Με καζάνι που βράζει μοιάζει η κατάσταση στα σύνορα Ελλάδας - ΠΓΔΜ, εκεί όπου χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες έχουν εγκλωβιστεί, καθώς η ροή προς τα Σκόπια πραγματοποιείται με το σταγονόμετρο.
Μάλιστα, πρόσφυγες προχώρησαν σε αποκλεισμό της σιδηροδρομικής γραμμής, στην Ειδομένη, ζητώντας να αρχίσει η ροή διέλευσης από την ουδέτερη ζώνη Ελλάδας- ΠΓΔΜ.
Θεωρώντας ότι ο αποκλεισμός των γραμμών αποτελεί πλέον το μοναδικό μέσο πίεσης, δεκάδες πρόσφυγες έχουν καθίσει πάνω στις γραμμές και προτρέπουν και άλλους να κάνουν το ίδιο.
Υπενθυμίζεται ότι η ουδέτερη ζώνη παραμένει κλειστή από χθες, στις 8 το βράδυ ενώ προηγουμένως, οι αρχές της γειτονικής χώρας, επέτρεψαν την είσοδο σε μόλις 300 άτομα από το Ιράκ και τη Συρία.
Χθες, κατά το ολιγόωρο άνοιγμα των συνόρων, στη Γευγελή πέρασαν μόλις 300 άτομα.
Την ίδια στιγμή, σε ένα απέραντο hot spot μετατρέπεται η χώρα μας, καθώς ξεπερνούν τους 25.000 οι πρόσφυγες που έχουν εγκλωβιστεί.
Σλοβενία, Αυστρία Σκόπια, Κροατία και Σερβία έχουν σχεδόν σφραγίσει τα σύνορα τους μειώνοντας δραματικά τον αριθμό εκείνων που μπορούν να περάσουν ημερησίως. Συγχρόνως, σχέδιο επιβράδυνσης της μεταφοράς προσφύγων από τα νησιά προς τον Πειραιά επιβεβαίωσε ο υπουργός Ναυτιλίας Θ.Δρίτσας.
Σε αυτό, όπως μεταδίδει η Real.gr, προβλέπεται φιλοξενία των προσφύγων στα πλοία, που θα παραμείνουν δεμένα στα λιμάνια των νησιών έως την Κυριακή. Στόχος, όπως είπε ο υπουργός Ναυτιλίας, είναι να δοθεί ο αναγκαίος χρόνος ώστε να διαμορφωθούν νέοι χώροι προσωρινής παραμονής μεταναστών στην Αττική και σε άλλα σημειά της χώρας.
Περίπου 6.000 άνθρωποι βρίσκονται στην Ειδομένη, ενώ πολλοί από αυτούς είναι αρκετές ημέρες στον καταυλισμό. Κάθε ώρα που περνά, ο αριθμός αυτός αυξάνεται. Όλοι τους βρίσκονται σε απόγνωση και ζητούν να ανοίξουν τα σύνορα.
Μάλιστα, χθες απείλησαν να ρίξουν τον φράχτη προκειμένου να φτάσουν στην κεντρική Ευρώπη. Πολλοί έκαναν πορεία διαμαρτυρίας μέσα στον καταυλισμό. Στον καταυλισμό επικρατεί χάος, καθώς οι πρόσφυγες κοιμούνται σε αυτοσχέδιες σκηνές, ενώ οι υποδομές είναι ελάχιστες και περιορισμένες οι προμήθειες σε τρόφιμα και νερό.
Παράλληλα, συνεχίζονται τα καραβάνια των προσφύγων που ακόμα και περπατώντας επιχειρούν να φτάσουν στην Ειδομένη. Χθες το μεσημέρι, κοντά στα Τέμπη, όπου έχουν εγκλωβιστεί τέσσερα λεωφορεία με πρόσφυγες εξαιτίας της ασφυξίας στην Ειδομένη, κάτοικοι της περιοχής μοίρασαν προμήθειες.
Στην Αττική, εκατοντάδες πρόσφυγες έχουν βρει καταφύγιο στο λιμάνι μετατρέποντας το σε ένα αυτοσχέδιο hot spot. Οικογένειες με μικρά παιδιά που θέλουν να φύγουν από την Ελλάδα, παραμένουν εγκλωβισμένες μετά το κλείσιμο των συνόρων. Ίδια είναι η εικόνα και στην πλατεία Βικτωρίας, η οποία έχει μετατραπεί σε καταυλισμό για χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες. Στο Ελληνικό, το κέντρο φιλοξενίας είναι ασφυκτικά γεμάτο.
Έκτακτη σύσκεψη στην Περιφέρεια Αττικής
Έκτακτη σύσκεψη των επικεφαλής των παρατάξεων του Περιφερειακού Συμβουλίου της Αττικής, με αντικείμενο τις ραγδαίες εξελίξεις στο προσφυγικό ζήτημα, συγκαλεί αύριο Δευτέρα, 29 Φεβρουαρίου, η Περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου, στα γραφεία της Περιφέρειας Αττικής.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Περιφέρειας, "η απόφαση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της υπεύθυνης παρέμβασης του Β' βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης που μπορεί κι οφείλει να έχει στο κρίσιμο ζήτημα της αντιμετώπισης του προσφυγικού ζητήματος. Θυμίζεται ότι η Περιφέρεια Αττικής ήταν η πρώτη Περιφέρεια της χώρας, η οποία, ενεργώντας με μια τραγική διορατικότητα, διοργάνωσε δημόσια συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο, με τη συμμετοχή του αρμόδιου υπουργού καθώς και δημάρχων, για το φλέγον ζήτημα των προσφυγικών ροών.
Κατά τη συνάντηση θα εξεταστεί και το σχετικό αίτημα της περιφερειακής συμβούλου, Φωτεινής Βρύνα, για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να συμβάλλει το Περιφερειακό Συμβούλιο σε αυτό το κρίσιμης εθνικής σημασίας ζήτημα".
Μουζάλας: Σε 15 μέρες θα έχει ομαλοποιηθεί η κατάσταση
Εν τω μεταξύ, για το οριστικό κλείσιμο του συνόρου στην Ειδομένη, για το σχέδιο έκτακτης ανάγκης που έχει καταθέσει η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για τον ρόλο του ΝΑΤΟ και άλλα ζητήματα του προσφυγικού, μίλησε ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας σε συγκέντρωση-συζήτηση στο δημαρχείο Χαϊδαρίου που διοργάνωσε η τοπική οργάνωση ΣΥΡΙΖΑ.
«Έχει υποβληθεί από την Ελλάδα στην ΕΕ σχέδιο έκτακτης ανάγκης, όπου η Ελλάδα ζητάει 450 εκατομμύρια ευρώ για είδη και προσλήψεις εκτός μνημονίου, ώστε να εξυπηρετηθούν οι πρόχειροι καταυλισμοί των προσφύγων που αναμένεται να εγκλωβιστούν στη χώρα μας», ανέφερε ο κ. Μουζάλας.
Ήδη η κυβέρνηση παίρνει όλα τα μέτρα σαν να έχουν κλείσει οριστικά τα σύνορα, ενεργοποιώντας το "plan B", επισήμανε ο κ. Μουζάλας.
Εξήγησε πως «στερηθήκαμε 20 ημέρες προετοιμασίας, εξαιτίας του αιφνίδιου κλεισίματος των συνόρων. Το βλέπαμε πως θα έρθει, όμως υπήρχε η συμφωνία να παραμείνει το στάτους κβο της Ειδομένης, αυτής της άτυπης τρύπας στα σύνορα με την ΠΓΔΜ, ως την επόμενη συνδιάσκεψη στις 7 Μάρτη. Η συμφωνία αθετήθηκε, όταν πέντε αρχηγοί της αστυνομίας (Αυστρίας, Σερβίας, Κροατίας, Σλοβενίας και ΠΓΔΜ) την ανέτρεψαν». Προσέθεσε πως σε δεκαπέντε ημέρες προβλέπει πως θα μπει μια τάξη στη φιλοξενία των προσφύγων (φαγητό-μπάνιο-στέγη), οι μετανάστες που δεν δικαιούνται άσυλο θα συνεχίζουν να επιστρέφονται και η κατάσταση θα ομαλοποιηθεί.
Για την παρουσία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, ο κ. Μουζάλας εκτίμησε πως δεν τίθεται σε κίνδυνο η εθνική κυριαρχία της Ελλάδας και πως το θέμα δεν έγκειται στο αν η Τουρκία εκμεταλλευτεί την κατάσταση και κάνει παραβιάσεις- έτσι κι αλλιώς τις κάνει. «Το πρόβλημα δεν είναι πρόθεσης, αλλά αποτελέσματος. Το σχέδιο είναι να μπορεί η Frontex κάτω από την ομπρέλα του ΝΑΤΟ να επιστρέφει βάρκες στην Τουρκία. Αν μια βάρκα αναποδογυρίσει, αν οι άνθρωποι κινδυνεύουν να πνιγούν, αυτά είναι ζητήματα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εμείς θα έχουμε συνέχεια τα μάτια μας από πάνω για τη διασφάλιση αυτών των δικαιωμάτων», τόνισε.
Ο κ. Μουζάλας υπογράμμισε πως η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ό,τι νομικά όπλα διαθέτει, όπως η ανάκληση της πρέσβειρας από την Αυστρία, η έναρξη των διμερών επαφών με την Τουρκία, όπου επιταχύνονται οι παρεμβάσεις της ελληνικής και τουρκικής ακτοφυλακής και αστυνομίας. «Πάμε βάσει της διπλωματίας, των νόμων και του δικαίου. Αλλού χάνουμε, αλλού κερδίζουμε. Θέλουμε την ΕΕ και την υπερασπιζόμαστε, δεν είμαστε εμείς αυτοί που θα τη διαλύσουμε», σχολίασε ο κ. Μουζάλας.
Παράλληλα, ανέφερε πως ακόμα υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις στην παροχή βοήθειας από την Ευρώπη, όταν από τα 1.700 άτομα της Frontex που είχε ζητήσει η Ελλάδα, έχουν έρθει 700 και από τα 26 σκάφη, τα 8.
Δρίτσας: Οι πρόσφυγες θα μεταφέρονται και σε άλλα λιμάνια
Το πρωί, ο υπουργός Ναυτιλίας κ. Δρίτσας μίλησε στον ΣΚΑΙ για σχέδιο της κυβέρνησης ώστε, στην περίπτωση που δεν υπάρξει ευρωπαϊκή λύση, να υπάρξει ισοκατανομή των προσφύγων/μεταναστών σε όλη τη χώρα και όχι μόνο σε ορισμένες περιοχές.
Όπως ανέφερε συγκεκριμένα, «δεν υπάρχει κάτι προγραμματισμένο, όμως εφόσον δεν υπάρξει ευρωπαϊκή λύση για ομαλοποίηση του συστήματος και η χώρα δεχθεί μεγαλύτερες πιέσεις, ο καλύτερος τρόπος για να ανταπεξέλθουμε είναι η ισοκατανομή των βαρών σε όλη τη χώρα. Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται το σχέδιό μας. Επομένως δεν αποκλείεται να οργανώσουμε με τις τοπικές κοινωνίες της Βόρειας Ελλάδας ένα μέρος της διαχείρισης να τις αναλάβουν και άλλες περιοχές. Αυτό ακόμα δεν έχει προκύψει».
Σύμφωνα με τον κ. Δρίτσα, ο σχεδιασμός είναι να ενεργοποιηθούν και άλλα λιμάνια, πέραν του Πειραιά, εάν χρειαστεί.
Σε ότι αφορά τους πρόσφυγες/μετανάστες που βρίσκονται ήδη στα νησιά, δήλωσε πως «την Παρασκευή, σε μια προσπάθεια συνολικής ανάσχεσης, αναλάβαμε στον Πειραιά και στα νησιά την ευθύνη να ρυθμίσουμε τα πράγματα έτσι ώστε μ ε έναν σχετικό τρόπο να επιβραδύνουμε τις μετακινήσεις. Στα νησιά στείλαμε τα τρία ναυλωμένα πλοία, στη Λέσβο, στη Χίο και στη Σάμο, ώστε να μπορούν αν χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν και ως χώροι προσωρινής διαμονής πριν ξεκινήσουν να μεταφέρουν τους πρόσφυγες».
Όπως επισήμανε, «όλα έχουν γίνει σε συνεννόηση με τις ναυτιλιακές εταιρείες και δεν έχουμε αντιμετωπίσει πρόβλημα».
Φάιμαν: Δεν μπορεί η Ελλάδα να δρα σαν γραφείο ταξιδίων
"Δεν κατανοώ πλέον την πολιτική των Ελλήνων. Δεν είναι δυνατόν η Ελλάδα να δρα σαν γραφείο ταξιδίων και να στέλνει αλλού όλους τους πρόσφυγες. Η Ελλάδα υποδέχθηκε τον τελευταίο χρόνο 11.000 πρόσφυγες, ενώ εμείς 90.000. Αυτό δεν επιτρέπεται να επαναληφθεί".
Αυτά τονίζει σε συνέντευξή του στο σημερινό (κυριακάτικο) φύλλο της αυστριακής εφημερίδας Έστεραϊχ ο ομοσπονδιακός καγκελάριος της Αυστρίας και αρχηγός των Σοσιαλδημοκρατών, Βέρνερ Φάιμαν, σημειώνοντας πως η χώρα του θα παραμείνει συνεπής στη γραμμή της και θα διατηρήσει στους 37.500 τον αριθμό των αιτούντων άσυλο που έχει αποφασιστεί ως ανώτερο όριο (ή "τιμή αναφοράς") για εφέτος.
"Δεν μπορούμε να υποδεχθούμε όλους τους πρόσφυγες και αυτό, ως επικεφαλής της κυβέρνησης, θα το πρεσβεύω με κάθε συνέπεια", αναφέρει χαρακτηριστικά, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο καγκελάριος επαναλαμβάνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να υποδεχθεί πάνω από δύο εκατομμύρια πρόσφυγες, εάν εφαρμοζόταν αναλογικά σε όλες τις 28 χώρες-μέλη της ΕΕ η αυστριακή ποσόστωση.
"Η μεμονωμένη δράση μας είναι καθαρή άμυνα, και επίσης μία κραυγή για βοήθεια. Θέλουμε μία ευρωπαϊκή λύση, όμως υπάρχουν τόσο πολλές ανεφάρμοστες αποφάσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που έχω πειστεί ότι πρέπει να δράσουμε οι ίδιοι", συμπληρώνει ο Αυστριακός καγκελάριος.
Σε άλλη συνέντευξή του, στην κυριακάτικη έκδοση της αυστριακής εφημερίδας Κρόνεν Τσάιτουνγκ, ο Βέρνερ Φάιμαν σημειώνει επίσης πως η Αυστρία δεν μπορεί να δεχθεί όλους τους πρόσφυγες και "αυτό θα το φωνάζει δυνατά και καθαρά", ενώ προσθέτει πως η Αυστρία έχει κρατήσει υποδειγματική στάση και είναι απογοητευτικό το ό,τι αυτό δεν αναγνωρίζεται.
Ο ίδιος, σε αυτή τη συνέντευξή του χαρακτηρίζει "σκανδαλώδη" τη στάση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία, σημειώνει, "έχει συνηθίσει να παρακολουθεί με θλίψη ότι η Ελλάδα στέλνει παρακάτω τους πρόσφυγες και ήταν ευχαριστημένη που βρέθηκε κάποιος ο οποίος σήκωσε τα μανίκια και βοήθησε".
Κριτική ασκεί ο καγκελάριος και στη Γερμανία, επισημαίνοντας πως η χώρα αυτή δεν υποστήριξε το αυστριακό αίτημα να διαγραφούν κοινοτικές επιδοτήσεις εν μέσω της διένεξης ως προς τις ποσοστώσεις στην κατανομή των μεταναστών.
Ήδη, σε προχθεσινή του συνέντευξη στην εφημερίδα Κουρίρ, ο Βέρνερ Φάιμαν είχε αναφέρει πως στη διάρκεια θερμής συνομιλίας τους στο πιο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, είχε πει στον Αλέξη Τσίπρα ότι θα υποστηρίζει πάντα την Ελλάδα όταν τίθεται θέμα αποφυγής μίας πολιτικής λιτότητας που καταστρέφει την Ελλάδα, αλλά επίσης του είχε πει πως ο Έλληνας πρωθυπουργός και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν πρέπει να επαναπαύονται ότι όλοι οι πρόσφυγες μπορούν να στέλνονται στην Αυστρία.
Αναφερόμενος στις αντιδράσεις από την Αθήνα για τη στάση της Βιέννης, ο καγκελάριος είχε δηλώσει στην Κουρίρ, πως η Ελλάδα δεν μπορεί να ζητά από την Αυστρία να δεχθεί 200.000 ανθρώπους τη στιγμή που η Ελλάδα την περασμένη χρονιά υποδέχθηκε 11.000 αιτούντες άσυλο και η Αυστρία 90.000.
Έκτακτο σχέδιο επεξεργάζεται η ΕΕ
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με την Real.gr, το ενδεχόμενο μίας μεγάλης κλίμακας ανθρωπιστικής κρίσης, που μπορεί να ξεσπάσει άμεσα στην Ελλάδα, εξετάζεται πλέον ανοικτά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Και το «άμεσα» τοποθετείται σε ακριβώς μία εβδομάδα, όταν θα γίνει η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής με τη συμμετοχή της Τουρκίας.
Η Ε.Ε., μέχρι στιγμής, έχει χρησιμοποιήσει σε χώρες εκτός ορίων της δύο βασικά σχέδια για την αντιμετώπιση ανθρωπιστικής κρίσης από αυξημένες προσφυγικές ροές. Σύμφωνα με όσα αναφέρει κυριακάτικη εφημερίδα, αυτά βρίσκονται υπό επεξεργασία και τώρα για την περίπτωση της Ελλάδας, ενώ η τελική πρόταση της επιτροπής, σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματούχο, μπορεί να είναι έτοιμη ακόμη και τις επόμενες ημέρες.
Όπως αναφέρουν ευρωπαϊκές πηγές, η ομάδα του Ολλανδού Μάρτιν Φερβέι, του επικεφαλής για την ευρωπαϊκή Task Force που έχει αναλάβει και την επίβλεψη της προόδου στα θέματα της προσφυγικής κρίσης (δημιουργία hot spots κτλ), βρισκόταν έως πρόσφατα στην Ελλάδα με σκοπό να καταγράψει τις ελλείψεις αλλά και τις υποδομές που ήδη υπάρχουν, μία εργασία που γίνεται σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Το πρώτο σχέδιο είναι αυτό που εφαρμόζεται σε μία σειρά από χώρες της Αφρικής, αλλά και στον Λίβανο και την Ιορδανία, που αυτή την στιγμή αντιμετωπίζουν τεράστιο πρόβλημα με τις προσφυγικές ροές. Εκεί, η Ε.Ε., μέσω του αρμόδιου επιτρόπου για ανθρωπιστική βοήθεια και πολιτική προστασία, Χρ. Στυλιανίδη, έχει συμβάλει με το να προσφέρει τη χρηματοδότηση σε έναν διεθνή οργανισμό, όπως ο Ερυθρός Σταυρός ή η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, για τη δημιουργία προσφυγικών καταυλισμών - δηλαδή στήσιμο σκηνών, παροχή τροφής, ύδρευσης, αποχέτευσης, φύλαξης, ιατρικής βοήθειας κτλ.
Το δεύτερο σχέδιο είναι να δίνονται στους πρόσφυγες χρήματα σε μορφή κουπονιών (voucher) με τα οποία θα μπορούν να νοικιάσουν διαμερίσματα ή δωμάτια σε ξενοδοχεία και συγχρόνως να παρέχονται και άλλα κουπόνια για αγορές τροφίμων σε σούπερ μάρκετ ή άλλες αγορές.
Αυτός είναι ένας τρόπος να μην περιθωριοποιηθούν οι πρόσφυγες, αλλά και να δοθεί μία ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, καθώς η χώρα επωμίζεται οικονομικό βάρος με τις αυξημένες προσφυγικές ροές.
Αυτό το σχέδιο έχει εφαρμοστεί στο παρελθόν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε Σύρους πρόσφυγες στον Λίβανο, σε Τσετσένους πρόσφυγες στο Αζερμπαϊτζάν, ενώ η παροχή κουπονιών για σίτιση έχει χρησιμοποιηθεί και κατά τη διάρκεια λιμού στη Σομαλία.