Υπερχρεωμένες εταιρείες: Πού κολλάει το... ξεκαθάρισμα

Η καθυστέρηση των τραπεζών να προχωρήσουν σε ουσιαστικές λύσεις στο ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων προκαλεί έντονες αντιδράσεις τόσο στις υγιείς, όσο και στις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις. Παράλληλα, έχει αναχθεί σε μείζον θέμα στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα. Το ξεκαθάρισμα των «κόκκινων» δανείων αποτελεί αντικείμενο της σημερινής συνάντησης με τους δανειστές, οι οποίοι ζητούν καθαρές λύσεις στο πρόβλημα.

Την ίδια στιγμή μεγάλο κομμάτι της αγοράς έχει φτάσει στα όρια της νευρικής κρίσης εξαιτίας της συνεχιζόμενης καθυστέρησης των ελληνικών τραπεζών στην αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων.

Ακόμη και σε κλάδους που χαρακτηρίστηκαν από τις ίδιες τις τράπεζες πρώτης προτεραιότητας, όπως οι ιχθυοκαλλιέργειες και η ακτοπλοΐα ακόμη δεν έχουμε δει απτές λύσεις, και άλλοι εκτιμούν πως κάτι τέτοιο θα γίνει μέσα στο τελευταίο φετινό τρίμηνο και άλλοι στις αρχές του 2015.

Και αν καθυστερούν τα πράγματα στις ιχθυοκαλλιέργειες και στην ακτοπλοΐα, ακόμη πιο δύσκολα θα δούμε ουσιαστικές λύσεις χρηματοδότησης το επόμενο διάστημα για πολλούς άλλους που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.

Τι συζητούν οι τράπεζες

Στέλεχος μεγάλης τράπεζας δήλωσε στο Euro2day.gr: «Αυτό που κάνουμε είναι να χωρίζουμε τις εταιρείες σε εκείνες που υπό προϋποθέσεις και δικές μας διευκολύνσεις θα μπορούσαν να καταστούν βιώσιμες χωρίς κουρέματα δανείων και στις υπόλοιπες.

Τις μεν πρώτες προσπαθούμε να τις βοηθήσουμε όσο μπορούμε. Τέτοιες περιπτώσεις για παράδειγμα έχουμε στον κλάδο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπου οι πρόσθετες φορολογίες και οι καθυστερήσεις πληρωμών έχουν φέρει σε δυσχερή θέση αρκετούς παραγωγούς. Εκεί λοιπόν -και επειδή τα projects εξακολουθούν να παραμένουν κερδοφόρα- απλώς επιμηκύνουμε τα δάνεια, χωρίς να ανησυχούμε ιδιαίτερα.

Για τις υπόλοιπες περιπτώσεις όμως που δεν φαίνεται να έχουν περιθώρια επιβίωσης, δεν υπάρχει ακόμη συγκεκριμένη πολιτική που πρέπει να ακολουθήσουμε. Το καλύτερο φυσικά θα ήταν να βρεθούν νέοι επενδυτές».

Βασικός μέτοχος εισηγμένης μιλώντας στο Euro2day.gr σημείωσε: «Συμφωνήσαμε με τις τράπεζες να βάλουμε και οι δύο το χέρι στην τσέπη και να χρηματοδοτήσουμε το κεφάλαιο που χρειάζεται η εταιρεία για να κινηθεί. Για τα παλιά δάνεια, αναζητούμε τρόπους συμφωνίας. Δεν πιστεύω ότι οι τράπεζες θα δεχτούν αυτήν τη στιγμή κούρεμα, όμως δεν αποκλείεται να συμφωνήσουμε ένα έμμεσο κούρεμα, δηλαδή μια μεγάλη μετακύλιση λήξεων σε συνδυασμό με πολύ χαμηλό επιτόκιο. Κάτι σαν την περίπτωση της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Γενικότερα, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι τράπεζες χωρίζουν τους επιχειρηματίες σε συνεργάσιμους και μη.

Στους πρώτους είναι διατεθειμένες να δώσουν μεγάλες επιμηκύνσεις με σαφώς χαμηλά επιτόκια και σε ορισμένες περιπτώσεις είτε να κεφαλαιοποιήσουν χρέη (ΑΜΚ), είτε να μετατρέψουν τραπεζικά δάνεια σε ομολογίες που είναι υποχρεωτικά μετατρέψιμες σε μετοχές στο τέλος του δανείου. Προφανώς, οι τράπεζες επιθυμούν κατά τη διάρκεια των συγκεκριμένων δανείων είτε ο σημερινός μέτοχος, είτε κάποιος τρίτος να εξαγοράσει τις συγκεκριμένες ομολογίες.

Για να γίνουν όλα αυτά βέβαια, στις περισσότερες περιπτώσεις απαιτείται από τον βασικό (ή από άλλο) μέτοχο να βάλει το χέρι στην τσέπη καλύπτοντας και αυτός μια (μικρή ή μεγαλύτερη) αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Το μόνο βέβαιο είναι πως οι τράπεζες δεν είναι διατεθειμένες να ανοίξουν αδιακρίτως την κάνουλα της χρηματοδότησης προς εταιρείες με μη συνεργάσιμους βασικούς μετόχους.

Σύμφωνα με πρόεδρο άλλης εισηγμένης, «οι τράπεζες έχουν αρχίσει το τελευταίο διάστημα να χαλαρώνουν ως έναν βαθμό. Απευθύνονται μάλιστα προς υγιείς επιχειρήσεις και τους προτείνουν να συζητήσουν νέες χρηματοδοτήσεις. Άρα πιστεύω πως η όποια πρόσθετη χρηματοδότηση δοθεί στην οικονομία μέσα στους επόμενους μήνες θα κατευθυνθεί κατά κύριο λόγο σε εξαγωγικές και σε λοιπές υγιείς επιχειρήσεις και μόνο κατ' εξαίρεση στις υπερχρεωμένες».

Στελέχη ωστόσο εταιρειών, που έχουν ζητήματα αποπληρωμής των δανείων τους, κατηγορούν τις τράπεζες για μυωπική στάση. Ενδεικτική είναι η άποψη οικονομικού διευθυντή εισηγμένης:

«Ας υποθέσουμε πως η εταιρεία μου πριν από το ξέσπασμα της κρίσης είχε 50 εκατ. ευρώ και πως -πηγαίνοντας καλύτερα από τον μέσο όρο των επιχειρήσεων- κατάφερνε μέσα στην κρίση να σημειώνει θετικό EBITDA, ας πούμε 1 εκατομμύριο ευρώ (με μηδενικό μέρισμα, με απολύσεις προσωπικού, με συμβολικές αποδοχές διοίκησης και με δουλειά από το πρωί έως το βράδυ). Μόνο και μόνο εξαιτίας των υψηλότατων επιτοκίων και του ανατοκισμού των τόκων, σήμερα ο δανεισμός της έχει φτάσει στα 65-70 εκατ. και οι ετήσιοι τόκοι στα 5-5,5 εκατ. ευρώ.

Σε μια τέτοια περίπτωση, ο ιδιοκτήτης της θα πρέπει να βάλει κάπου στα 30 εκατ. ευρώ μετρητά για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που θα τα εισπράξουν όλα οι τράπεζες, προκειμένου να μειωθεί το ετήσιο κόστος χρηματοδότησης κάπου στα 2-2,5 εκατ. ευρώ ετησίως, και με την προσδοκία ότι η οικονομία θα ανακάμψει να αισιοδοξεί πως μέσα στην επόμενη διετία θα έχει μια εταιρεία που απλώς δεν θα καταγράφει ζημίες. Για κέρδη, ούτε κουβέντα. Πόσο λογικό είναι αυτό;».

Άλλα στελέχη της αγοράς υποστηρίζουν πως οι τράπεζες, «αφήνοντας ουσιαστικά τις εταιρείες χωρίς ρευστότητα, απλώς τις εμποδίζουν να προχωρήσουν στην υλοποίηση προγραμμάτων αναδιάρθρωσης, άρα τις βυθίζουν συνεχώς ολοένα και περισσότερο στο χώμα. Στο τέλος αυτής της ιστορίας, είναι αμφίβολο αν οι τράπεζες θα καταφέρουν έστω και ένα 1 από τα δάνειά τους, ακόμη και αν έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις, καθώς οι εταιρείες αυτές έχουν συνήθως οφειλές τόσο προς τους εργαζόμενους, όσο και προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, που προηγούνται σε περίπτωση εκποίησης των περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας».

Διαμαρτύρονται και οι ενήμερες εταιρείες

Η τρέχουσα κατάσταση όμως έχει προκαλέσει τον έντονο εκνευρισμό και των υγιών επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν προνοήσει και έχουν δράσει με τέτοιο τρόπο ώστε να μην έχουν καμιά ληξιπρόθεσμη υποχρέωση σε κανέναν.

«Από τη μέχρι τώρα κατάσταση, εμείς που πληρώνουμε κανονικά τις τράπεζες είμαστε τα κορόιδα, καθώς συνεχίζουν να μας ανταγωνίζονται εταιρείες με αρνητικά ίδια κεφάλαια και χρέη προς όποιον ομιλεί την ελληνική γλώσσα», δηλώνει στο Euro2day.gr εμπορικός διευθυντής εισηγμένης, ενώ οικονομικός διευθυντής γνωστού ομίλου πληροφορικής υποστηρίζει: «Δεν λέμε να μη στηριχτούν με κάποιο μέτρο και προϋποθέσεις οι ασθενέστερες εταιρείες, αλλά δεν μπορεί να δανείζονται με καλύτερους όρους απ' ό,τι εμείς που πληρώνουμε τα πάντα στην ώρα μας. Δεν μπορεί επίσης εμείς, με ιστορία δεκαετιών, να δυσκολευόμαστε να δανειστούμε για την ολοκλήρωση έργων που υλοποιούμε και έχουν σίγουρη αποπληρωμή, επειδή οι τράπεζες στηρίζουν ορισμένους κακοπληρωτές ανταγωνιστές μας»...