Διάβασα προχθές τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα για τους «πλούσιους» και «φτωχούς» του 2010, βάσει των φορολογικών δηλώσεων, κι ομολογουμένως… έφριξα!

Πέρα από καμιά 15αριά οικογένειες στο Ψυχικό με μέσο εισόδημα της τάξεως των 550.000 ευρώ, η συγκεντρωτική καταγραφή των πλουσίων πέφτει σε μέσο οικογενειακό εισόδημα 123.000 ευρώ (στην Εκάλη), στα 77.400 ευρώ στο Κολωνάκι και στα 74.000 ευρώ σε Ψυχικό-Φιλοθέη.

Από εκεί και πέρα, αυτή η ακτινογραφία των «πλουσίων» περνά σε μέσο (οικογενειακό) εισόδημα της τάξεως των 48.000 έως 68.000 ευρώ σε άλλες περιοχές της «καλής» Αθήνας, της Κηφισιάς και της Πυλαίας στη Θεσσαλονίκη.

Αθροιστικά, συζητάμε για 15 οικογένειες που δηλώνουν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, για 8.200 οικογένειες με μέσο εισόδημα από 74 έως 123.000 ευρώ και για άλλες 7.000 οικογένειες που κινούνται μεταξύ των 48 και των 70.000 ευρώ.

Μιλάμε για το μέσο δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα, ήτοι για το εισόδημα -κατά κανόνα προ φόρων- μιας ελληνικής οικογένειας, και σύμφωνα με την καταγραφή της εφορίας πρόκειται για τους… πλούσιους Έλληνες!

Που σημαίνει ότι οικογένεια με εισόδημα μετά από φόρους της τάξεως των 60.000 ευρώ εμφανίζεται -με βάση τις φορολογικές δηλώσεις- να είναι στο… top της ευμάρειας.

Βεβαίως, αν αφαιρεθούν από εισόδημα 60.000 ευρώ οι αναλογούντες φόροι και η έκτακτη εισφορά καταλήγουμε στις… 42.000 ευρώ, που μεταφράζεται σε μια οικογένεια που ζει με περίπου 3.000 ευρώ τον μήνα!

Το πρώτο μου ερώτημα είναι αν πράγματι η μέση οικογένεια της Κηφισιάς ζει με εισόδημα της τάξεως των… 3-3.500 ευρώ τον μήνα κι αν οι κάτοικοι της οδού Σίνα, της Κανάρη, της Πατριάρχου Ιωακείμ και της Πλατείας Δεξαμενής «περνάνε» με λιγότερα από 3.000 ευρώ τον μήνα, οικογενειακώς, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της εφορίας.

Στοιχεία που αφορούν -προσέξτε το αυτό- το 2010, ήτοι πριν δούμε όλο το εύρος και το βάθος της κρίσης να χτυπά τα εισοδήματα.

Το δεύτερο θέμα που γεννάται, και βεβαίως είναι συνάρτηση του πρώτου ερωτήματος, ως προς την απόκρυψη εισοδημάτων στις δηλώσεις του 2010, είναι αν πράγματι μια ελληνική οικογένεια, που με 3.000 ευρώ πρέπει να φάει, να πληρώσει θέρμανση, νοίκι, βενζίνες, να ντυθεί, να πληρώσει φροντιστήρια, τηλέφωνα, ηλεκτρικό και όλα τα άλλα καθημερινά, μπορεί να θεωρείται πλούσια.

Σαφώς και όχι. Όσοι ειλικρινώς δηλώνουν οικογενειακά εισοδήματα αυτού του ύψους (συνήθως πρόκειται για δύο μισθωτούς), το πιθανότερο είναι ότι απλώς «τα βγάζουν πέρα», ενδεχομένως με δυσκολίες -ιδίως αν έχουν παιδιά- και χωρίς δυνατότητες αποταμίευσης.

Μόνο που ολοένα και περισσότερο, η Πολιτεία τους αντιμετωπίζει ως… πλούσιους, ως «έχοντες και κατέχοντες». Λες και δεν γνωρίζει ποιο είναι το πραγματικό κόστος ζωής στη σημερινή Ελλάδα και κυρίως στην Αθήνα, όπου και ζουν οι περισσότεροι από αυτούς τους «κατά συνθήκη» πλούσιους.

Η αιτία αυτής της στρεβλής κατάστασης που τιμωρεί τους μισθωτούς και λοιπούς ειλικρινείς φορολογούμενους, ανάγοντάς τους σε «ευνοημένους» της ζωής, βρίσκεται βεβαίως στην ανικανότητα ή ορθότερα στην ολιγωρία του κράτους να πατάξει την οργιάζουσα φοροδιαφυγή.

Μια απλή στη σύλληψή της έρευνα τριών καθηγητών έδειξε πώς υπάρχουν τρόποι να εντοπιστούν γρήγορα, μέσω των τραπεζών, θύλακες φοροδιαφυγής. Έλεγξαν τα δάνεια ελεύθερων επαγγελματιών και διαπίστωσαν ότι σε πολλές περιπτώσεις οι δόσεις έφταναν να αντιπροσωπεύουν ακόμα και το 82% του δηλωμένου εισοδήματος, αντί του 30% που είναι η συνήθης τραπεζική πρακτική. Κάνοντας τις ανάλογες αναγωγές, υπολόγισαν το μέγεθος της φοροδιαφυγής στα 28 δισ. ευρώ και ότι το μέσο εισόδημα που έκρυψαν το 2009 οι γιατροί από την εφορία ανήλθε σε 29.343 ευρώ περίπου, ενώ ακολουθούν οι μηχανικοί με 28.625 ευρώ και άλλες κατηγορίες ελεύθερων επαγγελματιών.

Οι κατά συνθήκη πλούσιοι των 40.000 και των 50.000 ευρώ, αλλά και όλα τα χαμηλότερα εισοδήματα, ακόμη και τα… ανύπαρκτα εισοδήματα των ανέργων που θα πληρώσουν φέτος με βάση τα τεκμήρια, φέρουν το βάρος όλων αυτών που εξακολουθούν να φοροδιαφεύγουν.

Εκείνων που φοροδιαφεύγουν συστηματικά, ανενδοίαστα και τις περισσότερες φορές με την ακούσια ανοχή ημών των πελατών τους (όταν πρόκειται για τις διάφορες μορφές ελευθέρων επαγγελματιών, ιατρών και άλλων συναφών επαγγελμάτων).

Πρόκειται για αδικία πρώτου μεγέθους που εν τέλει μεγεθύνει τη γενικότερη ανισότητα πολλών από τα μέτρα που είτε έχουν επιβληθεί, είτε πρόκειται να επιβληθούν συντόμως.

Μια αδικία που αν δεν εξαλειφθεί το ταχύτερο είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει όχι απλώς σε ανατροπή των κοινωνικών ισορροπιών, αλλά και σε έκρηξη αντιδράσεων εκ μέρους όλων εκείνων που βλέπουν τα εισοδήματά τους να εξανεμίζονται.

Ακόμη και των συνήθως φιλήσυχων πολιτών, που αποτελούν σήμερα τον κορμό των «κατά συνθήκη» πλούσιων.

Το ότι το ελληνικό κράτος ασθενεί το παραδέχονται σχεδόν όλοι. Ωστόσο, οι μέχρι τώρα προσπάθειες εξυγίανσής του ουδόλως θυμίζουν μελετημένη θεραπεία ή έστω χειρουργικές επεμβάσεις.

Σε πολλά σημεία αντί να μπει νυστέρι πέφτει χασάπικος μπαλτάς (διότι θεωρείται πιο «εύκολο» και γρήγορο), ενώ σε κάποια άλλα (εκεί που υπάρχουν ισχυρά συμφέροντα και διαπλοκή) οι αρμόδιοι περιορίζονται στην εφαρμογή «αισθητικών παρεμβάσεων», πασχίζοντας να κρύψουν τη σαπίλα.

Φοβάμαι ότι το αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής θα είναι η εξάρθρωση της δημόσιας διοίκησης, με δυσμενή αποτελέσματα ακόμη και σε πολύ κρίσιμους τομείς όπως η ασφάλεια, η υγεία και η άμυνα.

Ας πάρουμε για παράδειγμα τον χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων. Εδώ και πολλά χρόνια είναι γνωστό ότι διαθέτουμε πολύ μεγαλύτερο αριθμό υψηλόβαθμων αξιωματικών από ό,τι υπαγορεύουν -με βάση τα δεδομένα άλλων χωρών- οι ανάγκες της χώρας.

Κι όμως, μετά από 2,5 χρόνια κρίσης κανείς δεν έχει μπει στον κόπο να σχεδιάσει και να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης των Ενόπλων Δυνάμεων και εκσυγχρονισμού της στελέχωσής τους.

Τουναντίον, η χώρα εξακολουθεί να χρησιμοποιεί μόνιμους αξιωματικούς από τις ειδικές παραγωγικές σχολές, όταν στις περισσότερες χώρες της Δύσης η πλειονότητα των αξιωματικών (σ.σ. ακόμη και ιπταμένων) προκύπτει όχι από ειδικές σχολές τετραετούς φοίτησης, αλλά από τη στρατολόγηση πτυχιούχων, οι οποίοι εκπαιδεύονται κάποιους μήνες σε στρατιωτικά θέματα και υπηρετούν συνήθως για 4-10 χρόνια μετά την ορκωμοσία τους. 

Οι προοπτικές εξοικονόμησης δαπανών είναι προφανείς. Προκύπτουν όχι μόνο από τη μείωση του κόστους εκπαίδευσης ή τη μείωση του προσωπικού στις ανώτερες βαθμίδες και στην καταβολή συντάξεων, αλλά και από τη μείωση μονάδων, σχηματισμών και οργανικών θέσεων που σήμερα υφίστανται απλώς και μόνο για να «υπηρετούν» οι υπεράριθμοι υψηλόβαθμοι αξιωματικοί.

Αντί αυτής και άλλων οργανωμένων ενεργειών, η ελληνική κυβέρνηση «βάζει τον μπαλτά» με γενικευμένες περικοπές μισθών, επιδομάτων και συντάξεων. Και βεβαίως περικόπτει λειτουργικές δαπάνες όπως-όπως (έξοδα συντήρησης, καύσιμα, ανανέωση εξοπλισμού κ.λπ.) μειώνοντας το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας.

Η νοοτροπία αυτή δεν περιορίζεται όμως στους ένστολους. Σχεδόν σε όλους τους τομείς, οι περικοπές σχεδιάζονται και υλοποιούνται «στα γρήγορα». Δεν εδράζονται σε ένα συγκροτημένο σχέδιο αναμόρφωσης ανά τομέα της δημόσιας διοίκησης, αλλά σε μια λογική άμεσων περικοπών.

Που σημαίνει ότι περικόπτονται κονδύλια χωρίς να αλλάζουν συστήματα και διαδικασίες ή δομές, ενώ κάποιοι προβληματικοί τομείς προστατεύονται από το «πολιτικό συμφέρον».

Αποτέλεσμα αυτών είναι η αυξανόμενη δυσαρέσκεια των δημόσιων λειτουργών (που σε πλείστες περιπτώσεις μεταφράζεται πλέον σε πλήρη αδιαφορία), η σταδιακή κατάρρευση των υποδομών λόγω ελλιπούς συντήρησης και η εντεινόμενη έλλειψη αναλωσίμων ακόμη και σε στοιχειώδη αγαθά.

Πολύς θόρυβος έγινε -και δικαίως- για το ζωτικό θέμα των φαρμάκων. Οι ελλείψεις όμως δεν περιορίζονται στα φάρμακα. Αγγίζουν κάθε είδους αναλώσιμα του κράτους. Προ ολίγων μηνών αναγκάστηκα να εκδώσω νέα άδεια κυκλοφορίας αυτοκινήτου. Η άδεια μου δόθηκε σε ένα απλό κομμάτι χαρτί, διότι, λέει, δεν υπήρχαν κονδύλια για το γνωστό δίπτυχο!

Προφανώς κάποιοι ειδήμονες τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό θεωρούν ότι με αυτήν τη «μεθοδολογία» μπορούν να φέρουν γρήγορα αποτελέσματα.

Το πιθανότερο όμως είναι ότι οδηγούν στην απορρύθμιση της κρατικής λειτουργίας, με βαρύτατες πολιτικές, κοινωνικές αλλά και εθνικές συνέπειες.

Ο οργανωμένος σχηματισμός «ομάδων ασφαλείας πολιτών» που υποθάλπονται ανοιχτά από συγκεκριμένους πολιτικούς σχηματισμούς, προκειμένου αυτοί να αυξήσουν την ισχύ τους σε υποβαθμισμένες περιοχές, δίνει απλώς μια πρώτη γεύση του τι μπορεί να συμβεί όταν το κράτος αδυνατεί να ανταποκριθεί σε στοιχειώδεις υποχρεώσεις.

Εάν η απορρύθμιση και ο ακρωτηριασμός του κράτους συνεχιστούν, θα κάνουν την εμφάνισή τους πολύ πιο ζοφερά φαινόμενα.

«Ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις», λέει μια παροιμία που φαίνεται πως βρίσκει πλήρως την εφαρμογή της στην ελληνική παραλλαγή του θεσμού της «τοπικής αυτοδιοίκησης».

Η ιδέα της αποκέντρωσης και της παραχώρησης αρμοδιοτήτων από το κράτος, την κεντρική κυβέρνηση, στην περιφέρεια δεν είναι ελληνική πρωτοτυπία, έχει εφαρμοστεί με απόλυτη επιτυχία σε πάρα πολλές -ανεπτυγμένες- χώρες.

Στην Ελλάδα, όμως, το πείραμα φαίνεται πως μέχρι στιγμής έχει αποτύχει. Σπατάλη, κακοδιαχείριση, νεποτισμός, ανικανότητα, πλημμελής εξυπηρέτηση των δημοτών, ακαταλόγιστο είναι τα θλιβερά στοιχεία που έχουν απαξιώσει τον θεσμό, με κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις.

Στην πράξη, η τοπική αυτοδιοίκηση εξελίχθηκε σε μία ακόμη χειρότερη εκδοχή της κεντρικής διοίκησης και των «300» βουλευτών, σε τοπικό επίπεδο. Με ακόμη πιο σαθρό έλεγχο και πολλές φορές με ανύπαρκτη τεχνογνωσία, αλλά και με μεγαλύτερη ανοχή εκ μέρους του Τύπου και της κοινής γνώμης, κυρίως διότι ο φακός της επικαιρότητας σπανίως πέφτει πάνω της διεισδυτικά.

Ο «Καλλικράτης», που υποτίθεται ότι αποτελούσε τη λύση για την προηγούμενη κυβέρνηση, φαίνεται τελικά ότι έγινε για τα μάτια του κόσμου καθώς έχει αποτύχει παταγωδώς στις περισσότερες διαστάσεις του. Με κορυφαία, βεβαίως, αυτή της εξοικονόμησης πόρων.

Στους περισσότερους δήμους που δημιουργήθηκαν από συνενώσεις, παρατηρείται το εξής παράδοξο. Οι εγκαταστάσεις που προϋπήρχαν και ανήκαν σε κοινότητες που καταργήθηκαν εξακολουθούν να υφίστανται ως είχαν, γεμάτες υπαλλήλους, ενώ τα έξοδα έχουν προφανώς πολλαπλασιαστεί λόγω των υπερκείμενων βαθμίδων που δημιουργήθηκαν.

Αντίστοιχα, ο πολίτης βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με περισσότερο περίπλοκες δομές προκειμένου να διεκπεραιώσει τις υποθέσεις του. Τα οικονομικά των δήμων, αλλά και των «εταιριών» που σε αρκετές περιπτώσεις έχουν συγκροτήσει είναι στις περισσότερες των περιπτώσεων θλιβερά. Αρκετοί είναι ουσιαστικά χρεοκοπημένοι, ενώ πολλοί περισσότεροι είναι εκείνοι που κινούνται στα όρια της χρεοκοπίας.

Το γεγονός αυτό μάλλον δεν είναι άσχετο με την πληθώρα «πρόχειρων διαγωνισμών» και απευθείας αναθέσεων που πραγματοποιούν και σε πλείστες περιπτώσεις καταλήγουν να εξυπηρετούν κυκλώματα επιτήδειων.

Οι σπατάλες παραμένουν στην ημερησία διάταξη. Μια βόλτα στη Διαύγεια, το site στο οποίο όλοι οι κρατικοί φορείς είναι υποχρεωμένοι πλέον να δημοσιεύουν -έστω και κακήν κακώς- τα πεπραγμένα τους, αρκεί για να πάρει κάποιος μια ιδέα.

Ακόμη και σήμερα, στην ταλαίπωρη Ελλάδα του 2012, υπάρχουν δήμοι με προϋπολογισμό της τάξεως των 20 εκατ. ευρώ, οι οποίοι (τα παραδείγματα είναι απολύτως υπαρκτά) δαπανούν σε ετήσια βάση ποσό της τάξεως των 65.000-100.000 ευρώ «για την αγορά φρέσκου γάλακτος για το προσωπικό του δήμου»(!), ή 25.000 ευρώ για τη «βιβλιοδεσία και εκτύπωση» των πρακτικών στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου (στην εποχή της εύκολης και γρήγορης ηλεκτρονικής αρχειοθέτησης), ενώ προσφέρουν πρόσθετη «αμοιβή παράστασης» των δημοτικών συμβούλων που μετέχουν σε επιτροπή του δήμου, της τάξεως των 500 ευρώ τον μήνα!

Τα πολλά λεφτά, βεβαίως, βρίσκονται αλλού. Στα δημοτικά έργα, στις προμήθειες εξοπλισμού και οχημάτων, στις «ρυθμίσεις» των χρήσεων γης και στις επεκτάσεις του σχεδίου πόλεως, όπου υπάρχουν ακόμη τέτοια περιθώρια.

Πού θέλω να καταλήξω;

Όταν μιλάμε για διαφθορά, σπατάλη και κακοδιαχείριση στον δημόσιο τομέα, είναι γνωστό -τουλάχιστον στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, ότι η περίπτωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι ίσως το χειρότερο παράδειγμα.

Κι όμως, τίποτα δεν φαίνεται να αλλάζει μετά από 2,5 χρόνια σοβαρής κρίσης, παρά το γεγονός ότι η χρηματοδότησή τους συντελείται με χρήματα των πολιτών.

Πληθαίνουν σταδιακά οι πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες οι εταίροι μας εξετάζουν την πιθανότητα κουρέματος του «επίσημου» χρέους, ήτοι των δανείων που έχουμε λάβει στο πλαίσιο διμερών διακρατικών συμφωνιών, αλλά και των ομολόγων που βρίσκονται στην κατοχή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Όσο κι αν κάποιοι θέλουν να πιστεύουν το αντίθετο, κάτι τέτοιο μόνον πρωτοφανές δεν θα είναι.

Απόδειξη γι' αυτό είναι και το γεγονός ότι έχει ήδη δημιουργηθεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια ένα διεθνές ημιεπίσημο όργανο που κάνει τέτοιου είδους διευθετήσεις και ονομάζεται Paris Club.

Στο συγκεκριμένο όργανο μετέχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλα 18 «μόνιμα μέλη», μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και όλοι οι σημαντικοί εταίροι στους οποίους χρωστάμε (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Αυστρία, Φινλανδία).

Τυχόν άλλα κράτη πιστωτές μετέχουν κατά περίπτωση.

Από το 1956, οπότε και ιδρύθηκε, έως τις αρχές του 2012, μέσω του Paris Club είχαν διευθετηθεί «αναδιαρθρώσεις» επίσημων χρεών για 84 χώρες, μέσα από 405 διαφορετικές συμφωνίες, συνολικού ύψους περίπου 505 δισ. δολαρίων.

Όπως κάθε club που σέβεται τον εαυτό του, έτσι και το club των Παρισίων έχει τις βασικές αρχές του:

1) Κάθε υπόθεση εξετάζεται κατά περίπτωση, 2) Οι αποφάσεις λαμβάνονται ομόφωνα, 3) Προηγείται η εμπλοκή σε πρόγραμμα του ΔΝΤ, 4) Οι πιστωτές πρέπει όλοι να εφαρμόσουν τους όρους που θα συμφωνηθούν και 5) Τηρείται η αρχή της συγκρισιμότητας, ήτοι κανένας από τους πιστωτές δεν θα προσφέρει περισσότερο ευνοϊκούς όρους από αυτούς που αποφασίστηκαν από κοινού.

Ωστόσο, έως πριν από μερικά χρόνια, ενώ υπήρχε η δυνατότητα «αναδιάρθρωσης» χρεών, σε ό,τι αφορά τη διάρκεια, την περίοδο χάριτος και τα επιτόκια, γνήσιο «κούρεμα», διαγραφή δηλαδή χρέους, επιτρεπόταν μόνον σε πολύ φτωχές χώρες με πολύ χαμηλό «κατά κεφαλήν ΑΕΠ», της τάξεως των 755 δολαρίων ετησίως!

Τον Οκτώβριο του 2003, όμως, το ίδιο το club αποφάσισε μια νέα «προσέγγιση», την αποκαλούμενη «προσέγγιση Evian», προκειμένου να υπάρξει η δυνατότητα διαγραφής χρεών σε μεγαλύτερο εύρος χωρών.

Σύμφωνα με την προσέγγιση αυτή, μπορεί να υπάρξει σοβαρή διαγραφή χρεών και σε χώρες εφόσον το ΔΝΤ πιστοποιήσει ότι αυτές έχουν πρόβλημα να αντιμετωπίσουν το ύψος του χρέους τους και ότι το χρέος αυτό επιδρά δυσμενώς στη δυνατότητά τους να το αποπληρώσουν μελλοντικά.

Η λύση του Evian δημιουργήθηκε προκειμένου να προωθηθεί η διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους του Ιράκ με αμερικανική πρωτοβουλία (κι αυτό διότι λόγω πετρελαίων και άλλων φυσικών πόρων δεν μπορούσε να θεωρηθεί πολύ φτωχή χώρα).

Ωστόσο, η περιγραφή αυτή αρχίζει να «κολλάει γάντι» στην Ελλάδα, καθώς ολοένα διαπιστώνεται επιδείνωση της ύφεσης και της ανεργίας με μείωση του ΑΕΠ, που καθιστά περίπου ανέφικτους τους στόχους που έχουν τεθεί (π.χ. χρέος στο 120% του ΑΕΠ το έτος 2020).

Το ερώτημα που θέτουν ορισμένοι κυνικοί είναι αν μια λύση μέσω του Paris Club, ή σε παραπλήσιο μοντέλο, θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην Ελλάδα, ενώ αυτή παραμένει μέλος της ζώνης του ευρώ, ή μόνο κατόπιν της αναγκαστικής εξόδου της.

Κατά την άποψή τους (την οποία δεν συμμερίζομαι, αλλά δεν μπορώ και να απορρίψω ως ενδεχόμενο), προκειμένου να περάσει από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια μια τέτοια λύση υπέρ της Ελλάδας (αλλά και για να ληφθούν ευνοϊκά μέτρα για άλλες χώρες που πλέον κινδυνεύουν, όπως η Ισπανία) η συμμετοχή μας στο ευρώ θα έπρεπε να θυσιαστεί σαν άλλη… Ιφιγένεια.

Πιθανό. Αυτό όμως δεν αποκλείει και την πιο αισιόδοξη (τουλάχιστον για εμάς) άποψη, σύμφωνα με την οποία ούτως ή άλλως θα έπρεπε από καιρό να υπάρξει «κούρεμα» και των επίσημων δανειστών, στον βαθμό που επέλεξαν να υποκαταστήσουν επί δύο περίπου χρόνια ιδιώτες επενδυτές οι οποίοι πληρώθηκαν κανονικά.

Κατά την ίδια άποψη, τυχόν έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα ήταν καταστροφική για το ίδιο το ευρώ, άρα, ασχέτως των απειλών, δεν πρόκειται να υλοποιηθεί.

Επομένως, και το κούρεμα των επίσημων δανειστών θα πρέπει να γίνει, με την Ελλάδα εντός ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση, το ενδιαφέρον με τις ρυθμίσεις τύπου Paris Club είναι ότι εύκολα μπορούν να επεκταθούν με τους ίδιους όρους είτε σε ιδιώτες δανειστές είτε και σε «θεσμούς» όπως για παράδειγμα η ΕΚΤ.

Πρέπει να σημειώσουμε όμως και το εξής σημαντικό. Τέτοιου είδους εξελίξεις, όσο κι αν φαντάζουν -και είναι- ευνοϊκές, δεν αλλάζουν την ουσία:

Η ελληνική οικονομία πρέπει να αλλάξει ριζικά για να επιστρέψει στην ανάκαμψη, η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας θα πρέπει να βελτιωθεί για να έλθει ισορροπία στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών, ενώ είναι σαφές ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα πρέπει να κλείσει, αν θέλουμε κάποια στιγμή η χώρα μας να επιστρέψει στις αγορές.

Από αυτήν την προοπτική τίποτε δεν πρόκειται να μας απαλλάξει!

Ζαλισμένη από την κρίση η υποτιθέμενη «ηγεσία» της ελληνικής κοινωνίας, αρχίζει σταδιακά να παραδίδεται στον παραλογισμό, αγνοώντας την ίδια την πραγματικότητα.

Οι συνέπειες είναι ήδη ορατές. Θα ενταθούν όμως το επόμενο διάστημα καθώς η κοινωνία αρχίζει με τη σειρά της να αποδέχεται τον παραλογισμό ως συστατικό στοιχείο της κρίσης.

Έτσι, είτε προσαρμόζεται σε αυτόν, διατυπώνοντας μαξιμαλιστικά αιτήματα, είτε αντιδρά εφευρίσκοντας υπόγειους τρόπους ατομικής αυτοπροστασίας εις βάρος του κοινού συμφέροντος.

Ας δούμε ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα από την πρόσφατη επικαιρότητα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε χθες σε προτάσεις για την ελάφρυνση των δανειοληπτών, που πραγματικά αποτελούν μνημείο παραλογισμού. Θα είχαν ίσως κάποιο κοινωνικό νόημα αν οι τράπεζες σήμερα ήταν ισχυρές, ανήκαν στους μετόχους τους και ήταν σε θέση να αντιμετωπίσουν τη ζημία.

Δυστυχώς, τίποτε από αυτά δεν συμβαίνει. Οι τράπεζες έχουν καταγράψει τεράστιες ζημίες κι αναμένουν την ανακεφαλαιοποίησή τους με χρήματα που θα προέλθουν από τους δανειστές μας - και λίαν συντόμως θα ανήκουν κατά πλειοψηφία (συντριπτική στις περισσότερες περιπτώσεις) στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και τελικά ίσως στο ίδιο το EFSF.

Κατ' επέκταση, η εξαιρετικά γενναιόδωρη «Σεισάχθεια» που επαγγέλλεται ο ΣΥΡΙΖΑ με τόσο απόλυτο τρόπο θα επιβαρύνει τελικά τους… φορολογούμενους, είτε εμάς τους Έλληνες, είτε τους ξένους, κι όχι κάποιους «μεγαλοκεφαλαιούχους»! Με άλλα λόγια, όσο βάρος αφαιρείται από κάποιους, τόσο προστίθεται σε κάποιους… άλλους. Τα νούμερα, δε, αν τηρηθούν οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, θα είναι ιλιγγιώδη.

Σίγουρα πρέπει να υπάρξουν ρυθμίσεις για τους δανειολήπτες. Ο παραλογισμός, όμως, δεν είναι λύση, ενώ υπάρχουν πρακτικά παραδείγματα στο εξωτερικό, όπως στην Ισλανδία και στις ΗΠΑ.

Από την άλλη πλευρά, είχαμε φορολογικές εξαγγελίες και διαρροές που δείχνουν ότι ο παραλογισμός δεν είναι… προνόμιο της αντιπολίτευσης. Αντί να δουλεύουν νυχθημερόν για την πάταξη της φοροδιαφυγής, κυβερνητικά στελέχη αφήνουν να διαρρεύσει ότι σκέπτονται την περικοπή κατά 50% όλων των φοροαπαλλαγών για οικογενειακό εισόδημα από 30 έως 40.000 ευρώ και την πλήρη κατάργησή τους για οικογενειακό -και πάλι- εισόδημα άνω των 40.000 ευρώ!

Με άλλα λόγια, μια οικογένεια τριών ατόμων, στην οποία εργάζονται ως μισθωτοί και οι δύο γονείς, με συνολικό μηνιαίο εισόδημα προ φόρων(!) ούτε 3.000 ευρώ, θεωρείται σήμερα… προνομιούχος. Ίσως και… πλούσια!

Την ίδια ώρα, εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και μικροεπιχειρηματίες - αυτοαπασχολούμενοι, που κατορθώνουν να αποκρύβουν εισοδήματα, θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν φοροαπαλλαγές!

Αυτό που δεν αντιλαμβάνονται οι κυβερνώντες, ίσως γιατί δεν έχουν επαφή με την αγορά, είναι ότι σε ορισμένους κλάδους δραστηριότητας (στους οποίους υπάρχει σημαντικό ποσοστό «μαύρων» εσόδων) έχουν ήδη αρχίσει κρούσματα οικειοθελούς μείωσης του «επίσημου» μισθού (και μερική έστω αναπλήρωση με μαύρα), προκειμένου ο εργαζόμενος να μειώσει τη φορολογία του, ενώ το όφελος για την επιχείρηση αφορά τη μείωση των κρατήσεων και των ασφαλιστικών εισφορών.

Τι να πούμε επίσης για την επίσημη εξαγγελία ότι τα τεκμήρια θα καταργηθούν μόλις καθιερωθεί το περιουσιολόγιο; Προφανώς κάποιος δεν έχει μελετήσει το θέμα ούτε πρωτόλεια.

Ας πάρουμε για παράδειγμα έναν φορολογούμενο ο οποίος ενοικιάζει σπίτι 300 τ.μ., διαθέτει δύο αυτοκίνητα 3.000 κυβικών και δήλωσε εισόδημα προ φόρων 20.000 ευρώ, με μηδενική αύξηση στις -υψηλές- καταθέσεις του στην τράπεζα.

Ο φορολογούμενος αυτός προφανώς συντηρεί το σπίτι των 300 τ.μ. (που δεν είναι όμως δικό του), συντηρεί τα δύο αυτοκίνητα των 3.000 κυβικών, πλην όμως χωρίς τεκμήρια διαβίωσης θα πληρώσει φόρο μόνο για τα 20.000 ευρώ που δήλωσε, έχοντας και τις φοροαπαλλαγές που αναφέραμε παραπάνω!

Ο παραλογισμός, όμως, αφορά και το συνδικαλιστικό κίνημα, απ' ό,τι φαίνεται, σε όλα τα επίπεδα. Ας πάρουμε για παράδειγμα τη χθεσινή συνάντηση της ΟΤΟΕ με τον υπουργό Οικονομικών.

Μεταξύ των «αιτημάτων» που υποβλήθηκαν ήταν και η… ενίσχυση της απασχόλησης στον τραπεζικό τομέα, που είναι χρεοκοπημένος, που συζητάμε για τη διάσωσή του αλλά και για συνενώσεις προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός των ιδρυμάτων!

Δεν γνωρίζω πόσο ακριβής είναι η κατακλείδα της σχετικής ανακοίνωσης της ΟΤΟΕ, σύμφωνα με την οποία ο κ. Στουρνάρας «εγγυήθηκε» την απασχόληση στον τραπεζικό κλάδο.

Αν είναι ακριβής, τότε ο παραλογισμός έχει φτάσει στο απόγειό του, διότι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών φαίνεται να ερμηνεύεται ευθέως -κι από τις δύο πλευρές- ως «ένταξη» των τραπεζοϋπαλλήλων σε καθεστώς δημοσίων υπαλλήλων!

Ο κατάλογος θα μπορούσε να είναι πολύ πιο μακροσκελής, νομίζω όμως ότι το μήνυμα είναι ήδη ξεκάθαρο:

Δεν πάμε καθόλου καλά!

ΥΓ.: Παραδείγματα παραλογισμού είναι και ορισμένα από τα μέτρα σοκ που προωθεί η κυβέρνηση. Μια κοινωνία που ψαλιδίζει ξανά συντάξεις της τάξης των 1.000 ευρώ από τους απόμαχους οικονομικής δραστηριότητας, που ξεθεμελιώνει το σύστημα υγείας κατά των αδυνάτων, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για δυστυχία, για κοινωνική έκρηξη και τίποτα περισσότερο...