του Ιεροκλή Καπογιάννη

Μπορεί από την 31η Μαρτίου του 2003 να έχουν περάσει σχεδόν τέσσερις συνεχόμενες χρονιές χρηματιστηριακής ανόδου και στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα ο Γενικός Δείκτης να έχει αυξηθεί 221,9%, ωστόσο δεκάδες μετοχές της Σοφοκλέους εξακολουθούν να διαπραγματεύονται σε κατώτερα επίπεδα αποτιμήσεων, ενώ πολλές άλλες απλώς έχουν κερδίσει μόλις 20% έως 30%!

Την ίδια περίοδο λοιπόν που δεκάδες τίτλοι απέδωσαν από 300% και πάνω (π.χ. Μυτιληναίος +1.791%, Φουρλής Συμμετοχών +1.365%, Jumbo +1.007%, EXAE +812%, Info-Quest +757%, Sato +701%, Ρόκας +666%, Σφακιανάκης +648%, Σωληνουργεία Κορίνθου +645%, Νηρέας 633% κ.ά.), 62 μετοχές καταγράφουν απώλειες έως και 84%, 17 μετοχές έχουν κερδίσει λιγότερο από 10% και άλλοι 11 τίτλοι έχουν ”γράψει” κέρδη μεταξύ 10% και 20%.

Αυτός ο ”δυαδισμός” της Σοφοκλέους περιγράφει μια άνοδο πολύ διαφορετική από αυτή που σημειώθηκε το 1999. Πριν από εφτά χρόνια η άνοδος ήταν μαζικότατη και έγινε με τη συμμετοχή ακόμη και των πλέον προβληματικών εταιρειών, ενώ στις μετοχές που είχαν σημειώσει τότε τη χαμηλότερη άνοδο συγκαταλέγονταν οι τράπεζες και σε πτώση είχαν υποχρεωθεί τίτλοι όπως η Vodafone και η Coca Cola 3E! Αντίθετα, κατά την τελευταία τετραετία οι τράπεζες αποτέλεσαν τη λοκομοτίβα της ανόδου. Με τον δείκτη των τραπεζών στο +428,6%, ξεχωρίζουμε τις επιδόσεις της Πειραιώς (+589,5%), της Εθνικής (+580%), της Κύπρου (+555%), της Marfin (+446%), της Εγνατίας (+409%), της Alpha Bank (+399%), της Eurobank (+301%) κ.ά.

Σε γενικές γραμμές, επίσης, είναι λάθος να πούμε ότι στον πίνακα με τις υψηλότερες αποδόσεις πρωτοστάτησαν οι μετοχές της υψηλής και της μεσαίας κεφαλαιοποίησης, όπως γινόταν κατά την πρώτη διετία της ανόδου (2003 - 2004). Ενδεικτικά αναφέρουμε τις υψηλότατες αποδόσεις (από +260% και πάνω) για πολλά small caps, μεταξύ των οποίων η Sato (702%), η Veterin, o Νηρέας, η Σελόντα, η Euromedica, η Flexopack, η Lavipharm, η Microland, η Altec, o Κούμπας, τα Multirama, o Σπύρου, ο Παρνασσός και αρκετές άλλες.

Βλέπουμε, δηλαδή, ότι σε αντίθεση με τη μαζική ”φούσκα” του 1999, αλλά και τη μονομερή ανάκαμψη της διετίας 2003 - 2004, κατά την περίοδο 2003 - 2007 έχουμε μια μάλλον λογική συμπεριφορά της αγοράς. Η εκτίναξη, για παράδειγμα, της Φουρλής οφείλεται στο γεγονός ότι το project του IKEA ξεπέρασε σε επιτυχία και τις πλέον αισιόδοξες προσδοκίες. Το deal του Ρόκα με την Iberdrola έδωσε άλλη δυναμική στην ελληνική εταιρεία και αυτό αποτυπώθηκε στο ταμπλό. Νηρέας και Σελόντα ευνοήθηκαν τα μέγιστα από την άνοδο των τιμών των ψαριών, αλλά και από την ολοένα εντονότερη συγκέντρωση της προσφοράς. Το άλμα της άλλοτε προβληματικής Veterin οφείλεται στις παρεμβάσεις του ομίλου Λαυρεντιάδη, αλλά και στην επικείμενη συγχώνευσή του σε ένα ευρύτερο σχήμα ισχυρών εταιρειών.

Από την άλλη πλευρά, για πολλές από τις μετοχές που υποχρεώθηκαν σε πτώση υπάρχει σαφής εξήγηση, που είναι είτε η ξεκάθαρη επιδείνωση των οικονομικών τους επιδόσεων κατά το διάστημα που μεσολάβησε, είτε το αδικαιολόγητα υψηλό επίπεδο αποτίμησης που είχαν το 2003, είτε, τέλος, ένας συνδυασμός των δύο παραπάνω παραγόντων. Ας εξετάσουμε, όμως, μερικές από αυτές τις περιπτώσεις.

ΤΗΛΕΤΥΠΟΣ: Από τα τέλη Μαρτίου 2003 έως σήμερα έχει καταγράψει απώλειες της τάξεως του 18%. Υπάρχει βέβαια στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα μια υποχώρηση κερδών, ωστόσο αυτή δεν ήταν τόσο μεγάλη. Επιπλέον, η μετοχή συνεχίζει να προσφέρει ικανοποιητική μερισματική απόδοση, ενώ σε λειτουργικό επίπεδο κατέχει πολύ υψηλό μερίδιο τηλεθέασης, διαθέτοντας παράλληλα πολύ καλύτερη κεφαλαιακή διάρθρωση σε σχέση με τους περισσότερους ανταγωνιστές του.

ΠΕΙΡΑΙΩΣ LEASING: Υστερεί κατά 4% περίπου από την αποτίμηση της 31ης Μαρτίου 2003. Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του 2006 επιβεβαίωσε το υψηλό growth της εισηγμένης εταιρείας. Το P/E της μετοχής προσεγγίζει το 10 και η μερισματική απόδοση είναι πολύ υψηλή, αν και το μέρισμα παραμένει σταθερό εδώ και χρόνια, παρά την άνοδο των κερδών. Με ενδιαφέρον αναμένεται το μέρισμα που θα διανεμηθεί φέτος. Η υστέρηση της μετοχής στο ταμπλό αποδίδεται από πολλούς στο χαμηλό free float της εισηγμένης και στους φόβους ότι η μητρική Τράπεζα Πειραιώς θα θελήσει να τη θέσει εκτός Σοφοκλέους.

ΜΠΕΝΡΟΥΜΠΗ: Ο τίτλος βρίσκεται 28% χαμηλότερα σε σχέση με τον Μάρτιο του 2003. Δύο λόγοι θα μπορούσαν να ερμηνεύσουν αυτή την εξέλιξη. Ο πρώτος σχετίζεται με την ιδιαίτερα περίεργη πορεία της μετοχής κατά το παρελθόν, που σε περιόδους δυσμενείς για τη Σοφοκλέους ανέβαινε συνεχώς και είχε φτάσει έως και τα 14,5 ευρώ, όπου μάλιστα θεσμικός επενδυτής αγόρασε το ”πακέτο” των ιδίων μετοχών της εισηγμένης! Ο δεύτερος λόγος σχετίζεται με την πτώση των λειτουργικών κερδών της εισηγμένης κατά το διάστημα που μεσολάβησε (απώλεια σημαντικής στρατηγικής συνεργασίας κ.λπ.). Η εισηγμένη εταιρεία βρίσκεται σήμερα σε φάση αντεπίθεσης επιδιώκοντας να βελτιώσει τις λειτουργικές επιδόσεις της. Διαθέτει πολύ ικανοποιητική ρευστότητα και μεγάλο μετοχικό χαρτοφυλάκιο, στο οποίο μάλιστα οφείλεται και μεγάλο ποσοστό της κερδοφορίας του 2006.

ALMA-ΑΤΕΡΜΩΝ: Ο τίτλος έχει χάσει το 84% της αξίας του. Η ρευστότητα της εισηγμένης δοκιμάστηκε λόγω μεγάλων προκαταβολών που δόθηκαν για μη ολοκληρωθείσες (μέχρι πρότινος) επενδύσεις, ενώ παράλληλα η κερδοφορία συρρικνώθηκε δραστικά. Μέσω των τελευταίων εξελίξεων -ακύρωσε την εξαγορά δύο ξενοδοχείων, θα αποκτήσει το 70% δύο πλοίων- θα βελτιώσει σημαντικά τη ρευστότητά της, ενώ το πιθανότερο σενάριο είναι ότι θα επανενταχθεί στο κανονικό καθεστώς διαπραγμάτευσης (έξοδος από την επιτήρηση) μέσα στους επόμενους μήνες.

ΠΕΡΣΕΥΣ: Βρίσκεται 58% πιο κάτω από το επίπεδο της 31ης Μαρτίου 2003. Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα η εισηγμένη πέρασε ”δύσκολες ώρες”, ωστόσο κατάφερε μέσα από κινήσεις περιορισμού κόστους και μια συμφωνία παραγωγής ”φασόν” για Νηρέα και Σελόντα να ανακάμψει και πέρυσι να επανέλθει σε κερδοφόρο πορεία. Ωστόσο, η κίνηση του Νηρέα να εξαγοράσει την Kego (η οποία διαθέτει μονάδα ιχθυοτροφών) αλλά και η πρόθεση να δημιουργήσει νέα παραγωγική μονάδα γόνου στην Τουρκία, θέτει εν αμφιβόλω τη συνέχιση της συνεργασίας Νηρέα - Περσέα στο μέλλον, τουλάχιστον κατά ένα μέρος του. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, η προβλεπόμενη αύξηση κατά 50% της παραγωγής ψαριών ιχθυοκαλλιέργειας μέχρι το 2011 στην Ευρώπη δημιουργεί προοπτικές ζήτησης και για τον Περσέα.

ΑΘΗΝΑ: Η μετοχή της βρίσκεται 16% χαμηλότερα σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2003. Η εταιρεία αντιμετώπισε προβλήματα ρευστότητας και αναγκάστηκε μάλιστα να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου, για να ”δικαιούται να ελπίζει”. Από την άλλη πλευρά, η εισηγμένη διαθέτει αξιοπρόσεκτη υποδομή και τεχνογνωσία, ενώ συμμετέχει και στο μέτωπο των μεγάλων αυτοχρηματοδοτούμενων έργων. Ενδεικτικά μόνο θα αναφέρουμε τη συμμετοχή της στο κοινοπρακτικό σχήμα που μειοδότησε στο έργο Κόρινθος - Πάτρα - Πύργος, από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης. Σύμφωνα επίσης με παράγοντες της αγοράς, η Αθηνά θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει στόχο εξαγοράς από μεγαλύτερους κατασκευαστικούς ομίλους.

ΒΑΡΔΑΣ: Διαπραγματεύεται κατά 4% περίπου χαμηλότερα σε σχέση με τον Μάρτιο του 2003, παρά το γεγονός ότι την τετραετία που μεσολάβησε βελτίωσε την κερδοφορία του και διεύρυνε το δίκτυο των καταστημάτων του, διανέμοντας μάλιστα και υψηλό μέρισμα. Σύμφωνα με τους αναλυτές, ο τζίρος του 2006 σημείωσε άνοδο 15% και η τρέχουσα μερισματική απόδοση συγκαταλέγεται στις υψηλότερες της αγοράς.

MLS: Η εισηγμένη διαπραγματευόταν το 2003 σε σαφώς υπερτιμημένα επίπεδα αποτιμήσεων. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το χαμηλό ύψος των κερδών της την υποχρέωσαν σε πτώση 78,5%!

ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ: Η εταιρεία κάνει αγώνα δρόμου για να επανέλθει σε καθεστώς κανονικής διαπραγμάτευσης (split μετοχής, κεφαλαιοποίηση συσσωρευμένων ζημιών κ.λπ.) και το πιθανότερο σενάριο είναι ότι θα τα καταφέρει. Διαθέτει συμμετοχή στη Γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου που αν πουληθεί θα μειώσει τον υπάρχοντα (υψηλό) τραπεζικό δανεισμό. Διαθέτει υψηλό ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων, αμφίβολης όμως αποδοτικότητας και για το 2006 αναμένεται να εμφανίσει ζημιογόνο αποτέλεσμα.

ELBISCO: Η μετοχή βρίσκεται 52% χαμηλότερα από τον Μάρτιο του 2003. Παρά το γεγονός ότι διαθέτει ισχυρά brand names και εκτεταμένα δίκτυα διανομών, υποχρεώνεται σε ζημιογόνα αποτελέσματα. Η ρευστότητά της είναι μετριότατη και η κεφαλαιοποίηση των απαιτήσεων των βασικών μετόχων από την εταιρεία μέσω της τελευταίας αύξησης κεφαλαίου δεν έλυσε το πρόβλημα. Η στρατηγική συνεργασία με την ΕΛΓΕΚΑ δεν προχώρησε και κατά καιρούς ακούγονται σενάρια για ενδιαφέρον κάποιων άλλων επενδυτών να εξαγοράσουν την εισηγμένη.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 466 της εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 23-27/2/2007.

** Οι πίνακες με τους κερδισμένους και χαμένους του ράλι της τετραετίας δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”.