Νέο επεισόδιο στο σίριαλ του καλωδίου Κρήτης - Αττικής

Σήμερα είναι η τελευταία προθεσμία προκειμένου τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να δηλώσουν τη στήριξή τους στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCIs) της Κομισιόν. Με τον τρόπο αυτό θα καταρτισθεί ο νέος κατάλογος των επενδυτικών σχεδίων στα οποία η Ευρ. Επιτροπή παρέχει θεσμικά και οικονομικά κίνητρα, μια και ενισχύουν τη διασύνδεση των χωρών.

Ένα από αυτά τα έργα είναι και η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και το εθνικό σκέλος του καλωδίου που θα συνδέσει τα ηλεκτρικά δίκτυα της Κρήτης με την Αττική. Το τελευταίο έργο, ύψους 1 δισ. ευρώ, το τρέχει η 100% θυγατρική του ΑΔΜΗΕ, η εταιρεία «Αριάδνη», και είναι σε εξέλιξη μεγάλοι διαγωνισμοί για την έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών. Το έργο κρίνεται αναγκαίο για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού του νησιού, το οποίο βρίσκεται σε οριακή κατάσταση.

Η δρομολόγηση του εθνικού έργου από την προηγούμενη κυβέρνηση, μετά το ναυάγιο παλιότερης συμφωνίας ανάμεσα στον ΑΔΜΗΕ και την κυπριακών συμφερόντων εταιρεία EuroAsia Interconnector, την οποία η Κομισιόν είχε ανακηρύξει ως project promoter όλης της διασύνδεσης, είχε σαν αποτέλεσμα να θέσει το όλο σχέδιο της καλωδίωσης Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ στα όρια της απένταξης από τη λίστα των έργων PCIs.

Η ελληνική πλευρά δεν είχε πειστεί αναφορικά με την κεφαλαιακή επάρκεια της EuroAsia όταν κλήθηκε να συμμετάσχει με κεφάλαια στην κατασκευή της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική, με αποτέλεσμα η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας πέρυσι τον Σεπτέμβριο να αναθέσει στον ΑΔΜΗΕ τη σύσταση εταιρείας ειδικού σκοπού, την «Αριάδνη», προκειμένου να ξεκινήσει το έργο. Έκτοτε η κυπριακή πλευρά επιδόθηκε σε μπαράζ νομικών προσφυγών του έργου, χωρίς όμως επιτυχία.

Η νέα κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι προχωρά κανονικά το έργο της Κρήτης - Αττικής, χωρίς καθυστερήσεις, αν και παράλληλα επιδίωκε να βρει λύση για τη συμμετοχή της EuroAsia, ώστε να μην απενταχθεί το μεγάλο project από τη λίστα των PCIs.

Τις τελευταίες ώρες, σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην ελληνική πλευρά, με επικεφαλής τον υφυπουργό ΠΕΝ Γεράσιμο Θωμά και τη συμμετοχή στελεχών του Μεγάρου Μαξίμου, και την κυπριακή επιδιώκοντας να βρεθεί λύση για το έργο Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ.

Πηγές αναφέρουν ότι η EuroAsia παρουσίασε τη μεγάλη εταιρεία-διαχειριστή μεταφοράς ηλεκτρικού συστήματος του Βελγίου, την Elia, ως εκείνη που θα διαθέσει τα κεφάλαια προκειμένου να μπει με συμμετοχή 39% στην «Αριάδνη», η οποία ανήκει εξ ολοκλήρου στον ΑΔΜΗΕ. Σημειώνεται ότι τέτοια πρόβλεψη υπήρχε στις αρχικές συμφωνίες των ρυθμιστικών αρχών ενέργειας Ελλάδας - Κύπρου και EuroAsia.

Ωστόσο, πηγές θέλουν την πλευρά των Κυπρίων να ζητά την τροποποίηση όρων του διαγωνισμού που λήγει στις 31 Οκτωβρίου (κατόπιν δύο παρατάσεων) και αφορά στην ανάθεση της κατασκευής των δύο σταθμών μετατροπής κι ενός υποσταθμού συνολικού προϋπολογισμού 380 εκατ. ευρώ. Για την ακρίβεια, και σύμφωνα με πληροφορίες, οι Κύπριοι φέρονται να επιδιώκουν την αλλαγή των τεχνικών προδιαγραφών για τους σταθμούς, επικαλούμενοι την ανάγκη αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε αυτούς και εκείνους που θα κατασκευαστούν στην Κύπρο και στο Ισραήλ.

Η ελληνική πλευρά, σύμφωνα με πληροφορίες, τονίζει στις τελευταίες πολύωρες διαπραγματεύσεις πως οι τεχνικές προδιαγραφές που έχουν τεθεί για το έργο διασφαλίζουν την αλληλεπίδραση και δεν αποδέχονται οποιαδήποτε καθυστέρηση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο ενδεχόμενο επίτευξης συμφωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές, το έργο (Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ) κατόπιν σχετικής επιστολής της Ελλάδας, που θα πρέπει να αποστείλει σήμερα, δεν θα αντιμετωπίσει ζήτημα ως προς την παραμονή του στη λίστα των PCIs.

Αν δεν επιτευχθεί συμφωνία, τότε η Αθήνα θα στηρίξει μεν το έργο, σημειώνοντας ωστόσο τη συνέχιση των διαγωνισμών και των διαδικασιών για τη διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική. Κάτι τέτοιο θα προκαλέσει δυσκολίες ως προς την παραμονή του όλου έργου στον κατάλογο των PCIs.

Σημειώνεται δε, ότι ο ΑΔΜΗΕ θα έχει ολοκληρώσει έως τις 10 Οκτωβρίου την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών που υποβλήθηκαν για τις καλωδιώσεις του έργου της Αττικής με την Κρήτη. Ο σχετικός διαγωνισμός ήταν προϋπολογισμού 615 εκατ. ευρώ.

Η διπλή διασύνδεση Κρήτης - Αττικής συνολικής ισχύος 1.000 MW αναμένεται να έχει λειτουργήσει εντός του 2022.