Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Λογαριασμός 500 εκατ. ευρώ για το «μαξιλάρι ασφαλείας»

Σημαντικό κόστος καλείται να επωμιστεί ο κρατικός προϋπολογισμός για τη διατήρηση αποθεματικών 34 δισ. ευρώ παρά τα χαμηλά επιτόκια. Πού έχουν τοποθετηθεί τα κεφάλαια.

Λογαριασμός 500 εκατ. ευρώ για το «μαξιλάρι ασφαλείας»

Σε περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων, η διατήρηση του μαξιλαριού ασφαλείας των 34 δισ. ευρώ από το ελληνικό δημόσιο κοστίζει κάτι λιγότερο από μισό δισ. ευρώ τον χρόνο.

Σε όσους βιάζονται να συμπεράνουν πως πρόκειται για ιδιαίτερα ακριβό «σπορ», η απάντηση στελέχους της αγοράς ομολόγων είναι αφοπλιστική: «Το μαξιλάρι αποτελεί το καλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο, σε περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας και μην έχετε αμφιβολία πως εάν δεν υπήρχε, οι αποδόσεις του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου δεν θα ήταν σήμερα κοντά στο 1,3%».

Τα κεφάλαια τα οποία συνθέτουν το μαξιλάρι ασφαλείας προέρχονται από πολλές πηγές. Τα υπερπλεονάσματα των προηγουμένων ετών, οι εκδόσεις ομολόγων του ελληνικού δημοσίου, τα ταμειακά διαθέσιμα φορέων γενικής κυβέρνησης τα οποία έχουν τοποθετηθεί σε ρέπος και βέβαια η συνδρομή του ESM με την ολοκλήρωση του τρίτου Μνημονίου, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η Ελλάδα θα έχει τη δυνατότητα υπό οποιεσδήποτε συνθήκες να καλύπτει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες σε έναν επαρκή χρονικό ορίζοντα.

Τα κεφάλαια του «μαξιλαριού» είναι τοποθετημένα σε δύο διαφορετικούς λογαριασμούς στην Τράπεζα της Ελλάδος. Όσα προέρχονται από τον ESM είναι «κλειδωμένα» και χρειάζεται ειδική άδεια για τη χρήση τους, τα υπόλοιπα είναι προσβάσιμα χωρίς άδεια από τον ESM, από το υπουργείο Οικονομικών. Από τον δεύτερο λογαριασμό θα αντληθούν, προκειμένου να γίνει η πρόωρη αποπληρωμή των ακριβών δανείων του ΔΝΤ συνολικού ύψους 2,9 δισ. ευρώ με επιτόκιο κοντά στο 5%.

Το κόστος «συντήρησης» αυτών των κεφαλαίων υπολογίζεται σε περίπου 1,5%. Η Τράπεζα της Ελλάδος δεν κρατάει στα θησαυροφυλάκιά της τα κεφάλαια αλλά τα έχει τοποθετήσει στην ΕΚΤ, της οποίας το βασικό επιτόκιο μειώθηκε από τις 18 Σεπτεμβρίου στο -0,5% (από -0,4% που ήταν από τις 16 Μαρτίου του 2016).

Η ενεργοποίηση της διαδικασίας πρόωρης αποπληρωμής του δανείου του ΔΝΤ από τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα δημιούργησε ερωτήματα στους κόλπους της αγοράς ομολόγων αναφορικά με το εάν το οικονομικό επιτελείο σκοπεύει να χρησιμοποιήσει μεγαλύτερο μέρος αυτών των κεφαλαίων. Είναι γνωστό ότι γίνονται διεργασίες για την επαναγορά ομολόγων του PSI+ ύψους 2,3 δισ. ευρώ, οι οποίες προς το παρόν δεν έχουν καρποφορήσει. Πέραν τούτου όμως αρμόδιες πηγές διαβεβαιώνουν πως το μαξιλάρι ασφαλείας δεν πρόκειται να αναλωθεί, πριν τα ελληνικά ομόλογα ανακτήσουν την επενδυτική βαθμίδα.

Πρόσφατα, το ελληνικό δημόσιο προχώρησε στη σύναψη σύμβασης με τον οίκο Lazard για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στη διαχείριση του δημόσιου χρέους και την ενίσχυση των προσπαθειών της κυβέρνησης για την ταχύτερη δυνατή ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας για τα ελληνικά ομόλογα, από την οποία απέχουν σήμερα (ανάλογα με τον οίκο αξιολόγησης) από τρία έως και τέσσερα σκαλοπάτια.

Παράγοντες της αγοράς ομολόγων εκτιμούν ότι η επενδυτική βαθμίδα δύσκολα θα ανακτηθεί πριν την πάροδο διετίας. Οι ίδιες πηγές εκτιμούν πως έως τότε το ελληνικό δημόσιο θα διαφυλάξει το μαξιλάρι ασφαλείας αλλά στη συνέχεια το οικονομικό επιτελείο θα έχει μια τεράστια ευκαιρία δραστικής επιτάχυνσης του ρυθμού ανάπτυξης. Με κεφάλαια της τάξεως των 30 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση αναπτυξιακών πολιτικών, το υπουργείο Οικονομικών θα μπορούσε να πετύχει δραστική μείωση του λόγου δημοσίου χρέους προς ΑΕΠ, παρεμβαίνοντας μόνο στον παρονομαστή.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Τράπεζας της Ελλάδος, για κάθε μία μονάδα έξτρα ΑΕΠ, το δημόσιο χρέος μειώνεται κατά 1,8 μονάδες. Για να «ρίξει» αυτά τα κεφάλαια στην οικονομία όμως θα πρέπει να έχει προηγηθεί συμφωνημένη αλλαγή των κανόνων αναφορικά με τα πρωτογενή πλεονάσματα με τους δανειστές. Αλλιώς, όπως συχνά πυκνά αναφέρει ο υφυπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, τα κεφάλαια αυτά δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν έως το 2060…

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v