Με ποια εργαλεία θα μοιράσει χρήμα το Ταμείο Ανάκαμψης

Με ένα πακέτο χρηματοδοτικών εργαλείων που θα περιλαμβάνουν επιχορηγήσεις κυρίως για μεγάλα επενδυτικά έργα, συμμετοχές σε κεφάλαιο, εγγυήσεις και άτοκα δάνεια σχεδιάζεται να ενισχυθεί η επενδυτική δραστηριότητα, αλλά και η μεγέθυνση των ελληνικών επιχειρήσεων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.

Πέραν των επιχορηγήσεων, οι οποίες θα χορηγηθούν μέσω συγκεκριμένων χρηματοδοτικών προγραμμάτων που θα συσταθούν στο πλαίσιο του Ταμείου, σημαντική συνδρομή στην ενίσχυση των επενδυτικών σχεδίων των επιχειρήσεων αναμένεται να έχουν και διεθνείς χρηματοδοτικοί οργανισμοί, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), οι οποίοι με δανειοδοτήσεις και εγγυήσεις θα στηρίξουν όχι μόνο μεγάλα επενδυτικά σχέδια ή έργα υποδομών, αλλά επενδύσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Μεγαλύτερη έμφαση για τις τελευταίες, εκτιμάται ότι θα δοθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (EIF) το οποίο θα επεκτείνει τη δραστηριότητα στη χώρα με τη δημιουργία funds για τη χρηματοδότηση, είτε με τη μορφή συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο, είτε με εγγυήσεις για δάνεια, σε μικρές και νεοφυείς επιχειρήσεις, κάτι το οποίο ήδη πράττει στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ.

Ωστόσο, η τόνωση των επενδύσεων, δεν θα μπορούσε να μην περνάει και μέσα από το δίκτυο των εμπορικών τραπεζών, οι οποίες, πέραν από τη συνδιαχείριση κοινών χρηματοδοτικών εργαλείων με τους προαναφερόμενους διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς και την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, θα κληθούν να χορηγήσουν δάνεια και για την κάλυψη της ίδιας συμμετοχής επενδυτικών σχεδίων.

Παράλληλα με το ΕΣΠΑ

Η εκκίνηση του Ταμείου Ανάκαμψης, συμπίπτει χρονικά με την έναρξη της νέας προγραμματικής περιόδου 2021 – 2027, δηλαδή του ΕΣΠΑ. Ωστόσο, τα δύο προγράμματα θα υλοποιούνται ανεξάρτητα το ένα από άλλο, ακολουθώντας παράλληλη πορεία.

Οι συνέργειες σε επίπεδο τεχνογνωσίας, θα είναι αρκετές (για αυτό άλλωστε στο Ταμείο Ανάκαμψης συμμετέχει και ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρης Σκάλκος), εντούτοις σε γενικές γραμμές χρηματοδοτικά δεν θα συμπλέκονται, εκτός αν πρόκειται για πολυδάπανα έργα όπως ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ) ο οποίος σχεδιάζεται να κατασκευαστεί με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και από το ΕΣΠΑ.

Πάντως το γεγονός ότι σε μια τόση κρίσιμη περίοδο, τα δύο προγράμματα συμπίπτουν, χαρακτηρίζεται ως «καλή τύχη», καθώς οι δυνατότητες ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, αυξάνονται σημαντικά.

Ο άξονας των επενδύσεων

Στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, ο άξονας των ιδιωτικών επενδύσεων και της ανταγωνιστικότητας, εστιάζει στην προώθηση των επενδύσεων που είναι κρίσιμες για την ανάκαμψη και την μείωση του επενδυτικού κενού της ελληνικής οικονομίας, καθώς και για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.

Οι δράσεις για την προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων περιλαμβάνουν τόσο διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εστιάζουν κυρίως στην βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου, καθώς και στην παροχή χρηματοοικονομικών κινήτρων στην ιδιωτική οικονομία, με έμφαση στην οικονομική αποτελεσματικότητα. Οι παρεμβάσεις αυτές, συμπληρώνονται με δράσεις που στοχεύουν στην αύξηση της παραγωγικότητας και την ανταγωνιστικότητας, καθώς και στην προώθηση του εξαγωγικού προσανατολισμού της οικονομίας.

Σύμφωνα με το προσχέδιο του Ταμείου Ανάκαμψης, ο βασικός προσανατολισμός του συγκεκριμένος άξονας είναι η παροχή οικονομικών κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις. Μέσω αυτών των πολιτικών, τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα χρησιμοποιηθούν για την προώθηση επενδύσεων οι οποίες στηρίζονται σε σταθερά οικονομικά θεμέλια, συμπεριλαμβανομένων της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.

Μάλιστα, ο σχεδιασμός των σχετικών πολιτικών θα είναι τέτοιος ώστε να κινητοποιεί σημαντικούς ιδιωτικούς πόρους, με σκοπό την μείωση του μεγάλου επενδυτικού κενού της ελληνικής οικονομίας και να επιταχύνει και ενισχύει την ανάκαμψη από την κρίση.

Άλλωστε, όπως ανέφερε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης το σύνολο των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης που ανέρχονται σε 12,6 δισ. ευρώ θα δοθούν επίσης ως δάνεια σε επιχειρήσεις με μηδενικό επιτόκιο. Προϋπόθεση για τη λήψη αυτών των δανείων θα είναι η συμπλήρωση τουλάχιστον του 50% της επένδυσης από τραπεζικά και ίδια κεφάλαια. Πάντως σε κάθε περίπτωση, τα δάνεια θα χρησιμοποιηθούν με τρόπους συμβατούς με τη δημοσιονομική βιωσιμότητα και σταθερότητα.

Η παροχή οικονομικών κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις συμπληρώνεται από μια σειρά μεταρρυθμίσεων που στοχεύουν στην βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στην μείωση της γραφειοκρατίας και του διοικητικού κόστους, στην αύξηση του μεγέθους των ελληνικών επιχειρήσεων, και ενισχύουν τον εξαγωγικό και παραγωγικό προσανατολισμό της οικονομίας.

Εμφαση στη μεταποίηση

Ειδικό κεφάλαιο στο προσχέδιο, υπάρχει για τη μεταποίηση, για την οποία, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης θα προωθηθεί η επιτάχυνση του προγράμματος μετασχηματισμού «Βιομηχανία 4.0» και ο τομέας της έξυπνης και πράσινης παραγωγής στην Ελλάδα.

Οι επενδύσεις στο συγκεκριμένο τομέα, εστιάζονται στην ανάπτυξη νέων ή την αναβάθμιση υφιστάμενων γραμμών παραγωγής για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας, ενώ έμφαση δίνεται στον προηγμένο και ψηφιακά ελεγχόμενο βιομηχανικό εξοπλισμό, στα συστήματα ελέγχου της παραγωγής και στην ανάπτυξη των βιομηχανικών συνεργασιών για την ενίσχυση της παραγωγής και της συνεργασίας στο βιομηχανικό οικοσύστημα.

Επίσης, θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα πράσινα στοιχεία του μετασχηματισμού της βιομηχανίας, όπως η εξοικονόμηση ενέργειας σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις, η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση βιομηχανικών αποβλήτων και η αξιοποίηση της πράσινης ενέργειας.