Γιατί μπαίνει μικρό «ψαλίδι» στις αυξήσεις των συντάξεων

Μια μικρή, δυσάρεστη έκπληξη θα έχουν στο τέλος του 2023 περίπου 1,8 εκατ. συνταξιούχοι καθώς η αύξηση του 2024 θα είναι ελαφρώς… ψαλιδισμένη. Τα αναθεωρημένα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) δείχνουν ότι το ΑΕΠ αυξήθηκε τελικά το 2022 κατά 5,6% και όχι 5,9% που είχε αρχικά ανακοινωθεί. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι οι συνταξιούχοι έλαβαν τις αυξήσεις του 2023, της τάξης του 7,75%, με το οικονομικό επιτελείο να έχει υπολογίσει υψηλότερη ανάπτυξη από αυτήν που τελικά «κλείδωσε».

Το 2023, η αύξηση ήταν 7,75%, καθώς ο πληθωρισμός του 2022 ήταν 9,6%, ενώ η εκτίμηση για την ανάπτυξη ήταν 5,9%. Το άθροισμα πληθωρισμού και ανάπτυξης ήταν 15,5% και σύμφωνα με το νόμο, το μισό του αθροίσματος δόθηκε ως αύξηση στις συντάξεις, ήτοι 7,75%. Με την ΕΛΣΤΑΤ να αναθεωρεί την ανάπτυξη στο 5,6%, η αύξηση που θα έπρεπε να δοθεί στις συντάξεις είναι κατά 0,15% μικρότερη. Και όπως ο νόμος ορίζει, το ποσό αυτό θα συμψηφιστεί με τις αυξήσεις που θα δοθούν το 2024. Συγκεκριμένα, προβλέπει ότι οι διαφορές μεταξύ των στοιχείων της Εισηγητικής Έκθεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού και των αντίστοιχων στοιχείων που δημοσιεύει η Ελληνική Στατιστική Αρχή, για αύξηση του ΑΕΠ και πληθωρισμό, θα λαμβάνονται υπόψη κατά τον καθορισμό του συντελεστή αύξησης των συντάξεων, στην απόφαση που αφορά το αμέσως επόμενο έτος.

Ήδη, στο υπουργείο Εργασίας σε συνεργασία με τον ΕΦΚΑ επεξεργάζονται τα σενάρια προκειμένου η επιστροφή των ποσών αυτών να γίνει με τον πλέον εύκολο και δίκαιο τρόπο. Το ποσό άλλωστε που πρόκειται να επιστραφεί δεν είναι μεγάλο. Σωρευτικά, εκτιμάται ότι δεν ξεπερνά το 1,5 εκατ. ευρώ. Όμως ο νόμος είναι σαφής και ο συμψηφισμός πρέπει να γίνει. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ανάδοχος του ΕΦΚΑ «τρέχει» τα πιθανά σενάρια, προκειμένου πιθανότατα ακόμη και σήμερα να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις.

Αρχικά, οι πληροφορίες ήθελαν με τις αυξήσεις του 2024 να δοθεί και ένα επιπλέον, διορθωτικό ποσό, καθώς εκτιμούσαν ότι η απόκλιση στα οικονομικά στοιχεία που θα δημοσιοποιούσε η ΕΛΣΤΑΤ θα ήταν υπέρ των συνταξιούχων. Να σημειωθεί βέβαια ότι τυπικά αναμένεται η οριστική επικύρωση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ και από τη Eurostat, όμως η μείωση έχει κλείσει. Αυτό που μένει να οριστικοποιηθεί είναι εάν θα είναι της τάξης του 0,15 ή 0,10%.

Με δεδομένο ότι, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης και περιγράφεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, οι αυξήσεις στις συντάξεις του 2024 θα είναι της τάξης του 3,1%, στην τσέπη, οι δικαιούχοι θα λάβουν αύξηση 3% ή 2,95%.

Η αύξηση των συντάξεων, που θα ισχύσει από τον Ιανουάριο του 2024, θα εφαρμοστεί τόσο στον κλάδο της εθνικής σύνταξης όσο και στον κλάδο της ανταποδοτικής σύνταξης. Η γενική αύξηση δηλαδή θα συμπαρασύρει και τα δύο ποσά προς τα πάνω.

Μάλιστα, η αύξηση της εθνικής σύνταξης θα επηρεάσει τις συντάξεις που πληρώνονται σήμερα και θα αυξηθούν από 1/1/2024 αλλά και αυτές που θα πληρωθούν στο μέλλον, καθώς η νέα εθνική σύνταξη θα αποτελέσει τη βάση υπολογισμού του τελικού ποσού και των νέων συντάξεων. Ο συμψηφισμός που επεξεργάζεται ο ΕΦΚΑ, βέβαια, αφορά και τις δύο κατηγορίες ασφαλισμένων και συνταξιούχων, με την εθνική σύνταξη να διαμορφώνεται το 2024 σε 425,66 ευρώ ή στην καλύτερη περίπτωση 426,17 ευρώ.

Καθώς βέβαια οι αυξήσεις στις συντάξεις δίνονται -σε όσους συνταξιούχους δεν έχουν προσωπική διαφορά- για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, υπάρχει κι ένα θετικό στοιχείο. Τα οριστικά ποσά θα καταβληθούν στους δικαιούχους κανονικά, στο τέλος Δεκεμβρίου, με τις πληρωμές δηλαδή των συντάξεων Ιανουαρίου 2024. Να σημειωθεί ότι για το 2023, οι αυξήσεις δόθηκαν πρώτη φορά με τις συντάξεις Φεβρουαρίου και με τις επόμενες πληρωμές καταβλήθηκαν και τα αναδρομικά.