έναντι του κεντροδεξιού κυβερνώντος κόμματος του κ. Berlusconi, παρέχοντας στον απερχόμενο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ένα υπόβαθρο για την επιστροφή του στην ιταλική πολιτική σκηνή.

Η νεοεκλεγείσα σοσιαλιστική κυβέρνηση του Jose Luis Rodriguez Zapatero αποτέλεσε μια εκ των εξαιρέσεων της γενικευμένης αντικαθεστωτικής τάσης. Οι μεγάλες ήττες που σημείωσαν οι κυβερνήσεις των χωρών– μελών σημαίνουν πως το Ευρωκοινοβούλιο θα κυριαρχείται από πολιτικούς των αντιπολιτευτικών παρατάξεων και περιθωριακές ομάδες.

Η εξέλιξη αυτή καθιστά ιδιαίτερα πιθανές τις συγκρούσεις μεταξύ της Ευρωβουλής (που διαθέτει μεγάλη μερίδα της νομοθετικής δύναμης της Ε.Ε.) και των εθνικών κυβερνήσεων. Παράλληλα, σημαντικά ενισχυμένα από τις εκλογές ήταν τα κόμματα που τάσσονται εναντίον της ευρωπαϊκής προοπτικής, όπως το Κόμμα Ανεξαρτησίας της Αγγλίας και το Self Defence της Πολωνίας.

Άλλες ακροδεξιές παρατάξεις που επικεντρώνονται σε εθνικιστική, αντιευρωπαϊκή στρατηγική, κέρδισαν περισσότερες έδρες, όπως το βελγικό Vlaams Bloc, που θα εκπροσωπείται από τρεις Ευρωβουλευτές.

Οι ευρωσκεπτικιστικές παρατάξεις αποκόμισαν οφέλη από τη χαμηλή συμμετοχή των ευρωπαϊκών χωρών. Στη Σουηδία, το κόμμα June List, που δραστηριοποιείται από την περυσινή ψηφοφορία εναντίον του ενιαίου νομίσματος στη χώρα, αποκόμισε το 15% του εκλογικού σώματος, κερδίζοντας 3 έδρες. Ένα ακόμη νεοεισερχόμενο κόμμα ήταν το Sin Fein, το αντιευρωπαϊκό εθνικιστικό κόμμα που αποτελεί τον πολιτικό κλάδο του IRA.

Εντυπωσιακή ήταν η απάθεια και η αποχή στις νεοενταχθείσες χώρες – μέλη της Ε.Ε., παρά το πρωτοφανές των εκλογών αυτού του τύπου. Συγκεκριμένα, στις 10 νέες χώρες– μέλη, το ποσοστό συμμετοχής ανήλθε σε 29%, έναντι αντίστοιχου ποσοστού 45% στις παλαιότερες χώρες της Ε.Ε.

Αναλυτικότερα, στην Τσεχία, μόλις το 29% των ψηφοφόρων έλαβαν μέρος στις εκλογικές διαδικασίες, ενώ στη Λετονία ανήλθε σε 41%, το χαμηλότερο ποσοστό που έχει σημειωθεί σε οποιαδήποτε εκλογική διαδικασία, από τότε που διασπάστηκε από τη Ρωσία. Στην Ουγγαρία, μόλις ένας στους τρεις ψήφισε στις Ευρωεκλογές.

Εξαίρεση αποτέλεσε η Κύπρος, όπου η συμμετοχή ανήλθε στο εντυπωσιακό 70% επί του συνόλου του εκλογικού σώματος. Η Κύπρος θα διαθέτει έξι ευρωβουλευτές στη νέα Ευρωβουλή.

Από τις 723 έδρες της ευρωβουλής, οι 77 περίπου αναμένεται να καλυφθούν από ανεξάρτητους βουλευτές, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι εθνικιστές ή ευρωσκεπτικιστές. Το νούμερο αυτό δεν περιλαμβάνει τους 23 βρετανούς συντηρητικούς ή άλλους ευρωσκεπτικιστές, μεταξύ των οποίων και οι τσέχοι συντηρητικοί, που επέλεξαν να ταχθούν μαζί με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.

© The Financial Times Limited 2004. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation